Deyim |
06-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
DeyimDEYİM Bazen bir olay veya durumu ifade etmek için, o olay veya durumu birebir karşılayacak kelimeler kullanmayız da; çağrışım yaptıracak söz grupları kullanırız Bunu da ifademize sanat ve akıcılık kazandırmak için yaparız Örneğin: Bir insanın telaşlı olduğunu anlatmak için “telaşlıdır” demeyiz de “Etekleri tutuşmuş” ifadesini kullanırız , ama herkes bu kişinin telaşlı olduğunu anlar Deyimlerin Özellikleri: *Deyimler en az iki kelimeden oluşur (Kalp kırmak) *Birden fazla kelimeden oluşan, hatta cümle halinde olan deyimler de vardır (Taşı gediğine koymak) (Atı alan Üsküdar’ı geçti) *Deyimleri oluşturan sözcükleri çoğu zaman gerçek (sözlük) anlamlarından uzaklaşarak mecazlı bir anlatım kazanırlar (İşler böyle giderse hapı yutarız) Ama şunu da unutmamalıyız; bazı deyimler sözlük anlamlarıyla da uzak yakın bir ilişki taşırlar (Etekleri zil çalmak) Etekleri tutuşmuş birinin halini göz önünde canlandıralım Telaş içindedir değil mi? *Deyimler genellikle iş, oluş, hareket yani bir fiili bildirirler ve fiil gibi çekimlenebilirler (Kalbimi kırıyorsun ama) (Çocuğun kalbini kırdık anlaşılan) (Kimsenin kalbini kırmamalısın oğul) DİKKAT: Deyimlerle ilgili soruları çözebilmek için deyimlerin ifade ettikleri anlamları bilmemiz gerekir Bu nedenle bazı atasözü ve deyimleri gözden geçirmek gerekir TANIMLAMA Herhangi bir şeyin ne olduğunu anlatan “Bu nedir?” sorusuna cevap verebilen cümlelere “tanım cümlesi” diyoruz “Kitap, size istediğiniz zaman ders vermeye hazır bir öğretmendir” Cümlesinde “kitap nedir?” dediğimizde “İstediğiniz zaman ders vermeye hazır bir öğretmendir” cevabını alabiliriz |
|