Kastamonu İlçeleri Bilgileri Ve Tanıtımları

İHSANGAZİ






İLÇENİN TARİHÇESİ


İhsangazi, 1968 yılına kadar MERGÜZE adıyla bilinmekteydi 1968 yılında Belediye teşkilatının kurulmasından sonra merkeze yakın olan İhsangazi köyünün adı ilçe merkezine verilmiş bu köyün adı da Yukarı Yeşil Mahalle olarak değiştirilmiştir 1968 yılına kadar Araç ilçesine bağlı bir nahiye olarak kalan Mergüze; bu tarihte Belediye teşkilatının kurulması ile birlikte Kastamonu merkeze bağlanmış ve 1988 yılında ilçe olmuştur


1530 yılına ait 438 Numaralı Muhasebe-i Vilayeti- Anadolu defterinde Mergüze adında yerleşim alanı, yoktur Ancak şu anda aynı adla anılan Hocahacip, Afşar, Sevindik, Körpeler, Ortaca, Köseler, Kapaklı ve Obruk köylerinin varlığı yazılı olarak kayıtlıdır Bu köyler idari olarak merkeze yani Kastamonu'ya bağlıdır Bu Köyler bu kadar eski yerleşim yerleri olmalarına rağmen rağmen o dönemlere ait herhangi bir eser bulunmamaktadır


Eski adı ile tarihi sürecine bakıldığında; 1836 yıllına ait Kastamonu Jurnal Defterindeki ait mahkeme kararlarında Mergüze Kazası olarak kayıtlara geçmiştir


1869, 1879, 1903 yılında yayınlanan Kastamonu salnamelerinde Mergüze, ARAÇ ilçesine bağlı bir nahiye olarak yazılıdır


Şu anki yerleşim alanında 1940 lı yıllarda güvenlik ve asayiş için bir karakol yapıldığı bilinmektedir




İLÇENİN EKONOMİSİ


Ekonomi genel olarak Tarım, Hayvancılık ve Orman ürünlerine dayalıdır Ekonomik geri kalmışlık nedeniyle ilçeden büyük oranda göç vardır Çalışabilir nüfus oranı sürekli olarak azalmaktadır


Son yıllarda tekstil üretimi yapan özel sektöre ait iki küçük Tekstil atölyesi kurulmuş ve üretim faaliyetleri devam etmekte olup yaklaşık 200 kişi bu alanda istihdam edilmiştir


İlçede nakliye, taşıma , orman ve tarımsal amaçlı kooperatifler mevcuttur


Sanayi sitesi sadece bölgesel amaçlı ihtiyaçları karşılayacak kadar gelişmiş üretim anlamında bir getirisi yoktur Sadece onarım ve mahalli ihtiyaçlara cevap verecek şekilde ekipman üretimi yapılmaktadır


Süt ve süt ürünleri değerlendiren peynir fabrikası ve süt toplama merkezi mevcuttur




İLÇENİN COĞRAFYASI


İhsangazi ilçesi Ilgaz dağlarının kuzey eteklerinde kurulmuştur Kastamonu ilinin Çankırı ile sınırını oluşturmaktadır Güneyinde Çankırı ili Ilgaz ilçesi bulunmakta ve ILGAZ dağlarının zirvesi doğal sınır olarak iki ili ayırmaktadır İlçeye bağlı köylerin büyük bir kısmı dağların eteklerinde ormanlarla kaplı alanlarda kurulmuş olduğundan bu bu kesimde kalan yerleşim alanlarında tarıma elverişli alanlar kısıtlı ve sulanabilir tarım arazisi yok denecek kadar azdır Köyler ve küçük çaplı yerleşim alanları ormanla iç içedir Ilgaz dağı eteklerinde oluşan akarsuları birleşerek oluşturduğu ILGAZ ÇAYI İlçe merkezinden geçerek Araç ilçesi istikametine akmaktadır




NÜFUS


İlçemiz merkez nüfusu 3127, köylerin nüfusu 3941 olmak üzere genel toplam nüfusu 7068’dir İlçemiz ekonomik açıdan fazla bir zenginliğe sahip olmadığından özellikle genç nüfus iş bulmak amacıyla büyük şehirlere göç etmektedir




İDARİ DURUMU:


Merkezi idare olarak ilçe merkezi, mahalli idare olarak 1 Belediye, 1 Özel İdare ve 23 köy bulunmaktadır İlçe halkı devletine büyük bir inanç ve saygı ile bağlı olup, Devlet yönetimi ile halk arasındaki ilişkilerde herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır İlçemiz uzun yıllar Araç İlçesine bağlı bir nahiye iken, 3392 sayılı 103 ilçe kurulması hakkındaki kanun ile merkezi İhsangazi Bucak merkezi olmak üzere İhsangazi adıyla İlçe kurularak 3108l988 tarihinde faaliyete başlamıştır




SOSYAL DURUM:


