çocukta davranış sorunları

Bir çocuğun davranışının bozukluk sayılabilmesi için bazı ölçütler gerekir
Bu ölçütler:

1-Yaşa Uygunluk: Her gelişim döneminin kendine özgü davranışları vardır Bu nedenle çocuğun içinde bulunduğu gelişim döneminin özelliklerini iyi bilmek gerekir Örn; 2 yaş çocuğun egativist, hareketlidir ve istenilen şeyi yapmaz Freud un anal, Erikson un özerkliğe karşı kuşku ve utanç dönemine rastlayan bu yaşlarda çocuk, özerk bir birey olduğunu öğrenir Kendisi istemeyince altının değiştirilmesini istemez,öpülmeyi reddeder

3-5 yaş çocuğu dikkat çekmek ister Hayal dünyası çok geniş olduğu için inanılmaz öyküler anlatabilir Henüz yalanla yalan olmayanı ayırt edemezler Bu nedenle bu yaşlardaki çocukların anlattıkları yalan olarak kabul edilmezken, 11-14 yaşlarındaki çocuklarda görülen yalan normalden sapan bir davranış olarak kabul edilir

2-Yoğunluk: Bir davranışın bozukluk olarak kabul edilmesindeki 2 ölçüt yoğunluktur Örn; 5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk doğalken, bu davranış başkasına fiziki zarar verme şekline dönüşürse,davranış bozukluğu kategorisine girer

3-Süreklilik: Çocuğun belirli bir davranış türünü ısrarlı bir biçimde ve uzun zaman devam ettirmesidir

4-Cinsel rol beklentileri: Erkeklerde kızlara oranla daha saldırgan olmaları beklenirken, davranışları ile erkeklere benzer saldırgan davranan kızların davranışları normalden sapan davranış kategorisine girer

GENEL OLARAK DAVRANIŞ BOZUKLUKLARININ NEDENLERİ
-Dikkat Çekmek: Çocuğa gerekli sevgi ve ilgi gösterilmediğinde yada yeterli zaman ayrılmadığında dikkat çekmek için davranış bozukluklarına yönelir

-Ebeveynlere karşı güç kazanma isteği:

-İntikam Alma İsteği: Özellikle dayak yiyen,sevgi verilmeyen çocuk ana-babasından intikam almak isteraşırı otoriter ve baskıcı tutum, katı disiplin ana-babaya karşı öfke ve nefret duygularının gelişmesine ve buna paralel olarak başkaldırıcı bir bireyin oluşmasına neden olur

-Yetersizlik: Çocuğun kendine güvensiz olması davranış bozukluklarına neden olur Anne-babanın aşırı koruyucu, hoşgörülü tutumu, gerektiğinden fazla özen gösterilmesi fazla kontrol anlamına gelirSonuçta çocuk diğer kimselere aşırı bağımlı, kendine güveni olmayan, duygusal olarak çabuk kırılan bir kişi olurBu durum çocuğun kendi kendisine yetmesine olanak vermez ve davranış bozukluklarına neden olur

DAVRANIŞ BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARLA OLUMLU İLİŞKİ NASIL KURULUR?
1-Karşılıklı Saygı: Azarlamak, bağırmak, vurmak,susturmak,tutarsız davranmak çocuğa saygısızlığın göstergesidir Her ana-baba çocuklarına saygı göstermeyi öğrenmelidir Her çocuk ayrı bir birey olarak ele alınıp, fikirleri sorulmalı ve fikirlerine saygı gösterilmelidir

2-Çocuğa Zaman Ayırmak: Çocukla ilgilenmek, zaman ayırmak gerekir Birlikte geçirilecek zaman nicelik değil,nitelik olarak önemlidir Birlikte çocuğun hoşlanacağı faaliyetler yapılabilir

3-Cesaretlendirme: Çocuğun kendine güvenmesini istiyorsa önce anne-baba çocuğa güvenmelidir Çocuğun çabasını övmeli ve yüreklendirmelidir Cesaretlendirme çocuğun kendini değerli algılayabilmesi için çok önemlidircesaretlendirme çocuğu olduğu gibi kabul edip, kendi olduğu için değer vermedir

4-Sevgiyi Anlatmak:Çocuğun kendini güvenli hissedebilmesi için, en azından sevildiğini bilmesi ve sevmesi gerekir

