Edebiyatta Kafiye

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

Başka başka anlamlardaki kelime ve eklerin son heceleri arasındaki ses benzerliğidir

Kafiyeler, genel olarak mısraların sonlarında bulunur

Kafiyeler, bazı milletlerin edebiyatında çok önemli yer almış, bazı milletlerin edebiyatında da hiç kullanılmamıştır

Bu arada, eski Yunan ve Lâtin edebiyatlarında kafiye yoktur

Türk edebiyatında kafiyenin önemli yeri vardır

Halk edebiyatının en eski devirlerinde bile kafiye kullanılmıştır

Halk edebiyatında çoklukla yarım kafiyeler kullanılmış, manzumeler, çoğu zaman rediflerle zenginleştirilmiştir

Divan edebiyatında ise kafiye büsbütün önemlidir

Bu edebiyatta tam kafiye ve zengin kafiye kullanılmıştır

Bugünkü şiirimizde kafiye eski önemini kaybetmiştir

Yeni şairler, kendilerini hiç bir kağıda bağlı görmeyen bir şiir anlayışı içinde olduklarından, şiirlerini kafiyeli ve kafiyesiz olarak yazabilmektedirler

Kelimeler arasında birbirine benzeyen seslerin çokluğuna, azlığına göre, kafiyenin türlü şekilleri vardır: Tam kafiye, yarım kafiye, zengin kafiye, cinaslı kafiye

Tam kafiye, mısra sonlarındaki kelimelerin son hecelerinde biri sesli, biri sessiz olmak üzere en az iki harfin birbirine benzemesi halinde olan kafiyedir

Şerifli kubbeler iklimi, Marmaray'la

Boğaz,

üzerlerinde bulutsuz ve bitmeyen bir yaz,

Yahya Kemal Beyatlı

Yarım kafiye, sadece sessiz harfler arasındaki benzemeye dayanan kafiyelere denir

Yarım kafiyeler, çoklukla Halk edebiyatında kullanılır:

Elifin elinde bardak,

Sanki yeşil başlı ördek

Yüzer Elif elif diye

Karacaoğlan

Zengin kafiye, ikiden fazla harf benzerliğine dayanan kafiyelerdir :

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı

Verme dünyaları alsan da bu cennet vatanı

Mehmet Akif Ersoy

Cinaslı kafiye,sesçe aynı anlamca ayrı kelimelerden ya da kelime kümelerinden yapılan Kafiyedir

Cinaslı kafiye zengin kafiyenin aşırı halidir:

Niçin kondun a bülbül

Kapımdaki Asmaya? Ben yerimden ayrılmam

Götürseler asmaya

Halk şiiri

Redif, kafiyelerden sonra gelen aynı ses ve aynı anlamdaki kelimelerdir:

Yemyeşil dağların hem yas edişi,

Hem de gülüşüdür yayla dumanı;

Yeşil ormanların, karlı dağların, Hülyası, düşüdür yayla dumanı

Ömer Bedrettin Uşaklı )

10-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Edebiyatta Kafiye Başka başka anlamlardaki kelime ve eklerin son heceleri arasındaki ses benzerliğidir Kafiyeler, genel olarak mısraların sonlarında bulunur Kafiyeler, bazı milletlerin edebiyatında çok önemli yer almış, bazı milletlerin edebiyatında da hiç kullanılmamıştır Bu arada, eski Yunan ve Lâtin edebiyatlarında kafiye yoktur Türk edebiyatında kafiyenin önemli yeri vardır Halk edebiyatının en eski devirlerinde bile kafiye kullanılmıştır Halk edebiyatında çoklukla yarım kafiyeler kullanılmış, manzumeler, çoğu zaman rediflerle zenginleştirilmiştir Divan edebiyatında ise kafiye büsbütün önemlidir Bu edebiyatta tam kafiye ve zengin kafiye kullanılmıştır Bugünkü şiirimizde kafiye eski önemini kaybetmiştir Yeni şairler, kendilerini hiç bir kağıda bağlı görmeyen bir şiir anlayışı içinde olduklarından, şiirlerini kafiyeli ve kafiyesiz olarak yazabilmektedirler Kelimeler arasında birbirine benzeyen seslerin çokluğuna, azlığına göre, kafiyenin türlü şekilleri vardır: Tam kafiye, yarım kafiye, zengin kafiye, cinaslı kafiye Tam kafiye, mısra sonlarındaki kelimelerin son hecelerinde biri sesli, biri sessiz olmak üzere en az iki harfin birbirine benzemesi halinde olan kafiyedir Şerifli kubbeler iklimi, Marmaray'la Boğaz, üzerlerinde bulutsuz ve bitmeyen bir yaz, Yahya Kemal Beyatlı Yarım kafiye, sadece sessiz harfler arasındaki benzemeye dayanan kafiyelere denir Yarım kafiyeler, çoklukla Halk edebiyatında kullanılır: Elifin elinde bardak, Sanki yeşil başlı ördek Yüzer Elif elif diye Karacaoğlan Zengin kafiye, ikiden fazla harf benzerliğine dayanan kafiyelerdir : Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı Verme dünyaları alsan da bu cennet vatanı Mehmet Akif Ersoy Cinaslı kafiye,sesçe aynı anlamca ayrı kelimelerden ya da kelime kümelerinden yapılan Kafiyedir Cinaslı kafiye zengin kafiyenin aşırı halidir: Niçin kondun a bülbül Kapımdaki Asmaya? Ben yerimden ayrılmam Götürseler asmaya Halk şiiri Redif, kafiyelerden sonra gelen aynı ses ve aynı anlamdaki kelimelerdir: Yemyeşil dağların hem yas edişi, Hem de gülüşüdür yayla dumanı; Yeşil ormanların, karlı dağların, Hülyası, düşüdür yayla dumanı Ömer Bedrettin Uşaklı )