İlçemiz Orman yönünden zengin olması nedeniyle evler genellikle ahşap ve büyük aileleri kapsayacak şekilde yapılmıştır Son yıllarda ilçemiz ve köylerinde betonarme ve tuğla evler yapılmaktadır İlçede konut sıkıntısı bulunmamaktadır




SAĞLIK


Sağlık Hizmetleri yönünden İlçemizde bir Sağlık ocağı 4 sağlık evi bulunmaktadır Bunun yanında Kanlıgöl mevkiinde 1 Sağlık Ocağı da mevcuttur




ULAŞTIRMA:


İlçemizin Kastamonu merkezi ile 37 km’lik, Araç ilçe merkezi ile 21 km’lik Karayolu bağlantısı bulunmaktadır Yolu olmayan köyümüz bulunmamaktadır Köy grup yollarımızdan bazıları asfalt konumunda olup, diğer köy yollarımız stabilize ‘dir PTT, Bedaş hizmetleri açısından herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır




KÜLTÜR VE TURİZM


Kültür etkinlikleri yönünden her yıl Ağustos ayının ilk haftasında Obruk Yayla şenliği düzenlenmektedir İlçe merkezinde öğrencilerin ve halkın istifade edebileceği 1 halk kütüphanesi bulunmaktadır İlçemiz orman ve yayları yönünden doğal güzellikleri sahiptir Turizm açısından kış turizmine yönelik avcılık yapmaya müsait alanlarımız bulunmaktadır




GEZİLİP GÖRÜLEBİLECEK YERLER




SİPAHİLER (DEREKÖY) KAYAMEZARI


Sipahiler mahallesi Dere sokak sınırları içinde yol kenarından yaklaşık 150m içerde ağaçlarla kaplı bir tepede bulunmaktadır


Köylüler tarafından Gavur Evi olarak adlandırılmaktadır














Paflagonia adlı eserde bu kaya mezarının son Roma dönemine ait eserlerinden olduğu yaklaşık olarak MS 5-6 yüzyıllarda yapıldığı yazılmaktadır


Bilinçsiz ve kaçak olarak yapılan kazılar nedeniyle bazı duvarları tahrip edilmiş olmasına rağmen gelecek nesillere aktarılması gereken görülmeye değer güzellikte bir örnektir


Kaya mezarı ; birbirinden bağımsız olarak iki kattır İki kat arasında bağlantı yoktur Üst tarafta muntazam bir yapıya sahip geniş denilebilecek bir oda bulunmaktadır Oda girişinin sağında yuvarlak bir pencere, oda içinde solda vadiye bakan geniş bir görüş açısına sahip dikdörtgen bir pencere vardır Oda giriş seviyesinde bulunan alanda odaya geçiş için kullanılan bir odanın yada üstü kapalı yan tarafı açık korunaklı bir alanın izleri görülmektedir Ancak bu alan doğal şartlarla mı , yoksa insanlar tarafından mı tahrip edildiği belli olmayacak şekilde zarar görmüş durumdadır


Alt kısımda Yine bir oda mevcut olup kısmen tahrip olmuş durumdadırKapı yada pencere denebilecek özellikte bir alan olmamasına rağmen oda genel hatları ile mevcuttur Duvarlarda ceset konulabilecek genişlikte bir kaç oyuk bulunmaktadır




İNCİGEZ KAYAMEZARLARI


İhsangazi-İncigez yolu üzerinde yolun sağ tarafında tarla içinde büyükçe bir kayanın içinde oyulmuştur Uzaktan bakıldığında kaya mezarı olduğu anlaşılmaz


Mezarın oyulduğu kaya zamanla yan tarafa yattığı için mezar girişi toprağa yaklaşmış durumdadır Tek odadan oluşan küçük bir kaya mezarı örneğidir




HARACOĞLU CAMİİ




Camii'nin ilk yapılış tarihi ve yaptıranı bilinmemektedir Ilgaz-Ahlat Köyünde Külliyesi bulunan Benli Sultan Hazretleri ile Hoca Saadettin Efendinin dost ve postnişin olmasından dolayı 16 yüzyılda Nakşibendi Dergâhı olarak kurulduğu kanaati bulunmaktadır


Önceden yerinde ağaçlarla yapılmış bir caminin olduğu söylenmektedirSon şekliyle 1942 yılındaki depremden sonra 1944 yılında köy halkı tarafından taş temeller üzerine ahşap olarak inşa edilmiştir Cami içindeki ahşap oymalar ve süslemeler 1319 R yılından kalmadır Tavan , taban döşemesi , minber ve vaaz kürsüsü ahşaptır Ahşap üzerinde renkli kalem işi süslemeler yapılmıştır


Şu anki cami'nin 1319 R (1901) yılında ikinci defa omuzluzade Mustafa Bey tarafından ahşap ve kerpiç malzemelerden yaptırılmıştır Giriş kapısı üzerinde kitabesi mevcuttur




ASA SUYU:


