Eski Roma'da Yaşayan Biri (Memleketin Birinde) | Aziz Nesin

Eski Roma'da Yaşayan Biri


Anlatacağım olay, milattan önce 128 yılında geçti Dikkat buyurun, geçmiş demiyorum, geçti diyorum Ben bu olayı tarih kitaplarından almadım, kendi başımdan geçti

"Tenasüh" denilen ruh göçüne, yani şimdiki insanların çok daha önceki yıllarda başka kişilerin, hatta hayvanların kalıplarında yaşadıklarına inanır mısınız? İster inanın, ister inanmayın, bu beni ilgilendirmez Ben dün gece, bundan ikibinseksendört yıl onceki hayatımı yeni baştan yaşadım Daha "ruh-ül-kudüs" ebedi bakire Hazret-i Meryem'in karnına girmemiş, yani ortada Hazret-i İsa'nın ne adı, ne sanı var Yıl, milattan önce 128 Ben Romalı bir yurttaşım Plafium dağının eteğinde çok geniş bir bahçe içinde büyük bir villam var Üç gece önce villama bir sürü konuk geldi: Valustus, Yulius Perus, Sompeius, Tiseron ve daha başkaları Bütün dostlarım gelmişlerdi Siz bunların hiçbirini tanımazsınız Onun için kimler olduklarını kısaca anlatayım Dostum Valustus, ünlü bir gladyatördür Daha geçenlerde Kolesseum'da çok tanınmış bir gladyatörle dövüştü Bu sıkı dövüşü görmenizi çok isterdim İki gladyatör ortaya çıkınca, Kolesseum'u dolduran altmışbin kişinin uğultusu insanı sağır edecek kadar yükseldi Şimdiki zamanda parti toplantılarında, bir de milli takımların futbol maçlarında ancak bu kadar gürültü olur Dostum Valustus, saygıyla Konsül'ün locasına döndü, Konsül'ü selamladıktan sonra,

- Elveda saygıdeğer konsülümüz, Şimdi ölecek olanlar seni selamlıyor! diye bağırdı

Halk öyle alkışladı ki, siz bu kadar gürültüyü ancak striptiz'e çıkan bir dansöze yapılan gösteride duymuş olabilirsiniz İki gladyatör tam üçbuçuk saat dövüştüler Sonunda dostum Valustus düşmanını amansız bırakıp yere yıktı Yerdeki gladyatörün, pınl pırıl parlayan tunç zırhlarının altında göğsünün kalaycı körüğü gibi nasıl inip çıktığı görülecek şeydi Yenik gladyatör, elinin iki parmağını konsüle doğru uzattı Öldürmemesi için af diliyordu Coşan seyirciler,

- Ölüm, ölüüüüüm! diye bağırdılar Bu, tıpkı, futbol maçlarında seyircilerin,

- Kovaaa! Kova! Ye onu! diye bağırmalarına benziyordu

Konsül, aslan pençesine benzeyen elini, locasının önünü örten, altın sırma işlemeli kadifeye uzattı, güldü Başını yavaşça aşağı indirdi Bu, Valustus'a işaretti "Düşmanın işini bitir!" diyordu Valustus, mızrağını kaldırdı, yerdeki düşmanın kalbine sapladı İşte, dostum Valustus, böyle bir adamdır

Çağırdıklarımdan öbürü Yulius Perus benim savaş arkadaşım Ünlü bir generaldir Hellenizm krallığını yıkan ordunun başındaydı

Dostum Sompeius'e gelince, o eskiden köleydi Ama ünlü bir hekim ve felsefeci olduğundan, efendisinin hastalığını iyi edince efendisi de onu azat etti Kölelikten patrici'ler arasına katılan Sompeius aklı ve bilgisiyle Tribuna Meclisinde tribun oldu Dostum Tiseron gençliğinde Roma'nın en iyi araba yarışçısıydı Şimdi şiirler, piyesler yazar

Evimdeki şölen çok iyi geçti Çalgıcılar harp, lir, gitar, filavtalar çaldılar Dansözler en iyi rakslarını oynadılar İçki sel gibi aktı Valustus, şölenin şampiyonu oldu Üç günde, uzandığı divanın önüne tam yirmi defa yiyecek, içki ve yemişle dolu sini geldi Volustus dört defa kustu, sonra yeni baştan yedi, içti Böylece şölenin şampiyonu oldu Bu kadar yiyen adamı siz belki gazetecilere verilen ziyafetlerde görmüş olabilirsiniz Çok güzel bir şölen oldu Üç gün yenildi içildi Sonra yemekten, içmekten hepimiz baygın düştük Şimdiki açılış törenlerindeki ziyafetler gibi bişeydi bu Üç gün sonra kendimize gelebildik
Banyodan sonra vücuduma kokular sürdüm, harmaniyemi omuzuma alıp dışarı çıktım Nereye gideceğimi bilmiyordum Komşum Plebius'un villasına gittim Plebius,

- Yarın ava çıkacağız, adamlarınla hazırlan! dedi

- Yarınki iş kolay, dedim, bugün ne yapacağız?
Plebius parti arkadaşımdır Bizim partiye büyük hizmeti vardır

- İstersen yarışlara gidelim, dedi, iddialı koşular var

- Yorgunum Plebius dedim

- Öyleyse Büyük Amfi'ye gidelim, iyi oyun var dedi

Dostum Plebius'la Büyük Amfi'ye gittik Hesapianus'un bir komedisi vardı Bu alçak herifi ben hiç sevmem Dili koparılacak bir heriftir, zehir gibi dili vardır hergelenin Her oyununda da ya Senatus'a çatar yada Kuria Meclisine Ya Konsül'ü yerer, yada Pretur'u Kaç defa "Şu herifin işini bitirelim, şölende zehirli şarap verelim" dedim Bizim felsefeci Sompeius,

- Roma cumhuriyettir Bir cumhuriyette böyle şey olmaz Herkes istediği gibi yazar da söyler de dedi

Çok kızıyorum bu Hesapianus denen hergeleye Ben Konsül'ün yerinde olsam, onu sirkte kudurmuş aç kaplanlara parçalatırdım Onun leşini yiyen kaplanlar bile zehirlenirdi, pis herif

Halka da kızıyorum Şu hergelenin yazdığı oyun oldu mu, Büyük Amfi'yi tıklım tıklım dolduruyorlar Ama gelenlerden çoğu pleb'ler Patrici'lerden, yani öz yurttaşlardan pek az gelen var

Hesapianus o günkü oyununda yine bizim partiyi yeriyordu Güya bizimkiler seçmenleri kandırmışlar Düpedüz böyle söylemiyor ama, ne kadar dolambaçlı söylerse söylesin, anlaşılıyor yine Oyun bitince alkıştan Büyük Amfi yıkılıyordu Çok canım sıkıldı Söve saya villama geldim Ama ne o? Ne oluyor? Villamın önünde bir kalabalık Kölelerim dışarı fırlamışlar

- Ne oluyor? diye sordum

Kölelerimden biri,
- Efendimiz, dedi askerler oğlunuz Kabakius'u tutuklamaya geldiler

Oğlumu tutuklamaya gelen askerlerin başında dostum Yulius Perus vardı

- Bu ne iş bre Perus? Oğlumu neden tutukluyorsunuz? dedim Perus,

- Sebebini bilmiyorum ama, söylentilere bakılırsa, oğlun Kabakius bir şiir yazmış Şiirin bir mısrasında "Roma'ya giden yollar kapalı" demiş

- E, bunda ne var? Lağım çukurları kazıldığı için yollar kapalı Yalan mı söylemiş?

- Belki de suçu bu değildir Belki budur Bilmiyorum Herkesin bildiği gerçekleri açıkça söylemek bazan suç olur Mercimekius'un neden öldürüldüğünü hatırlarsan Roma'nın cumhuriyetle yönetildiğini herkes bildiği halde o, "Roma bir cumhuriyettir!" diye bağırdığı için öldürülmüştü Ben tutuklama sebebini bilmem Ama elimde tutuklama buyruğu var

- Yulius Perus, bu emri kim verdi? Çabuk söyle Jupiter hakkı için leşini sereceğim onun

Hançerimi kınından çıkardım Yulius Perus elindeki kağıtları uzattı:

- İşte senin düşmanın bu kağıtlar, dedi Emir burada Mars'ın üzerine yemin ederim ki, oğlunu ben kendiliğimden tutuklamıyorum Sen de bilirsin ki ben ancak görevimi yapıyorum

- Evet, görev görevdir, dedim Ama sana bu buyruğu veren kim?

- Bucak Müdürü Polakius

Harmaniyemi savura savura Bucak Müdürü Polakius'e giderken yolda dostum felsefeci Sompeius'la karşılaştım

- Beberius, nedir bu telaşın, arkadan cehennem tanrısı mı kovalıyor? dedi

- Plüton beni çarpsın ki, bu Bucak Müdürü Polaikus'un canını cehenneme yollayacağım Oğlum Kabaikus'un tutuklanması için buyruk çıkarmış

- Polakius kendiliğinden bişey yapmaz 0 da biyerden emir almıştır

- Ben halis yurttaş patrici'lerden değil miyin Sompeius? diye sordum

- Evet, dedi, sen eski bir Romalısın Romalı ana babadan dünyaya gelen soylu yurttaşsın

- Ben toprak, çiftlik ve köle sahibi değil miyim?

