Çocuk Eğitiminde Dikkat Edilecek İlkeler

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Çocuklarınıza günlük yaşam becerileri kazandırmayı kolaylaştırmak için izlenmesi gereken bazı yol ve yöntemler vardır:

Eğitim süresi 8-10 hafta olmalıdır

Çocuğunuza günde en az iki defa ve önce 2-5 dk sonra giderek artan bir şekilde en az 5-20 dk zaman ayırmalısınız (Bu süre çocuğun kişilik özellikleri , psikolojik durumu , anne babanın çalışıp çalışmaması vb gibi etkenlere göre değişebilir)

Çocuğunuzun ve sizin yorgun olmadığınız , çocuğunuzun uykusuz olmadığı ve sakin olduğu zamanları seçmek uygun olacaktır

Eğitim yapılan süre mutlaka günün aynı zaman dilimine gelmeli (hergün 10-11 ve 16-17 arası gibi ), çocuğun dikkatini dağıtmayacak bir ortam olmalı ( çevrede diğer çocuklar oynamamalı , fazla eşya olmamalı , TV , Radyo-teyp çalışmamalıdır) dır

Çocuğunuza mümkün olduğunca yakın ve otururken aynı yükseklikte olunuz

Kendi kendine oturamıyorsa tutarak oturmasına yardımcı olunuz

Sizin yüzünüzü rahatça görebileceği pozisyonda olunuz

Size bakmasını sağlayınız , bakmıyorsa çenesini hafifçe çevirip bakmasını sağlayınız

Gözgöze geliniz , bunu yaparsa ödüllendiriniz

Yine bakmıyorsa 1-2 dk sonra yeniden deneyiniz

2-3 saniye göz göze gelirse ödüllendiriniz ve bunu 5-6 sn oluncaya kadar sürdürünüz

Evdeki diğer kişilerle göz göze gelmesini sağlayınız

Eğitim süresince çocuğunuz göz göze gelmiyorsa göz hizasına sevdiği bir şeyi koyarak bunu sağlamaya çalışınız

Onun anlayabileceği şekilde kısa ve basit cümlelerle konuşunuz (Ali kalk , bardağı tut vb gibi)

Konuşurken mimik ve jestlerinizi de kullanınız

Öğretilecek her işlevi bir kaç kez yineleyiniz

Her beceriyi basitten başlayarak sıralayınız , becerileri küçük basamaklara bölerek öğretiniz

İstediğiniz bir beceri için sadece çaba gösterse bile ödüllendiriniz

Ödül olarak sevdiği bir uğraş ( Parka gitmek, oyun oynamak vb ) olabilir

Çocuğunuzun olumlu bir davranışına sevinmek ona sarılmak ''aferin'' '' ne güzel yaptın'' şeklinde sözlü ifade de ödüldür

Ödül olarak seçtiğiniz şeyi mutlaka istenilen davranışın hemen arkasından gerçekleştiriniz

ÖZ BAKIM BECERİLERİ

EL YIKAMA

Çocuğunuzun rahatça elini yıkayabilmesi için lavabonun boyuna uygun olması gerekir

Bunu sağlamak için bir tabure kullanabilirsiniz

Çocuğunuzun arkasına geçerek ellerinizi onun elleri üzerine koyunuz

Çocuğunuzun karşısında bir ayna olması yararlı olabilir

İŞLEM BASAMAKLARI:

Çocuğunuzun elini tutarak çeşmeyi açınız

Ellerini ellerinizin arasına alarak akan suyun altına tutunuz

Elini tutarak sabunu almasını sağlayınız

Bir eliyle sabunu tutrupu, diğer elinizle çocuğunuzun eline sabuna sürtüp köpürmesini sağlayınız

Elini sabunluğa götürüp sabunu bıraktırınız

Çocuğunuzun iki ileni birbirine sürterek köpürmesini sağlayınız

Suyun altında ellerini yıkayınız

Gerekinse işlemi tekrarlayınız

Ellerini tutarak çeşmeyi birlikte kapatınız

Faaliyete direnmiyorsa ödüllendiriniz

Son basamağa kadar faaliyeti birlikte lapıp, son basamakta ellerinizi çekerek onun yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse tekrar baştan 7

basamağa kadar faaliyeti birlikte yapınız ve son iki basamağı (7

ve 8

) ona yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse yine baştan sırayla 5

