Antep Savunması Kimlere Karşı Yapılmış,sonucu Ne Olmuş,sonunda Hangi Antlaşma Yapılmış

ANTEP SAVUNMASI





Antep Savunması,Kurtuluş Savaşının örnek yerel direnişlerinden ( 5 Kasım 1919-25 Aralık 1921 )Hemen tüm Antep ( bugün Gaziantep) halkının katıldığı ve çoğu kez sokak çatışmaları biçiminde süren bu direniş,Güneydoğu Anadoluyu bir nüfuz bölgesi haline getirmeye çalışan Fransızlara büyük darbe vurmuştur

Mondros Mütakeresinin imzalanmasından ( 30 Ekim 1918) hemen sonra ,Musul ve çevresinin Fransız "nezaretine"bırakılmasından rahatsız olan İngilizler, bir oldubittiyle ,Iraktaki birliklerinin bir bölümünü hızla Güneydoğu Anadoluya kaydırdılar ve 17 Aralık"ta Antep"i işgal ettilerBu konumdan yararlanarak Fransızların nezaret hakkından vazgeçmesi için baskıda bulunmaya başladılarFransa hükümetinin gösterdiği tepki üzerine sorun görüşmeler yoluyla çözümlendiEylül 1919"da İngilizler Güneydoğu Anadoluyu ve Suriyeyi boşaltınca,onların yerini Fransız kuvvetleri aldı5 Kasım 1919"da başlayan Fransız işgali Antep"te yoğun tepkiyle karşılandıAntepliler,daha önce bölgeden göç eden Ermenilerin ,Fransız birlikleriyle birlikte yöreye gelmesi ve halka baskı uygulaması üzerine direniş hazırlıklarına giriştilerBu sırada Sivas Kongresi de yapılmış ve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ,direnişi örgütlü bir biçimde yürütmenin olanaklarını yaratmıştı

Ocak 1920"de ,Antep direnişini askeri açıdan düzenlemekle görevlendirilen Arslan Bey ve Polat Bey önderliğinde direniş eylemleri kendini gösterdiAntep Kuva-lı Milliyesi,Antep"e gelen cephane ve yiyecek konvoylarına baskınlar düzenlemeye başladıBaskınlar,sırasında Karayılan adıyla tanınan bir köylü önderi Karabıyıklı köyünde Fransızlara ağır kayıplar verdirdiFransızların Antepteki karargahı,kısa süre sonra tümüyle ikmalsiz kaldıKilis-Antep yolunu tutan Şahin Bey bu yolun "Fransızlar dışında herkese açık olduğunu "duyurmuştuKuva-yi Milliye Antep dışında sağladığı askeri üstünlüğü artık kent içinde de sağlamak istiyorduBunun için halkın da katılacağı bir ayaklanmanın hazırlığına girişildi

1 Nisan 1920"de kaçmakta olan bir tutukluyu yakalamak için jandarmaların havaya ateş açması,kent savaşının başlaması için işaret olduBinlerce Antepli harekete geçerek önlerine çıkan Fransız askerlerini tutsak almaya başladılarKent kısa süre içinde ikiye bölündükentin kuzeyi Kuva-yi mİlliyenin güneyi ise Fransızların elindeydiAntep bir yıl boyunca yoğun çatışmalara sahne olduSuriyedeki Fransız tümeni Antepteki Fransız birliklerine destek sağlamak için kenti pek çok kez kuşattıAralık 1920"deki son kuşatma iki ay sürdüBu süre içinde kenti hemen her gün bombalayan Fransız işgal komutanlığı sonunda direnişi kırdı ve Fransız destek kıtaları 9 şubat 1921"de Antep"i teslim aldıKuva-yı Milliye birlikleri ise,sivil halka baskı uygulamasını önlemek için iki gün önce bir yarma hareketiyle kenti terk etmiştiAynı gün Büyük Millet Meclisi kararıyla Antepe "Gazi " ünvanı verildi

Antep"in işgali yaklaşık 10 ay sürdüİkili barış görüşmelerinin 20 Ekim 1921"de Ankara Antlaşması ile sonuçlanmasının ardından ,25 Aralıkta Fransızlar kenti boşalttı

Kaynak :AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir