Neden Farklı Kan Grupları Vardır?

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Vücudumuzda yaşantımız boyunca hiç durmadan çalışan bir kasımız vardır

Yani tek bir kastan oluşan kalbimiz

Kalbimiz nefes ile alınan oksijeni akciğerlerimizde alan kanı vücudumuzun her noktasına pompalar

Bir dakikalık sürede ciğerlerin aldığı hava ile kalbin pompaladığı kan aynı hacimde, yaklaşık 6 litredir

Gerilim halinde ciğerlerin alıp verdiği hava, kalbin kan kapasitesini aşar

Peki nasıl oluyor da bu kan insandan insana farklı oluyor ve hatta birbirleri ile hiç uyuşmuyor?
İnsanların kan grupları doğmalarından önce genetik olarak saptanmıştır

Kanımızda yabancı maddeleri, mikroplan tespit edip bunlarla savaşan hücrelerimiz, yani kırmızı kan hücreleri, bir diğer deyişle alyuvarlar vardır

Bu alyuvarlar sadece 120 gün yaşarlar

Bu nedenle vücudumuzda devamlı alyuvar üretilir

Ortalama bir yaşam süresi boyunca, insan vücudunda yarım tondan fazla alyuvar üretilir

Bu alyuvarların yüzeylerinde 'antigen' denilen proteinler ve lipidler vardır

İşte bu antigenlerin varlığı veya yokluğu kan gruplarını tayin eder

Aslında bilinen 300 kan grubu vardır ama ABO adı verilen en yaygın gruplama sistemi, ebeveynlerden miras alınan A ve B adı verilen iki antigenin varlığı veya yokluğu üzerine kurulmuştur

Bu sistemi ilk olarak 1902 yılında Avusturya kökenli ABD'li bilimci Kari Landsteiner ortaya çıkarmıştır

Bu gruplamada kanlar A, B, AB ve O (sıfır) olmak üzere dörde ayrılırlar

İnsanın dışındaki hayvanların da farklı kan grupları vardır

Örneğin, domuzlarda 16, ineklerde 12, köpeklerde 7, kedilerde ise 2 farklı kan gurubu tespit edilmiştir

Bu gruplamada bazıları birbirleri ile uyumlu olabilir ve diğer gruptan kan alabilir veya verebilir

Uyumsuz gruplarda ise karşı tarafın savunmacı antigenleri gelenleri dost bilmeyip savaş açarak kanda pıhtılaşmaya, böbrek rahatsızlıklarına hatta ölüme sebep olabilirler

AB grubu herkesten kan alabilmekte, O grubu ise herkese kan verebilmektedir

Savaş gibi kan ihtiyacının yoğun, test zamanının az olduğu zamanlarda, kan bankasında mümkün olduğu kadar çok sıfır grubu kan depolanır

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Neden Farklı Kan Grupları Vardır? Vücudumuzda yaşantımız boyunca hiç durmadan çalışan bir kasımız vardır Yani tek bir kastan oluşan kalbimiz Kalbimiz nefes ile alınan oksijeni akciğerlerimizde alan kanı vücudumuzun her noktasına pompalar Bir dakikalık sürede ciğerlerin aldığı hava ile kalbin pompaladığı kan aynı hacimde, yaklaşık 6 litredir Gerilim halinde ciğerlerin alıp verdiği hava, kalbin kan kapasitesini aşar Peki nasıl oluyor da bu kan insandan insana farklı oluyor ve hatta birbirleri ile hiç uyuşmuyor? İnsanların kan grupları doğmalarından önce genetik olarak saptanmıştır Kanımızda yabancı maddeleri, mikroplan tespit edip bunlarla savaşan hücrelerimiz, yani kırmızı kan hücreleri, bir diğer deyişle alyuvarlar vardır Bu alyuvarlar sadece 120 gün yaşarlar Bu nedenle vücudumuzda devamlı alyuvar üretilir Ortalama bir yaşam süresi boyunca, insan vücudunda yarım tondan fazla alyuvar üretilir Bu alyuvarların yüzeylerinde 'antigen' denilen proteinler ve lipidler vardır İşte bu antigenlerin varlığı veya yokluğu kan gruplarını tayin eder Aslında bilinen 300 kan grubu vardır ama ABO adı verilen en yaygın gruplama sistemi, ebeveynlerden miras alınan A ve B adı verilen iki antigenin varlığı veya yokluğu üzerine kurulmuştur Bu sistemi ilk olarak 1902 yılında Avusturya kökenli ABD'li bilimci Kari Landsteiner ortaya çıkarmıştır Bu gruplamada kanlar A, B, AB ve O (sıfır) olmak üzere dörde ayrılırlar İnsanın dışındaki hayvanların da farklı kan grupları vardır Örneğin, domuzlarda 16, ineklerde 12, köpeklerde 7, kedilerde ise 2 farklı kan gurubu tespit edilmiştir Bu gruplamada bazıları birbirleri ile uyumlu olabilir ve diğer gruptan kan alabilir veya verebilir Uyumsuz gruplarda ise karşı tarafın savunmacı antigenleri gelenleri dost bilmeyip savaş açarak kanda pıhtılaşmaya, böbrek rahatsızlıklarına hatta ölüme sebep olabilirler AB grubu herkesten kan alabilmekte, O grubu ise herkese kan verebilmektedir Savaş gibi kan ihtiyacının yoğun, test zamanının az olduğu zamanlarda, kan bankasında mümkün olduğu kadar çok sıfır grubu kan depolanır