Genis Gögüslü Yer, Dogurucu İlke

Genis gögüslü yer, dogurucu ilke

Eros: Dogurtucu erkek ilke Bu iki güç de, kisiligi olan, insanimsi birer varlik ile kisi olmayan, salt kavram arasinda bulunan seylerdir Iste, bu üçünden – Khaos, Gala ve Eros’tan – sonra tanrilar ve nesnelerin çoklugu meydana gelmistir: Khaos, kendisinden Erebos – karanligi, geceyi – ile Aitheros’u – aydinligi, gündüzü – ortaya çikarmistir; Gaia da bagrindan gögü, denizleri ve daglari yaratmistir; gök ile yer de, tanrilar soyunu meydana getiren çifttir

Sözü geçen dönemde “Kosmos (evren), nereden gelip nasil olusmustur?” sorusu yaninda, üzerinde durulup düsünülen ikinci ana soru “Insanin bu dünyadaki yeri ve ödevi nedir? Dogru olan yasayis hangisidir?” sorusudur Baska bir deyisle: Kosmogonia üzerindeki düsünceler yaninda, bir de etik üzerinde düsünüldügünü görüyoruz Bu düsüncelere de, ilkin, Yedi Bilge’nin özdeyislerinde, ögütlerinde rastliyoruz Yedi Bilge’nin kalan sözlerinden bir iki örnek: Atmak Solon: “Isin sonunu düsün”; Korinthoslu Periandros: “Öfkeni yen”; Lesboslu Pittakos: “Hiçbir seyde asiri olma” Bunlar, görülüyor ki, dogru, akillica yasamak için birtakim ögütler Öbür yandan Yedi Bilge’nin düsüncelerinde tanrilar da ahlaki güçler ve hak ile kanunun koruyuculari olarak belirtilir Ama bu arada eski mythoslar da yinelenir: Tanrilar pek çok insana benzetilir Yedi Bilge de, Kosmogonia ozanlari gibi, bir geçit döneminin tipleridir Onlarda oldugu gibi bunlarda da, mitolojik fantezi ile bilimsel-bilinçli düsünce yanyana bulunup birbirine karisirlar

Theogonia-kosmogonia ozanlarinin anlattiklari ile Yedi Bilge’nin özdeyisleri felsefi düsünceye bir hazirliktir Ama bundan sonra bilimsel düsünce boyuna dini-mitolojik ögelerden siyrilacak, gittikçe kendi arinmis biçimine yaklasacaktir