Aile içi iletişim

Anahtar kelime; empati


Eğer bir ailede iletişim sağlanabiliyor deniyorsa, o ailede sorunlar gizli kalmaz, konuşabilecek müsait bir ortam oluşturulup karşılıklı ve ortaklaşa çözüm yolları aranıyor demektir Eğer bu saydığımız özellikler yoksa o ailede sağlıklı bir iletişim kurulmuyor demektir Yapılan araştırmalarda aile saadetinin sıhhati ve çocuk eğitiminde ilginin önemi pek büyüktür Yeterince ilgi gösterilmeyen eşlerin ve çocukların zamanla birbirinden koptuğu hatta aralarında buz dağlarının oluştuğu görülmektedir


İletişim denilince akla genelde konuşma gelmektedir Hâlbuki sağlıklı bir iletişimin şartı hem anlatma hem de dinlemeyle gerçekleşebilir Dinleme ve anlatma, karşılıklı konuşmanın birbirinden ayrılmaz parçalarıdır Eğer aile içinde öncelikle ebeveynler karşılıklı birbirlerine konuşma fırsatı verirlerse o evde muhakkak çocuklar da yeterince bu fırsatlardan faydalanıyor demektir Böylece bu fırsatlarla yetişen çocuklar kendilerini bir birey gibi algılar ve ihtiyacı olan sevgiyle dolarak rahatlamaya başlar Yazımızın başında başarılı bir iletişimin temel koşullarından birinin de empati olduğunu söylemiştik


Empati kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyabilmek demektir Mesela çocuk, oynarken oyuncağını kırdığında "üzülecek ne var?" diyeceğimize, o oyuncağın çocuğumuz için ne kadar kıymetli olduğunu anladığımızı belirten cümleler kurmamız gerekir "Oyuncağını çok sevdiğini ve buna çok üzüldüğünü biliyorum" gibi


Başarılı bir iletişimin temel koşulları;


Karşımızdaki kişilere saygı duymak, Onların varlığını kabul etmek, Onlara değerli ve önemli olduklarını hissettirmek, Abartıdan uzak, gerçekçi ve doğal davranmak, Empati yapmak Empati insanın kendisini karşısındakinin yerine koymasıdır Empati bir anlamda, dış dünyayı karşımızdaki kişinin penceresinden görmeye çalışmaktır Kurulan bu duygu ortaklığı iletişimi güçlü kılar


İletişim sadece konuşmak değildir!


Ne söyleyeceğimizi bilmek,


Bunu ne zaman söylemenin daha uygun olduğuna karar vermek,


Nerde söyleneceğini kestirebilmek,


En iyi nasıl söyleneceği hususunda fikir yürütmek,


Olayları evirip çevirmeden, dolandırmadan, basite indirgeyerek sunabilmek,


Akıcı bir dille ve karşınızdaki kişiyle göz kontağı kurarak konuşabilmek,


Dikkati yoğunlaştırabilmek,


Karşınızdaki kişinin verilen mesajı anlayıp anlamadığını kontrol edebilmektir Çünkü başkasını olduğu gibi kabul etmek, onu gerçekten sevmektir Kabul edildiğini hissetmek sevildiğini de hissetmektir Mevlana: "Hatasız dost arayan dostsuz kalır" buyurmuştur


Ne söylediğiniz değil, nasıl söylediğiniz önemlidir!


Sağlık bir iletişimde, aile ile ilgili önemli kararlar alınırken evdeki bütün bireylerin fikrinin alınması lazımdır Çocuklarınızla duygu ve ihtiyaçları hakkında konuşun Çocuklarınızı tüm duygularınızla dinleyin Ve onlara değer verdiğinizi beden dilinizle hissettirin


Çocuğunuzun duygu ve düşünceleri hakkında karşılıklı konuşmalar yapın Çocuğunuzun yaşı kaç olursa olsun, anlattığı her şeyi -bundan sıkılsanız bile- dinleyin Çocuklarınızın anlattıklarını dinlemiyorsanız, bir süre sonra onun da sizi dinlemediğini görürsünüz


Çocukluğu süresince dinlenilmeyen kişilerin, ileriki zamanlarda anne, baba, eş ve işinde yanındaki insanları dinlemediği, duygularına değer vermediği, duygusuzlaştığı ve duyarsızlaştığı görülmektedir


Çocuğunuzu dinlerken, mutlaka yüzüne bakın ve onunla "göz teması" kurun Çocuğunuza ne söylediğinizden çok daha önemli olan nasıl söylediğinizdir Bizim için önemli gördüğümüz pek çok şeyi, bazen, çocuğumuzu dinlemenin önüne koyarız İş, güç, yorgunluk derken çocukları dinlemeyi unutabiliriz Çocukları dinlemek, bir başka deyişle onlara dertlerini, sevinçlerini anlatma fırsatı vermek, onları mutlu etmek, değerli hissettirmek için birinci adımdır "Çocuğuna gerçek servet bırakmak isteyen anne baba, ona iyi dinlemeyi öğretir" der Pablilus Syrus


Duyguları, istekleri ifade etmek önemlidir Eğer bunlar söylenmezse, karşımızdaki kişi iyi niyetli bile olsa, gerçekten ne istediğimizi bilemez Siz de eşinize ve çocuklarınıza onları suçlamadan kendi düşünce ve duygularınızı anlatın


Hayatın yankısı


bir adam ve oğlu ormanda yürüyüş yapıyorlarmış Birden oğlan takılıp düşüyor ve canı yanıp "Ahhh" diye bağırıyor İleride bir dağın tepesinden "Ahhh" diye bir ses duyuyor ve şaşırıyor Merak ediyor ve "Sen kimsin?" diye bağırıyor Aldığı cevap "Sen kimsin?" oluyor Aldığı cevaba kızıp "Sen bir korkaksın" diye tekrar bağırıyor Dağdan gelen ses "Sen bir korkaksın" diye cevap veriyor Çocuk babasına dönüp, "Baba ne oluyor böyle?" diye soruyor "Oğlum" diyor adam, "Dinle ve öğren" ve dağa dönüp "Sana hayranım!" diye bağırıyor Gelen cevap "Sana hayranım!" oluyor Baba tekrar bağırıyor, "Sen muhteşemsin!" Gelen cevap; "Sen muhteşemsin!" Oğlu çok şaşırıyor ama ne olduğunu anlayamıyor


Hiçbir şey tesadüf değildir


Babası açıklamasını yapıyor: "İnsanlar buna yankı derler ama askında bu 'Hayat'tır Hayat daima sana senin verdiklerini geri verir Hayat, yaptığımız davranışların aynasıdır Daha fazla sevgi istediğin zaman daha çok sev Daha fazla şefkat istediğinde, daha şefkatli ol Saygı istiyorsan insanlara daha çok saygı duy İnsanların sabırlı olmasını istiyorsan sen daha sabırlı olmayı öğren Bu kural yaşamımızın bir parçasıdır, her kesiti için geçerlidir Hayat bir tesadüf değil, yaptıklarımızın aynada bir yansımasıdır