Topkapı Sarayı'nın Tarihi

Koca bir İmparatorluğa ev sahipliği yapan Topkapı Sarayı bugün Türk Tarihi’nde önemli bir yere sahip İçerisinde Osmanlı eserlerinin yanı sıra birçok İslami eserler de bulunmaktadır Esrarengiz silahların yer aldığı Topkapı Sarayı’nının tarihini ve sırlarını biliyor muydunuz?

Topkapı Sarayı'nın Tarihi

Topkapı Sarayı, Osmanlı sultanlarının ikametgâhı, devletin yönetim ve eğitim merkezidir

İstanbul fatihi II Mehmed tarafından 1460-1478 tarihleri arasında yaptırılmış olan ve zaman içerisinde bazı ilavelerin yapıldığı Saray’da, Osmanlı padişahları ve Saray halkı 19 yüzyıl ortalarına kadar ikamet etmiştir

1850’lerin başında Sultanlar, mevcut Saray 19 yüzyılın devlet protokolü ve merasimlerine ilişkin gereksinimleri karşılamakta yetersiz kaldığı için Boğaz’daki Dolmabahçe Sarayı’na taşınmışlardır

Ancak saltanat hazinesi, Mukaddes Emanetler ve imparatorluk arşivleri Topkapı Sarayında muhafaza edilmiş, bir baba ocağı olması ve Mukaddes Emanetler’i barındırmasından dolayı burada devlet törenleri yapılmaya devam edilmiştir

Topkapı Sarayı, Osmanlı monarşisi 1922’de kaldırıldıktan sonra, 3 Nisan 1924’te Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle müzeye dönüştürülmüştür

Fatih Sultan Mehmed Han, fetihten sonra Beyazıt’ta bugünkü İstanbul Üniversitesi’nin bulunduğu yerde, daha sonra “Eski Saray” olarak anılacak olan bir saray yaptırmıştır

Fatih, bu ilk saraydan sonra, önce Çinili Köşk’ü, ardından da yapımı tamamlandığında yerleşecek olduğu Topkapı Sarayını inşa ettirmiştir

Fatih, bu saraya Osmanlıcada “Yeni Saray” anlamına gelen “Saray-ı Cedid” ismini vermiştirYeni Saray’a Topkapı Sarayı denmesi ise şöyle gerçekleşmiştir: Sultan I Mahmud tarafından Bizans surlarının yakınına yaptırılan ve önündeki selam topları nedeniyle “Topkapusu Sahil Sarayýı denilen büyük ahşap sahil sarayı bir yangında tamamen kül olunca, bu sarayın ismi yeni saraya verilmiştir

Yüzyıllarca gelişen ve büyüyen Topkapı Sarayı'nın planının belirlenmesinde Osmanlı devlet felsefesi ile Saray-tebaa ilişkilerinin büyük rolü olmuştur

Ayrıca, Topkapı'nın ilk inşa edildiği dönemde, Fatih'in babası Sultan II Murad'ın Tunca Nehri kenarında yaptırmış olduğu ve günümüze sadece kalıntıları ulaşan Edirne Sarayı'nın planından olduğu kadar ihtişamından da esinlenildiði bilinmektedir

Topkapı Sarayı’nın planı; çeşitli avlular ve bahçeler arasında devlet işlerine ayrılmış daireler, hükümdarýn ikametgâhı olan bina ve köşkler ile Saray’da yaşayan görevlilere mahsus binalardan oluşur

Topkapı'daki Eşyaların Sırrı

Kültür Bakanlığı adına patenti alınan mıknatıs sistemiyle sergilenen kılıçlar sanki havada duruyormuş gibi gözüküyor

Peygamber Efendimiz Hazreti Muhammed’in hırkası, kılıçları, Sancak-ı Şerif gibi kutsal emanetlerin yer aldığı, dünyanın dört bir yanından insanların görmek için akın ettiği Topkapı Sarayı’nın Kutsal Emanetler Dairesi baştan aşağı yenilendi

Yüksek Mimar Hasan Fırat Diker tarafından geliştirilen ve Kültür Bakanlığı adına patenti alınan mıknatıs sistemine dayalı teknikle sergilenen kılıçlar havada duruyormuş gibi görünüyor

Yıllardır Kapalıydı

Çalışmalar, ilk olarak Kutsal Emanetler Dairesi’nin yıllardır kapalı tutulan Destimal Odası, Hafız Odası ve Sürre Alayları Seksiyonu salonlarının açılmasıyla başladı

Kubbelerdeki kalem işleri ve süslemelerin tamamı uzmanlar tarafından yenilendi Projeyi yürüten Yüksek Mimar Hasan Fırat Diker "Mekanla veya sergilenen eserle yarışmayacak, sade tasarımlar yapmayı tercih ettik" dedi

Dev Vitrin

Vitrin tasarımlarında semavi dinlerin doğduğu topraklardaki çölü ve kumu çağrıştırabilmek amacıyla cam ve mermer kullanıldı

