Türkiye'deki Madenler Nelerdir? Madenlerimiz En Çok Nerede?

Türkiye gerek iklim açısından gerekse coğrafi özellikleri açısından oldukça verimli bir ülkedir Türkiye'de maden alanında bir çok yer bulunuyor Türkiye'de hangi madenlerin olduğu ve bu madenlerin nerede bulunduğuyla alakalı bilgileri sizler için araştırdık Bu yazımızdaki bilgileri okuyarak madenler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz



Bir madenin işletilmesinin karlı olabilmesi için; "cevher oranı" Yedekleriyle birlikte belirtilen miktarı fazla olmalıdır

Anadolu, madenciliğin eskilere dayandığı bir yerdir Ancak cumhuriyetin ilanından sonra kurulan maden teknik ve arama (MTA) enstitüsü, madenciliğimizi ciddi biçimde ele alınmasına yönelik olan bir kuruluştur Bu kuruluş, arama çalışmaları gerçekleştirirken yine cumhuriyet döneminde kurulan ETİBANK, işletme ve pazarlama işlerini yürütmeye başlamıştır Bu devlet kuruluşlarından başka, özel sektör kuruluşları da bulunmaktadır

DEMİR

Türkiye'nin birçok yerinde çıkarılan bir madendir Demir çıkarımının %80'ini Doğu Anadolu bölgesi içerisinde kalan Divriği sağlar Balıkesir'de Eymir ve Çarmık, Ege Bölgesinde Ayazmand ve Torbalı, Kahramanmaraş ile Kayseri arasında Faraşa ve Karamadazı, Sivas Hekimhan arasında Hasan çelebi ve Doğu Marmara'da Çamdağı, önemli demir alanlarıdır Demir, endüstride en çok kullanılan maden cevheridir Bu nedenle demir-çelik endüstrisinde ana maddedir

KROM

Sert, paslanmaz ve iyi parlatılan bir madendir Kaplamacılık ve çelik yapımında yaygın olarak kullanılır Türkiye'de yaygın olarak çıkarılan madenlerden biride kromdur En zengin krom yatakları; Elazığ'da Guleman, Batı akdenizde (fethiye, marmaris arasında) Dalaman havzası, Kütahya ile Bursa arası ve Eskişehir'in doğusundaki Seyitgazi'de yer alır Adana'nın kuzeyindeki Akdağ yöresinde de yeni krom yatakları bulunmuştur Akdağ krom yatakları, Dünyanın en zengin yataklarıdır Türkiye, krom çıkarımında dünyada 3 sıradadır Türkiye, çıkardığı kromu büyük ölçüde cevher olarak satmaktadır Bu nedenle çıkarımını dış taleplere bağlı olarak ayarlamaktadır

BAKIR
Kolay işenen bir madendir Elazığ'da maden (Ergani bakır işletmeleri), Artvin'de Murgul (Göktaş) ve Kastamonu'da Küre bakır çıkartılan yerlerdir Rize Çayeli'de yeni bakır yatakları bulunmuştur

BOR
Kullanım alanı yaygın olan bu maden,boraks ve asitborik elde edilmesi bakımından da önemlidir Balıkesir'de Sultançayırı ve Bigadiç Eskişehir'de Seyitgazi ve Kütahya çevresi önemli çıkarım alanlarıdır Türkiye, bor minarellerinde dünyanın en zengin ülkesidir

BOKSİT
Konya'nın Seydişehir ilçesi ile Antalya'nın Akseki ilçesinde çıkarılır Bu iki çıkarım alanı da Antalya bölümünde yer alır Alüminyumun hammaddesidir

KÜKÜRT
Isparta'nın Keçiborlu ilçesi ile Denizli'nin Sarayköy ilçesinde bulunmaktadır

MANGANEZ
Zonguldak'ın Ereğli ve Artvin'in Borkça (Göktaş) çevrelerinde çıkartılır Denizli Tavas'ta yeni yatakları bulunmuştur

CİVA
İzmir'in Ödemiş ve Karaburun, Konya'nın Sarayönü çevresinde ve ayrıca Niğde civarlarında çıkartılır

TUZ
Çeşitli yollarla elde edilen bir doğal kaynaktır Kayatuzu olarak çıkartıldığı gibi, deniz suyundan ve açık işletme olarak Tuz gölünden de elde edilir En fazla tuz üretimi İzmir'deki Çamaltı tuzlasında, deniz suyundan elde edilir Çankırı, Erzurum, Kars, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat ve Konya'da işletilmektedirTürkiye, birçok madende zengin bir ülkedir Bu madenlerden bazıları turistlik eşya yapımında önem taşır Lületaşı (Eskişehir'de) ve oltutaşı (Erzurum'da) bu özellikte olanların en önemlileridir

TAŞ KÖMÜRÜ (Maden kömürü):
Yurdumuzda tüketilen enerji kaynakları arasında taş kömürünün önemli bir yeri vardır Ayrıca demir-çelik ve kimya sanayiilerinin önemli ham maddesidir Başlıca taş kömürü yataklarımız; Zonguldak ve çevresindedir Burası Türkiye'nin tek maden kömürü havzasıdır Bir milyon tonu aşan rezervi vardır

LİNYİT
Yaygın olarak hemen her bölgemizde çıkarılır Ege bölgesi linyitleri oldukça kalitelidir Manisa'da Soma, Kütahya'da Tavşanlı, Tunçbilek ve Değirmisaz, Amasya'da Çeltek ve Erzurum en önemli çıkarım yerleridir Kahramanmaraş'ın Elbistan, Muğla'nın Yatağan linyitlerinin kalori değeri düşüktür Bu nedenle termik santrallerde kullanılır

PETROL
Günümüzde önemli bir enerji kaynağı olan petrol, aynı zamanda kimya sanayiinin de ham maddesidir Yurdumuzdaki petrol yatakları fazla zengin değildir Mevcut petrol yataklarımız daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Batman, Siirt ve Diyarbakır'dadır Adıyaman, Şanlı Urfa ve Mardin'de de petrol yatakları vardır Üretilen petrol, ihtiyacımızın çok az bir kısmını (1/7) karşılamaktadır Geri kalan kısmını dışardan karşılamaktayız

Yurdumuzda ham petrolün arıtılması için rafineriler kurulmuştur Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde üretilen ham petrolün bir kısmı Batman Rafinerisine, bir kısmı da Batman-İskenderun boru hattı ile Dörtyol'a gönderilmektedir Buradan da tankerlerle Ataş, İzmir ve İzmit rafinerilerine taşınmaktadır İskenderun Körfezi ile Kırıkkale arasındaki petrol boru hattı ile de Kırıkkale Rafinerisine ham petrol aktarılmaktadır Ayrıca Türkiye-Irak boru hattı ile Irak petrollerinin bir kısmı Yumurtalık Limanı'na taşınmaktadır Bu taşımacılıktan Ülkemiz önemli bir gelir sağlamaktadır Azerbaycan petrolünün de yapılacak boru hattı ile İskenderun Körfezi'ne getirilmesi planlanmaktadır Yurdumuzda petrol aramalarına hızla devam edilmektedir

Türkiye'de su gücünden elde edilen elektrik enerjisi üretimi her geçen gün artmaktadır Barajlara dayalı elektrik üreten pek çok hidroelektrik santralimiz vardır Bunların başlıcaları; Atatürk, Karakaya, Keban, Hasan Uğurlu, Demirköprü, Hasan Polatkan, Oymapınar ve Hirfanh hidroelektrik santralleridir Bunların yanında yapımı devam eden hidroelektrik santrallerimiz de vardır

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile Fırat ve Dicle üzerinde 21 baraj, 17 hidroelektrik santrali yapımı öngörülmektedir Bu proje ile elde edilecek hidroelektrik enerji, Türkiye'deki mevcut hidroelektrik enerjiden çok daha fazla olacaktır

Ayrıca, Denizli yakınlarında Sarayköy'de yüksek sıcaklıktaki su buharından enerji elde edilmektedir Bu tür enerjiye "Jeotermal enerji" denir Birçok yerinde çeşitli sıcaklıkta termal kaynaklar bulunan yurdumuz, bu enerji kaynağı açısından da şanslı görülmektedir Yine yurdumuzun çeşitli yerlerinde güneş enerjisinden ısı enerjisi olarak yararlanılmaktadır Yurdumuzda doğal gazdan da faydalanılmaktadır Bir miktar yerli üretimin yanı sıra Rusya Federasyonu'ndan borularla, Cezayir'den de deniz yolu ile doğal gaz getirilmektedir Özellikle büyük kentlerimizde daha çok kışın ısınmada kullanılan doğal gaz, hava kirliliğini de büyük ölçüde önlemektedir