Cumhuriyet Döneminde Ortaöğretimde Coğrafya Eğitimi Ve Öğretimi Nasıldı

Cumhuriyet döneminde Ortaöğretimde Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi Nasıldı

Cumhuriyet döneminde Ortaöğretimde Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi hakkında

Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine geçişte, Türk bilim tarihinde önemli bir değişim yaşanmıştır Bu değişim harf devrimidir Sözkonusu bu devrim ile, kurulan genç Cumhuriyet, Batı Bilim dünyası ile yakınlaşırken, Osmanlı Bilim Dünyası’ndan oldukça uzaklaşmıştır Harf devriminin ardından, cumhuriyetin ilk yıllarında, diğer tüm bilimlerde olduğu gibi, Coğrafya bilim alanında da, Osmanlıca yazılmış eserlerin çok az bir kısmının Yeni Türkçe’ye çevrilmiş olduğunu görmekteyizÇünkü kısa bir süre içinde, 600 yıllık bir birikimin hemen yeni kuşağa aktarılması imkansızdır Bu nedenle Yeni Türkçe’ye çevrilen eserlerin çoğunluğunu okul ders kitabları teşkil etmiştir Özellikle bu alanda, Faik Sabri’nin çalışmaları kayda değerdir Faik Sabri, osmanlıca olarak yazmış olduğu, Türkiye Coğrafyası ve Kıtalar Coğrafyası ile ilgili eserlerini, harf devriminden sonra Yeni Türkçe’ye çevirmiştir Ancak hayatta olmayan ve çok eski dönemlerde yaşamış coğrafyacıların eserleri, arşiv ve kütübhanelerde, uzun yıllar bir daha açılmamak üzere tozlu raflara kaldırılmıştır

1924 tarihinde, öğretim süresi 5 yıl olan Darülmuallimin ve Darülmuallimat’ın 1 ve 3sınıflarında 2’şer, 2 ve 4sınıflarında 1’er saat coğrafya dersi okutulmuştur Bu okullar, 1932-33 Öğretim yılında süresi 6 yıla çıkarılmış, ilk üç yılında genel ortaokulların programları uygulanmaya başlanmıştır 1937-1938 Eğitim ve Öğretim yılında 3 yıllık Lise kısmında, coğrafya dersleri, 1 ve 3sınıflarda 2’şer saat, 2sınıfta 1 saat olarak programa konulmuştur 1937-1938 Eğitim ve Öğretim yılında, 3 yıllık ortaokulların bütün sınıflarında ve yine 3 yıllık liselerin ilk iki sınıfında 2’şer saat, lise son sınıfta 1 saat olmak üzere coğrafya dersi okutulmuştur

Cumhuriyet döneminde, ortaöğretim kurumlarında okutulan ders kitabları, uzun yıllar OrdProfDr Besim Darkot, ProfDr Sırrı Erinç ve Sami Öngör tarafından hazırlanmıştır Bu kitabların, Ortaöğretim coğrafya öğretimine büyük katkıları olmuştur 1987’li yıllardan sonra, ortaöğretim ders kitabları hazırlanmasında, ProfDr Reşat İzbırak, ProfDr Sırrı Erinç, ProfDr İbrahim Atalay, ProfDr Cemalettin Şahin, ProfDr Erdoğan Akkan, ProfDrHayati Doğanay gibi akademisyenlerin katkıları büyük olmuştur

1981-1982 Eğitim ve Öğretim yılı, ders programları incelendiğinde, ortaöğretimin orta kısmında Tarih ile Coğrafya derslerinin konuları birleştirilerek, 1 ve 2sınıflarında 4’er, 3sınıfında 3 saat olarak Sosyal Bilgiler dersi adı altında işlenmiştir Lise kısmında ise 1 ve 2sınıflarda 2’şer saat Coğrafya dersi yeralmış, ancak Lise son sınıfına Coğrafya dersi konmamıştır

Cumhuriyet döneminde, coğrafya derslerinde ağırlıklı olarak Türkiye Coğrafyası konuları okutulmuştur Bu uygulama 1987 yılına kadar sürdürülmüştür Ancak 1987-1988 Öğretim yılında uygulamaya konulan müfredat programlarında coğrafya dersleri hem ders sayıları ve hem de ders kredileri azaltılmış, konular iyice yüzeyselleştirilmiştir Bu müfredat programına göre, Ticaret ve Endüstri Meslek liselerinden coğrafya dersleri kaldırılmıştır Liselerin ikinci ve üçüncü sınıfların fen bölümlerinde “seçmeli ders” konumuna getirilmiştir Üniversite giriş sınavlarında, fen puanına göre yükseköğretim kurumuna kaydolmak isteyen fen bölümü öğrencileri, coğrafya dersi gereksiz diyerek bu dersi çoğunlukla seçmemişlerdir Öte yandan sınıflarda okutulan coğrafya dersleri, coğrafyanın ilke ve metodlarından oldukça uzaklaştırılmıştır