Denizli

Ağlayan Kaya

Aphrodisias (Denizli)
Aphrodisias

Mehmet Çakır sergisi

Dernek yönetim kurulu üyemiz Sn Mehmet Çakır'ın
Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji bölümünün Uluslararası sempozyum etkinlikleri içerisinde "Leodikya Düşleri" adlı fotoğraf sergisi 25 Mayıs 2009 Pazartesi günü açılacaktır
Etkinlik içerisinde yer alacak sergi sempozyum boyunca izlenebilecektir
Katılımınızı bekleriz

DEFSAD
Yönetim Kurulu

Dün sergi açıldı



Haberi Ekleyen: umitozgur

DENİZLİ HOROZU

Gecelerin Karanlığa Karşı Doğacak Güneşin Müjdesini Haykıran Horoz



Her Horoz Kendi Kümesinde Öter
Denizli Horozu İse Her Yerde Öter

“Tanrıya şükür, burada her şeyim var Hayatımda yalnız bir şey eksik: Horoz sesi!” diyordu New York’ta yaşayan Denizlili zengin bir işadamı Bahsettiği horoz Denizli horozuydu Horoz özlemini kelimelere dökerken modern dünyanın bir gerçeğini de dile getiriyordu

"“Ben bir şafak vakti Denizli’de horoz sesleri arasında doğmuşum Sonra da yıllarca aynı güzel sesle uyandım Her sabah muntazam kurulmuş bir saat gibi öten horozumun sesiyle yataktan fırlıyordum Şimdi sana bir şey söyleyeyim mi? 21 yıldır burada horoz sesi işitmiyorum Modern şehirciliğin ilk alıp götürdüğü şey, altın sesinden çok daha tatlı olan horoz sesi Uygar hayat kentte, evvela horozun sesini kesiyor”

Denizli’nin sembolü olan “Denizli Horozu”, renk ve vücut yapısı itibariyle ahenkli uzun ve güzel ötüşleriyle, ilimize en uzak yörelere kadar isim yapmış yerli bir ırkımızdır Bazılarına göre Osmanlı İmparatorluğu zamanında Arnavutluk’tan İstanbul’a getirilen uzun ötüşlü Berat horozlarının Denizli’ye getirilmesi ve Denizli’deki yerli tavuklarla melezlenmesinden oluştuğu söylenmekte ise de bu doğru değildir Zira renk ve vücut yapısı bakımından aralarında hiçbir benzerlik yoktur Denizli horozu bu bölgedeki insanların eskiden beri uzun ötüşlü horozlara gösterdikleri özen sonucu kendiliğinden oluşmuş bir ırktır

Denizli Horozu’nun gözleri siyah ve sürmelidir Bacakları koyu gri veya mor, ibik balta ibik şeklinde, kulakçık kırmızı veya kırmızı üzerinde beyaz benekli genel renk, siyah kirli beyaz ortaklaşa karışım halindedir Bazen kanat tüyleri üzerinde kahverengi renkler bulunur Al horozlarda ise siyah-kırmızı ortaklaşa karışım halindedir Canlı ağırlık ortalama 3-35 kg civarındadır Denizli Horozları renklerine, vücut yapılarına ve ibik şekillerine göre 3’e ayrılır Renklerine göre DEMİRKIR, PAMUKKIR, KINALI, AL, SİYAH ve KÜRKLÜ olmak üzere 6 tipe ayrılırlar Vücut yapılarına göre YÜKSEK BOYUN, SÜLÜN ve KÜPELİ olmak üzere 3 tipi vardır İbik şekillerine göre GENİŞ İBİK ve DAR İBİK olmak üzere 2 tipi vardır

Denizli Horozu’nun sesi, tonuna ve netliğine göre de sınıflandırılır Ses tonuna göre İNCE, DAVUDİ, KALIN SES olmak üzere 3’e ayrılır Davudî ses, ince sesle kalın ses arasında ve kalın sese yaklaşan tek bir sesdir Niteliğine göre net ses, hüzünlü ses, cırlak ses, dalgalı ses (alaycı ses) olmak üzere dörde ayrılır

Denizli Horozlarının ötüşleri bütün kabiliyetin ortaya konulmasıyla yapılır Ötüşleri, ötüş anındaki vücut pozisyonuna göre ASLAN ÖTÜŞ, KURT ÖTÜŞ, YİĞİT ÖTÜŞÜ, PUS ÖTÜŞ olmak üzere dörde ayrılır

İyi bir Denizli Horozu’nda görünüş canlı; bacaklar, boyun uzun ve kuvvetli; göğüs geniş ve derin; kuyruk dik başa doğru meyilli olmalıdır Tavukta da aynı özellikler aranır Denizli Horozlarının birinci yılda ötüş uzunlukları 20-25 sn olmaktadır

Tarım İl Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan Denizli ırkı üretim birimince yetiştirilen Denizli Horozları genel olarak 100 başlık bir sürü halinde elde tutulmaktadır Damızlık horozlar seçildikten sonra kalanlar; Mart, Nisan ayından itibaren yurdun çeşitli yerlerinden gelen taleplere göre satılmakta, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında civciv satışı yapılmaktadır

Recep yazıcı oğlu parkı

Denizli, aynı adı taşıyan ilin merkezi olan Kentdir

İlin 2000 yılı nüfus sayımı sonucuna toplam nüfusu 850029'dir İl Merkezi nüfusu 275480, İlçe ve Beldeler nüfusu toplamı 410796, Köyler nüfusu 432346'dür Nüfus yoğunluğu % 73'dür Merkez Hariç 18 ilçe, 100 Belediye, 372 köyü bulunur

Sanayisi ve ticareti çok hızlı gelişen, Türkiye'nin en hızlı kalkınan merkezlerindendir Anadolu Kaplanları'nın troykasındandır (Diğer iller Kayseri ve Gaziantep'tir) Kent Tekstil endüstrisinde Bursa'nın halefidir Havası ve doğası Ege Bölgesi'nin ortalamalarını yansıtır Vali Hasan Canpolat Belediye Başkanı ise Nihat Zeybekçi'dir

Horozuyla ünlüdür; şehrin önemli noktalarında horoz heykelleri bulunmaktadır Dünyaca bilinen doğa harikası Pamukkale de şehrin simgelerinden dir Ayrıca en yüksek dağı Honaz Dağı'dır

Denizli'nin tarihçesi

Denizli şehri, ilk defa bugünkü şehrin 6 km kuzeyinde, Eskihisar Köyü civarında kuruldu Bu şehir MO (261 - 245) yılları arasında, Suriye Kralı II Antiyokustheos tarafından kurulmuş ve karısının adına izafeten LAODICIA denildi Türkler Denizli havalisini zaptettikten sonra, şehrin suyunun bol bulunduğu bugünkü Kaleiçi mevkiine naklettirmişlerdir

Denizli adına, tarihi kaynaklarda başka başka isimler olarak rastlarız Selçuklu kayıtları ve Denizli mahkemesi serciye sicilleri (Ladik) ismini verilir Ibni Batuta'nın seyahatnamesi (Tunguzlu) denilir Mesalikullebsar'da da (Tunguzlu) olarak kaydedilmiştir

Timurlenk'in zafer namesini yazan, Şerafettin Zemdi (Tenguzlug) ve (Tonguzlug) gibi iki isimden bahseder Tensiz kelimesi eski Türkçe'de Deniz anlamındadır Tunguzlu ise bugünkü imlasıyla Denizli demektir Netice olarak Denizli adi, Tunguzlu ve Tunguzlu kelimelerinin zamanla ağızdan ağıza, Denizli kelimesi haline gelmesiyle bugünkü şeklini almıştır

18 ve 19 Yüzyıllarda Denizli

Anadolu Eyâleti’nin merkezi Kütahya Sancağı’na 1451’de bağlanan Denizli Kazası, XVI ve XVII yüzyıllarda, Nahiye-i Lazıkıyye (Merkez), Nahiye-i İbsili, Nahiye-i Kaş-Yenice ve Nahiye-i Aydos olmak üzere dört nahiyeden oluşuyordu

Lazıkıyye merkez nahiyesi, aşağı yukarı bu günkü Denizli merkez ilçesi sınırlarında, İbsili, Buldan ve Güney’in bulunduğu bölgede, Aydos ise Buldan ve Güney’in kuzeyinde, Uşak iline bağlı Ulubey, Eşme ve Alaşehir’in güneyinde batıda Kiraz yakınlarına kadar uzanan bir sahayı kapsamaktaydı

Bu Nahiyeler XVII yy’da kaza haline getirilerek, İbsili Nahiyesi: Ezine, Kaş-Yenice Nahiyesi: Çarşamba (Cıharşamba) adını almıştır Aydos ise daha XVI yy’da Gök-Öyük Kazası adıyla anılmaya başlandı Adı geçen kazalara Honaz’da katılınca sayıları beşe yükselmiştir

XVIII yy'ın sonlarında, Avarız ve Bedel-i Nüzul, İmdâd-ı Seferiye ve Hazeriye vergileri ile ilgili belgelerde zaman zaman Buldan adının geçtiği de görülmektedir H 1213 (1798) tarihli bir salyane defterinde Denizli ve bağlı kazalar şöyle sıralanır Kazay-ı Denizli, Kazay-ı Ezine, Kazay-ı Buldan, Kazay-ı Honaz, Kazay-ı Gök-Öyük Defterde Cıharşamba kazasının yer almadığı onun yerine Buldan’ın yazıldığı dikkati çeker

Denizli Şer’iye Sicillerinde yer alan tevzi defterlerinde, şehrin yıllık masraflarına ve vergilerine katkıda bulunan 26 adet köy kaydedilmiştir Karcı köyünün birinci sırada yer aldığını gördüğümüz bu tabloda hissesine en az vergi düşen köy de Bekirli’dir Karcı, günümüzde Başkarcı adını almıştır Gelir kaynakları arasında ceviz ağacından yapılan dokuma tezgâhları bulunur ki, Denizli el dokumacılığı yüzyıllarca bu tezgâhlarda üretilen kumaşlarıyla ün saldı

Yukarıda adı geçen köylerin yanında 1781’den itibaren şer’iye sicillerindeki bazı kanıtlarda Eldenizli, Şamlı Kebir adlı köylerin adları görülmektedir Yıllık ortalama 50’şer kuruş vergi ödedikleri anlaşılan bu köylerden Eldenizli günümüzde aynı adla varlığını sürdürmekteyken, Şamlı Kebir ve Şamlı Sagir, Aşağı ve Yukarı Şamlı adlarını aldı

XVIII yy boyunca Kütahya Sancağı’na bağlı bir kaza olmaya devam eden Denizli, XIX yy’da Anadolu Beylerbeyliği’nin bölünmesi üzerine sancak haline getirilerek, yeni kurulan Aydın Sancağı na bağlandı 1867 düzenlemesinden sonra Menteşe ile birleştirilen Denizli tekrar kaza olarak, Aydın Sancağı’na katıldıysa da 1883’de Denizli sancağı yeniden kurulunca mutasarrıflık haline getirilmiş ve 1884’te Tavas, 1888’de Garbi Karaağaç’ın katılmasıyla Osmanlı dönemindeki en geniş sınırlarına ulaşdı Bu dönemde 6 kaza ve 1 nahiyeden oluşan Denizli’nin toplam köy sayısı da 385’e ulaşdı

İncilipınar