Kitaplığımdan...(Dünya Edebiyatı)

Yirmi Aşk Şiiri Ve Bir Umutsuz Şarkı

Yazan: Pablo NERUDA
Çeviri :Adnan ÖZER

Kırmızı Yayınları, 2007
163 Sayfa

"Böyle gecelerdeydi, sardım onu kollarımın arasında
Öptüm, kimbilir kaç kere, altında sonsuz göğün
Sevdi beni o, meğer ben de sevmişim onu
Yürek bu, nasıl dayansın o iri, durgun gözlere
Bu gece en hüzünlü dizeleri yazabilirim
Düşünüp benim olmadığını Hissedip yitirdiğimi"

"Yirmi Aşk Şiiri Ve Bir Umutsuz Şarkı" , Pablo Neruda adını ilk duyuran yapıttır Hem kendisinin hem de çağdaş ozanlardan birçoğunun pek az yapıtı bu ufacık kitabın yaygınlığına ulaşabilmiştir Daha 1961'de Buenos Aires' deki Losada Yayınevi milyonuncu baskıyı satışa çıkarıyordu Bu sayının, şimdilerde ikimilyona ukaştığı tahmin edilmektedir Nerden geliyor bu başarı, neye dayanıyor?Çok açık : Neruda, daha yirmisindeki o çırak, bu küçük kitapta kendi yürek çırpıntılarını açıklamaya çalışırken, farkına varmadan, her çağdaki, her toplumdaki ilkgençlik çırpıntılarını da anlatmıştı Ve kendi büyük şarkısının temellerini atıyordu bu ilk şarkılarlaTemel bir gerçeği kavramıştı Neruda : Aşkın mutsuzluğunu" (tanıtımdan)



**********



Pablo NERUDA kimdir?





Yaşamı:
1904 yılında Parral'da (Şili) doğdu
Asıl adı Ricardo Eliezer Neftalí Reyes Basoalto'dur
Annesi öğretmendi, babası demiryolunda çalışıyordu
Annesini çok küçükken kaybetti

13 yaşındayken yerel "La Mañana" gazetesindeki bazı makalelerle katkıda bulunmaya başladı

1920'de "Selva Austral" edebiyat dergisinde "Pablo Neruda" adıyla yazmaya başladı Şair, bu takma adı Çek şair Jan Neruda'da anısına seçmişti Daha sonra bu ad yasal adı olarak kaldı

İlk kitabı Crepusculario 1923 yılında yayınladı
Sonraki sene şairin en tanınmış ve pek çok dile çevrilmiş olan eserlerinden Yirmi Aşk Şiiri ve Umutsuz Bir Şarkı(Veinte poemas de amor y una cancion desesperada) basıldı

Edebi çalışmalarına devam ederken, bir yandan da Santiago'daki Şili Üniversitesi'nde Fransızca ve pedagoji okudu 1927-1935 arası hükümetin elçisi oldu ve Burma, Seylan, Java, Singapur, Buenos Aires, Barselona ve Madrid'te görev yaptı Bu dönemde yazdığı şiirler ezoterik sürrealist şiir kitabı "Residencia en la tierra" (1933)da toplanmıştır

İspanya İç Savaşı ve García Lorca'nın ölümü onu çok etkiledi ve önce İspanya sonra da Fransa'da Cumhuriyetçi harekete katılmasına neden oldu Bu sırada şiirlerini topladığı Kalbimdeki İspanya (España en el Corazón (1937)) üzerine çalışmaya başladı Kalbimdeki İspanya iç savaş sırasında cephede basılması açısından önemlidir

Aynı yıl ülkesine dönen Neruda daha sonraki eserlerini siyasi ve sosyal konular üzerine oluşturmuştur

1939'da Paris'te İspanyol göçmenler için konsolosluk görevine getirildi Meksika'daki konsolosluk görevi sırasında Canto General de Chile'yi yazdı Bu eserde bütün Güney Amerika kıtasının doğası, insanları ve tarihi yazgısı epik şiir şeklinde anlatılmaktadır Yaklaşık 250 şiirin yer aldığı eser, on kadar dile çevrildi ve bu çeviriler yüzünden Neruda elçilik yaptığı ülkelerde zorluklar yaşadı