SALDIRGANLIK
Saldırganlık küçük çocuklarda normal bir tepki biçimidirÇocuğun güvenlik,mutluluk yada başka bir gereksiniminin şekil değiştirerek başka bir biçimde ortaya çıkmasıdır Saldırganlığı kişisel bir yaralanmanın bir başka şekilde sonuçlanması olarak tanımlayabiliriz Bu yaralanma sonucunda çocuğun akranlarına vurması, ısırması, eşyaları fırlatması, tekmelemesi,tükürmesi ve zarar vermeyi amaçlayan tehditler şeklinde sözel saldırılarda bulunmasıdır

Sürekli ve aşırı biçimde saldırgan olan çocuk sinirli,anlaşılmaz, eyleme hazır ve aşırı geçimsizdir İlişkileri gergin ve sürtüşmelidir Hemen parlar ve kavgaya hazırdır Durmadan kuralları çiğner ve ceza görür Bu çocuklar cezadan etkilenmez yada kısa süreli etkilenmiş gibi görünürler Olağan anlaşmazlıkları bile bilek gücüyle çözmeye çalışırlarTepkileri ölçüsüz ve durumla orantısızdır Öfkesini yenemez ve hep kendini haklı çıkarmaya çalışır Bu çocuklar evde okulda sürekli sorun yaratırlar ve yetişkinlerle sürekli çatışma içindedirler Genellikle erkek çocuklar daha saldırgandırlar


SALDIRGANLIĞIN NEDENLERİ
1- Saldırgan davranışların ebeveynler tarafından ödüllendirilmesi Geleneksel kültürün erkek çocuğun saldırganlığını onaylaması(Ör: parkta iki çocuk birbirini döver Biri daha çok dayak yerse,annesinin çocuğunun kendisini savunamadığı düşüncesiyle üzülmesi)

2- Çocuğun yetişkinlerden katı ceza,anlayışsızlık ve yetersiz sevgi görmesi

3- Babanın uzun süreli yokluğunda, annenin sürekli çocuğun etrafında olmasıyla ortaya çıkan ortam

4- TV Ve kitle iletişimim araçlarının olumsuz etkisi(Kurtlar Vadisi örneği ver)

5- Ana-baba tutumlarının olumsuzluğu,çocukla aralarındaki iletişimin iyi olmaması

6- Çocuğun ana-babasından dayak yemesi

7- Beyin zarı iltihabı, beyin zedelenmesi gibi fizyolojik sorunlar

SALDIRGAN DAVRANIŞLARI NASIL ÖNLEYEBİLİRİZ?
1- Her şeyden önce ana-baba çocuğa saldırganlık modeli olmamalıdır (Evde dayak yiyen bir çocuk varsa kardeşini dövüyor Kardeşi yoksa okulda en ufak bir sorunda arkadaşına vuruyor Yada hayvanlara eziyet ediyor) Çünkü dayak herkes için olumsuz duygular yaratır

2- Çok fazla saldırgan davranışlara tolerans gösterilmemelidir Çocuğun istekleri bu tip davranışlar yapınca yerine getiriliyorsa, çocuk isteklerini yaptırmada araç olarak görmeye başlar Bu yolla istekleri yerine getirilmemelidir Saldırgan davranışlar ödüllendirilmemeli ve onun bu davranışının istenmeyen bir davranış olduğu hemen gösterilmelidir

3- Saldırgan davranışlar kesinlikle dayakla cezalandırılmamalıdır Ana-babanın ilgisi sevgisi azaldığında ve fiziksel cezalar uzun süre devam ettiğinde, çocukta saldırgan, asi, sorumsuz davranışlar gelişir Saldırgan davranışlar ortaya çıktığında, yetişkinler sakin davranmalı,anormal duygusal tepkiler yerine ben dilini kullanmalıdır (Böyle davrandığı niçin üzüldüm) Dayak saldırgan davranışın hemen bitiminde uygulandığı zaman,onun hemen kesilmesini sağlayabilir ancak, çocukta düşmanca duygular geliştirir

4- Çocuk gergin ve sinirliyken onunla tartışmamalı, sakinleşmesini beklemeli ve daha sonra davranışı ile ilgili konuşulmalıdır

5- Çocuğa sosyal olgunluğuna uygun çeşitli sorumluluklar verilmeli, başarabileceği kadarıyla bir çok Şeyleri başlatıp,bitirmesi sağlanmalıdır Çocuk başarma duygusunu yaşamalıdır

6- Çocuğa bu davranışın dezavantajları gösterilmelidirSaldırgan davranışları ile isteklerini elde edemeyeceğini,istediği Şeyleri kaybettiğini görmeli ve yaşamalıdır

7- Olumlu davranışı pekiştirme: Ana-baba ve diğer yetişkinler çocuğun olumlu davranışını görüp, olumsuz davranışı görmezlikten gelmelidir Çocuk bu davranışı yapmadığında sözel olarak ödüllendirilmelidir Örn:10dk Kavga etmeden ve bağırmadan oynadığında buda davranışını sözel olarak ödüllendirme vb

8- Çocuğun dışarıda oynamasına izin verme,bu çocuğun gerilimini azaltır ve enerjisini boşaltma imkanı sağlar

9- Saldırgan davranış diğer çocukların güvenliğini ciddi bir Şekilde tehdit etmedikçe bu davranışın üstünde durmamak gerekir

10- Kendi kendine konuşma:Çocuk oldukça dürtüsel davranıyorsa ve onun bu yönünü kontrol etmede güçlük yaşanıyorsa;çocuğa başkalarına vuracağı zaman, kendi kendini engelleyici cümleler söylemesi öğretilebilir Örn: 10 a kadar say ve ona vurma gibi

11- Çocuk saldırgan modellerle karşı karşıya getirilmemelidirTV deki şiddet içeren programları seyretmesi engellenmelidirEğer kesinlikle engel olunamıyorsa, ana-baba çocukla birlikte seyrederek şiddetin sonuçlarını tartışabilirler Ayrıca bu şiddet filmlerinin gerçek yaşamın modeli değil, kurmaca olduğu çocuğa anlatılabilir

12- Kızgınlıktan kurtulmak için alternatifler bulunabilir Yumruklanabilen kil, çakılabilen çiviler, resim çizme, boya maçocuğun kızgınlık duygularını kontrol altına almayı sağlayabilir Ayrıca futbol, basketbol gibi sporlar kabul gören çıkış yollarıdır

13- Her yaş ve dönemde çocuğun temel ihtiyaçları zamanında yerine getirilmelidir

14- Bu çocukların özellikle baba ile daha çok birlikte olması sağlanmalıdır

15- Anne-babalar bu çocuklarla iletişim kurarken ben dilini kullanmalıdır Örn: Böyle kavga ettiğin zaman rahatsız oluyorum, üzülüyorum gibi Kişiler duygu, düşünce ve ihtiyaçlarını davranışlarının da dile getirmelidir

ÇALMA
Çalma, kendine açıkça ait olmayan bir eşyayı izinsiz olara kalıp ona sahip olmasıdır Çalma davranışı çocuğun içinde bulunduğu gelişim dönemine göre farklı yorumlanmaktadır

Örn; 2 yaşındaki bir çocukta sahip olma kavramı gelişmediği için, her şeyin kendisinin olduğunu düşünür Senin, benim, onun kavramlarını ayırt edemez Çocuk zamanla kendisinin olanla olmayanı ayırt etmeye başlar, ama bencil tutumu uzun süre devam eder 3-4 yaşlarında çocuk sormadan bir şeyin alınmayacağını bilir, ama karşı koyamaz İlkokulun 1-2 sınıflarında çocukların birbirlerinin renkli kalem, silgi vb eşyalarında gözü kalır Bu yaşlardaki çocukların diğerlerinin eşyalarını alma davranışları çalma olarak kabul edilmez

Okul çağlarında görülen ve sık tekrarlayan çalmalar üzerinde önemle durmak gerekir 10 yaşından sonra sürekli olarak devam ederse bu, çocukta ciddi bir duygusal bozukluğun göstergesidir ve profesyonel yardım almak gerekir

NEDENLERİ
1- Çocuğa yeterli harçlık verilmemesi: Çocuğun temel ihtiyaçlarının karşılanmaması

2- Çocuğun hayatında önemli bir yoksunluk: Böylece çalma sembolik olarak ana-babanın sevgi, ilgi eksikliğinin yerini tutar Sevilmediğini düşünen çocuk, ilgi çekmek için çalabilir Bazen ana- baba kaybından sonrada ortaya çıkabilir Genellikle çalma davranışı gösteren çocukların, alkolik veya suçlu ana-babalar tarafından yetiştirildiği ve ihmal edildiği belirlenmiştir

3- Çocukta mülkiyet fikrinin gelişmemiş olması:

4- İntikam alma isteği: Örn; başarılı bir çocukla kıyaslanan bir çocuk, ondan intikam almak için eşyalarını alabilir Çocuk otoriter ana-babaya da öğretmenden intikam almak için de çalabilir

5- Ana-babanın çocuğun yaptığı bu davranıştan bilinç altı haz alması: Çocuk bunu hisseder ve çalmaya devam eder

6-Çocuk özdeşleşmek için kendine kötü örnek seçmiş olabilir: Çocuk bir grubun onayını almak için yapabilirAmaç çalmak değil,başkalarını yaranmaktır

7-Özgüvenini artırmak için: Bazı çocuklarkenki güçlerini, erkekliklerini kanıtlamak için yaparlar

8-Çocuğun anne-baba ile hesaplaşmasının bir yolu olabilir:

9-Depresyon, yeni doğan kardeşe duyulan kıskançlık veya öfkenin çocukta yarattığı stresin göstergesi olabilir Örn;eşine kızan bir annenin çocuğa bağırması vb

NASIL ÖNLENİR?
1- Değerleri Öğretmek: Çocuğa dürüstlük ve başkalarının mülküne önem verme öğretilmelidir Anne-baba bu konuda çocuğa örnek olmalıdır

2- Örnek Oluşturma: Önce anne-baba çocuğa örnek olmalıdır Başkasına ait eşyalar alınmamalı, bulunmuş eşyalar geri götürülmeli,diğer insanlar kandırılmamalıdır

3- İletişimi Güçlendirmek:Eğer evde çocuk yakın ilişkiden yoksunsa, yeterli zaman ayrılmıyorsa, aile bireyleri arasındaki ilişki güçlendirilmelidir

4- Çocuğa belirli bir miktarda harçlık verilmelidir Çocuğun gereksinimlerini karşılayabilecek belirli bir harçlık mutlaka verilmelidirÇocuk ihtiyacı olduğunda tekrar alabileceğini bilmelidir

5- Mülkiyet hakları: Çocuğa ihtiyacı olduğunda ,kendisine ait olmayan bir eşyayı nasıl ödünç alabileceği ve bunu nasıl gerivereceği öğretilmelidir

6- Etrafta bozuk para gibi cezp edici eşyalar bırakılmamalıdır

7- Çocuğun kendisine ait eşyaları olmalıdırÇocuğun en azından bir kaç eşyası olmalıdırAnne-baba çocuğun eşyalarını kullanacağı zaman ondan izin almalıdır

ANA-BABA TUTUMLARI
Çocuklarda görülen davranış bozuklukları arasında ana-babaları en çok endişelendiren çalmadır Çünkü, bu davranışı tipik suçlu davranışı olarak görürler ve korku duyarlar Ana-babalar genellikle şu tepkileri gösterirler

- Çocuğu cezalandırma, dayak

- Polisle korkutma

- Çözüme yönelik bir şey yapmama

NASIL DAVRANILIR?
1-Aşırı tepki göstermemek gerekirKesinlikle fiziksel ceza verilmemelidir Ana-baba bağırıp çağırmadan, olayı onaylamadığını göstermelidir,

2-Çocuğu kötü olarak damgalamamak gerekir Çocuğun sadece o andaki yaptığı davranış eleştirilmelidir

3- Çocuğun aldığı eşyayı geri vermesi sağlanmalıdır Çocuk aldığı eşyayı kendisi özür dileyerek geri vermelidir Eğer eşya kırılmış yada bozulmuşsa yenisi alınmalı ve parası çocuğun harçlığından ödetilmelidir Çocuğun harçlığı tamamen kesilmemelidir

4- Çocukla konuşarak, sorun çözme yöntemi denenebilirÇocuktan bu durumu net bir Şekilde tanımlaması istenirÖr;"eşyayı alırken aklından neler geçiyordu?" Diye sorabilirsiniz

