Kan |
05-16-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
KanKAN ; Vücudu oluşturan hücreler ile dış dünya arasında bağlantı sağlayan sıvıdır Kan oksijen taşırken parlak kırmızı karbondioksit taşırken koyu kırmızı renk alır Erişkin bir erkekte ortalama 5 kadında ise 4,6 litre kan bulunur KANIN YAPISI ; Plazma ve şekilli elementlerden oluşur PLAZMA ; Kanın yarısından fazlasını plazma oluşturur(%55) Plazmanın içinde su protein lipid (yağ) madensel tuzlar bulunur a)Plazma suyu ; Plazmanın %90 sudur Kan bir tüpte bekletilirse su üst yüzeye birikir buna kan serumu denir b)Plazma Proteini ; Plazma proteinleri albümin globülin fibrojen ·Albümin ; Kanın osmotik basıncını ayarlar ·Globülin ; Vücudun bağışıklık sistemi olan antikorları yaparlar Üçe ayrılırlar Alfa Beta Gama ·Fibrojen ; Kanın pıhtılaşma proteini c)Plazma glikozu ve Lipidi ; Kanın vücuda sağlayan maddeleri Glikoz kaslarda ve karaciğerde depolanır Lipidlerde dokularda yağ şeklinde depolanır d)Plazma Madensel tuzları ; Kanda kalsiyum karbonat sodyum fosfat potasyum ve magnezyum bulunur Bunlar kanın asit baz dengesini düzenlerler ŞEKİLLİ ELEMENTLER ; Kanın plazması dışında kalan kan hücrelerine ve hücre kalıntılarına şekilli elementler denir Bunlar ; eritrosit lökosit ve trombosit dir I)Eritrositler (alyuvarlar) ; Kırmızı renkte oldukları için alyuvar adını alırlar Kemik iliğinde üretilirler100 – 120 gün ömürleri vardır Eksikliğinde anemi görülür 1 mm³ kanda kadınlarda ; 4 – 4,5 milyon erkekte 4,5 – 5,5 milyon bulunur II)Lokositler (Akyuvarlar) ; Vücudun hastalıklara karşı savunma askerleridir 1mm³ kanda ortalama 5- 9 bin adet bulunur Üretildikleri yere göre iki gruba ayrılırlar ·Agronulositler ; Lenf sisteminde ve dalakta üretilirler Görünümlerine göre lenfosit ve monosit adını alırlar Lenfositler lenf düğümleri ve lenf bezlerinde üretilirler Monositler lenf bezleri ve dalakta üretilirler ·Gronülositler ; Kemik iliğinde üretilirler Gronülositler vücuda giren yabancı maddeleri yutarak sindirirler bu olaya “fagositoz” denir Alyuvarların gereksiz yere çoğalması sonucu “lösemi” hastalığı oluşur III)Trombositler ; Kanamayı durdururlar İki şekilde yaparlar 1) Hasarlı bölgede barikat oluştururular ve pıhtılaşma mekanizması başlar 2 ) Salgıladıkları “serotinin” hormonu ile damarları büzerler KAN UYUŞMAZLIĞI HASTALIĞI ; Kanı Rh (-) olan bir anne kanı Rh (+) olan bir erkekle evlenirse doğacak olan çocuk büyük ihtimalle babanın Rh (+) faktörünü alır Gebelik döneminde anne kanı ile bebek kanı karışacağından anne kanı bebek kanını antijen olarak algılayarak antikor oluşturur Ancak antikor oluşumu uzun zaman alacağından ilk bebek sağlam olarak doğar İkinci gebelikte ise plesanta da biriken antikorlar yeni doğacak olan bebeğin kanında yıkım yaparak bebeğin ölümüne sebep olabilir Bu olaya “ erittroblasis fetalis” denir |
|