Uyku Hastalıkları Nelerdir?

Uyku hastalıkları bir çok rahatsızlığı beraberinde getirebiliyor Uyku hastalıklarının etkileri ve sebepleri hakkında bilgileri öğrenmek istiyorsanız uzmanların açıklamalarını okumanızı öneririm


Uyku bilincin azaldığı geçici bir durumdur Uyku sırasında birçok fiziksel sürecin de faaliyeti azalır Elektro anfalograma (beynin hava veya zıt maddeler şırıngasından sonra çekilen röntgeni) (EEG) dayanarak dört evreye ayrılan normal uyku ile REM uykusu arasında bir ayırım yapılabilir REM uykusunun başlıca özelliği hızlı göz hareketleridir İnsan uykunun bu evresindeyken uyandırılırsa, gördüğü bir düşü çok canlı bir biçimde anımsayabilir En sık karşılaşılan uyku bozukluğu uykusuzluktur (insomnia)


Uyku bilincin azaldığı, dış dünyadan az ya da çok kopulduğu bir dinlenme durumu olarak tanımlanır Herkesin uykuya gereksinimi vardır ve yaşamın ortalama üçte biri uykuda geçer Uyku fiziksel ve akli sağlığın sürdürülmesi için gereklidir Uyku sırasında, irade dışı sinir sisteminin bir parçasını oluşturan parasempatik sinir sistemi egemen olur ve kalp atışının ve solunumun azalmasına, kan basıncının (tansiyonun) ve beden ısısının düşmesine yol açar Uyku uyurken gözler kapalıdır ve gözbebekleri küçülür Ancak, uyku uyumak için gözlerin kapalı olması gerekmez


Örneğin yılanlar, göz kapaklan olmadığı için gözleri açık uyurlar Uykuya dalmanın ilk belirtilerinden biri gözyaşı üretiminin azalması sonucu gözlerde duyulan hafif bir yanma duygusudur Bu olgu çocukların gözlerine kum serpen ?kum-adam? ve benzeri birçok halk masalının temelini oluşturmuştur İnsanlarda ve yüksek evrim düzeyindeki hayvanlarda temel olarak iki farklı uyku türü vardır; normal uyku ve düş-uykusu ya da zıt uyku Düş uykusu, genellikle bu evrenin bir özelliği olan ?hızlı göz hareketleri? anlamına gelen İngilizce ?rapid eye movements? sözcüklerinin ilk harfleri ile gösterilir (REM) Beyin hücrelerinin (elektrik) faaliyetini kaydeden elektro-ansefalogram (EEG) normal uykunun dört evreye ayrıldığını göstermektedir:


1 evre: uyanıklık ile uyuma arasındaki geçici durumdur, buna uykuya dalma evresi de denir
2 evre: hafif uyku evresidir Bu evrede uyuyan kişi kolaylıkla uyandırılabilir
3 ve 4 evreler: derin uyku evreleridir ve genellikle uyuduktan sonraki ilk saatlerde bu evreye girilir Uyuyan kişi normal uykunun evrelerinden geçtikten sonra, yaklaşık her bir buçuk saatlik düzenli aralarla düş-uykusuna (REM uykusuna) geçer REM uykusunu normal uykudan ayıran özelikler hızlı göz hareketleri, beyin faaliyetinin artması ve kas geriliminin azalmasıdır Ancak, düş görmek REM uykusunun en önemli özelliğidir ve uykunun bu evresindeyken uyanılması halinde düşler çok canlı bir biçimde anımsanabilir REM uykusu çok kısa sürer (5-20 dakika) ve ardından normal uyku gelir Sabaha doğru uykusu yavaş yavaş uzar ve normal uykunun 3ve 4 evreleri kısalır REM uykusunda olan bir kişiyi uyandırmak çok güçtür


Uyku İşlevi


Uykunun işlevini incelemek amacıyla, uyumamaya dayanan deneysel yöntemden büyük ölçüde yararlanıldı Deneye tâbi kişilerin birkaç gece uyumayınca aşırı yorgun, sinirli ve kuşkulu oldukları görüldü Bir şey üstünde yoğunlaşma kapasiteleri önemli derecede azaldığı için zor işleri yapamaz hale geldiler Deney amacıyla uyku uyunmaması dört, beş geceyi geçemez Bu uzun uykusuzluktan sonra uzun, derin (3 ve 4 evreler) bir uyku uyunur Bu, yorgunluğu atmak için derin uykunun gerekli olduğunu gösterir Uyku sırasında büyüme hormonu yoğunlaşmasının önemli ölçüde artması beden dokularının yenilendiğini ve büyüdüğünü gösterir REM-uykusunun işlevi kesinlikle anlaşılmış değildir Deneye tâbi kişiler sürekli olarak REM-uykusundan yoksun bırakılınca, REM-uykusu gereksinimi yavaş yavaş artmaktadır On günden sonra, deneye tâbi kişiler uyandırılır uyandırılmaz yeniden REM-uykusuna daldıkları için deneyi sürdürmek olanaksız hale gelmektedir Deney altındaki kişiler gün boyunca çok gergin, sinirli ve yorgun olmuşlar, kolaylıkla korkutulabilmişlerdir


Normal uykuları sırasında sık sık uyandırılmış kişiler ise daha normal bir davranış içinde olmuşlardır Bazı veriler REM-uykusunun büyüme açısından önemini ortaya koymaktadır REM-uykusunun gün boyunca edinilen bilginin beyinde yeniden düzenlenmesi ile ilişkili olduğu sanılmaktadır Akli bozuklukları olan kişilerin REM-uykusu çok azdır Yüksek evrim düzeyli tüm hayvanlar uyku uyurlar Sürüngenlerde REM-uykusu hiç yoktur REM-uykusu geviş getiren hayvanlarda toplam uykunun % 5′ini, kemirgen hayvanlarda % 15′ini ve yırtıcılar ile yetişkin insanlarda % 20-25′ini oluşturur