|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
çekim, çekimi, evrenselçekim, genel, kuvveti, kütle, yer |
![]() |
Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti - Kütle Çekim Kuvveti - Yer Çekimi Kuvveti |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti - Kütle Çekim Kuvveti - Yer Çekimi KuvvetiAĞIRLIK BİR KUVVETTİR 1- Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti 2- Kütle Çekim Kuvveti 3- Yer Çekimi Kuvveti 4- Kütle ve Ağırlık Arasındaki Farklar AĞIRLIK BİR KUVVETTİR : 1- Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti : Evrende bulunan bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uygularlar ![]() ![]() • Cisimlerin kütlelerine bağlıdır (ve kütlelerinin çarpımı ile doğru orantılıdır) ![]() ![]() • Cisimlerin (kütle merkezlerinin) arasındaki uzaklığa bağlıdır (ve uzaklığın karesi ile ters orantılıdır) ![]() ![]() • Cisimlerin birbirlerine uyguladıkları çekim kuvveti eşit büyüklükte fakat zıt yöndedir ![]() NOT : 1- Gezegenlerin Güneş etrafında belirli yörüngelerde (elips şeklinde) dolanmalarının nedeni, Güneş’ in gezegenlere çekim kuvveti uygulamasıdır ![]() 2- Dünya ve Dünya üzerindeki bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uyguladıkları halde bu kuvvetten sadece cisim etkilenir, Dünya etkilenmez ![]() ![]() 3- Genel çekim kanunu Newton tarafından açıklanmıştır ![]() 2- Kütle Çekim Kuvveti : Dünya’nın ve diğer gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı çekim kuvvetine kütle çekim kuvveti denir ![]() • Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir ![]() ![]() ![]() ![]() • Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetin yönü her zaman gök cisminin merkezine doğrudur ![]() • Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü, gök cismi (nin kütle merkezi) ile cisim arasındaki uzaklığa bağlıdır ![]() ![]() • Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir ![]() ![]() • 1 kg lık kütleye uygulanan çekim kuvveti; – Güneş’te → 247 N – Merkür’de → 3,70 N – Venüs’te → 8,87 N – Ay’da → 1,62 N – Dünya’da → 9,81 N – Mars’ta → 3,77 N – Jüpiter’de → 23,30 N – Satürn’de → 9,20 N – Uranüs’te → 8,69 N – Neptün’de → 11,00 N – Plüton’da → 0,06 N Verilen kütle çekim kuvvetlerine göre; • Kütlesi en büyük ola gezegen Jüpiter’dir ![]() • Dünya’daki kütle çekim kuvveti Ay’daki kütle çekim kuvvetinin yaklaşık 6 kat daha fazladır ![]() 3- Yer Çekimi Kuvveti : Kütle çekim kuvvetinin Dünya için isimlendirilmiş haline yer çekimi kuvveti denir ![]() ![]() • Dünya’nın, üzerinde bulunan bir cisme uyguladığı yer çekimi kuvvetinin büyüklüğüne ağırlık denir ![]() ![]() • Yer çekimi kuvveti cisimleri daima Dünya’nın merkezine çeker ![]() ![]() • Ağırlık dinamometre veya yaylı el kantarı ile ölçülür ![]() ![]() ![]() • Bir cismin ağırlığı cismin Dünya üzerinde bulunduğu yere göre değişir ![]() ![]() • Dünya, kutuplardan basık olduğu için Dünya’nın kutuplardaki yarıçapı, ekvatordaki yarıçapından küçüktür ![]() ![]() ![]() • Dünya’da deniz kenarından yükseklere çıkıldıkça cismin Dünya’nın merkezine uzaklığı artacağı için ağırlığı azalır ![]() • Dünya’daki kütle çekim kuvveti Ay’daki kütle çekim kuvvetinin yaklaşık 6 katı olduğu için bir cismin Dünya’daki ağırlığı, Ay’daki ağırlığının yaklaşık 6 katıdır ![]() ![]() • Gezegenlerin, üzerlerinde bulunan cisimlere uyguladığı yer çekimi kuvvetinin şiddetine yer çekim ivmesi denir ![]() ![]() NOT : 1- Uzayda kütle çekimi olmadığı için bir cismin uzaydaki ağırlığı sıfırdır ![]() 2- Yer çekimi kuvveti Dünya üzerinde bulunan bütün cisimlere etki eder ![]() 4- Kütle ve Ağırlık Arasındaki Farklar : Kütle ve ağırlık aynı kavramlar değildir ![]() 1- Kütle, bir cismin değişmeyen madde miktarıdır ![]() ![]() 2- Kütle eşit kollu terazi ile ağırlık dinamometre (veya aylı el kantarı) ile ölçülür ![]() 3- Kütle yönsüz (skaler), ağırlık ise yönlü (vektörel) büyüklüktür ![]() 4- Ağırlık cismin bulunduğu yere göre değişirken kütle değişmez ![]() ![]() 5- Kütle birimi kg ya da gr dır ![]() ![]() ÖRNEKLER : 1- Yer çekimi kuvvetinin yönü Dünya’nın farklı yerlerinde değişir mi? • Yer çekimi kuvvetinin yönü daima Dünya’nın merkezine doğrudur ![]() 2- Dünya’dan Ay’a doğru gidildikçe dinamometreye takılı cisim varken; a) Dünya’dan uzaklaştıkça dinamometredeki değişim nasıl olur? b) Ay’a yaklaştıkça dinamometredeki değişim nasıl olur? a) Dünya’dan uzaklaştıkça yer çekimi kuvveti azalacağı için dinamometreden okunan değer azalır ve uzaya çıkıldığında sıfır olur ![]() b) Ay’a yaklaşıldığında yer çekimi kuvveti artacağından dinamometreden okunan değer artar ![]() |
![]() |
![]() |
|