El, Kol Ve Bileklere Tehdit!

Sabah odamda bilgisayar başında yazılarımı yazıyordum Kapıdan Ortopedist Dr Gündüz Atasoylu, şöyle bir günaydın dedi gitti, tekrar geri döndü ''Yahu hoca, sen ne kötü oturuyorsun öyle, bir yerlerini sakatlarsın yakında'' dedi Karşımda oturan kişiyle aramıza girmesin diye bilgisayarım iyice yanda duruyordu ve klavyede yazarken hem sola dönmem, hem de bileğimi tatsız bir şekilde eğik tutmam gerekiyordu Pozisyonumu düzeltebilirdim ama insan bir başlayınca kendini kaptırıp gidiyor Ya elini oynatamazsın, ya da iki büklüm gezersin yakında dedi Anlatsana hocam incinmeleri, yazayım dedim O da güzel güzel anlattı

Zorlamaya bağlı incinmeler belli meslek gruplarında daha sıklıkla görülür Mesela bilgisayar kullanıcıları gibi kişiler, oturuş ve yazış pozisyonlarını ayarlamazlarsa el ve bileklerini incitmek bakımından risk içindedirler


İncinmeler, kasların ve kas kirişlerinin aşırı derecede zorlanarak zedelenmesi sonucu meydana gelir Bu zedelenmelerin çoğu elde, el bileğinde ve kolda meydana gelir En sık gözlenen belirti, ağrıdır Yanı sıra sızlama, karıncalanma, güç kaybı, hissizlik ve şişme de görülebilir


İncinme sadece birbiriyle aynı hareketlerin sürekli olarak tekrar edilmesinden dolayı meydana gelmez Uzun süre yapılan fiziksel hareketlerde vücudu yanlış konumlandırmak veya bu hareketler esnasında ani zorlamalarda bulunmak da incinmeye sebep olabilir


Belli hareketlerden kaçının


Zorlamaya bağlı incinmelerin tedavisi; halk arasında ''ağrı kesici'' diye adlandırılan ilaçları kullanmak veya ağrıyı ilk hissettiğiniz anda yaptığınız işe ara vermek kadar basit olabilir Fakat zedelenme veya hasar arttıkça, tedavi şekli de daha zor hale gelebilir Zaman zaman kullanılan ''boşver çivi, çiviyi söker'' deyimi bu tür rahatsızlıklarda geçerli değildir Bu tarz zedelenmeler, mevcut hasarı ağırlaştıran hareketlerden kaçınılarak da kolayca düzelebilir Bunun için birkaç hafta gerekebilir


Şayet bu basit önlemlerle, şikâyetlerde 1 - 2 gün içinde azalma eğilimi görülmezse ilk iş bir ortopediste görünmektedir Çünkü diğer pek çok hastalıkta olduğu gibi, yukarıdaki belirtiler, diğer daha önemli kas, tendon ve kemik hastalıklarının belirtileriyle karıştırılabilir Kesin tanıdan sonra tedavi planlaması berraklaşabilir


İlk seçenek ameliyatsız tedavi


Genelde bu tip hastalıklarda ilk tedavi yöntemi ''konservatif'' adını da verdiğimiz ameliyatsız tedavidir Bunların başında o uzvun dinlendirilmesi, uzmanın gerek gördüğü bandaj, dinlendirici ve tespit edici aletlerle ilaç tedavisi gelir Lokal olarak soğuk tatbiki ilk yöntemler arasındadır Uzmanı tarafından uygulanacak fizik tedavi de yüz güldürücü sonuçlar verebilir


Dinlendirme, ilaç tedavisi ve fizik tedaviye rağmen düzelmeyen olgularda ameliyat düşünülebilir Hasarlı bölgeye lokal kortizon uygulaması, uzmanın gerekli gördüğü hallerde olup, sınırlıdır

Karpal tünel sendromu ameliyatlarında, karpal tünel gevşetilip, genişletilerek; sıkışan sinir üzerindeki bası azaltılır Benzer olarak tetik parmak ameliyatında da tendon kılıfı usulünce kesilerek gevşetilir Kirişin takılmadan ve rahat hareket etmesi sağlanır Tenisçi dirseğinde ve omuz tendonlarının hasarlarında, lokal medikal tedavi ve fizik tedavinin yeterli olmadığı durumlarda çeşitli girişimler uygulanabilir


Sık rastlanan dört sorun


Zorlamaya bağlı incinmeler arasında pek çok kas ve kas kirişi yaralanmaları vardır Aşağıdaki 4’ü en sık rastlananlardır:


Karpal Tünel Sendromu: Karpal tünel, bileğinizdeki bir geçiş bölgesidir Buradan sinir ve elinizi bükmenizi sağlayan kas kirişleri geçer Aşırı zorlama buradaki kas kirişlerini saran zarlarda şişmeye neden olur Zardaki bu şişme ise buradan geçen sinire bası yapar Bilekten başlayıp baş parmağa ve ilk üç parmağa veya dirseğe yayılan hissizlik, karıncalanma ve ağrı oluşur Uzun süre bilgisayar kullananlar, kasiyerler, fabrika ve tamir işlerinde çalışanlar bu rahatsızlığa sık yakalanır

Tenisçi Dirseği: Bu rahatsızlığa yakalanmanız için mutlak tenis oynamanıza gerek yok Bileğinizi zorlayarak çevirmenizi gerektiren her türlü hareket, mesela tornavidayla vida sıkmak, buna sebep olabilir Ağrı, dirsekten başlar ve ön kolun dış kısmına doğru yayılır Gerçek hasar ise ön kol kaslarını dirseğe bağlayan kas kirişlerindeki küçük yırtılmalar şeklindedir

Tendinit: Kas kirişi iltihaplanmasıdır Vücudun alışık olduğundan daha şiddetli egzersiz yapmak; el bileği, dirsek veya omuzun yakınındaki bir kas kirişinin hasar görmesine ve iltihaplanmasına sebep olabilir Kolu uzun süre omuz seviyesi üzerinde tutarak boya yapmak gibi sürekli hareketler de tendinite sebep olabilir Tendinit ağrısı hareketi kısıtlayabilir


Tetik Parmak: Parmağınızı kıvırdığınız zaman takılıyormuş gibi hissetmeniz bu rahatsızlığa bu takma adı vermiştir Aslında olan zedelenme ''tenosinovit'' adı verilen kas kirişi kılıfının iltihaplanmasıdır Aynı zamanda bilekte veya omuzda da meydana gelebilir Elde şiddetli incinme meydana geldiğinde, el parmaklarının kiriş kılıflarındaki şişme tenosinovite sebep olur Bu durum aynı el hareketinin sayısız defa yapılmasından kaynaklanabilir