, 4

, 3

, 2

, ve 1

basamaklara kadar faaliyeti birlikte yapıp diğerlerini yapmasını söyleyiniz

Bu arada yardıma gereksinim olursa dirseklerinden hafifçe yönlendirerek yardım ediniz, bu şekilde basamakları sondan başa doğru sıralayarak başarabiliydrsa “ellerini yıka” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz

Her basamağın sonunda başarı durumuna göre uygun şekilde ödüllendiriniz

YÜZ YIKAMA

El yıkama faaliyetlerini öğrendikten sonra hemen arkasından öğretilmelidir

İŞLEM BASAMAKLARI

Çocuğunuzun elini tutarak birlikte çeşmeyi açınız

Ellerini köpürtmesini sağlayınız

Ellerini köpürttükten sonra sabunu bırakınız

Çocuğunuzun arkasında durarak her iki elini bileklerinden tutunuz, dairesel hareketlerle ağız ve yanaklarını sabunlayınız

Bölgeyi köpürtünüz

Ellerini ellerinizle tutarak önce sabunlu ellerinizi durumatınız

Elini bir suya, bir yüzüne götürerek yüzünü durulayınız

Son basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek onun yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse tekrar 7

basamağa kadar faaliyeti birlikte yapınınız ve son iki basamağı (7

ve 8) ona yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse yine baştan sırasıyla 6

, 5

, 4

, 2

, ve 1

basamaklara kadar faaliyeti birlikte lapıp, diğerlerini yapmasını söyleyiniz

Bu arada yardıma gereksinimi olursa dirseklerinden hafifçe yönlendirerek yardım edeniz

Bu şekilde sondan başa doğru sıralayarak başarabiliyorsa “ yüzünü yıka” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz

Her basamağın sonunda başarı durumuna göre ödüllendiriniz

EL DURULAMA

Büyük bir havlu ve lavaboya yetişebilmek için tabure kullanınız

İŞLEM BASAMAKLARI:

Çocuğunuzun bir elini tutarak havlunun arkasına koyunuz

Diğer elinin içini (avucunu) havlu ile ovuşturunuz

Elinin tersini (üst kısmını) havlu ile ovuşturunuz

Kurulanan eliyle havlunun bir tarafından tutturunuz

Diğer elinin içini havlu ile ovuşturunuz

Elinin tersini de havlu ile ovuşturarak kurulatınız

Son basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek ( 6

basamakta) onun yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse tekrar baştan 5

basamağa kadar birlikte faaliyeti yapınız ve son iki basamağı (5

ve 6

) ona yapmasını söyleyiniz

Başarabilirse yine baştan sırasıyla 4

, 3

, 2

, ve 1

, basamaklara kadar faaliyeti birlikte yapıp, diğerlerini yapmasını söyleyiniz

Yardıma gereksinimi olursa derseğini tutarak yönlendiriniz

Basamakları bu şekilde yapmayı başarabiliyorsa “ellerini kurula” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz

Her basamakta başarı durumuna göre ödüllendiriniz

YÜZ KURULAMA

Lavabonun üzerinde ayna ve yetişebilmek için tabure bulundurunuz

İŞLEM BASAMAKLARI:

Çocuğunuzun arkasında durarak her iki elini kavrayınız ve havluyu birlekte alttan tutunuz

Ellerinizi çocuğunuzun yüzüne yaklaştırarak havluyu yüzüne kapatınız

Yumuşak hareketlerle bastırıp çekmesini sağlayınız

Kurulama işlemi bitince elini tutarak birlikte havluyu yerine asınız

Son basamağa kadar faaliyeti birliikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek (4

basamak) onun yapmasını söyleyiniz

Başarabilirlerse tekrar baştan 3

basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp diğerlerini yapmasını söyleyiniz

Gerekirse, dirseğinden tutup yönlendirerek yardım ediniz

Daha sonra “yüzünü kurula” deyiniz ve yapınca ödüllendiriniz

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Çocuk Eğitiminde Dikkat Edilecek İlkeler Çocuklarınıza günlük yaşam becerileri kazandırmayı kolaylaştırmak için izlenmesi gereken bazı yol ve yöntemler vardır: Eğitim süresi 8-10 hafta olmalıdır Çocuğunuza günde en az iki defa ve önce 2-5 dk sonra giderek artan bir şekilde en az 5-20 dk zaman ayırmalısınız (Bu süre çocuğun kişilik özellikleri , psikolojik durumu , anne babanın çalışıp çalışmaması vb gibi etkenlere göre değişebilir) Çocuğunuzun ve sizin yorgun olmadığınız , çocuğunuzun uykusuz olmadığı ve sakin olduğu zamanları seçmek uygun olacaktır Eğitim yapılan süre mutlaka günün aynı zaman dilimine gelmeli (hergün 10-11 ve 16-17 arası gibi ), çocuğun dikkatini dağıtmayacak bir ortam olmalı ( çevrede diğer çocuklar oynamamalı , fazla eşya olmamalı , TV , Radyo-teyp çalışmamalıdır) dır Çocuğunuza mümkün olduğunca yakın ve otururken aynı yükseklikte olunuz Kendi kendine oturamıyorsa tutarak oturmasına yardımcı olunuz Sizin yüzünüzü rahatça görebileceği pozisyonda olunuz Size bakmasını sağlayınız , bakmıyorsa çenesini hafifçe çevirip bakmasını sağlayınız Gözgöze geliniz , bunu yaparsa ödüllendiriniz Yine bakmıyorsa 1-2 dk sonra yeniden deneyiniz 2-3 saniye göz göze gelirse ödüllendiriniz ve bunu 5-6 sn oluncaya kadar sürdürünüz Evdeki diğer kişilerle göz göze gelmesini sağlayınız Eğitim süresince çocuğunuz göz göze gelmiyorsa göz hizasına sevdiği bir şeyi koyarak bunu sağlamaya çalışınız Onun anlayabileceği şekilde kısa ve basit cümlelerle konuşunuz (Ali kalk , bardağı tut vb gibi) Konuşurken mimik ve jestlerinizi de kullanınız Öğretilecek her işlevi bir kaç kez yineleyiniz Her beceriyi basitten başlayarak sıralayınız , becerileri küçük basamaklara bölerek öğretiniz İstediğiniz bir beceri için sadece çaba gösterse bile ödüllendiriniz Ödül olarak sevdiği bir uğraş ( Parka gitmek, oyun oynamak vb ) olabilir Çocuğunuzun olumlu bir davranışına sevinmek ona sarılmak ''aferin'' '' ne güzel yaptın'' şeklinde sözlü ifade de ödüldür Ödül olarak seçtiğiniz şeyi mutlaka istenilen davranışın hemen arkasından gerçekleştiriniz ÖZ BAKIM BECERİLERİ EL YIKAMA Çocuğunuzun rahatça elini yıkayabilmesi için lavabonun boyuna uygun olması gerekir Bunu sağlamak için bir tabure kullanabilirsiniz Çocuğunuzun arkasına geçerek ellerinizi onun elleri üzerine koyunuz Çocuğunuzun karşısında bir ayna olması yararlı olabilir İŞLEM BASAMAKLARI: Çocuğunuzun elini tutarak çeşmeyi açınız Ellerini ellerinizin arasına alarak akan suyun altına tutunuz Elini tutarak sabunu almasını sağlayınız Bir eliyle sabunu tutrupu, diğer elinizle çocuğunuzun eline sabuna sürtüp köpürmesini sağlayınız Elini sabunluğa götürüp sabunu bıraktırınız Çocuğunuzun iki ileni birbirine sürterek köpürmesini sağlayınız Suyun altında ellerini yıkayınız Gerekinse işlemi tekrarlayınız Ellerini tutarak çeşmeyi birlikte kapatınız Faaliyete direnmiyorsa ödüllendiriniz Son basamağa kadar faaliyeti birlikte lapıp, son basamakta ellerinizi çekerek onun yapmasını söyleyiniz Başarabilirse tekrar baştan 7basamağa kadar faaliyeti birlikte yapınız ve son iki basamağı (7 ve 8) ona