Klasik Türk Müziği Tarihi |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Klasik Türk Müziği TarihiTarihi Klasik Türk müziği tarihsel açıdan altı döneme ayrılabilir: oluşum dönemi, dönüşüm dönemi, klasik dönem, son klasik dönem, romantik dönem ve çağdaş dönem 10 yüzyılda yaşamış olan Farabi'den Timurlenk'in öldüğü 1405'e kadar geçen süre, Türk müziğinin nazar (teorik) yönleriyle açıklandığı ve yazıya aktarılmaya başlandığı oluşum dönemini kapsamaktadır Bu dönemin sonlarına doğru, çok meşhur bir üstad olan Abdülkadir Meragi, bir sonraki evrenin tohumlarını atmış, Türk müziğine yeni bir yön vermiştir Bunu takiben, 16 yüzyılın başından Yavuz Sultan Selim'in tahta çıktığı 1512'ye değin; anlatılageldiği şekilde, Türk müziğinin ses perdeleri ve makamları üzerinde birtakım nazar değişilikler yapılmıştır Bu dönem, Diyar-ı Rum'un ve Balkanlar'ın üzerinde Mevlevihanelerin yapıldığı, İstanbul'un fethedildiği, Bizans İmparatorluğu kalıntıları arasına Enderun saray okulunun kurulduğu, kökleştiği ve Orta Asya'dan Ali Şir Nevai, Hüseyin Baykara, Ali Kuşçu, Şadi gibi ilim adamlarının İstanbul'a cezbedildiği bir dönüşüm dönemi, keza bir nevi Rönesans olarak görülmektedir Klasik Türk müziği; Orta Asya, Selçuklu ve özellikle Osmanlı uygarlığının bir ürünü olarak, pek çok milletin müziklerini etkilemiş, onların müziğini de kendi potasında eritmiştir Bunun bir sonucu olarak, klasik musık, gerek makam sayısı ve anlayışı, gerekse formlar ve usuller bakımından çok zengin bir müzik türü olmuştur Bunun ardından, 17 yüzyılın başından IV Murat'ın öldüğü 1640'a dek, doğuya düzenlenen seferler sayesinde, Osmanlı sarayında, Ortadoğu'dan getirilen müzik ve sanat adamlarının faaliyet gösterdiği bir dönem yaşanmıştır Itri'den (1640-1712) 1730'a kadarki zaman diliminde, Avrupa Barok ve Rokoko etkilerin Osmanlı sarayına nüfuz ederek, zamanının doğu kültürüyle apayrı bir sentez oluşturduğu klasik dönem süregelmiştir 1730'dan İsmail Dede Efendi'nin 1846'daki ölümüne dek uzanan dönem ise son klasik dönem olarak adlandırılmaktadır Tanzimat Fermanı'nın ilan edildiği yıllardan II Dünya Savaşı'nın sona erdiği 1945'e kadar süren akım da romantik dönem olarak anılmaktadır Kaynak : Wikipedia |
|