Camlara milli renk türkuaz uygulandı Bir dönem saat seksiyonu olarak kullanıldıktan sonra ziyarete kapatılan Kutsal Emanetler’in son salonunda dönüşümlü olarak Sürre Alayları objeleri sergilenecek Bu salonda kurulan 115x4,5x35 metre ölçülü vitrin dünyanın en büyük birkaç müze vitrini arasında yer alıyor

Peygamberler Buluştu

Döneminde, Has Oda’yı ziyaret edenlere saraydan ayrılırken mendil ve gülsuyu şişesi hediye edilen mekan yıllardır kapalıydı Salon, semavi dinleri ve Peygamberleri simgeleyen objelerin bir arada sunulduğu mekan olarak düzenlendi

Burada Hz Muhammed’in (SAV)ayak izinden Hz Musa’nın asasına, Hz Davut’un kılıcından, Hz İbrahim’in tenceresine kadar farklı objeleri görebilirsiniz

Barışı simgeliyor

KUTSAL Emanetler Dairesi’nde Peygamber Efendimiz'e (SAV) ait olanların dışındaki sergilenen tüm kılıçlar, vitrinlerde havada duruyormuş gibi görünüyor

Kılıçlar, askeri jargona göre barışı simgeleyecek şekliyle uçları aşağı bakar halde yerleştirildi Yöntemin eserlere zararı bulunmadığı,İstanbulTeknik Üniversitesi Kimya ve Metalurji Bölümü’nün raporuyla belirlendi

Kılıçlar

Ziyarete kapalı Has Oda’ya girişi bulunan Arzhane’de eskiden olduğu gibi Hazreti Muhammed'e(SAV)ait objeler sergileniyor Salonun giriş kapısının sağına ve soluna konan üçerli sahabe kılıçları, birer nöbetçi gibi vitrinde dikey duruyor, Peygamberimizin yatık vaziyete duran kılıç ve ok yaylarının sergilendiği vitrinin iki yanına dört halifeye ait kılıçlar var

PROJEYİ yürüten Kültür Bakanlığı Yüksek Mimarları Nevhiz Koyukan ile Hasan Fırat Diker, dünyanın önemli müzelerini gezerek sonteknolojive teknikleri inceledi, İstanbul’a davet edilen müze temsilcileriyle fikir alışverişinde bulundu

Kutsal emanetler fotoğraf fonlarıyla da desteklendi Örneğin Hazreti Musa’nın asası, Musevilerin kutsal saydığı Sina Dağı fotoğrafıyla, Hazreti Davud’un kılıcı ise Davud Kulesi fotoğrafıyla sergileniyor Kabe anahtarları ve kilitleri de Kabe kapısı fotoğrafları önünde, kapıya asılı duruyormuş gibi düzenlendi

Kutsal emanetler fotoğraf fonlarıyla da desteklendi Örneğin Hazreti Musa’nın asası, Musevilerin kutsal saydığı Sina Dağı fotoğrafıyla, Hazreti Davud’un kılıcı ise Davud Kulesi fotoğrafıyla sergileniyor Kabe anahtarları ve kilitleri de Kabe kapısı fotoğrafları önünde, kapıya asılı duruyormuş gibi düzenlendi

Maliyeti 45 milyon YTL

MART sonunda tamamlanan proje, ihalenin yapılmasının ardından hayata geçirilmeye başlandı Bugüne kadar yapılan en kapsamlı yenileme 9 ay sürdü ve 45 milyon YTL’ye mal oldu Yeni düzenlemede özürlüler için rampa bile düşünüldü

1 Ahmed etrafında tavaf etti

GİRİŞ bölümü olarak kabul edilen Şadırvanlı Sofa’da Kabe’ye dair objeler sergileniyor Buradaki sergi alanına eklenen sekide saray deposunda tesadüf eseri bulunan Kábe maketi de yer alıyor

Prof Dr Gülru Necipoğlu 1986’da yazdığı makalede Sultan 1 Ahmet’in 20 santimetre büyüklüğündeki bu Kabe maketi etrafında tavaf ettiğini yazmıştı Maketin sergilendiği vitrindeki zemini kaplayan kum Mekke’den getirildi

Erdoğan açacak

"Sur’u Sultani Projesi" kapsamında restorasyon ve düzenleme çalışmalarının hızlandırıldığı Topkapı Sarayı’nın Kutsal Emanetler Dairesi’yle ilgili yenileme kararı iki yıl önce Atilla Koç’un Kültür Bakanlığı döneminde alındı



Topkapı Sarayı, İkinci Avlu Girişi (Bab-üs Selam)


Topkapı Sarayı, Akağalar Kapısı


Topkapı Sarayı, Akağalar Kapısından Arz Odasına Geçiş


Topkapı Sarayı, Harem


Topkapı Sarayı, Kutsal Emanetler Bölümü


Topkapı Sarayı, Bağdat Köşkü