Hidroelektrik Santral Hidroelektrik Santralların Ana Bölümleri

Hidroelektrik santralların ana bölümleri
Bir hidroelektrik santral binlerce parçadan meydana gelir Ana bölümleri şunlardır:
1 Su kaynağı yapısı
Rezervuarlı santrallarda baraj, kanal tipi santrallarda ise bir tünel ya da açık kanaldır
2 Su alma ağzı yapısı
Cebri boruya suyun giriş kısmıdır Izgaralar, kapak ve kapak açma-kapama mekanizmalarından oluşur Rezervuarlı santrallarda su girişi, yüzen cisimlerin borulara girmemesi için baraj gövdesinin orta kotlarında yapılırlar
3 Cebri (basınçlı) borular
Su alma ağzı ile santral arasında, ölçüleri debi ve düşü ye göre hesaplanan kalın etli büyük çaplı çelik ya da CTP (Cam elyaf Takviyeli Plastik) borulardır Santralın jeolojik yapısına göre gömülü oldukları gibi, görünür olanlarıda vardır Türbin çarkını çeviren suyun geçişine olanak sağlarMontajı yapılmakta olan bir salyangozun betona gömülmeden önceki hali


4 Salyangoz (spiral)
Cebri boru sonuna monte edilen, salyangoz biçimindeki basınçlı su haznesi, suyun çarka çevresel olarak ve her bir noktadan eşit debide girmesini sağlar Çevresel olarak sabit kanatçıkları suya yön verir, açılıp-kapanabilir kanatçıkları ise çarka verilen suyun debisini ayarlar Çoğu santralda, cebri boru ile salyangoz birleşme noktasında kelebek ya da küresel tabir edilen, hidrolik basınç ile çalışan, cebri boru çapına uygun vanalar bulunur Bazı santrallarda bu vana tesis edilmeyebilir
5 Türbin
Türbin çarkı, türbin şaftı, türbin kapağı, hız regülatör sistemi, basınçlı yağ sistemi, türbin yatağı, soğutma sistemi, kumanda panosu ve yardımcı teçhizattan oluşur Türbin şaftı, suyun kanatlarına çarparak döndürdüğü türbin çarkı ile generatör rotoru arasında akuple olup generatör rotorunun dönmesini sağlar
6 Jeneratör
Generatör rotoru, statoru, yatağı, ikaz(uyartım), soğutma sistemi, koruma sistemi, kumanda ve işletim sistemi, doğru akım sistemi, kesici ve ayırıcılar ile yardımcı organlardan oluşur Rotor, çok güçlü tesis edilmiş yatak üzerinde sabit hızla döner Dönüş sayısı, frekans ve kutup sayısı ile doğru orantılıdır Enerji stator sargılarından alınır
7 Transformatörler
Gerilimi yükseltme ya da alçaltma işlevini üstlenmişlerdir Tek fazlı, üç fazlı olabilirler Her üniteye bir transformatör olabileceği gibi birden fazla üniteye bir transformatörde olabilir Ana gövde, soğutma sistemi, yangın sistemi, koruma sistemi bölümlerinden oluşurEmme borusu, salyangoz, türbin çarkı, kapağı ve şaftının birlikte kesit görüntüsü


8 Şalt alanı


Daha çok bilgi için: Şalt sahası


Transformatörlerden çıkan yüksek gerilim enerjinin iletim hatlarına bağlantı noktasıdır Kesiciler, ayırıcılar, topraklama sistemi, koruma sistemi, basınç sistemi, ölçü sistemi, iletim hatları üzerinden haberleşme sistemi kısımları vardır
9 Diğer teçhizat
Ana teçhizatlardan ayrı olarak; ısıtma havalandırma sistemleri, aydınlatma sistemleri, doğru akım acil enerji, alternatif akım acil enerji (dizel generatör) sistemleri, sızıntı toplama havuzları, besleme pompaları, drenaj boşaltma pompaları, haberleşme sistemleri, kompresör ve tanklar gibi basıçlı hava sistemleri, yangın koruma ve söndürme sistemleri, bakım, onarım ve küçük imalat atölyeleri, montaj demontaj sahaları, vinçler, krenler gibi taşıma, kaldırma sistemleri, arıtma sistemleri, ilk yardım bölümü, batardo kapakları,labaratuarlar vb bölümlerdir
Hidrolik Santrallar su değirmeni çalıştırma ilkesine dayandığından Türbin Çarkına çarpan su türbin şaftını döndürerek Mekanik enerji üretir Türbin şaftı direk veya bir dişli sistemi ile jeneratör Rotoruna bağlıdır Jeneratör Rotoru üzerinde bulunan sargıların dışarıdan bir Doğru akım Güç Kaynağı ile uyartılması sonucu rotor çevresinde bir Manyetik alan doğar Dönen rotorun etrafında oluşan manyetik alanın Stator sargılarının üzerinde İndüklenmesi ile stator sargılarında gerilim oluşarak elektrik enerjisi elde edilir

Kaynak : Wikipedia