Myrina – İzmir – Aliağa

Myrina – İzmir – Aliağa

Aiolis bölgesinin önemli bir kenti olan Myrine,Batı Anadolu’da Çandarlı körfezinin en son koyunda,doğa ile iç içe yaşayan bir antik kenttir İzmir-Çanakkale kara yolu üzerinde Aliağa’dan sonra Güzelhisar (Pythikos) çayı üzerindeki köprü geçildikten sonra deniz yönüne dönüldüğünde küçük bir tepenin yamacındadır Küçük bir tepe ve onun amacında bir duvar parçası göreceksinizAliağa’nın batısında Kocaçay ağzındadır Aiol kentlerinden biridir Hellen ve roma dönemi kalıntıları bulunmuştur 5000′e yakın mezar açılmış, 1881′de ilk Nekropol’de ele geçen toprak heykelcikler (Myrina Fifürenleri) önemli buluntulardır

Myrina sözcüğü Luwi dilinden gelmiş ve bazı kaynaklarda da Mourina olarak geçmiştir Bunun yanı sıra Myrina sözcüğünün Smryna’nın Aeolien şeklinden türetildiği de ileri sürülmüştür Antik yazarlar bu kentin kuruluşunu bir mythos’a bağlamışlardır Buna göre,kent amazonların büyük kraliçelerinden Myrina tarafından kurulmuştur Myrina amazon ordularının başında pek çok zafer kazanmış,kendi ismini verdiği Myrina’nın yanı sır kentin yakınlarındaki Kyme,Pitane ve Gryneio’ a da yardımcılarının isimleri ile yaşamalarını sağlamıştır

Herodot ve onu izleyen antik çağ tarihçileri buradaki bir Hellen yerleşmesi üzerinde nedense pek durmamışlardır Bununla beraber kentin MÖ 1000 yıllarında kuzey Yunanistan’dan gelen topluluklarca kurulmuş olacağı da düşünülmelidir Myrina ilk kez Delos Birliğine talent ödemesiyle ismini tarihte duyurmuştur Ne var ki, Lemnos (=Limni) adasındaki aynı ismi taşıyan bir başka kent ile isminin karışmış olabileceği de ihtimal dahilindedir

Myrina MÖ 560’dn sonraki yıllarda Lydia Kralı Kroisos’un egemenliğini tanımış, MÖ 454-425’de Atina konfederasyonu içerisinde ismi geçmiştir Anadolu’nun Pers istilasına uğradığı yıllarda, MÖ 475 de Xerkes bu kenti Gongylos’a vermiştir Myrina MÖ 334’ de bütün Aiol devletleri gibi Büyük İskender’in egemenliğini kabul etmek zorunda kalmış, onun ölümünden sonra MÖ 188’de Bergama Krallığına katılmıştır IIIAttalos’un ölümü ve onun vasiyeti uyarınca da bütün Bergama topraklarıyla birlikte Roma yönetiminin As ya eyaleti içerisinde kalmıştır MS 17’de diğer Aiol kentleriyle birlikte büyük bir deprem felaketine uğramış ve İmparator Tiberius’un yardımlarıyla yeniden kurulurken yeni yapılarla değişik bir görünüm kazanmıştır Bundan ötürü bir ara Myrina’ya İmparatorun kenti anlamında “Sebastopolis” denmişse de bu durum çok kısa sürmüştür MS, 106’da Myrine ikinci bir depremle harap olmuş,yeniden onarılmış,ancak hıristiyanlığın yayılmasıyla önemini yitirmiş ve ortadan kalkmıştır

Myrina’nın toprak üstü kalıntılarının büyük çoğunluğu yüzyıllar boyunca yakınındaki diğer kentlerin yapımında kullanılmış ve şehir bütünüyle yok edilmiştir Bu yüzden de günümüze liman taşları dışında kentin mimari parçaları pek gelememiştir Toprak üstü kalıntılarının yok denecek kadar az olmasına karşılık keramik parçaları ve terrakota heykelciklerinin çevrede yaygın oluşu araştırmacıların dikkatini buraya çekmeye neden olmuştur Böylece Myrina yapılarıyla değil de pişmiş toprak heykelcikleriyle tanınmıştır ME Baltezzi isimli bir araştırmacı 1874’de yaptığı sondajlarda beş bine yakın mezarı ortaya çıkarmıştır Bunu masklar,figürinler ve özellikle dansöz heykelcikleri izlemiştir Myrina,tarihinin her döneminde soyguna uğramış,talihsiz bir kent olma özelliğini her zaman korumuştur Günümüzde Myrina’’an çıkarılmış toprak heykelciklerin oluşturduğu koleksiyonlar British Museum başta olmak üzere dünyanın pek çok müzesinde,özel koleksiyonlarda görülmektedir

Myrina kentinin bir zamanlar yaşadığı tepelere yayılmış, çanak çömlek parçaları,figürinler, mimari frizler, lahit kapakları kentin zengin düzeydeki kültürünü kanıtlamaktadır

Fransız arkeologları EPottier ile AJReinach yalnızca nekropolde kazı yapmışlardır Son yıllarda burada çalışan Doç DrVedat İdil ve ProfSLagona’nın yapmış oldukları kazılarda çıkan terrakotalar İstanbul Arkeoloji Müzesi ile Bergama Müzesinde sergilenmektedir Myrina’daki yerleşme Birki (=Beriki) ve Öteki tepe ile onların yamaçlarında olmuştur Kentin nekropolü Birki tepenin kuzey eteğinden kuzeye doğru yayılmıştır Özellikle Güzelhisar Çayı’nın ,antik Titnaios veya Pythikos’un ağzındaki yerleşim ve mezarlık alanı sürekli ekilip biçildiğinden antik kalıntılara ulaşabilmek çok zordur Bununla beraber Myrina akropolünün 750 m kuzeydoğusundaki tepede,kayalıkta tonozlu bir oda mezar bulunmuştur Çevredeki tepelerde de bunun dışında kaya mezar odalarına rastlanmaktadır Taşa oyulmuş bu mezarların yanı sıra İlk çağ ve Bizans sur parçalarının yanında kendisi olmamakla birlikte tiyatronun yeri de kendisini belli etmektedir Myrina’nın yakınındaki (Apollon Mabedi ile ünlü) Gryneion kentinin de burayabağlı olduğu sanılır