Bileşikler |
05-18-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
BileşiklerBileşikler İki yada daha fazla elementin kimyasal olarak birleşmesiyle oluşan saf maddeye bileşik denir Geçmişte, bileşiklerle karışımlar arasındaki ayırım üç temel kritere dayanır Bileşikler sabit ve belirli bir bileşime sahipken, karışımların bileşimi her oranda olabilir Her hangi bir su örneğinin bileşiminde kütlece her zaman %88,9 oksijen ve %11,1 hidrojen vardır Fakat, hidrojen ve oksijen gazlar karışımı her oranda olabilir İkincisi, bileşiği oluşturan elementlerin karakteristik özellikleri değişirken, karışımı oluşturan maddelerin ise özellikleri aynı kalır Demir ve kükürt karışımında siyah renkli demir granülleri ve sarı renkli kükürt kristalleri ayırt edilebilir Mıknatıs yardımıyla karışımdan demir ayrılabilir yada kükürt karbon tetra klorürde çözülebilir Bu iki elementin oluşturduğu demir (II) sülfür ün yapısındaki elemenler bu özelliklerini kaybederler Üçüncüsü, bir bileşiğin oluşumu için belirli şartlar sağlanmalıyken karışımların oluşturulmasında yoktur Örneğin demir ve kükürt karışımı için sadece karıştırmak gerekir Demir (II) sülfür oluşması içinde bu iki bileşiği ısıtmak gerekir X elementinin atomlarıY elementinin atomları X ve Y elementlerinin karışımı X ve Y elementlerinin bileşiği Tarihi 1800 lü yıllardan önce bileşik terimi tam bir anlam ifade etmiyordu Birisi kullandığı zaman, bu terimle bilim adamlarının şimdi kullandıkları karışım yada bir bileşik içinmi kullandığı hususunda çok açık değildi Üzerinde yoğunlaşılan bu terimin anlamı 19 yüzyıl boyunca genç kimya biliminde kilit sorulardan biri oldu Bu tartışmadaki görüşler sabit bileşim üzerinde yoğunlaştı Sorun bütün bileşiklerin daima aynı bileşime sahipmiydi yoksa bileşiklerin bileşimi değişebiliyormuydu İkinci durumun temsilcisi Fransız kimyacı Claude Louis Berthollet' du Berthollet önemli bulgulara işaret etti ve bileşiklerin bileşiminin değişiklik göstereceğini öne sürdü Örneğin, bazı metaller ısıtıldığında yüzde bileşimi düzenli bir şekilde oksitler oluşturur Isıtma süresi artırıldığında, oksitteki oksijenin yüzde bileşimi de artar Berthollet aynı zamanda alaşımlarda ve amalgamda da bileşimin değiştiğini ifade etti Berthollet'e bu tartışmada karşı olan kişi hemşehrisi Joseph Louis Proust'du Proust Dalton'un atom teorisinin gerektirdiği gibi bileşiklerin sabit oranlarda birleştiğini savundu Proust Berthollet'ün ileri sürdüğü görüşlere karşılık, metal oksitlerin birden fazla oksitler oluşturduğunu gösterdi Bakır metali ısıtıldığında bakır (I) oksit sonra bakır (II) oksit oluşur Bu deney yapıldığında bu iki oksitin değişen karışımı elde edilir Fakat Proust bu iki oksitin tek başlarına değişmeyen sabit bir bileşime sahip olduğunu savundu Proust Berthollet'nin il eri sürdüğü bazı konularda şaşkındı Alaşımlar ve amalgam Bunların karışım olduğunu bileşik olmadığını bilmiyo Proust'un görüşleri bu tartışmada kazandı ve yüzyılın sonunda bileşiklerin sabit bileşiminin olduğu dünya çapında kabul edildi |
|