Aşkabat Hakkında Bilgi Ve Resimler - Türkmenistan

Aşkabat Tarihi - Aşkabat Hakkında - Aşkabat Türkmenistan Başkenti



Aşkabat, (Türkmence: Aşgabat), Farsça عشق آباد, Rusça Ашхаба́д), Türkmenistan'ın başkentidir 773400 (01012004) kişiyle Türkmenistan'ın en büyük şehridir İran sınırı yakınında, Kopet Dağları'nın eteğinde, Karakum Çölü'nde bir vahada bulunur 'Aşgabat şäheri' adlı kendine ait bölgede, ülkenin Ahal Vilayeti'nde yer alır Aşgabat,Türkmenistan'ın güneyinde, İran sınırından 26 km'de yer alır 1881'de bu bölge Rus işgal güçleri tarafından alınmıştır İran'ın en büyük ikinci şehri olan Meşhed'dan 920 km uzaklıkta bulunur

Aşgabad bir başkent olarak çeşitli yönetim binalarıyla bezenmiştir Bunlar özellikle kentin en önemli caddesi olan Türkmenbaşı Caddesi'nde toplanmıştır Kent bir liman ve uluslararası bir havaalanına sahiptir, ayrıca önemli bir endüstri merkezidir Özellikle Makina, Elektroteknik, Tekstil ve Gıda endüstrileri yoğunluktadır Şehirde bir kültür merkezi, üniversite, çeşitli yüksekokullar, tiyatro, müzeler ve bir hayvanat bahçesi bulunmaktadır Aşgabat'ta birçok türk-türkmen okulları da eğitim-öğretim faaliyetleri göstermektedir Bunlardan en önemlileri; TÖzal TTM, Başkent TTM ve Aşkabat Kız Lisesi'dir

Etimoloji

Aşgabat, Türkmence: Aşgabat, Farsça عشق آباد, Rusça Ашхаба́д) olarak bilinir 1991'den önce şehir İngilizce'de Ashkhabad olarak Rusça'dan direkt çeviri yapılarak kullanılmıştır Ayrıca Ashkabat, Ashgabad, ve `Ishqábád kullanımları da görülmekteydi Adın Farsça Ashk-ābād, "Arsaces Şehri"nden türetildiği sanılmaktadır Başka bir açıklama da adın Farsça'daki عشق (eshq:"aşk") ve آباد (ābād: "yerleşim yeri" veya "kent"), sözcüklerinin birleşmesinden oluşan "aşk şehri" anlamında olduğudur

Tarih

Aşgabat 1818'de kervan yollarının kesişme noktasında bir köy olarak kurulmuştur Nisa köyü(antik başkent Parthia)'nden ve İpek Yolu'nda bulunan antik şehir Konjikala (Moğollar tarafından 13 yüzyılda yok edilmiştir)'nın harabelerinden fazla uzakta değildir

1881 yılında bölgedeki bir Rus Ordu Üssü'nün etrafında gelişmeye başlamıştır Trans-Hazar-Demiryolu'na bağlantısı, Kazakistan, Özbekistan ve Hazar Denizi'yle bağlanmasını ve bunun sonucunda kentin 1885 yılından itibaren sürekli genişlemesine neden olmuştur 1919-1927 yılları arasında kentin adı 'Poltorazk'tı

1919 yılında Aşgabat'ta dünyanın ilk Bahai mabedi yapılmıştır 1938'de zorunlu olarak sanat galerisine çevrilmiş ve 1963 yılında da yıkılmıştır

1924'te Aşgabat Sovyetler Birliği içinde Türkmenistan'ın başkenti olmuştur 5 Ekim 1948'deki yıkıcı deprem sonucunda kent tamamen zarar görmüştür ve daha sonra yeniden inşa edilmiştir 1962'de Aşgabat'ın Karakumkanal'ına bağlantısı gerçekleştirilmiştir Bu su kanalı, dünyanın en uzun su kanallarından biri olup, 600 kilometre doğudan akan Amuderya nehriyle bağlanmıştır

27Ekim 1991'de Türkmenistan'ın bağımsızlığını ilan etmesiyle Aşgabat başkent olmuştur

Ulaşım

Aşgabat'ta ulaşım otobüs, trolleybüs, dolmuş ve taksilerle yapılmaktadır Ulaşım çok rahat ve ucuzdur Büyüyen taleplere cevap vermek için, 2008 yılında şehirde yeraltı metro yapılacağı duyurulmuştur

Anav kalıntıları

Anav bölgesinde 1904, 1905 yıllarında yapılan kazılarda MÖ 9000 yılında başlayan bir Neolitik uygarlığa rastlanmıştır Bu uygarlık MÖ 8000 yıllarında hayvancılığı ve MÖ 6000 yıllarında ise madenciliği uygulamıştır Bilinen en eski medeniyetin burda kurulduğu ve dünyaya medeniyetin buradan yayıldığı arkeologlar tarafından açıklanmıştır Arkeologlar, bulguların ilk Orta Asyalı ön-Türklere ait olduğunu ve uygarlığın Çin'e ve İran'a buradan yayıldığını öne açıklarlar

Nüfus

Aşgabat, 773400 (01012004) kişiyle Türkmenistan'ın en büyük şehridir Şehrin nüfusu çoğunlukla Türkmenlerden oluşmaktadır Daha sonra sırasıyla Rus, Ermeni ve Azeri gibi etnik azınlıklar gelir Kentin büyük çoğunluğunun sünni müslüman olmasının yanında, hristiyan azınlıklar da bulunur Ayrıca Aşgabat geçmişte Bahai azınlığının da önemli bir yerleşim yeriydi

Görülmeye Değer Yerler

1948 yılındaki 7,3 büyüklüğündeki deprem sonucunda eski şehir merkezi tamamen yok olmuştur Bu nedenle diğer Orta Asya şehirlerinde tipik olan doğu tarzı eski şehir yoktur Aşgabat şehir merkezi depreme dayanıklı modern çelik-beton ve cam binalarla donatılmıştır

Aşgabat'ta şehir yaşamının genel görüntüsü, ülkenin eski cumhurbaşkanı Niyazov'un başarılarıyla doludur Kentin en yüksek binası, 'Tarafsızlık Kuşağı' iyi kalpli cumhurbaşaknının altından heykeliyle taçlandırılmıştır

Sanat Müzesi, Ülke Müzesi, Tarih Müzesi ve botanik bahçesi bazı görülmeye değer yerlerdendir Aşgabat ayrıca ülkenin el sanatları merkezi durumunda ve özellikle de el dokuması halılarıyla meşhurdur

Önemli Şahsiyetler

* Sergej Artenjewitsch Balassanjan, Türkmen Komponist
* Saparmyrat Nyýazow, eski Türkmenistan devlet başkanı
* Dmitri Trofimowitsch Schepilow, sovyet politikacı ve dışişleri bakanı
* Gaygisiz Atabayev, sovyet politikacı
* Cüneyit Han, Türkmenlerin Son Kahramanı, Hive Hanı

Kardeş kentler

* Ankara, Zile, Mardin, Türkiye