Taşınmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri

Taşınmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri


Yenilik ne kadar olumlu olursa olsun ona alışmak için zaman gerekir Taşınma, yeni bir çevre, yeni ev, yenilenmiş eşyalar, yeni komşular ve arkadaşlar fikirlerinin getirdiği heyecan dolu yeni bir hayat anlamına gelebilir Ancak, böyle olduğu kadar, aynı zamanda oldukça hatırı sayılır bir stres kaynağıdır da Özellikle çocuklar için

Taşınmanın etkileriyle ilgili olarak birkaç faktörden söz edilebilir Tepkiler çocuktan çocuğa kişilik özelliklerine göre değişebilir Eğer çocuk yeni ortam ve durumlara kolaylıkla uyum sağlayabilen bir kişiliğe sahipse taşınma onun için, daha zor uyum sağlayıp, daha uzun zamanda arkadaş edinebilen bir çocuğa göre daha kolay atlatılabilir bir durumdur Öte yandan bir boşanmanın, veya bir kaybın ardından gelen zorunlu bir taşınmanın etkileri elbette ki daha yoğun ve karmaşık olur Çocuğun yaşı da göz önünde bulundurulması gereken bir başka faktördür Ayrıca çocukların tepkileri ve başa çıkma mekanizmaları yaş dönemlerine göre de değişebilir

Anne babaların taşınmayla birlikte bazı sorunların oluşabileceğini doğal olarak kabul etmeleri ve bu konuda rahat olmaları uygun olur Taşınmayı ve yeni hayatlarını ne kadar sabırsızlıkla bekliyor olurlarsa olsunlar, eskiye özlem zaman zaman hissedecekleri bir duygu olacaktır Tıpkı kendileri gibi çocukları da alışık oldukları ve bir bağlanma geliştirdikleri evlerini, odalarını, yataklarını, mahallelerini, her zaman şeker almak için uğradıkları marketlerini, belki de okullarını ve arkadaşlarını terk ediyor olacaklardır Çocukların “aynılık ihtiyacı” ve değişiklikle gelen tepkileri göz önünde bulundurulduğunda taşınma çocuklar için gerçekten güç olabilir Bazı çocuklarda taleplerin artması, bebeksi hareketler, dikkat çekmeye yönelik davranışlar, öfke patlamaları, üzüntü, kızgınlık, endişe gibi duyguların artması, yuva-okul uyumsuzluğu, uykusuzluk, iştahsızlık, gece korkuları, altını ıslatma, vs gibi çeşitli tepkiler ortaya çıkabilir Bu tepkileri en aza indirebilmek ve taşınmayı olabildiğince olumlu bir süreç olarak yaşamak için çeşitli yollar izlenebilir

Her şeyden önce anne baba olarak taşınma sürecinde çocuğunuzun size her zamandan çok ihtiyacı olduğunu unutmamakta fayda vardır Taşınma toplanma, paketleme, ağır eşya taşıma, temizlik gibi bir sürü fiziksel anlamda da yorucu iş içerir Bu kadar iş arasında kaygı seviyenizi normal tutmaya çalışıp, çocuğunuza karşı belki de her zamandan daha fazla anlayışlı olup, onun duygu ve düşüncelerine kulak vererek onunla bire bir ilgilenip, göz göze diz dize oyun oynamaya vakit ayırmak uygun olur

Çocuk yetiştirirken onu dinleyebilmenin -yani kesmeden, bölmeden, araya girmeden sadece ne dediğini duyabilmekten söz ediyorum- en önemli anne baba meziyetlerinden biri olduğunu düşünürüm Bu meziyet taşınma gibi sıra dışı zamanlarda daha da önem kazanır Çocuğu dinlemek, taşınmayla ilgili içinde oluşan hem olumlu hem olumsuz duygularını duyup kabul etmek; hatta siz büyüklerde oluşan benzer duyguları da çocukla paylaşmak onlara iyi gelir Annesinin gayet rahat ve doğal bir şekilde “biliyor musun yeni evimizde yaşamak için sabırsızlanıyorum ama burayı da çok özleyeceğimden eminim, özelikle de balkondan görünen şu ağaçları” diyebilmesini duyan bir çocuk benzer duyguları annesinin de hissediyor ve bununla ilgili gayet güvenli oluşuyla birlikte rahatlayabilir

