Rüşvet

Rüşvet

Şeyh Hüseyn Âlu’ş Şeyh

03/04/1423 Hicri – 14/06/2002 Miladi



Rızasına giden yolu muttaki kullarına kolaylaştıran, onlara hidayet yolunu gösteren ve peygambere uymayı o yolun delili kılan Allah’a hamdolsun Şehadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur O, tektir ve ortağı yoktur Helal, O’nun helal kıldığıdır; haram, O’nun haram kıldığıdır ve din, O’nun belirlediğidir Ve şehadet ederim ki nebimiz Muhammed, O’nun seçkin kulu, razı olduğu nebisi ve üstün kıldığı rasulüdür Allah’ım! O’na, ailesine, temiz ve arınmış sahabilerine, tabiîne ve din gününe kadar onlara iyilikle uyanlara gökler ve yerler var olduğu müddetçe salât ve selam eyle!
Bundan sonra Ey insanlar! Nefsime ve sizlere Allah celle ve alâ’dan hakkıyla korkmayı tavsiye ederim O’ndan hakkıyla korkan ne mutludur! Gizli ve saklı hallerinde O’ndan korkanın kazancı ne güzel kazanç; sürekli O’nun itaatinde olan ve O’na isyan etmekten uzak durup kaçınanın kurtuluşu ne güzel kurtuluştur!
İslam kardeşleri! İslam’ın belirlenmiş ilkelerinden biri de, yöneten ve yönetilen arasında yardımlaşmanın gerekliliği ve ümmetin bütününe hayır sağlayacak şeylerle ilgili sorumluluğun farz olmasıdır Bu; toplumun çıkarlarını korur, güvenlik ve rahatı garanti altına alır Doğruluk ve samimiyetle, fedakarlık ve özveri ile Allah’ın sınırlarını ve hükümlerini gözeterek, herkes sorumluluğunu yerine getirmedikçe ve görevine bağlı kalmadıkça, ümmetin hiçbir işi doğru-dürüst olmaz
İşte bu nedenle İslam şeriatı; sorumluluğun amaçlarını koruyan, sapmanın ve kötülüğün etkenlerini ondan uzaklaştıran bütün temel unsurları getirmiştir
Bu unsurlardan biri de, rüşvet alma, rüşvet verme ve rüşvete aracılık etme suçlarının kesin olarak yasaklanması ve şiddetle kınanmasıdır
Allah’ın kulları! Rüşvet, Rabb’in gazabına yolaçar ve azaba neden olur Abdullah b Amr radıyallahu anhuma’dan, şöyle dediği rivayet edilir: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, rüşvet verene ve rüşvet alana lanet etti” Tirmizi, bu hadis için “Hasen-sahihtir” der
İmam Ahmed’in Müsnedi’nde ve diğer bazı hadis kitaplarında, Sevbân radıyallahu anh’tan, şöyle dediği rivayet edilir: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem; rüşvet verene, rüşvet alana ve rüşvete aracılık edene lanet etti”
Bu açık delillere ve Taberani’nin iyi bir senetle Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’den rivayet ettiği “Rüşvet veren de, rüşvet alan da ateştedir” hadisine dayanarak İmam Zehebi ve benzeri ilim ehli, “Rüşvet, büyük günahlardan biridir” demiştir
Ey müslümanlar! Rüşvet, malları batıl yolla ve haram olarak yemektir Allah Teâlâ şöyle buyurur: (Mallarınızı aranızda haksız sebeplerle yemeyin Kendiniz bilip dururken, insanların mallarından bir kısmını, yalan yemin ve şehadet ile yemeniz için o malları hakimlere vermeyin) (2/el-Bakara/188) Allah Subhânehu, yahudiler hakkında şöyle buyurur: (Hep yalana kulak verir, durmadan haram yerler) (5/el-Mâide/42) Ömer radıyallahu anh’tan şöyle dediği rivayet edilir: “İnsanların yediği iki pis kazanç kapısı vardır: Rüşvet ve zina yapan kadının zina karşılığı aldığı”
İman kardeşleri! Rüşvet, zararlı ve tehlikeli bir hastalıktır Fertler için tehlikesi ve toplum için kötülüğü büyüktür Rüşvete bulaşan kimsenin mutlaka sağlığından, vaktinden, rızkından, ailesinden ve ömründen bereket kaldırılır Rüşvete bulaşan kimsenin mutlaka duası kabul olunmaz, kişiliği gider, ahlakı bozulur, utanma duygusu kalkar ve geçim kaynağı kötü olur Hadis-i şerifte, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur: “Haksız kazançla biten her et, ateşe daha layıktır” Denilir ki: “Haksız kazanç nedir?” Şöyle buyurur: “Hüküm vermede rüşvet almaktır” Bu hadisi, İbni Cerir ve diğer bazı hadis alimleri rivayet eder
Rüşvet; toplumların yok olmasına ve zarara uğramasına neden olur Durumlarını bozar Toplumlarda, zulmün yayılmasına yol açar Daha da ötesi; rüşvetin yayıldığı bir toplumda erdem yok olur Yerine, aşağılık, kin ve nefret hakim olur
Rüşvet bir ümmette bulunursa, mutlaka o ümmette nasihatin yerini sahtekarlık, emanetin yerini hainlik, adaletin yerini zulüm ve güvenliğin yerini korku alır Toplumda rüşvet; aşağılığa ve bozukluğa, nefislerin arzularının serbest kalmasına, hırsızlığın ve sahtekarlığın yayılmasına, yetki su istimaline ve düzenbazlığa çağırmaktır İşte o zaman, toplumun çıkarları zarara uğrar Toplumda kötülük ve zulüm hakim olur Aralarında sefillik, fakirlik ve mutsuzluk yaygınlaşır İmam Ahmed’in Müsnedi’nde, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’den şu rivayet edilir: “İçerisinde rüşvet ortaya çıkan hiçbir kavim yok ki, korku ile musibete uğratılmasın” Buna benzer başka rivayetler de vardır

Ey müslümanlar! Rüşvet gerçekte; kişinin, kendisine helal olmayan bir şeye ulaşabilmek için müslümanların işlerinden biri ile görevli kimseye ödediği her şeydir Rüşvet, bir çok şekilde olur En büyüğü, bir hakkın iptali, bir batılın haklı kılınması veya birine zulmetmek için verilendir Sorumlu kişinin aslında karşılıksız yapması gereken bir işi yapması karşılığında para alması da rüşvet şekillerinden biridir
Rüşvet verenin, ona ait olmayan bir şeyin kendisine verilmesi için ya da yerine getirmesi gereken bir hakkı yerine getirmemek için rüşvet vermesi veyahut kendisi gibi hak edenlerin önüne geçirilmesi için rüşvet vermesi de rüşvetin çeşitli şekillerindendir
Ey müslümanlar! İslam’da rüşvet, hangi şekilde olursa olsun ve ne ile adlandırılırsa adlandırılsın, haramdır İster hediye, ister mükafat ve isterse ikram denilsin, durum aynıdır İsimler gerçekleri değiştirmez Lafızlara değil, gerçeklere bakılır
Şeriat tarafından belirlenen kurallardan biri de, görevlilerin hediye almasının emanete hıyanet kabul edilmesidir Burada görevliden kasıt, müslümanların işlerinden birini üstlenen herkestir Sultanı, yardımcılarını ve sorumlulukları ne olursa olsun, dereceleri ve maaşları ne kadar farklı olursa olsun, memurlarını da kapsar
Buhari ve Müslim, Ebu Humeyd es-Sâidî radıyallahu anh’tan şunu rivayet eder: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, Esd kabilesinden bir kişiyi görevlendirir O, geri gelince şöyle der: “Bu sizin, bu ise bana hediye edildi” Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, minbere çıkarak Allah’a hamd ve senada bulunur Ve şöyle der: “Gönderdiğim bir görevliye ne oluyor da “Bu sizin, bu da bana hediye edildi” diyor? Babasının evinde ya da annesinin evinde otursaydı da baksaydı ona hediye edilir miydi yoksa edilmez miydi? Nefsim elinde olan (Allah)’a yemin olsun ki, sizden biriniz ondan bir şeyi alırsa Kıyamet günü onu boynunda taşır olarak gelir”
Hattâbi rahimehullah şöyle der: “Bununla, görevlilerin aldıkları hediyelerin haksız kazanç olduğu, onların diğer mubah hediyeler gibi olmadığı açıklanmaktadır Ona ancak iltimas geçmesi, hediye edenin üzerine düşeni hafifletmesi ve yapması gereken bazı şeyleri yapmamasına göz yumması için hediye edilmiştir” İmam Şevkâni ise şöyle der: “Kadılara ve benzerlerine verilen hediyeler rüşvetin bir türüdür Çünkü hediyeyi veren, o kimse kadı olmadan önce ona hediye verme alışkanlığı yoksa, ona ancak belli bir amaç için verir Bu amaç, ya onunla batılını güçlendirmek ya da hediyesi ile hakkına ulaşmaktır ki, hepsi haramdır”
İlim ehlinden başkaları da şöyle der: “Hakimin ve insanların işleri ile ilgili bir görevi üstlenen kişinin o göreve gelmeden önce kendisine hediye verme alışkanlığı olmayan kişiden hediye kabul etmemesi gerekir Çünkü o hediye, bu durumda bir rüşvet olur”
Ey müslümanlar! Faziletli amellerden biri de iyilikle aracılık yapmaktır Allah rızasını gözeterek, bir kimseye yarar sağlamak veya bir zararı defetmek gibi hayırlı işlerde aracı olmaktır Buhari’de, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’den, şöyle buyurduğu rivayet edilir: “Aracılık yapın ki ecir kazanasınız Allah, Peygamberi’nin lisanı ile dilediğine hükmeder”