Avlu giriş kapısının sağ tarafında çeşme bulunmaktadır Taş süslemeli olarak yapılmış ve üstteki üçgen taş oymanın iç tarafında tarafında 1209 H tarihi okunmaktadır Camii önündeki çeşme ile caminin 200 m uzağında çıkan ve asa suyu olarak adlandırılan suyun şifalı olduğu kabul edilmektedir

TAŞKÖPRÜ






İLÇENİN GENEL TANITIMI


Taşköprü Batı Karadeniz bölgesinde Kastamonu İline bağlı bir ilçedir Yüzölçümü 1752 km2’ dir İlçe merkezinin nüfusu 16181, köy nüfusu 27619 kişi olup toplam 43800 nüfusa sahiptir






İlçeye adını veren taş köprü, Gökırmak üzerinde ve ilçe girişinde bulunmaktadır 68,5 mt uzunluğunda ve yedi gözlü tarihi köprünün bu gün altı gözü açık olup, 1366 yılında Yağmur Bey’in oğlu Ali Bey tarafından Kastamonu Emiri Adil Bey’in oğlu Celalettin Bayezıt (Kötürüm Bayezıt) adına yaptırılmıştır




TARİHİ AÇIDAN TAŞKÖPRÜ


Taşköprü, insanlık tarihi boyunca değişik uygarlıkların kurulup yok olduğu bir yöre olmuştur Sırasıyla, Gasgallar, Etiler, Dorlar, Paflagonyalılar, Kimerler, Lidyalılar, İranlılar, Kapadokyalılar, Helenler, Pontuslar, Bitinyalılar, Romalılar (Bizanslılar), Danişmendliler, Çobanoğulları ve Osmanlılar bu yörede hüküm sürmüşlerdir


Romalılar Paflagonyayı zaptettikten sonra komutan Pompe’nin ismine izafeten burasına Pompeiopolis demişler ve Paflagonya eyaletinin merkezi yapmışlardır Taşköprü Romalılar zamanında (MS1,2,3)’ üncü yüzyıllarda çok haşmetli bir şehirdi Zımbıllı Tepesi Akrapol olarak kullanılıyordu Eyalet valisinin sarayı, mabet ve ileri gelenlerin evleri burada idi


Taşköprü, 1211 yılında Selçuklu Emiri Hüsamettin Çoban tarafından fethedilmiş, Osmanlılar zamanında kadılık olarak idare edilmiş, 1868 yılında yılında İlçe olmuştur




TURİZM


Taşköprü İlçesi doğal güzellikler ve tarihi eserler bakımından çok zengin bir ilçedir Bu turistik yerleri ve tarihi eserleri şöyle sıralayabiliriz




1-MESİRE YERLERİ


Seymenli mesire yeri : İlçeye 22 Km uzaklıkta, Taşköprü-Çiftlik Köyü yolu üzerinde, ormanla kaplı, soğuk suyu, eğlence ve yemek yeme yerleri bulunan bir dinlenme yeridir


Kabalar, Küçüksu ve Sakız Göletleri : Sulama amaçlı yapılan bu göletler, çevrelerindeki orman ve yeşilliklerle mesire yerleri olarak kullanılmaktadır İlçemiz halkı tarafından yaz mevsiminde bu göletlerde bulunan sazan, aynalı sazan ve yayın balıkları avlanmaktadır






2-ESKİ YERLEŞİM YERLERİ


Antik Pompeiopolis kenti : Paflagonya eyaletinin merkezi olan antik Pompeiopolis kenti İlçe merkezinin hemen kuzeyinde Zımbıllı Tepesi adı verilen bölgede bulunmaktadır Eyalet Valisinin sarayının, mabetlerin burada olduğu ve kentin ileri gelenlerinin burada yaşadığı bilinmektedir Bu antik kentin toprak altından çıkarılması için çok büyük çapta kazıların düzenlenmesi gerekmektedir Bu gerçekleştiği takdirde ikinci bir Efes antik kenti ortaya çıkarılacak ve Taşköprü büyük bir turizm potansiyeline kavuşacaktır Yörede gerçekleştirilen sınırlı sayıdaki kazı çalışmalarında çıkarılan eserler Kastamonu Müzesinde sergilenmektedir




3-TARİHİ TÜMÜLÜSLER


Taşköprü’nün 13 değişik yerinde 70 civarında tümülüs tespit edilmiştir Bu tümülüsler içlerinde eski çağlara ait tarihi kalıntılar barındırmakta ve kazı çalışmaları ile gün ışığına çıkarılmayı beklemektedir




4-KAYA MEZARLARI


Kalekapı Kaya Mezarı : Taşköprü’ye 17 Km mesafede, Donalar köyünde bulunan müstakil ve yüksek bir kaya üzerine oyulmuştur Alınlığında kartal, arslan, boğa ve öküz kabartmaları bulunmaktadır MÖ 7 Yy’da paflagonyalılar tarafından yapıldığı zannedilmektedir


Urgancı Kaya Mezarı : Urgancı Köyü’nün yukarısındadır Geriden bakıldığı zaman giriş yerinde vaktiyle iki sütun bulunduğu anlaşılmaktadır


Aygır Kalesi Kaya Mezarı : Ağcıkişi Mahallesinin batı kısmında Aygır Kayası denilen kayalara oyulmuştur MÖ 6 yy’da yapıldığı sanılmaktadır


Direkli Kaya Mezarı : Alasökü köyü’nün Eşek Deresi mevkiinde eni ve yüksekliği 8 Mt olan bir kayaya oyulmuştur Önünde tek sütunlu bir giriş yeri vardır MS 1Yy’da yapıldığı sanılmaktadır


Bademci Kaya Mezarı : Bademci Köyü’nün üst tarafında uzanan kayalara yerden 30 Mt yükseklikte oyulmuştur


Pompeiopolis Nekrepolü : Romalılar çağında, Taşköprü’nün Paflagonya eyalet merkezi zamanına ait kaya mezarları, köydere mevkiinde olan Hobu Kayası ve diğer kayalarda toplanmış bulunmaktadır


Hobu Kayası Mezarı : Bu mezar Taşköprü’nün Kuzey doğusunda, Çaycevher Köyündedir




5-TARİHİ KALELER VE TÜNELLER


Kızlar Kalesi : Taşköprü’nün doğusunda tabii bir kayanın üzerindedir Sur ve burçları moloz taşı,tuğla ve harçla yapılmıştır Romalılar zamanında yapıldığı sanılmaktadır


Mazhar Oluğu Kalesi : Alisaray Köyü yakınında tabii bir tepe üzerine yapılmıştır Şu an yıkılmış bir vaziyettedir Güneyinde yerin altına doğru bir yol olduğu söylenmekte ise de; yol bu gün kapanmış durumdadır


Donalar Köyü Kaya Tüneli : Donalar Köyündeki Kale Kapı Kayalarına oyulmuştur Bu kayanın tam tepesinde bulunan tünelin girişi at nalı şeklindedir Tünelin eni 2,2 Mt, boyu 2 Mt dir 50 derecelik bir eğimle kayanın içine doğru gitmektedir İkinci tünel bu kayanın doğusunda olup içi dolmuştur Üçüncü tünelde bu büyük kayanın karşısındaki kayalara oyulmuştur


Kılıç Kaya Tüneli : Kornapa Köyü’nün kuzeyinde bulunan dağın üzerindedir Ağız tarafı at nalı şeklindedir Tünel, 45 derecelik meyille kıvrımlar yaparak yerin altına doğru gitmekt




6-TARİHİ CAMİ VE TÜRBELER


Şeyh Hüsamettin Camii : Cami, Taşköprü”nün Tekke Mahallesinde olup, moloz taşından harçla yapılmıştır Çobanoğulları zamanında yapıldığı düşünülmekteder Her yıl Mayıs ayı içersinde düzenlenen Evliyalar haftası kutlamaları çerçevesinde ilçemiz ve dışardan gelen topluluklar tarafından ziyaret edilmektedir


Taş Camii : Cami Taşköprü merkezindedir Moloz taşından harçla yapılmıştır Camiyi Kara Mustafa Paşa’nın yaptırdığı rivayet olunmaktadır 1854 yılında tamir ettirilmiştir




Abdal Hasan Türbesi : Abdalhasan Köyünde bulunmaktadır Bina moloz taşından harçla yapılmış, bulunmamaktadır Bu zatın kim olduğu ve ne zaman yattığı hakkında açık bir bilgi yoktur Ancak buranın Sultan Bayezıt nışanlı zaviye olduğu kaydı tarihi belgelerde bulunmaktadırHer yıl Mayıs ayı Evliyalar Haftası kutlamalarında ziyaret edilmektediraralarına tuğla kuşaklar konulmuştur Türbenin hiçbir yerinde Abdal Hasan hakkında bilgi bulunmamaktadır Bu zatın kim olduğu ve ne zaman yattığı hakkında açık bir bilgi yoktur Ancak buranın Sultan Bayezıt nışanlı zaviye olduğu kaydı tarihi belgelerde bulunmaktadırHer yıl Mayıs ayı Evliyalar Haftası kutlamalarında ziyaret edilmektedir

HANÖNÜ






TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI




İlçemiz yerleşim yeri olarak Kızılırmak’ ın bir kolu olan Gökırmak Vadisi üzerinde kurulmuştur Hanönü ismini ise İlçemizde bulunan tarihi Han’dan almıştır İlçemiz tarih boyunca değişik uygarlıkların kurulup yok olduğu bir bölgede yer almıştır Bunlardan en önemli kavimler ise Kaşgarlar, Hititler, Paflagonyalılar, Romalılar, Lidyalılar, Pontuslar, Bizanslılar, Candaroğulları devri gibi Roma ve Bizans çağına ait iskân yeri ve yerleşme bölgelerinin en önemlilerinden biridir


1957 yıllarında Adliye teşkilatı kurulmuş ve birkaç yıl içersinde faaliyetine son verilmiştir Önce Bucak Müdürlüğü kaldırılmış daha sonrada Nüfus Memurluğu kaldırılmış olup, Hanönü Bucağından Köy Muhtarlığı haline getirilmiştir 30 Aralık 1988 tarihinde Kastamonu İli Taşköprü İlçesi Gökçeağaç Bucağı’na bağlı Hanönü Köyünde Hanönü ismiyle Belediye kurulması 1580 sayılı Kanun’ un 7469 sayılı Kanun’ la değişik 7 ’ nci maddesi gereğince uygun görülmüştür


Hanönü Kasabası Merkez olmak üzere 3644 Sayılı 130 İlçe Kurulması Hakkında Kanun’la Kastamonu İlimizde Hanönü adıyla İlçe kurulmuştur İlçemizin kuruluş tarihi 20 Mayıs 1990dır


İlçemiz Kastamonu İli’ne 72 km uzaklıktadır Doğusunda Sinop İli’ne bağlı Boyabat İlçesi, Batısında Taşköprü, Kuzeyinde Ayancık İlçesi, Güneyi ise kısmen Boyabat ve Taşköprü İlçesinin sınırları ile çevrilidir


İl topraklarının en doğu ucunda yer alan İlçemizin rakımı 415 metredir 20 Köyü ile 490 km2 lik alana yayılan İlçe Kastamonu’yu Sinop ve Samsun’a bağlayan devlet Karayolu üzerinde yer alır


İlçenin nüfus varlığının gelişmemesinin en önemli nedeni dışarı İllere olan göçtür Bu İllerin başında İstanbul, Ankara ve İzmir gelmektedir




NÜFUS DURUMU:


İlçemizin 2451 ilçe merkezi, 3094 Köyler olmak üzere toplam 5545 nüfusu bulunmaktadır İlçe Nüfus Müdürlüğü Hükümet Konağı’nın 3ncü katında 1 Müdür, 2 VHKİşletmeni (1’i geçici görevli) ile nüfus hizmetleri yürütülmektedir


Bu verilere göre ilçe nüfusunun % 51,1’ i Kadın, %48,9’u erkektir Nüfus artış hızı 2004 yılında 0,0069 olarak gerçekleşmiştir


İlçemiz 3 mahalle 20 köy ile birlikte 23 idari birimden oluşmaktadır23 idari birime ait 41 nüfus aile kütüğünde 42540 kişi kayıtlı bulunmaktadır


2004 yılında bilgi işlem ortamındaki 6345 evlenme geldi/gitti bilgileri eksik kaydın 3158 adedinin eksikliği giderilmiştir Geriye kalan 3187 kaydın işlemi 15052005 tarihi itibariyle tamamlanmıştır Ayrıca naklen geldi/gitti bilgileri eksik 1010 kaydın işlemleri de düzeltilmiştir




ULAŞIM:


İlçemiz PTT Şubesi olarak yürütülen hizmetler 1991 yılında ilçe oluşu ile birlikte müdürlüğe dönüştürülmüştür PTT Merkezi Boyabat Caddesi üzerinde kendi hizmet binasında görevini ifa etmektedir İlçemiz 1500 kapasitelik oto santrali ile birlikte beslenmekte Küreçayı, Yeniboyundurcak, Yenice ve Gökbelen köylerinde 250 kapasitelik santrallerden yararlanılmaktadır


02082004 tarihinde PTT merkezinde kurulan otomasyon sistemi sayesinde on-line hizmet verilmektedir




İDARİ DURUM:


İdari Yönden Hanönü İlçesinin 3 mahalle ve 20 köyü olmak üzere toplam 23 idari birim bulunmaktadır


Mahallelerin isimleri: Merkez Mahallesi, Gelinbükü Mahallesi, Vakıfgeymene Mahallesi


Köylerin isimleri:


Akçasu, Aşağıçakırçay, Bağdere, Bölükyazı, Çaybaşı, Demircimüezzin, Gökbelen, Gökçeağaç, Halkabük, Hocavakıf, Kavak, Kayabaşı, Küreçayı, Sarıalan, Sirke, Yeniboyundurcak, Yenice, Yılanlı, Yukarıçakırçay, Yeniköy




SOSYAL DURUM:


İlçemizin güneyinden geçen Gökırmak boyunca yaz aylarında tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır İlçe çevresinde yayla turizmine elverişli alanlar mevcut olup, yayla ve av turizmine önem verilmelidir İlçemizde Sanayi bölgesi bulunmadığından geniş iş sahaları yoktur Halk geçimini çiftçilikle sağlamakta olup, şekerpancarı ve sarımsak, tahıl bitkilerinden buğday, arpa ve yem bitkileri ekimi yapılmaktadır




SAĞLIK


Hanönü Merkez Sağlık Ocağı tabibliğinin 2005 yılı 6 aylık çalışma programı aşağıya çıkarılmıştır


Tabipliğimizde 1’i sözleşmeli olmak üzere 2 doktor, 3 sağlık memuru 1’i sözleşmeli, 5 hemşire 3’ü sözleşmeli, 1 Laboratuvar Teknisyeni, 3 ebe, 1 Memur, 3 Şoför ve 3 hizmetli Personel ile sağlık hizmetlerini sürdürmüştür Araç olarak 4 adet Ambulans 1 tanesi Özel İdare Müdürlüğünce alınarak Kaymakamlık Makamına tahsis edilmiştir1 Adet Kartal binek oto mevcuttur(Land Rower Ambulans geçici olarak Sağlık Müdürlüğü tarafından alınmıştır


Sağlık Ocağı Tabibliğinde Temel Sağlık Hizmetleri dışında yine aylık programlar dahilinde hava şartlarına uygun olduğu dönemlerde periyodik olarak bütün köy ve mahallelere mevcut araçlarla gidilerek Gebe izlenimi, Gebe tespiti, Bebek izleme, bebek tespiti ve zorunlu aşılarla birlikte bahar aylarında bahar aylarının yaklaşması ve özellikle yaz aylarında sineklenmeye karşı vatandaşlarımıza hayvan gübrelerinin etrafa taşmaması hususunda uyarılarak köylerde çevrenin temiz kalması gerektiği açıklanmaktadır




KÜLTÜR VE TURİZM


HAN’IN TARİHİ:


Tarihi Han Moloz taşından Horasandan yapılmıştır 350 x 150 ebadında olan giriş yerine tamamen kaybetmiştir Yuvarlak kemerli kapısından içeri girince 4 adet paye bulunmaktadır Dört köşe olan bu payelerin alt kısımları kesme taştan üst tarafları da enli tuğlalardan yapılmıştır Tavanlar bir nevi tekne tonozludur Pencereleri harap olmuştur Han ’ ın boyu 2050 eni 1100 metre, yüksekliği 350 metredir Duvar kalınlıkları birer metredir


1848 ’ de burasını ziyaret eden Chankykoff bunun eski bir Kervansaray olduğunu yazmıştır 1810 ’ da Sinop’ ta Fransız Konsolosu bulunan PF FOURCAD Binanın üç hücreli bir Kilise olduğunu ve JÜSTİNİEN tarafından yaptırıldığını bilahare Türkler tarafından Kervansaray olarak kullanıldığını yazar




SARAY GÖLÜ MESİRE YERİ:


İlçemiz Gökçeağaç Köyü yaylasında bulunmakta olup, İlçemize yaklaşık 25 km uzaklıkta bulunmaktadır Bir rivayete göre eski tarihlerde burada bir saray bulunduğu ve Ermenilerin bu bölgede yaşadıkları belirtilmektedir Günümüzde yaz aylarında çok güzel bir mesire yeridir

TOSYA




TARİH VE COĞRAFYA:


Tosya, tarihi süreç içerisinde Kuzeybatı Anadolu’da önemli bir kültür ve ticaret merkezi olarak bilinmektedir Tosya adı ilk defa Prehistorik dönemlerde “Zoaka”, Bizans döneminde “Doccia” olarak kullanılmış, Türk fethinden sonra da “Tukıya” adıyla kullanılagelmiştir


İlçe, geçmiş dönemlerde sırasıyla Gasgas, Hitit, Firik, Lidya, Kimer, Trak, Roma ve Bizans egemenliği altında kalmıştır Tosya ve çevresi IV yüzyılın sonlarından XI yüzyılın sonuna kadar yaklaşık yedi yüzyıl Bizans egemenliğinde kalmıştır


1071 Malazgirt zaferinden sonra Selçukluların önderliğinde Orta Asya’dan gelen Türk boylarının Fetihle alınan yerlere iskân edildiği görülür Ancak Paflagonya adı verilen ve Kuzeybatı Anadolu’yu da içine alan bu bölgenin fethi XI Yüzyılın sonlarına kadar sürmüştür Tosya’da doğal olarak bu yüzyılın sonunda Türk topraklarına katılmıştır


Milli Mücadele yıllarında eli silah tutan Tosya’lılar cephede savaşırken geriye kalanlar cepheye silah ve mühimmat sevkiyatında bulunmuşlardır Tosya, işgale uğramamış olmasına rağmen, Kuvayımilliye’ye her türlü desteği sağlamış; Sakarya ve Başkomutanlık Meydan Savaşları’nda resmi kayıtlara göre 310 şehit vermiştir


Tosya, Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan Kastamonu İline bağlı bir ilçedir 41 derece 01 dakika kuzey enlemi ile 34 derece 03 dakika doğu boylamındadır Kuzeyde Kastamonu Merkez ilçesi, Doğu ve Güneydoğu’da Çorum, Güney ve Güneybatısında Çankırı illeri ile çevrilidir Yüzölçümü 119500 hektardır Devrez ve Derinöz çayları ilçenin belli başlı akarsularıdır