Bazen anne babalar çocuklara taşınacaklarını ne kadar geç söylerlerse her şeyin daha kolay olacağını düşünürler Bu büyük bir hata olabilir Çocuğu taşınmaya hazırlarken taşınılacağını olabildiğince erken söylemek ve neden taşınıldığını en iyi şekilde açıklamak çocuğun bu fikirle başa çıkmasına yardımcı olur Ayrıca yeni ev arama sürecine, ev bulunduğunda yeni eşya alma, dekorasyona karar verme (özellikle kendi odası için) gibi aşamalara çocuğu dahil etmek, hem onun da fikirlerine saygı duyulduğunu göstermek ve çocuğun özgüven gelişimi açısından iyi bir fırsattır, hem de taşınma fikrine daha çabuk uyum sağlamasını sağlar Öte yandan çocukların komşulara, sevdiği insanlara ve arkadaşlarına veda edebilmeleri için bir veda partisi yapmak çocukların teker teker ev dolaşmaktansa bir defada veda edebilmelerini ve bu gidişi somutlaştırabilmelerine yardımcı olur

Taşınmayla birlikte çocuklara her şey yeni ve korkutucu gözükür Bu yenilik ortamı içerisinde bazı şeylerin hala aynı oluşu onları rahatlatıp güvende hissettirebilir En sevdikleri oyuncakları, kitapları, battaniyeyi, varsa uyku objelerini paketlemeden, rahatça ulaşabilecekleri şekilde bir çantaya koyup arabayla taşımak en iyisidir Ayrıca yemek ve uyku zamanları gibi rutinleri de olabildiğince aksatmadan sürdürmek çocukların aynılık ihtiyacına katkıda bulunur
Taşınma sürecini bazen yetişkinler eskimiş eşyalardan kurtulma ve yeni bir düzen oturtma olarak görürler Ancak, eski eşyaları atarken çocukların sevdiği ve değer verdiği objelere -ne kadar eskimiş ve yıpranmış olursa olsun- dikkat etmek gerekir Özellikle okul öncesi dönemde çocuklar küçülmüş eşyalarından bile kurtulmakta zorlanırlar, bunlarla ilgili kayıp duyguları hissederler Atılacak eşyalarla ilgili olarak -hele söz konusu olan kendi eşyalarıysa- çocuklara danışmak ve bir fikir birliğine varmak iyi olur

Çocukları yeni ev civarında eğlenceli bir “çevreyi tanıma turu”na çıkarmak, sokakları göstermek, bundan sonra alış veriş edecekleri marketten ilk bisküvilerini almak gibi aktiviteler de yararlı olabilir Ayrıca yeni arkadaş edinebilecekleri ortamlar yaratmak, örneğin evde bir “merhaba partisi” vermek, veya mahalledeki çocukları tanıştırabilecek çocuğu olan bir komşu ayarlamak iyi bir fikir olabilir

Taşınmanın etkileri ne kadar sürerse sürsün sonunda çocuklara “bir süre sonra her şeyin artık o kadar da yeni ve ürkütücü gelmemeye başlayacağının” teminatının anne baba tarafından verilmesi çocuklara güven duygusu verir Zaten karşılıklı sevgi ve saygıya dayanan ilişkilerin yaşandığı, iletişimin güçlü ve olumlu olduğu, kişilerin birbirini dinlediği ve anladığı, birlikte bir yaşamdan zevk alındığı bir aile ortamında çocuklar taşınma gibi zahmetli bir sürecin üstesinden kolaylıkla gelir, hatta bu deneyimi kişiliklerinin gelişiminde olumlu bir basamak olarak kullanırlar

Bihter Mutlu Gencer
Psikolog, Özel Eğitim Uzmanı
ELELE Çocuk ve Aile Psikolojik Danışmanlık ve Özel Eğitim Merkezi
Çeşme Sk No:17 Yeniköy/İstanbul
Tel: 223 91 07

Kaynak: Bebek ve anne, bebek bakm, bebek beslenmesi, bebek hastalklar