Fakat, iyi bir işte aracılık yapanın bu aracılık karşılığı hediye alması haramdır Ebu Davud’un Süneni’nde hasen bir senetle, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğu rivayet edilir: “Kim bir kardeşi için aracılık yapar da ona bunun için bir hediye verilir ve onu kabul ederse, faiz kapılarından büyük bir kapıya girer” İbni Mes’ud radıyallahu anh şöyle der: “Haksız kazanç; bir kardeşinin ihtiyacının giderilmesini talep etmen ve onun giderilmesi, bunun üzerine sana bir hediye vermesi ve onu kabul etmendir”
Ömer b Abdülaziz rahimehullah’ın bir gün canının elma çektiği, evinde elma bulamadığı ve onu alacak bir şey de bulamadığı rivayet edilir Ömer b Abdülaziz dışarı çıkar ve elinde bir tabak elma olan bir çocukla karşılaşır Ondan bir elma alır ve koklar Sonra tabağı geri verir Neden böyle yaptığı sorulunca şöyle der: “Ona ihtiyacım yok!” Derler ki: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, Ebu Bekr ve Ömer hediyeyi kabul etmiyorlar mıydı?” Şöyle der: “O, onlar için hediyedir; daha sonraki görevliler için ise rüşvettir”
Ey müslümanlar! Allah’tan hakkıyla korkun ve Rabbinizin çağrısına katılın O’nun emrine itaat edin ve yasakladığından uzak durun Gazabına yol açacak şeylerden sakının ki dünya ve ahirette mutlu olun
Bu işittiklerinizi söyler; Allah’tan kendim için ve sizler için bağışlanma dilerim Siz de O’ndan bağışlanma dileyin Şüphesiz O, çokça bağışlayan ve merhamet edendir
Salihlerin dostu olan Allah’a hamdolsun Şehadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur O, tektir ve ortağı yoktur Din gününe hazırlık olarak katında saklayacağım bir şehadetle buna şahitlik ederim Ve şehadet ederim ki; nebimiz Muhammed, O’nun kulu ve alemlere rahmet, yoluna koyulanlara bir yol ve bütün insanlara bir hüccet olarak gönderdiği elçisidir Allah’ım! Kulun ve rasulün Muhammed’e, ailesine ve ashabına, din gününe kadar onların yolundan yürüyen ve bıraktıkları ile yetinenlere salât ve selam eyle; onları mübarek kıl!
Bundan sonra Gizli ve aşikar hallerinizde, sevinçli ve üzüntülü anlarınızda Allah’tan hakkıyla korkun Kim Allah’tan hakkıyla korkarsa Allah da onu korur Kim Allah’a tevekkül ederse Allah ona yeter Kim Allah’a sığınırsa Allah onu korur Onu mutlu eder ve bedbaht kılmaz
İman kardeşleri! Rüşvet sonucu haklar heder olur ve işler görülemez olur Sona kalması gereken başa alınır ve başta olması gereken sona bırakılır Önemsiz ve değersiz kimse rüşvet sonucu öne geçirilir Çalışkan ve soylu kimse arkaya atılır Rüşvet sonucu ne kadar çok hak yenilmiş ve şeref çiğnenmiştir! Ne kadar çok adi insan yükseltilmiş ve değerli insan küçümsenmiştir!
Allah’ın kulları! Rüşvet ehline karşı savaşın ve aranızda iyiliği yayın İyilik, ihsan ve fazilet ehlinden olun
Sonra müjdeleyici ve uyarıcı, aydınlatıcı ışık kaynağı olan nebiniz Muhammed b Abdillah’a salât ve selamda bulunun