5- Çocuğunuzun hatalı davranışı iş yaparak ödemesini sağlayın"Ali arkadaşının kalemini almana çok üzüldüm Kuralı biliyorsunYalnızca sana ait eşyalara sahip olabilirsin Şimdi arkadaşına kalemini gerivereceksin Kuralı bozduğun için bazı işler yapmanı istiyorum Balkonu yıkayacaksın" Eğer çocuk yapmak istemezse o zaman sinirlenmeden "ya söylediklerimi yaparsın ya da istediklerini yapma hakkını kaybedersin "diyebilirsiniz

6- Şüphelenilen durumlarda çocukla konuşmak gerekir"Benim cüzdanımdan para alıp almadığından emin değilim, fakat sana çok gerektiği için aldıysan ve eğer geri verirsen seninle gurur duyacağımBenim seninle gurur duymamdan daha önemlisi senin kendinle gurur duyman"Şeklinde bir konuşma aldığı eşyayı geri vermesini sağlayabilir

YALAN
Günlük yaşamımızda hemen hemen hepimiz yalana başvururuzÖrn; arkadaşımıza "bugün seninle olmayı canım istemiyor" yerine,"işim var" deriz Çünkü gerçeği söylersek onu inciteceğimizden korkarız Yalan herkesçe ayıplanan bir davranıştır Genellikle kendi yalanımızı gerekli, diğer insanların söylediği yalanı büyük yalan olarak görürüz

Başkalarını bilerek aldatmak amacıyla söylenen yalanlar,gerçek yalanlardır Aslında çocukların yalanları, yetişkinlerin yalanlarının yanında masum kalır Çünkü; onların yalanları aldatma amacı gütmez Çocuk gerçeği iyi değerlendiremediği için, gördüklerini çarpıtarak anlatır ve uydurur Kimi ana-baba çocuğun olmamış şeyleri olmuş gibi anlatmasını yalan sayar Bunları dinlemek ve olduğu gibi kabul etmek yerine çocuğu suçlar 3-5yaş çocuğunun hayal dünyası çok geniş olduğu için inanılmaz öyküler anlatırlar ve bu dönemde yalan ile yalan olmayanı ayırt edemezler

1- Hayali Yalanlar: Küçük çocuklar gerçeği iyi değerlendiremedikleri için uydururlar Yetişkinler bunları yalan olarak görür

2-Taklit Yalanlar: Çocuklar ana-babayı örnek alırAna-babanın yalanına tanık olan çocuk, yalan söylemeyi öğrenir Örn; doktora gidiyoruz diye gezmeye giden anne-baba çocuğun yalan söylemesine zemin hazırlar

3-Sosyal Yalanlar: Bunlar en yaygın olan yalanlardır Bir yere gideceğimiz zaman, gitmek istemiyorsak, "hastayım" deriz

4-Savunma Yalanları: Çocuk kendini korumak için yalan söylerÇocuk sık sık eleştiriliyorsa, sert tepki gösteriliyorsa,mükemmelliğe zorlanıyorsa çocuk yalana başvurabilir Çocuk doğru söylediğinde "yalan söylüyorsun" diye suçlanan çocukta , bu yalanların alışkanlık haline gelmesine neden olur

5-Yüceltilmiş Yalanlar:başkalarının hayranlığını kazanmak için söylenen yalanlardır

Bazen de çocuklar bir özlemini dile getirmek için yalan söyler Örn;babasız bir çocuğun "babam var" demesi gibi Normal yollardan takdir edilmeyen çocuk, yalana başvuracaktır "Annem öldü "diyen bir çocuk, kardeş doğumu ile birlikte ilgisiz kaldığı için böyle söylemektedir

NASIL ÖNLENİR?
1- Yetişkinler örnek olmalıdırEğer anne-baba başkalarına yalan söyleyecek olursa, çocuğun dürüstlüğün önemini anlaması çok güç olacaktırÇocuklar hangi yaşta olursa olsun yaşına uygun bir dille doğruyu söylemek gerekir

2- Aşırı tepki göstermemek gerekir Yumuşak ve hoşgörülü olmalı ve cezadan kaçınmalıdıraşırı tepki göstermek, çocuğun sizin öfkenizden korunmak için, yalan söylemeye devam etmesine yol açar

3- Çocuklardan başaramayacakları şeyler beklememelidir

4- Fazla baskıdan kaçınmalı ve koyduğumuz kurallarla çocuğun yaşamını fazla sınırlamamalıyız

5- Çocuğu yetişkinler araç olarak kullanmamalıdırÖrn; anne yada babanın çocuğa yalan söyletmesi Annenin "bu yaptığımızı baban duymasın" demesi

