Jeofizik Haritaları

1 Arama konusu oluşum ve onu çevreleyen kayaçlara ilişkin; manyetik geçirgenlik, kalıntı mıknatıslanma, yoğunluk, rezistivite, IP etkisi, sismik hız, radyoaktivite, sıcaklık vb gibi fiziksel özellikler belirlenir

2 Arama konusu oluşumu, onu çevreleyen ortamdan en belirgin şekilde ayırt etmeyi sağlayan fiziksel parametreler seçilir

3 Arama konusu oluşumun kendisinin bir bölümü sahanın herhangi bir yerinde, herhangi bir şekilde ortaya çıkmış ise veya benzer bir başka sahada, gerekli fiziksel parametreleri ölçebilmek amacıyla en uygun yöntem veya yöntemlerle test çalışmaları yapılır

4 Test sonucu olumlu ise uygulamaya geçilir


Türkiye gravite haritalarında ölçü yoğunluğu yaklaşık 5 km2 /1 adet ölçüdür Toplam gravite ölçü sayısı 65 000 civarındadır Havadan manyetikte ölçüler otomatik olarak her yetmiş metrede bir alınmıştır Uçuş profilleri arasındaki mesafe birkaç kilometredir

Jeofizik Yöntemler ve Uygulama Alanları

Yöntemler Uygulama Alanları

Gravite * Yapısal araştırmalar; havza, temel kaya topografyası, domlar, fay blokları

* Maden aramaları; barit, sülfitler, kömür ve tuzlar

Mikrogravite * Yüzeye yakın boşluklar, çöp, dolgu, döküntü dağılım sınırı

* Temel kayanın durumu* Masif cevher yatakları

Manyetik * Yapısal araştırmalar; temel kaya topografyası, püskürük kayaçlar, sokulum kayaçları, faylar

* Madenler

* Çevre; gömülü ferromanyetik cisimler

Düşey Elektrik Sondajı * Jeolojik araştırmalar, su kalitesi belirleme, geniş havzalarda yapısal araştırmalar, jeotermal enerji ve su aramaları

Elektrik Profili ve Elektromanyetik * Tuzlu su içeren ortamlar, faylar ve kirletilmiş zonlar (tuzlar yönünden)

* Temel kayaç üzerinde yer alan bozuşmuş ve ayrışmış seviyelerin kalınlığı, litolojik dokanaklar

IP, SIP * Madenler; dissemine ve masif sülfitler, grafit

Manyetotellürik (MT)

* Yapısal ve stratigrafik araştırmalar, petrol, doğalgaz ve jeotermal enerji aramaları

CSAMT * Jeotermal enerji

* Madenler; masif sülfitler, grafit

TEM * Jeotermal enerji

* Madenler; masif sülfitler, grafit

* Çevre jeofiziği; tatlı su-tuzlu su ve kimyasal kirletilmiş bölgelerin ayrımı

* Yapısal araştırmalar

Yer Radarı * Yer altı lağım şebekeleri, su yolu kemerleri, çeşitli boru hatları, yüzeye yakın yer altı boşlukları

* Hidrokarbon yönünden kirletilmiş bölgeleri ve atık malzemenin niteliğini belirleme

* Boru hatları güzergahı

* Kırık ve çatlaklar

Yüksek Ayrımlı Sismik Yansıma * Maden suları, içme suyu ve jeotermal kaynaklara ilişkin yapısal sorunlar

* Maden aramaları; kömür, pirit, tuz, potasyum

* Tünel ve galeri açılacak yerler* Yer altı depolama alanlarının belirlenmesi

Sismik Kırılma * Örtü kayaç kalınlığı

* Su tablası seviyesini belirleme

* Kırıklar, faylar

* Ev ve endüstriyel atık yerlerini belirleme

Sismik Tomografi * Kırıklar

* Maden ve petrol aramaları (sismik yansıma yönteminde kayma düzeltmeleri amacıyla)

Kuyu Ölçüleri * Hidrojeoloji; litolojik ve stratigrafik araştırma

* Kırık ve porozite belirleme, çimentolamayı kontrol

* Maden; litoloji (yoğunluk, porozite)

* Mühendislik; kırık ve çatlak belirleme

* Hidrokarbon; sismik yönteme kayma düzeltmeleri ve sentetik sismogramlar yoluyla değerlendirmeye kolaylık sağlanması

Radyoaktivite * Uranyum, toryum, potasyum