Çekim ekleri

I ÇEKİM EKLERİ


¶Kelimelerin çekimlenerek değişik yerlerde ve görevlerde kullanılmasını sağlayan eklere çekim eki denir


Çekim ekleri, kelimelerin diğer kelimelerle bağ kurmasını, kelimelerin cümlede görev almasını, hâlini, sayısını, zamanını, şahsını belirtir Kısaca çekim ekleri kelimelerin cümle içerisinde kullanılmasını sağlar


Kök veya gövde hâlindeki kelimeler ancak çekim eklerini alarak diğer kelimelere bağlanır, zaman ve şahıs anlamı kazanır


“Kardeş kitap yer sor”


Bu kelime dizisi bu hâliyle ancak bir kelime yığınıdır Bir maksat, duygu, fikir, haber, bilgi ifade etmez Ancak “bu kelimelerle ne söylenmek istenebilir”, sorusundan hareketle bir şeyler uydurulabilir ki bu yolla bu kelimelerin ne için söylendiği kesin olarak bilinemez


Öyleyse bu kelime yığınını anlaşılır hâle getirmek için çekim eklerine ihtiyaç vardır Çeşitli çekim ekleriyle bu kelimelerden anlamlı cümleler çıkarabiliriz:


“Kardeşine kitabın yerini sor”


“Kardeşimden kitapların yerini soracağım”


“Kardeşin kitabının yerini sordu”


Çekim ekleri eklendiği kelimenin anlamını değiştirmez Çekim ekleri yeni kelimeler türetmeye yarayan ekler değildir; yani bu ekler kelimenin anlam ve türlerini değiştirmeyen eklerdir Yukarıdaki örnekte değişik çekimlere rağmen kelimelerin anlamlarının değişmediği görülür


Çekim ekleri getirildikleri kelimenin türüne göre ikiye ayrılır:


İsim çekim ekleri ve Fiil çekim ekleri