6- Gizli polis gibi çocuğu sorgulamamalı:Ör; "Doğru söylersen ceza vermeyeceğim" dedikten sonra,çocuk doğruyu söyleyince "biliyordum" diyerek tepki vermek yada dayak,çocukta yalanı pekiştirirÇünkü çocuk doğruyu söyleyince olumsuzlukla karşılaşmaktadır

7-Çocuğun diğer çocuklarla kıyaslanmaması gerekir

8-Ana-baba-çocuk iletişiminin olumlu olması gerekir Çocuk istek, sıkıntı, kaygı ve endişelerini bizimle konuşabilmelidirÇocuğu dinlemek ve çözüm yollarını kendisinin bulmasına yardımcı olmak gerekir

9-Yalan söylediği için çocuğu suçlamamak gerekir"Yalancı" etiketi yapıştırılmış olan bir çocuk, bu etiketin gereklerini yerine getirecektir, çünkü yaptığı işin kendini yansıttığına inanır Bu davranışı onaylamasak bile,Çocuğumuzun kişiliğini bu davranıştan ayrı tutmak gerekirSalt kendisi olduğu için onu sevdiğinizi çocuğunuzun anlamasına yardımcı olun

10-Doğrudan emin olmak için kontrol edin Çocuğa "ödevin bittimi" diye sormak yerine "ödevini görmek istiyorum" deyinBu davranış hem kontrol edileceği için ödevini düzgün yapmasını sağlar hem de sonucundan çekindiği için yalan söylemez

ALT ISLATMA
Genellikle çocuklar mesane kontrolü gerçekleşinceye kadar, yani ortalama olarak 2-3 yaşlarına kadar geceleri altlarını ıslatırlar Gündüz kontrol 2 yaş dolaylarında, gece kontrol ise3,5-45 yaş arasında kazanılır Çocukların hemen hepsinin idrar ve dışkı kontrolünü kazandıkları 4 yaşından sonra hala alt ıslatmanın devam etmesi" enuresis" adını alır

Enuresis en sık görülen davranış bozukluğudur İki biçimde görülebilir

Bunlardan ilki, birincil enuresis dir ki bu, sinir kas kontrolünün gelişmesindeki gecikmeden kaynaklanabilir ve doğumdan başla¤¤¤¤¤ süre gelir bu gecikme anne babanın düzensiz ya da yetersiz tuvalet eğitiminin bir sonucu olarak da oluşabilirBirincil enuresis zamanla kaybolur ve yavaş gelişen bu çocuklar, tuvalet kontrolünde arkadaşlarının seviyesine ulaşırlar Birincil enuresis yatak ıslatma sorununun yaklaşık %75-80 ini oluşturur Geri kalan enuresis %25-30 oranındaki enuresis ikincil enuresisadını alır Bu tür alt ıslatma olayında tuvalet kontrolü oluştuktan sonra bir gerileme söz konusudur ikincil enuresis tipik olarak yeni bir kardeşin doğumuyla da yeni bir eve taşınma gibi bazı ruhsal gerginlik durumlarında ortaya çıkar Bu etkenler çocuğun bir süre için daha olgunlaşmamış davranış biçimlerine dönmesine neden olur Bazı uzmanlara göre, özellikle bu gerileme türü, çocuğun annesine olan öfkesinin sembolik bir ifadesi olarak yorumlanabilir

Enuresis sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan, aile içinde yeterli duygusal etkileşimden yoksun, nörotik ve uyumsuz çocuklarda dahasık rastlanır Çeşitli ruhsal etkenler enuresisin oluşumunda başlıca neden olarak sayılabilir yaptığımız incelemeler, alt ıslatma sorunuyla çocuğun duygusal dünyası arasında yakın bir ilişkinin olduğunu ortaya koymaktadırAşırı sevgi ve hoşgörü, yetersiz ilgi, kıskançlık gibi nedenlerden kaynaklanan bu gerileme (regression) davranışı, tırnak yeme, parmak emme gibi birtakım başka gerileme davranışlarıyla, bebeksi hareketleri ya da konuşmaları da beraberinde getirebilmektedir Çocuğun duygusal dünyasını büyük ölçüde etkileyen ev ortamı, alt ıslatma konusunda büyük rol oynamaktadır