- Evet Beberius

- Bu herifleri iş başına getirmek için oy vermedim mi?

- Verdin Beberius

- Öyleyse bu iş bana yapılır mı? Bu haksızlık değil mi?

- Haksızlık Beberius

- Öyleyse bu haksızlığı yapan bir suçlu var Jupiter hakkı için onu öldüreceğim

- Yemin etme Beberius Eğer gerçek suçluyu bulabilirsen öldüremezsin Hançerin suçlunun kalbine değil, kınına girer

- Büyük yemin ettim Görürsün dedim

Harmeniyemin eteklerini uçura uçura, hançerim elimde, firladım Bucak Müdürü Polakius'a,

- Doğruyu söylediği için oğlumu tutuklayan sen misin? diye sordum

- Benim suçum yok, işte kaymakamın verdiği yazılı buyruk dedi

Kaymakama koştum O da,

- Ben aldığım emri yapıyorum, o kadar, dedi İşte Roma Valisi Zıbarius'un emri Valiye koştum

- Oğlumu sen mi tutukluyorsun?

- Hayır Beberius Doğru söylediği için bir gencin tutuklanmasına ben de üzüldüm

- Öyleyse suçlu kim? Bana bir sürü kağıt parçaları, dairelerin taş duvarlarını gösteriyorlar Oğlumu, doğruyu söyledi diye bu kağıtlar, bu mermer duvarlar mı tutukluyor? Kağıtları mı hançerleyeyim? Duvarları mı dişleyeyim? Söyle, düşmanım kim?

Zıbarius da bir sürü kağıt uzattı,

- İşte Tribuna Meclisi'nin emri, dedi, üstünde üç tribün'ün imzası var , Hemen soluk soluğa tribünlere koştum

- Ben Roma için kanım döken Beberius değil miyim?

- Kahraman Roma yurttaşı, partimizin en iyi üyesi Beberius'u selamlanz dediler

- Selam da, kahraman da yerin dibine batsın! diye bağırdım Oğlumu siz mi tutukluyorsunuz?

- Biz bu işi nasıl yaparız? dediler Konsül emir verdi

- Konsül mü? İsterse Konsül olsun, bu haksızlığın cezasını çekecektir
Hançerim elimde Konsül Oktamirus'un karşısına çıktım

- Söyle, benim düşmanım sen misin? diye bağırdım
Konsül Oktamirus,

- Çıldırdın mı Beberius, dedi, ben kral değilim, diktatör de değilim Roma cumhuriyetle yönetiliyor İşte oğlunun tutuklama emri burda

- Yine mi karşıma kağıtlar çıktı? Oğlumu bu kağıtlar mı tutukluyor? Birisi çıksın karşıma!

- Bu emri Senatus verdi, Beberius Senatus üyelerinin kararıyla oluyor

Rüzgar gibi fırladım Mutlaka düşmanımı bulacaktım Yolda o uğursuz herife rastladım, hani Şu Senatus aleyhinde yergiler, taşlamalar, alaylar yazan oyun yazan Hesapianus'la karşılaştım

- "Roma'ya giden yol kapalı" dedigi için oğlumu tutukluyorlar Hesapianus, dedim Bu haksızlık değil mi?

- Evet, haksızlık dedi

- Bu haksızlığı yapan kim? Düşmanım kim? diye soruyorum, bana üstünde emirler yazılı bir sürü kağıt gösteriyorlar Söyle, ben kağıtları mı parçalayayım? Bu haksızlığı yapan suçlu nerede?

- Suçluyu ne yapacaksın?

- Jupiter hakkı için leşini akbabalara yem yapacağım O da tıpkı dostum felsefeci Sompeius gibi

- Suçluyu bulsan bişey yapamazsın dedi

- Yapamaz mıyım? Görürsün Büyük yemin ettim Bu kağıtları ilk çıkaran yeri arıyorum

- Hiç şüphesiz Senatus dedi

- Evet dedim

- Senatus üyeleri kimler?

- Bizim partililer

- Onları kim seçti?

- Ben!

- Öyleyse daha suçluyu mu arıyorsun?

Hançerimi kaldırdım, göğsüme sapladım Beyaz harmaniyem ala boyandı Suçluyu öldürmüştüm

İnsanın, eskiden hangi çağda, hangi kalıplarda yaşadığını hatırlaması kadar kötü hiçbişey yok Aranızda benim gibi milattan önce 128 yılında Roma Cumhuriyetinde yaşamış biri daha var mı?