Kuzey Anadolu Fay hattında bulunmaktadır Tarihte birçok depreme sahne olmuştur 1943 yılında Tosya-Ladik hattında meydana gelen 7,6 şiddetindeki depremde ilçe merkezinde 1200 kişi hayatını kaybetmiştir






NÜFUS:


2000 Genel Nüfus Sayımına göre İlçe Merkezinin nüfusu 23257, köylerin nüfusu 18738 olup, toplam ilçe nüfusu 41995 kişidir Nüfus yoğunluğu ovalık alanlarda yüksek, dağlık alanlarda ise düşüktür


Merkez nüfusunun 11431’i erkek, 11826’sı kadın; Köy nüfusunun ise 8879’u erkek, 9859’u kadındır




İDARÎ DURUM:


İlçemize bağlı 1 belde ve 52 köy bulunmaktadır İlçe merkezi 23 mahalleden, Ortalıca Beldesi 2 mahalleden oluşmaktadır


Küçük yerleşim merkezleri en az 10–15 haneli köy altı yerleşim birimleri olup; mahalle olarak adlandırılmaktadır


İlçede; 24 adet İlçe Müdürlüğü ile Zonguldak Meteoroloji Bölge Müdürlüğüne bağlı Tosya Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü bulunmaktadır




SOSYAL DURUM :


İlçemiz, tarih boyunca çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır Yakın tarihe kadar çeşitli azınlıklarla beraber yaşamış olması sebebiyle; kendi içine kapanık, gelenek ve göreneklerine sıkı bir şekilde bağlı bir yaşantı ve kültür yapısı ortaya çıkarmıştır Sosyal kurumların gelişmemiş olmasında geleneksel yapı rol oynamaktadır Buna karşın Kaymakamlıkça düzenlenen panel, konferans ve yarışmalar, Belediye Başkanlığınca düzenlenen açık hava konserleri, okulların getirmiş oldukları gezici tiyatro grupları, geleneksel halı saha futbol turnuvası sosyal ve kültürel yaşantının hareketlenmesini sağlamıştır


—Halkın Örf ve Adetleri


İlçemiz, Anadolu kültürünü gelenekleriyle günümüzde de sürdürmektedir Özellikle düğün ve bayramlarda genç kızlar ve kadınlar üçetek, sevai, bindallı, camfes, kadife, kutnu gibi yerel giysilerini giymektedirler


—Sosyal Tesisler


—Belediye Başkanlığına ve şahıslara ait üç adet düğün salonu,


—Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğüne ait 1500 kişilik kapalı spor salonu, 2500 kişilik çim zeminli stadyum ve 300 kişilik Yatılı İlköğretim Bölge Okulu spor salonu,


—Şehrin muhtelif yerlerinde çocuk oyun bahçeleri ile İlçe Merkezinin dışından geçmekte olan D–100 karayolu üzerinde faaliyet gösteren üç dinlenme tesisi,


—İlçemiz Halk kütüphanesinde 100 kişilik konferans salonu,


—Ayrıca, Halk Eğitim Merkezi ve okullarda da salonlar mevcut olup, belli dönemlerde okullar ve öğrenciler tarafından çeşitli oyun ve müsamerelerde kullanılmaktadır




SAĞLIK:


Tosya Devlet Hastanesi 125 yataklı olup, 2 Genel Cerrahi Uzmanı, 1 Dâhiliye Uzmanı, 2 Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı, 1 İntaniye Uzmanı, 1 Çocuk Hastalıkları Uzmanı, 1 Ortopedist, 1 Çocuk Hastalıkları Uzmanı, 1 Göz Hastalıkları Uzmanı, 2 Diş Tabibi, 5 Pratisyen Hekim, 1 Psikolog ve 1 Diyetisyen hizmet vermektedir Hastanede; 1 Müdür, 2 Müdür Yardımcısı, 1 Şef, 17 Sağlık Memuru, 5 Laboratuar Teknisyeni, 5 Anestezi Teknisyeni, 22 Hemşire, 3 Ebe, 1 Ayniyat Saymanı, 8 Genel İdare, 23 Hizmetli Ve 40 Temizlik İşçisi Görev yapmaktadır (28062005 tarihi itibariyle)


Devlet Hastanesinde; Nöroloji, Üroloji, Kardiyoloji ve KBB Uzmanına ayrıca, 20 Hemşireye ihtiyaç bulunmaktadır (28062005 tarihi itibariyle)


İlçe merkezinde 3, köylerde ise 8 Sağlık Ocağı ( Ortalıca, Akbük, Yenidoğan, Çevlik, Çepni, Aşağı Kayı, Kilkuyu ve Büyük Sekiler ) mevcut olup; Ortalıca ve Akbük dışındaki Sağlık Ocaklarında doktor bulunmamaktadır (28062005 tarihi itibariyle)




ULAŞTIRMA:


İlçemiz D–100 karayolu üzerindedir 775 nolu Kastamonu-Çorum Devlet Karayolu da İlçemizden geçmektedir İl Merkezine 71 km, Ankara’ya 240 km, İstanbul’a ise 430 km uzaklıktadır


Toplam 308 km köy yolunun, 159 kmsi asfalt (%52), 149 kmsi stabilize (%48) yoldur


Elektriği, telefonu ve suyu bulunmayan köy bulunmamaktadır



İlçemize bağlı Gökçeöz, Çaybaşı, Akbük, Ermelik, Yenidoğan, Dağardı, Sekiler, Çevlik, Aşağıkayı, Gövrecik, Kayaönü, Kilkuyu, Gökomuz, Yağcılar, Suluca, Ortalıca, Sapaca, Ekincik olmak üzere 18 köyde telefon santrali bulunmaktadır




KÜLTÜR VE TURİZM:


İlçemizde halkın sosyal yaşantısında “bağ kültürü”nün önemli bir yeri vardır Halkın büyük bir kısmı baharın gelmesi ile beraber bağlara gidip “gümele” adı verilen ahşap iki katlı bağ evlerine yerleşmektedir Buralarda son bahara kadar hem bağ işlerini yapıp kışlık erzakını temin etmekte hem de şehrin gürültüsünden uzak huzurlu bir yaz dönemi geçirmektedir Ayrıca yine ilçemiz sınırlarında bulunan Üçoluklar, Dipsizgöl, Yeşilgöl, Çukurhan, Kösençayırı gibi dinlenme ve mesire yerleri yaz aylarının gelmesi ile sosyal yaşantıyı hareketlendirmektedir


İlçe, Anadolu kültürünü gelenekleriyle günümüzde de sürdürmektedir Özellikle düğün ve bayramlarda genç kızlar ve kadınlar üçetek, sevai, bindallı, camfes, kadife, kutnu gibi yerel giysilerini giymektedirler Bu giysilerin yaka, omuz, göğüs ve etekleri hayvan motifleriyle süslemektedir




—Yöresel Yemekler


Tosya’nın kendine özgü değişik yemekleri vardır Bunlardın en önemlisi düğünde, bayramda, cenaze evinde sabah öğle ve akşam her öğünde ana yemek olan pirinçten yapılan “Tosya Pilavı” dır Hemen ardından Ramazan boyunca iftarda her gün yenen fırında “caba “ denilen toprak kâselerde pişirilen yarma buğdaydan yapılan “keşkek” yemeği gelir Bunun yanında tarhana çorbası, toyga aşı, erişte, lop, kaha, bişi, bazlama kül çöreği, cevizli tarhana, mıhlama, serme, kaygana, güveç, kabak ve lahana saçalaması, gavur pancarı sayılabilecek diğer yöresel yemeklerdir Tatlı olarak ta pekmezli un helvası çekme helva taş kadayıf, kızılcık reçeli, elma ve erik pelverdesi sayılabilir Kış yiyeceği olarak da turşu, kurutulmuş sebze, pekmez, salca, yaş ve kuru tahrana hazırlanmaktadır


İnşaatı yarım kalan Kültür Sitesine yeterli ödenek ayrılarak tamamlanmalı veya bina başka bir kurumu devredilmelidir Bu bina, kurulacak olan Kastamonu Üniversitesi bünyesinde Tosya’da açılacak Fakültenin binası olarak değerlendirilebilir




GEZİLİP GÖRÜLECEK YERLER:


İlçemiz sınırlarında bulunan Üçoluklar, Dipsizgöl, Yeşilgöl, Çukurhan, Kösençayırı gibi dinlenme ve mesire yerleri doğal güzellikleriyle görülmesi gereken yerlerdendir


-Üçoluklar mesire yeri şehir merkezinde bulunmaktadır


-Dipsizgöl ilçeye 20 km mesafededir 1 Adet 8 Odalı–23 yataklı bina; 2 adet bungalov (4 oda–10 yataklı); 1 Adet 5 oda–14 yataklı olmak üzere dört adet bina bulunmaktadır Ana tesis bünyesinde 1 adet restoran ile 1 adet toplantı salonu, mevcuttur Hafta sonları Bainsball (savaş oyunu) oynanmakta, gölde balık tutma imkânı bulunmakta olup 2 adet yürüyüş parkuru mevcuttur ( Telefon: 03663141444 Tosya; Rezervasyon 0312442 65 91/92 Ankara)


-Yeşilgölün İlçeye uzaklığı 30 km olup, gölün etrafında piknik ve mesire yerleri mevcuttur


İlçeye 30 km uzaklıkta bulunan Çukurhan’da, doğal piknik alanları ve Orman İşletme Müdürlüğü’ne ait Bungalovlar bulunmaktadır


Tamamı ahşap ve kerpiçle yapılan bağ evleri (Gümele’ler) 2 katlıdırlar Üst katta ahşap çatı ile kapalı teras bulunur