Eski Hastalık - Kitap Özeti

YAZARI : Reşat Nuri Güntekin
KİTABIN ÖZETİ
Züleyha, küçük yaştan itibaren annesiyle birlikte İstanbulda yaşayan bir kızdır Batı kültürünün yaşam tarzında büyüyen ve eğitimini bu yabancı okullarda tamamlayan Züleyhanın babası Ali Osman Bey, subay olup bu yıllarda Anadolunun düşman işgalinden kurtulması için Millî Mücadeleye katılır Züleyhanın İstanbulda geçirdiği yıllar aynı zamanda İstanbulun düşman işgali altında olduğu yıllardır Bu sebeple batı kültürünün etkisi burada yaygın olarak görülmekte ve İstanbul sosyetesi de bu yaşam tarzına ayak uydurmaya çalışmaktadır Züleyha, dayısı Şevki Beyin tanınmış kişilerden olması sebebi ile bu yaşantıdan uzak değildir hatta bu yaşayış biçiminin yaygın olması için uğraş verenlerden birisidir Aradan birkaç yıl geçtikten sonra Millî Mücadele sona erer ve Ali Osman Bey, İstanbula geri döner
Fakat burada kalıcı değildir ve görevi gereği Anadoluya geri dönmesi gerekmektedir Bu sefer ailesinden ayrı kalmak istemeyen Ali Osman Bey, ailesinin de kendisiyle birlikte gelmesini ister Züleyha, tahsilini bahane ederek bir süre İstanbulda kalmayı başarır fakat ilerleyen zamanlarda babasının ısrarlarına daha fazla dayanamayarak tahsilin yarım bırakır ve ailesinin yanına geri döner Burasını kendisine bir zindan olarak gören Züleyha, bir süre kendisini odasına kapatır ve kimseyle konuşmaz Yerli halka yaptığı kibirli tutumlarına ve onları hor görmesine rağmen buradaki insanların ona saygı gösterip samimî ve içten davranmalarına bir süre sonra alışır ve insan içine çıkmaya başlar Baba sevgisine hasret olan Züleyha, artık vaktinin çoğunu babasıyla birlikte geçirmekte ve onun yaptığı kahramanlıkları, halkın onu ne kadar sevdiğini öğrenmekte ve babasıyla gurur duymaktadır Bu süreç içimde babasının emir subaylığını yapmış olan ve babasının askerden ayrıldıktan sonra da görev yaptığı yerde yaşayan, buraların hatırı sayılır kişilerinden genç Yusuf ile tanışır Yusuf, Ali Osman Beye karşı gayet saygılı be savaş esnasında onunla omuz omuza çarpışmış Ali Osman Bey yaralandığında onu sırtında taşıyarak hayatını kurtarmış olan bir gençtir Babası erken yaşta vefat edince babasından kalan çiftlik ve tarlalara bakmak onun sorumluluğu altına girmiştir Dürüst ve içten tavırlarıyla Züleyhanın hemen ilgisini çeken bu genç, Ali Osman Beyin kızı olduğu gerekçesiyle Züleyha ile aynı ortamda bulunmaktan dahi kaçınır Bu zaman zarfında Züleyhanın annesi vefat eder Artık İstanbula dönme umudunu tamamen yitiren Züleyhayı babası ile Yusufun annesi olan Nefise Hanım teselli eder Özellikle Züleyhayı kızı gibi gören Nefise Hanım, Züleyha için bir dayanak olmuştur Uzunca bir müddet kendine gelemeyen Züleyhanın içinde bulunduğu bu psikolojik durum sona erince kendisini dünyadaki hiçbir şeyin mutlu edemeyeceğini her şeyin aslında boş olduğunu düşünmeye başlar Daha sonra babasının da isteği üzerine Yusuf ile evlenir Farklı dünyaların temsilcileri olan Yusuf ile Züleyhanın evliliği Züleyhanın farklı tutum ve yaklaşımları sebebi ile çekilmez bir hâl alır Züleyhanın amacı; kendince modern çağın gereklerine göre kocasının davranışlarını değiştirmektir Fakat bunu yaparken kalp kırıcı hırçın e söz dinlemeyen tavırlarını ortaya koymakta, eş durumundaki insanların samimiyetini asla göstermemektedir Varlıklı bir ailenin oğlu olan Yusuf ise, hükmetmeye alışmış modern öğretim hayatına rağmen bu yaşam tarzını benimsememiş, dürüstlük ve sadakat kavramlarından asla taviz vermeyen bir şahıstır Karısının bu tutum ve davranışlarına bir anlam veremeyen fakat ona karşı olan saygısından sesini çıkarmayan Yusuf aslında eşini çok sevmekte fakat bu sevginin karşılığını göremediği için yakınmaktadır Züleyha, yaptığı evliliğin sadece bir mantık evliliği, aşk, sevgi gibi kavramların ise romantik edebiyattan kalma eski bir hastalık olduğunu düşünmekte ve davranışlarını da bu çerçeve içinde sürdürmektedir Bu sıralarda Ali Osman Bey de vefat etmiş ve Züleyhayı kocasından başka burada tutacak hiçbir bağ kalmamıştır Kocası ile yaptığı bir tartışmada evliliklerinin zaten böyle devam edemeyeceğini ve boşanmak istediğini belirtir Bunun üzerine mahkemeye başvurulur Mahkeme, boşama belgesinin bir yıl sonra verileceğini aralarındaki bu durumun bir yıl daha devam edeceğini ilan eder Bu karar üzerine tekrar İstanbula dönen Züleyha, dayısı Şevket Beyin de teşviki ile eski hızlı yaşantısına geri döner Bir gece yabancı bir erkekle geçirdiği trafik kazasını yaralı olarak atlatan Züleyhanın bu durumu gazetelere birinci sayfadan girer ve tüm İstanbul sosyetesi bu durumu konuşur Dayısı tanınmış bir şahsiyet olduğundan bu skandalın kendisinin itibarını sarsacağından korkarak apar topar İzmire yerleşir Bu esnada Züleyha hala hastahanede kalmakta ve içinde bulunduğu bu utanç verici durumdan nasıl kurtulacağını bir daha arkadaşlarının yüzüne nasıl bakacağını düşünür Tüm bunların yanı sıra artık İstanbulda kimsesi de kalmamıştır
Züleyha, hastaneden kendisini birisinin almaya geldiğini öğrendiğinde şaşırır Hatta bu kişinin Yusuf olduğunu öğrenince küçük bir şok geçirir Artık eş durumunda olmamalarına rağmen Yusuf, İstanbula gelerek Züleyhayı hastahaneden alır ve özel bir vapurla Gölyüzüne geri dönmek için yolculuğa çıkarlar Yolculuk esnasında Yusuf, Züleyhanın rahat etmesi için elinden gelen her şeyi yapar Hatta yol üzerindeki tüm sahil kasabalarına uğrayarak Züleyhaya buraları gezdirir Bu vapur yolculuğunda evli oldukları zamanlara göre daha bir mutlu ve anlaşma içinde görünen Züleyha ile Yusuf arasında her ikisinin de birbirinden saklamaya çalıştıkları bir yakınlaşma göze çarpar Nihayetinde Gölyüzüne ulaşırlar ve burada Züleyha, Nefise Hanım tarafından sanki hiçbir şey olmamış gibi karşılanır Bu durum Züleyhanın dikkatinden kaçmaz ama Nefise Hanımdan bu olay karşısında utandığı için hiçbir şey diyemez Ardan birkaç ay geçtikten sonra Yusuf elinde mahkeme kararı ile eve döner Kararda verilen bir yıllık müddetin dolduğu artık tamamen özgür iki insan oldukları ve bununla birlikte Yusufun bir miktar nafaka ödemesi gerektiği belirtilmektedir Züleyha, bu kararı duyunca artık burada duramayacağına karar verir ve İstanbula geri dönmek ister İstasyonda kendisini İstanbula götürecek olan treni beklerken Yusufa kendisini niçin hastahaneden aldığını bunca rezilliği temizlemek için uğraştığını ve tüm bunlara kendisine yüz vermeyen birisi için neden katlandığını sorar Yusuf ise tüm bunları yapmasının tek sebebinin Ali Osman Beyin adının lekelenmesine gönlünün razı olmadığını, yaptığı her şeyin Ali Osman Beye karşı duyduğu saygıdan dolayı olduğunu belirtir Bunun üzerine Züleyha gözyaşları içinde trenine biner ve yola koyulur
KİTABIN ANA FİKRİ
İnsan ilişkilerindeki en önemli husus karşılıklı sevgi ve saygıdır Tüm bunların ötesinde eğer ilişki içinde bulunduğumuz kişi hayat arkadaşımız ise bu bağların daha da kuvvetlendirmemiz ve bunların yanı sıra aşk, sadakat ve vefa kavramlarını da benimsememiz gerekir