Ergenlik Döneminde Yapılan Yönlendirmelerin Önemi

Tırtılla Kelebek Arası Dönemde/Ergenlik Döneminde Yapılan Yönlendirmelerin Önemi

Davranış Bilimleri Enstitüsü
UzmPsikojik Danışman Sibel Çetingöz

Ergenlik dönemi hem ergenler, hem anne-babalar hem de öğretmenler için hareketli, heyecanlı, belirsizliklerle dolu bir dönemdir Ergenlik dönemindekiler herhangi bir yetişkinin kendilerini anlamadıklarını hissettikleri ve kendi iç dünyalarının karmaşık duygularını dışa vurmaktan korktukları için, içlerine kapanabilirler (çünkü gülünç olmaktan korkarlar), aşırı duyarlı olabilirler (çünkü kendisini gerçekten anlamayanların müdahalesini istemezler), hüzünlüdürler (çünkü çoğu kez hiçbir şey düzgün gitmiyormuş gibi gözükür), asi ruhlu olabilirler(çünkü anne-babanın her zaman yaşantısına karışan ya da geçerli olmayan kuralları vardır), kaçak güreşebilirler(çünkü doğrudan doğruya yüzleşmenin çok tatsız olduğuna ve bunun kısa zamanda kaldırabileceğinden daha fazla acıya yol açabileceğine inanırlar)

Kelebeğin tırtıldan farklı olması gibi yepyeni bir yaratık gelişmektedir Tırtılla kelebek arasında kozada geçirilen pupa dönemi vardır İşte bu yıllar ergenlik çağıdır ve gerçek değişim bu dönemde yaşanır Bu dönemdeki genç doğa bunda ısrar ettiği için değişecektir Yetişkin kimliğini geliştirmektedir

Bu aynı zamanda, bağımsızlıklarını ispat ederken, kim olduklarına, iyi yaptıkları şeylerin neler olduğuna, geleceklerine karar verirken yani hayatın bu en çalkantılı döneminde, bireysel planlarını yapmaları, geleceğe yönelik bazı kararları da alma dönemidir

Yetişkinliğe geçiş her dönemde zor olmakla birlikte, günümüz toplumunda biraz daha zordur Toplumun belirli yönlerinin değişime uğraması, gençlerin seçeneklerinin çok daha fazla olması, yeni ve benzeri olmayan sorunlar yaratmıştır Ergenlik çağındaki gençler, önceki dönemlere oranla daha fazla seçenek arasından ilgi alanlarını seçme ve yeterince deneyimli olmadıkları konularda karar verme durumundadırlar

Ergenlik dönemi, çocukların kişiliklerinin değişmekte, gelişmekte olduğu, kişilik özelliklerini öğrenmeye başladıkları bir dönemdir Çocuğun kişilik özelliklerini, eğilimlerini, güçlü ve geliştirilebilir yanlarını onunla birlikte keşfedip onu, kendisine uygun şekilde yönlendirmek isteniyorsa, bu işin en verimli olması beklenen gelişim dönemlerinden biri ergenliktir

O zaman “Kişilik Nedir?” sorusunun cevabı önem kazanıyor Kişilik, birini başkalarından farklı kılan düşünce, duygu ve davranış özelliklerinin tümüne verilen addır Bu ayırdedici özelliklerin içeriğinde alışkanlıklar, algılamalar, davranış tarzları, olaylara ve çevreye bakış açıları yer alır Bu nedenle, kişilik olgusunu ve ilgili konuları tek boyutlu kavramlar olarak anlamak, irdelemek ve değerlendirmek mümkün değildir Kişiliği, pek çok özelliğin birbiri ile etkileşimi sonucunda oluşan parçalar bütünü olarak değerlendirmek daha doğrudur

Bu dönemde çevresindeki yetişkinlerden doğru rehberlik ve destek alma ihtiyacı maksimum düzeydedir Bu ihtiyaç kimi zaman, hatta çoğunlukla ergenlik dönemindeki gençlerin fark ettikleri, talep ettikleri bir şey değildir Ancak doğru rehberlikler sunulduğu zaman sağladıkları maksimum faydaya baktığımızda bunun gözardı edilemeyeceğini görmekteyiz Çoğunlukla anne-babalar ve diğer yetişkinler, konuşma, öğüt verme ve müdahale etmeye, ergenler üzerinde bir kontrol oluşturmaya, onları yönlendirmeye çalışırlar Çoğu zaman nasıl baş edebileceklerine dair ipuçları ararlar

İşte gençlerin kendilerini tanımaya başladıkları, hayatları ile ilgili önemli kararları aldıkları bu dönemde, hem çevresindeki yetişkinlerin (anne-babalar, öğretmenler, danışmanlar) genci yakından tanıması, gencin kendisini daha yakından tanımasına yardımcı olması, hem de nasıl yönlendirebileceklerine dair ipuçlarına sahip olmaları büyük önem taşımaktadır Bu dönemde yapılan değerlendirmelerin, alınan kararların doğru, sağlıklı ve uzun vadede etkili olabilmesini sağlayabilmek için doğru ve bilimsel araçlardan yararlanmak gerekmektedir

Gencin kişiliği hakkında bilgi edinmek için her ne kadar internetteki, gazete ve dergilerdeki ya da değişik kurumlarda çalışanların akıllarına gelen birkaç sorudan oluşan “kişilik testleri” ülkemizde daha yaygınsa da, bunların çoğunun bilimsel değeri yoktur Hele söz konusu olan çocuklarımızın geleceğiyse, bu tür testlerin sonuçlarını temel alarak verilen kararların isabetli kararlar olmasını beklemek kadar büyük bir hata düşünülemez