Derinin Hazırlanışı-Sepileme

Derinin Hazırlanışı-Sepileme


Kalın altderinin sepilenmesinin birçok yolu vardır Eski zamanlardan beri uygulanan bir yöntem, deriyi belli bitkilerden elde edilen bir sıvıyla işlemektir Buna bitkisel sepileme ya da tanen sepisi denir Bitki köklerinden, kabuklarından (meşe) ve tohumlarından elde edilen tanen suda eritilir ve deriye emdirilir Ayakkabı köselesi, kemer gibi ağır deriler ile ciltçilikte kullanılan hafif derilerin üretiminde değişik sepileme yöntemleri uygulanır 19 yüzyılda tanen yerine mineral tuzlanyla sepileme yapılmaya başlandı Bu yöntemle sepileme tanenle sepilemeden daha kısa zamanda yapılır

Deri, ayakkabı tabanı yapımında kullanılacaksa, önce fazlalıkları kesilerek düzeltilir; yani geriye sadece dikdörtgen sırt bölümü kalacak biçimde omuz ve karın bölümleri kesilip, ayrılır Ham deriye daha sonra derece derece artırılan bir sepileme uygulanır Tanen bir süre sonra, yavaş yavaş içine işlediği kollajeni deriye dönüştürür Bu işlem kullanılan yönteme göre bir aydan altı aya kadar sürebilir Sepileme sıvılarından çıktıktan sonra, deri ince bir yağ tabakasıyla kaplanarak, temizlemek amacıyla ovulur, yavaş yavaş kurutulur ve sonra da sertleşmesi ve sağlamlaşması için bir merdaneden geçirilir Derinin omuz ve karın bölümleri ise, kayış ve ayakkabı astarı gibi küçük parçaların yapımında kullanılmak üzere ayrıca sepilenir

Diğer bir sepileme yöntemi de mineral ya da krom sepisidir Bu yöntem buzağı derisi, rugan ve glase denen parlak deri üretiminde kullanılır Sepilemede en çok kullanılan mineral krom tuzudur Sepileme sıvısında sadece birkaç saat bekletildikten sonra deri yıkanır, kalan suyun atılması için sıkılır Eğer deri kalın ya da pürüzlüyse, sadece dıştaki kullanılmak üzere, iki tabakaya ayrılır Kurutulduktan sonra fıçıda boyama, püskürtme ya da fırçayla boyama yöntemleriyle boyanır; yağlanarak yumuşak, dayanıklı, su geçirmez duruma getirilir Boyanan ve yağlanan deri kuruması için gerilerek ya da gerilmeden havayla, kimi zaman da özel fırınlarda kurutulur

Birçok deri türü önce bitkisel daha sonra mineral sepileme uygulanarak ya da aynı işlemler ters sırayla yapılarak elde edilir