Dialektik İdealizm

DİALEKTİK İDEALİZM

Hegel’in idealizmine diyalektik idealizm denir

Hegel tarihin ve düşüncenin diyalektik bir süreç içinde geliştiğini savunmuş dinden siyasete mantıktan estetiğe kadar bütün alanlar için geçerli gördüğü bu sürecin Mutlak Tin’e ya da zihne (geist) varılmasıyla son bulacağını ileri sürmüştür Düşüncenin özünde gerçeğin ancak bir bütün olarak kavranabileceği yatar Diyalektik görünürdeki bütün farklılıkların birliğe kavuştuğu metafizik bir süreç “mutlak” ise var olan her şeyi kendinde toplayandır

Varlığın diyalektik gelişim süreci Hegel’in tin ya da zihin bazen de idea dediği Geist’ın kendini belli bir amaca doğru geliştirmesi özgürleşmesi sürecidirBu süreç içinde “idea” diyalektiğin üçlü aşamasından geçerİlk aşamada “idea” kendi içindedir ve henüz bir olanaktır Kendini gerçekleştirmesi için ikinci bir alan gerekir bu da doğadır Ama “idea” doğada kendi özüne aykırı bir duruma düşer kendine yabancılaşır Bu aykırılıktan üçüncü aşama olan kültür dünyasında kurtulabilir Doğada “idea”yı yönlendiren yasa olan zorunluluğun yerini üçüncü aşamada özgürlük alır; özgürlük tinin devlet sanat felsefe ve din gibi bireylerin üstündeki bazı kurumlarda ve o kurumlarla kendini gerçekleştirmesidir Bu son aşamada da tin üç basamak içinde kendini geliştirir İlk basamak “öznel tin” dir ve tek tek insanların yaşamındaki henüz tamamlanmamış idedir İkinci basamak “nesnel tin”dir ve burada kendini toplum tarih devlet olarak gerçekleştirir Üçüncü basamak ise “mutlak tin” dir ve burada tam bilincine ulaşarak kendini sanat din ve felsefe ile ölümsüz kılar

Diyalektik idealizm yani Hegelci diyalektik nesneleri soyutlayarak her birini kendi başına ve değişmez özellikleri olan birimler olarak gören “metafizik” düşünce biçiminin tersine nesneleri hareket ve değişimleri karşılıklı ilişkileri ve etkileşimleri içinde ele alır Her şey sürekli bir oluş ve yok oluş süreci içindedir Bu süreç içinde hiçbir şey sürekli değildir; her şey değişir ve yerini başka bir şeye bırakır Bütün şeyler çelişkili yanlar ya da yönler içerir Bu yönler arasındaki çatışma değişimin itici gücüdür ve sonunda şeylerin değişime uğramasına ya da ortadan kalkmasına yol açar Hegel değişme ve gelişmeyi doğada ve toplumda somutlaşan “mutlak tin”in ya da ideanın bir dışavurumu olarak görür