1943'te Şili'ye dönen Neruda, 1945'te senatör seçildi ve Şili Komünist Partisi'ne katıldı1947'de Başkan González Videla'nın grevdeki madencilere yönelik baskıcı protestolarını protesto ettiği için, 2 yıl boyunca kendi ülkesinde kaçak yaşadı

1949'da yurt dışına çıktı ve 1952'ye kadar çeşitli ülkelerde bulundu Bu dönemde yazdığı eserler politik aktivitelerinin damgasını taşır Örneğin Las Uvas y el Viento (1954) Neruda'nın sürgündeki günlüğü gibidir

Yaşamı boyunca güçlü siyasi duruşuyla tanınan Neruda, ülkesindeki ve İspanya'daki faşizme karşı durmuştur 1970 yılında Şili başkanlığına aday gösterilmiş, ancak daha sonra başkan seçilen Salvador Allende'yi desteklemiştir Allende seçilince Neruda'yı Şili'nin Fransa elçisi olarak görevlendirdi

1971 yılında edebiyat dalında Nobel Ödülü aldı
Nazım Hikmet adına Barış Ödülü de alan Neruda, Nazım Hikmet ile ilgili olarak "Onun(Nazım Hikmet'in)yanında biz şair bile olamayız" diyerek Nazım Hikmet'i övmüştür

1972 yılında sağlık sorunları nedeniyle elçilik görevini bırakarak Şili'ye döndü
1973 yılındaki Şili kanlı faşist askeri darbesinin ardından evi basıldı

Pablo Neruda 24 Eylül 1973 günü Santiago'da (Şili) yaşama veda etti

Şiirlerinden:
Ağıt
Asma Çubuğu ve Rüzgar
Bu Gece En Hüzünlü Şiirleri Yazabilirim
Buğdayın Türküsü
Deniz
Dönüş Sevinci
Federico Garcia Lorca'ya Yanık Şiir
Halk
Huerta Usta
Kıyımlar
Nâzım'a Bir Güz Çelengi
Oğulları Ölen Analara Öğüt
Plaza Ölüleri
Savaşan Toprak
Unutmak Yok


Yapıtlarından:
Crepusculario (Alacakaranlık, 1923)
Yirmi Aşk Şiiri ve Umutsuz Bir Şarkı, 1924)
Amillos (Halkalar, 1926)
Espana en el corazon (İspanya Yüreklerde, 1937)
Las furias y las penas (Öfkeler ve Acılar, 1939)
Canto general (Evrensel Şarkı, 1950)
Las uvas y el viento (Üzümler ve Rüzgâr, 1954)
Estravagario (Taşkın Dalga, 1958)
Las piedras de Chile (Şili Taşları, 1961)
Memorial de Isla Negra (Kara Ada Defteri, 1971)
La barcarola (Barkarol, 1968)

Türkçe'de Pablo NERUDA yapıtlarından:
Sevdiğime Seslenir Gibi (Yordam Yayınları, 1992)
Seçme Şiirler (Yön Yayıncılık, 1992)
20 Aşk Şiiri ve Umutsuz Bir Şarkı (Kırmızı Yayınları, 2007)
Makasçı Uyansın ( Evrensel Basım Yayın, 1996
Aşk Soneleri Ateşten Kılıç (Papirüs Yayınları, 1997)
100 Aşk Sonesi (Gendaş Kültür, 1998)
Kaptanın Dizeleri ve Yürekteki İspanya (Kaynak Yayınları, 2000)
Yüreğim Rüzgârlarla Özgür (Adam Yayınları, 2002)
Şiir Boşuna Yazılmış Olmayacak (Broy Yayınları, 1984)
Yaşadığımı İtiraf Ediyorum (Milliyet Yayınları, 1998)

(siirgentr, trwikipediaorg)