yapmasını söyleyiniz Başarabilirse yine baştan sırayla 5, 4, 3, 2, ve 1 basamaklara kadar faaliyeti birlikte yapıp diğerlerini yapmasını söyleyiniz Bu arada yardıma gereksinim olursa dirseklerinden hafifçe yönlendirerek yardım ediniz, bu şekilde basamakları sondan başa doğru sıralayarak başarabiliydrsa “ellerini yıka” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz Her basamağın sonunda başarı durumuna göre uygun şekilde ödüllendiriniz YÜZ YIKAMA El yıkama faaliyetlerini öğrendikten sonra hemen arkasından öğretilmelidir İŞLEM BASAMAKLARI Çocuğunuzun elini tutarak birlikte çeşmeyi açınız Ellerini köpürtmesini sağlayınız Ellerini köpürttükten sonra sabunu bırakınız Çocuğunuzun arkasında durarak her iki elini bileklerinden tutunuz, dairesel hareketlerle ağız ve yanaklarını sabunlayınız Bölgeyi köpürtünüz Ellerini ellerinizle tutarak önce sabunlu ellerinizi durumatınız Elini bir suya, bir yüzüne götürerek yüzünü durulayınız Son basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek onun yapmasını söyleyiniz Başarabilirse tekrar 7basamağa kadar faaliyeti birlikte yapınınız ve son iki basamağı (7 ve 8) ona yapmasını söyleyiniz Başarabilirse yine baştan sırasıyla 6, 5, 4, 2, ve 1 basamaklara kadar faaliyeti birlikte lapıp, diğerlerini yapmasını söyleyiniz Bu arada yardıma gereksinimi olursa dirseklerinden hafifçe yönlendirerek yardım edeniz Bu şekilde sondan başa doğru sıralayarak başarabiliyorsa “ yüzünü yıka” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz Her basamağın sonunda başarı durumuna göre ödüllendiriniz EL DURULAMA Büyük bir havlu ve lavaboya yetişebilmek için tabure kullanınız İŞLEM BASAMAKLARI: Çocuğunuzun bir elini tutarak havlunun arkasına koyunuz Diğer elinin içini (avucunu) havlu ile ovuşturunuz Elinin tersini (üst kısmını) havlu ile ovuşturunuz Kurulanan eliyle havlunun bir tarafından tutturunuz Diğer elinin içini havlu ile ovuşturunuz Elinin tersini de havlu ile ovuşturarak kurulatınız Son basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek ( 6basamakta) onun yapmasını söyleyiniz Başarabilirse tekrar baştan 5 basamağa kadar birlikte faaliyeti yapınız ve son iki basamağı (5 ve 6) ona yapmasını söyleyiniz Başarabilirse yine baştan sırasıyla 4, 3, 2, ve 1, basamaklara kadar faaliyeti birlikte yapıp, diğerlerini yapmasını söyleyiniz Yardıma gereksinimi olursa derseğini tutarak yönlendiriniz Basamakları bu şekilde yapmayı başarabiliyorsa “ellerini kurula” diyerek faaliyeti yapmasını bekleyiniz Her basamakta başarı durumuna göre ödüllendiriniz YÜZ KURULAMA Lavabonun üzerinde ayna ve yetişebilmek için tabure bulundurunuz İŞLEM BASAMAKLARI: Çocuğunuzun arkasında durarak her iki elini kavrayınız ve havluyu birlekte alttan tutunuz Ellerinizi çocuğunuzun yüzüne yaklaştırarak havluyu yüzüne kapatınız Yumuşak hareketlerle bastırıp çekmesini sağlayınız Kurulama işlemi bitince elini tutarak birlikte havluyu yerine asınız Son basamağa kadar faaliyeti birliikte yapıp, son basamakta ellerinizi çekerek (4basamak) onun yapmasını söyleyiniz Başarabilirlerse tekrar baştan 3basamağa kadar faaliyeti birlikte yapıp diğerlerini yapmasını söyleyiniz Gerekirse, dirseğinden tutup yönlendirerek yardım ediniz Daha sonra “yüzünü kurula” deyiniz ve yapınca ödüllendiriniz