Sümerlerde Yazı Hakkında

Sümerlerde Yazı Hakkında

Şehir devletlerinin hüküm sürdüğü Sümer ekonomik gücünü tarım ve buna bağlı ticaretten alıyordu Nitekim Uruk tabletleri de bu gerçeği doğrulamaktadır îlk zamanlarda kullanılan basit resim işaretleri de tıpkı fikir yazılarında olduğu gibi çağrıştırma yoluyla ekonomik ihtiyaçların karşılanması için yeterliydi Bu resim işaretlerini daha sonraki dönemlerden ayıran en büyük fark henüz dildeki öğelerin yazıya aktarılmamış olmasıdır Herhangi bir dilin kurallarıyla sınırlı olmadıkları için gören herkes tarafından kolayca anlaşılabilirler Bu tür resim yazılarını bugün örneğin havaalanlarında kullanılan çok çeşitli logolarla karşılaştırmak mümkündür Tuvalet bagaj ya da restoranı çağrıştıran logoları anlamak hiç bir dilbilgisi gerektirmez

îlk dönemde ihtiyacı karşılayan resim yazılarında gösterilmek istenen nesnelerin sembolik çizimleri yapılıyordu Örneğin öküz bir öküz başıyla tahıl bir başak tanesiyle gün ise doğmakta olan bir güneşle tasvir edildi Ancak yönetime dair resmi kayıtların giderek artması daha önce önemli görünmeyen bir problemin ortaya çıkmasına yol açtı Somut fikirlerin bu yolla kolayca anlatılabilmesine karşın soyut fikirleri yansıtmak oldukça zordu Gerçi bir öküzü ifade etmek için bir öküz başı çizmek yeterliydi ama hayvanın ölü mü yoksa canlı mı olduğu ya da tapınağa getiriliyor mu yoksa tapınaktan çıkarılıyor mu olduğu nasıl anlatılacaktı? Ya da bu hayvanı tapınağa teslim eden kişinin adı yazılmak istenirse ne yapılacaktı?

îlk zamanlarda geçici bir çözüm olarak fikirlerin birleştirilmesi yoluna gidildi Yani bir ayak resmi sadece ayağı değil aynı zamanda "koşmak yürümek durmak" fiillerini yıldız da aynı şekilde göğü ve kutsal varlıkları ifade etmek için kullanılıyordu Bazı durumlarda da birkaç resim biraraya getirilerek anlamlar çeşitlendiriliyordu Örneğin ağız resmi suyu ifade eden dalga tasviriyle yanyana çizildiğinde "içmek" yine ağız bir parça ekmekle çizilmişse "yemek" düşüncesini akla getiriyordu Bu tür kavramların iletilmesine yardım eden bu yol kesin bir ifade taşımadığı için anlaşılması da bunu gören kişinin yorumuna ve hayal gücüne bırakılıyordu Ayrıca az önce bahsettiğimiz gibi tamamıyla soyut olan kavramları ya da şahıs ve yer isimlerini bu şekilde göstermek olanaksızdı

Bu dönemden itibaren yazı bir anlamda gerçek bir yazı sistemi olma yolculuğuna çıkmıştır Bugün "çivi yazısı" ya da "çivi yazılı belgeler" tanımlamaları henüz yazının gerçekten çivi yazısı halini almadığı bu dönemler için de kullanılır Çivi yazısının gerçek anlamda bir yazı sistemi haline gelmesi ise ancak bu dönemden sonra hem biçimsel hem de içerikte geçirdiği bir dizi aşama sonucunda olmuştur