Dürri Ahmed Efendi

Dürri Ahmed Efendi Sultan Dördüncü Mustafa Han ve Sultan Üçüncü Ahmed Han devri devlet adamlarından ve şairlerinden Aslen Vanlıdır İstanbula geldikten sonra, Sultan Dördüncü Mustafa Han zamanında, devrin vezirlerinden Abdi Paşanın cizyedarı Hüseyin Ağanın adamlarındandı alim, edip ve *****şördü


Abdi Paşa tarafından saraya alınarak yetiştirildi Önce Divan katipliği, sonra Divan-ı hümayun hocalığı, Anadolu muhasebeciliği ve başka görevlerde bulundu 1721 yılında şıkk-ı sani defterdarlığı payesiyle İrana orta elçi olarak gönderildi Bu vazifesinden dönüşünden hemen sonra 1722 yılında vefat etti


Son vazifesiyle ilgili olarak bir Sefaretname yazdı Eserin yazma nüshalarından biri, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde Tarih Yazmaları sırasında 3328 numarada kayıtlıdır Ayrıca, 1820de Pariste basılmıştır Dürri Ahmed Efendinin bu tarihi eserinden başka, Türkçe ve Farsça şiirleri vardı Gazel ve kasideleri alimane ve arifanedir Devrin şair ve edipleri tarafından takdir edilmiştir Özellikle manzum tarih düşürmekte pek mahirdi Sultan Üçüncü Ahmed Han, Hicri 1132 (Miladi 1719) tarihinde hastalanmıştı Bir müddet sonra eski sıhhatine kavuşunca, devrin şairleri, Hak tealaya şükrane olarak birer "Sıhhatname" yazdılar Dürri Ahmed Efendi de pek güzel bir sıhhatname yazıp padişaha arz eylemişti Şöyle diyordu:


Hak budur kim inhirafından mizac-i pakinin

Oldu guya ser-te-ser ecza-yi alem bi-karar


Vakıa, alem tezelzül bulmamak mümkin midir

Kalıb-i dünyaya zira ruhdur ol Şehriyar


Ruh olunca nahoş, elbette beden bimar olur

Ruhdur kasr-ı ten istihkamına çünki medar


Hasılı ruh-ı musavverdir bu server aleme

Çok zaman ya Rab anı tahtında eyle berkarar


Dürri Efendi şunu anlatmak istiyordu: "Doğrusu, Sultanın pak mizacı, sıhhati bozulduğu için, sanki bütün alem de bozuldu, kararsız kaldı alemde bozulma olmaması mümkün değildir Zira Sultan şu görünen dünyanın ruhu gibidir Ruh rahatsız olunca, elbette beden de rahatsız olur Çünkü, ten sarayı istihkamının dayanağı ruhtur Kısacası, bu hükümdar alem için ruhtur Ey Allahım onu tahtında devamlı tut"


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi