Önemli Günler...

SALTANATIN KALDIRILMASIMudanya Mütarekesi'nden sonra, Lozan Barış Konferansı için hazırlıklar başlayınca, Osmanlı Hükümeti, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti yanında konferansa katılmak arzusunda olduğunu bildirdi İtilaf Devletleri'nin, hala İstanbul'da bir hükümet tanımak ve onu da Türkiye ile birlikte konferansa çağırmak istemeleri ve bu hükümetin de, delegeleri beraberce seçmek için Büyük Millet Meclisi'ne başvurması, Mustafa Kemal Paşa'yı harekete geçirdi

Sadrazamı Tevfik Paşa'nın barış konferansında görüş ve sözbirliği, Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na çektiği telgraf, Mecliste tepkiyle karşılandı Gerek Mustafa Kemal Paşa'nın, 24 Nisan 1920 tarihli önergesinde ve gerekse 20 Ocak 1921 tarihli Anayasada egemenliğin millette olduğu ilan edilmişti

Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ve pek çok milletvekilinin ortak teklifi 30 Ekim 1922 günü TBMM'de görüşülmeye başlandı Önergede Saltanatın kaldırıldığı belirtiliyordu Saltanatla birleşmiş olan "halifelik" ise ondan ayrılacaktı Ateşli görüşmeler sırasında şu düşüncelerin Meclis Genel Kuruluna hakim olduğu görüldü: Saltanat, Halifelikten ayrılsın ve kaldırılsın Halifeyi biz seçelim; -Saltanat ve Halifelik birbirinden ayrılamaz Bu nedenle, eğer Saltanat kaldırılırsa Halifelik de kalkmış olur ki, böyle bir durum düşünülemez

Görülen şuydu: Başta Hüseyin Rauf (Orbay) Bey ve Refet (Bele) Paşa gibi, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın yakın arkadaşlarının bulunduğu bir grup, Halifeliğin Saltanattan ayrılamayacağını ileri sürüyorlardı Saltanatın kaldırılması hakkında kanun tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Karma Komisyonunda görüşülürken, hilafetle saltanatın ayrılamayacağı düşüncesi ileri sürüldü İlk grubun içinde bulunanlar ise böyle bir ayrımın mümkün olduğunu belirtiyorlardı

Mustafa Kemal Paşa söz alarak, tarihsel ve bilimsel açıklamalarda bulunarak, yüksek sesle şunları söyledi: "Hakimiyet ve saltanat hiç kimse tarafından hiç kimseye, ilim icabıdır diye müzakereyle, münakaşa ile verilemez Hakimiyet, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alınır Osmanoğulları zorla Türk Milletinin hakimiyet ve saltanatına vaziülyed olmuşlardı (zorla el koymuşlardı) Bu tasallutlarını altı asırdan beri idame eylemişlerdir Şimdi de, Türk milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, hakimiyet ve saltanatını isyan ederek kendi eline bilfiil almış bulunuyor

Bu bir emrivakidir Mevzubahis olan, millete saltanatını, hakimiyetini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız meselesi değildir Mesele zaten emrivaki olmuş bir hakikati ifadeden ibarettir Bu behemehal olacaktır Burada içtima edenler (toplananlar) Meclis ve herkes meseleyi tabii görürse, fikrimce muvafık olur Aksi takdirde, yine hakikat usulü dairesinde ifade olunacaktır Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir"

Mustafa Kemal Paşa'nın bu çok önemli ve tarihi konuşması sonunda, Karma Komisyon'da, görüşülen teklif hemen kabul edilmiş ve ivedilikle Genel Kurulda görüşülerek, 1 Kasım 1922'de 308 Numaralı karar olarak benimsenmiştir Yeni Türkiye'nin yeni temellerinin de bir ifadesi olan bu karar ile, hilafet ve saltanat birbirinden ayrılmış, saltanat kaldırılmıştır Ertesi gün, TBMM, Osmanlı veliahdı Abdülmecid Efendi'yi halife seçmiştir

Böylece, çok önemli bir gelişme sağlanmıştır TBMM'nin Saltanatı kaldırma kararı, İstanbul Hükümeti tarafından da benimsenmiştir Hükümet istifa etmiştir Devir ve teslim işlerine derhal başlanmıştır Bu tutum, Saltanatın kaldırılmasının beklendiğini de gösterir Saltanatın kaldırılma kararı üzerine, 17 Kasım 1922'de Sultan Vahidettin, İngiltere himayesine sığınarak Malaya zırhlısı ile yurdu terketmiş ve Malta'ya gitmiştir Oysa Osmanlı tarihinde hiçbir padişahın düşmana sığınmak gibi bir tutum içine girdiği görülmemiştir

Birinci Dünya Savaşı

Birinci Dünya Savaşı 28 Temmuz 1914′te Avrupa devletlerinin sömürge kavgası yüzünden başlamış, kısa sürede tüm dünyaya yayılmış olan ve 4 yıl sürüp yaklaşık 25 milyon insanın ölümüyle sonuçlanan dünyanın en kanlı savaşlarından birisidir 1918 yılında sonuçlanan ve Osmanlı Devleti’nin de katıldığı bir savaştır
Savaşın Nedenleri

I Dünya Savaşı’nın asıl nedenleri, Fransız İhtilali’nin meydana getirdiği düşünce akımları ve Sanayi İnkılabı’nın ortaya çıkardığı sömürgecilik yarışıdır
XIX yüzyıl içinde sanayileşmenin hızla gelişmesi ve Sanayi İnkılabının gerçekleştirilmiş olması, sömürgecilik faaliyetlerinin artmasına yol açmıştı Avrupa ülkeleri, Afrika ve Uzak Doğu’da birbirleriyle rekabet etmeye başlamışlardı Birçok ülkenin ekonomik çıkar çatışmaları karşılıklı siyasi rekabetlere, uyuşmazlık ve çatışmalara yol açmıştı Almanya dünyadaki sanyi üretiminde 4 sıraya çıkmıştı Almanların dünya pazarlarına sürdüğü mallar, kaliteli, ucuz ve bol olması nedeniyle dış pazarlarda tutuldu Hatta önde gelen bir sanayi ülkesi olan İngiltere’nin sömürgelerindeki pazarlarında bile Alman sanayi malları aranmaya başlamıştı Bu durum, başta İngiltere olmak üzere Fransa ve Rusya’yı da kaygılandırıyordu Özellikle ekonomik alandaki Alman-İngiliz rekabeti, siyasi alanda da etkisini gösterdi Ayrıca Almanya, Güneydoğu Avrupa’yı etkisi altına alarak Panslavizm politikalarının önüne set çekti Bu olay I Dünya savaşı’nın çıkışında önemli bir etken oldu Çünkü Rusya, Avusturya’yı parçalayarak bölgedeki bütün slavları kendi yönetiminde birleştirmek istiyordu Rusların panslavist politikası ve Asya’da yayılması ve Almanların İngilizlere karşı izlediği politika, Almanlara karşı Rus-İngiliz iş birliğini zorunlu hale getirdi Fransa ise Almanlara karşı oluşan bu düşmanlıktan yararlanarak 1871′de Almanlara kaptırdığı Alsas-Loren’i geri almak istedi İtalya ise Avusturya ve Fransa’nın elinde bulunan ve İtalyanların yaşadıkları yerleri de bu birliğe katma siyaseti gütmüş ve sömürgecilik hareketlerine başlamıştı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu da Rusya’nın panslavizm politikasını hem kendi birliği hem de Balkanlardaki nüfuz mücadelesi için önemli bir tehdit olarak görmekteydi
Bütün bu oluşum ve kaygılar Avrupa’da iki karşıt grubun ortaya çıkmasına neden oldu; Bunlardan birincisi, 1882 yılında Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya’nın oluşturduğu İttifak (Bağlaşma) Grubu, diğeri ise İngiltere, Fransa ve Rusya’nın oluşturduğu İtilaf (Anlaşma) Grubu’dur Ancak İtalya 1915 yılında İtilaf Devletleri’nin tarafına geçmiştir
Savaşın Başlaması ve Gelişmesi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Arşidük’ü Fransua Ferdinand ve eşi, 28 Haziran 1914′te Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’yı ziyaretleri sırasında, Sırplı bir genç tarafından düzenlenen suikast sonucu öldürüldü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, bu suikastçiyi Sırbistan’dan istedi Sırbistan ise bu isteği reddetti Bunun üzerine Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, 28 Temmuz 1914′te Sırbistan’a; kendini Slav ırkının koruyucusu olarak gören Rusya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na; Fransa ile Rusya’nın anlaştığını gören Almanya da Fransa ve Rusya’ya; aynı şekilde İngiltere de Almanya’ya savaş ilan etti Böylece savaş, kısa zamanda tüm Avrupa’yı sardı
Avrupa’da başlayan savaş kısa sürede yayılarak sömürgelere ve kıtalara sıçradı Japonya bu durumdan yararlanma yoluna gitti 21 Ağustos 1914′te Almanya’ya savaş ilan ederek, Asya’daki Alman sömürgelerini ele geçirdi Belçika ve Fransa’ya saldıran Almanya, Fransızlarla yapılan Marn Irmağı Savaşı’nı kaybetti Bundan sonra, Almanya bütün gücüyle Rusya’ya saldırdı İlk başlarda Ruslara karşı büyük başarılar kazandıysa da kesin bir sonuç alamadı
Osmanlı Devleti’nin 29 Ekim 1914′te Karadeniz’deki Rus limanlarını bombalamakla İttifak Devletleri’nin yanında savaşa girmesi, savaşın genişlemesine ve cephelerin çoğalmasına neden oldu İttifak Devletleri Balkanlar’da başarılar kazanmaya başladı İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katılan Romanya ve Sırbistan işgal edildi Savaşın başında tarafsız olan İtalya, kendisine İtilaf Devletleri tarafından Batı ve Güney Anadolu vadedilince İttifak Devletleri’ne karşı savaşa girdi
Kara savaşlarında başarılı olamayan almanya, ekonomisini çökertmek ve yapılan yardımları önlemek amacıyla, İngiltere’nin sahillerini ablukaya alarak denizaltı savaşlarını başlattı Askeri gemilerin yanında yolcu gemilerinin de yardım taşıdığı gerekçesiyle batırılması, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere pek çok ülkenin tepkisini çekti ABD, iki ticaret gemisinin batırılması üzerine Almanya’ya savaş ilan etti
Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi

Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı sırada Osmanlı Devleti İttihat ve Terakki Cemiyeti tarafından yönetiliyordu Osmanlı devlet adamlarının başlıca amacı kaybedilmiş toprakları geri almaktı
Osmanlı Devleti, Balkan Savaşları sonunda bir taraftan ordu ve donanmasında ıslahat yapmaya çalışıyordu Diğer yandan iki bloğa ayrılmış olan Avrupa da siyasi yalnızlıktan kurtulmak için İngiltere, Fransa ve Bulgaristan ile de ittifak girişimlerinde bulundu fakat başarılı olamadı Ayrıca İngilizlerin savaşa girmesi Osmanlı Devleti’ni endişelendirmiş ve Rusya ile uzlaşma yolları aramaya sevketmişti Ancak Ruslya boğazlar üzerindeki emellerinden dolayı uzlaşmaya yanaşmamış, hatta Osmanlı Hükümeti’nin, İngiltere ve Fransa ile yakınlaşmasına da engel olmuştu Gerek bu teşebbüsler, gerekse Balkan Savaşları sırasında Rusya, İngiltere ve Fransa’nın tutumları nedeniyle Osmanlı Hükümeti, İtilaf Devletleri’ne güvenemiyordu Bundan dolayı Osmanlı Hükümeti Almanya’nın yanında savaşa girmek zorunda kalmıştı Almanya’nın amacı, padişahın halifelik gücünden yararlanarak İngiltere’nin sömürgelerinde yaşayan Müslümanları ayaklandırmak, bu bölgelerle İngiltere’nin irtibatını kesmek ve yardım almasını engellemekti Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesiyle açılan cepheler Almanya ve Avusturya’nın gücünü hafifletecekti Ayrıca Osmanlı Devleti aracılığı ile Doğu’da Rusya’ya cephe açtırarak İtilaf Devletleri’nin gücünü zayıflatmaktı
Sonuçta, İstanbul’da Türk-Alman ittifakı görüşmeleri başladı 2 Ağustos 1914′te gizli ittifak anlaşması imzalandı Osmanlı Devleti, İttifak anlaşmasının imzalandığı gün seferberlik ilan etti ve Mebusan Meclisini dağıttı İki gün sonra da tarafsızlığını ilan etti Tarafsızlık kararı, Almanya’nın işine gelmedi Bu kararı bozmak ve Osmanlı Devleti’ni savaşa dahil etmek için zorlamaya başladı Bu sırada, Akdeniz’de İngiliz donanması tarafından takip edilen Göben ve Breslav adlı iki alman gemisi, Çanakkale Boğazı’nı geçerek Osmanlı Devleti’ne sığındı Osmanlı Devleti, bu gemilere Türk bayrağı çekerek Almanya’dan satın aldığını bildirdi Bu gemiler Yavuz ve Midilli adı verilerek Osmanlı donanmasına katıldı Yavuz ve Midilli gemileri, Alman Amiral Souchon (Suşon) komutasında OSmanlı savaş gemileri eşliğinde 27 Ekim 1914 günü, tatbikat amacıyla Karadeniz’e açıldı Rusya’nın Karadeniz’deki Sivastopol ve Odesa limanlarını topa tuttu Bu olay karşısında Rusya, Osmanlı Devleti’ne 2 Kasım 1914′te; İngiltere ve Fransa da 5 Kasım 1914′te savaş ilan etti Osmanlı Devleti ise bu duruma 14 Kasım 1914′te savaş ilan ederek karşılık verdi Böylece Padişaha bile haber verilmeden savaşa girildi Bir söre sonra da Bulgaristan Almanya’nın yanında savaşa katıldı ve Almanya ile Osmanlı Devleti’nin toprakları karadan bağlanmış oldu Alanya ve Osmanlı Devleti, savaşa katılırken Rus ve İngiliz sömürgelerindeki Müslümanlardan yardım göreceklerini düşünmüşlerdi Fkat bu düşünce gerçekleşmedi İtilaf Devletleri’nin kuvvetleri arasında, Müslüman askerler de bulunmaktaydı
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler

Osmanlı Devvleti bu savaşta Kafkasya, Çanakkale, Irak, Kanal, Suriye, Filistin, Hicaz, Yemen, Romanya, Galiçya ve Makedonya cephelerinde savaşmıştır
Kafkasya Cephesi
Kafkas Cephesinde askeri harekat, Rusların 1 Kasım 1914′te Osmanlı sınırını geçmesiyle başladı Osmanlı ordusu, Enver Paşa’nın yönettiği karşı taaruzda, şiddetli soğuk, açlık ve bulaşıcı hastalık nedeniyle başarısız oldu Onbinlerce Türk askeri donarak şehit oldu
1915 Nisan ayı sonlarında rus ordusu tekrar taaruza geçti Bunun üzerine Doğu Anadolu’da yaşayan Ermeniler de Ruslarla birlikte hareket edip Türk köylerine ve kentlerine saldırarak kadın, çocuk, yaşlı demeden binlerce Türk insanını öldürdüler Rusya; Doğu Anadolu’da Erzurum, Erzincan, Bitlis ve Muş’u ele geçirdi
Çanakkale Savaşları’nın sonuçlanmasından sonra Doğu’da bulunan 16 Kolordu Komutanlığına atanan Mustafa Kemal, yaptığı savaşlar sonucunda Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri aldı (1916)
1917′de Rusya’da çıkan ihtilal, Kafkas Cephesi’ndeki savaşın durmasına neden oldu Rusya’daki Bolşevik yönetimi, İttifak Devletleri’nden barış istedi ve bunun sonucunda Polonya’da Brest-Litovsk Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nden aldığı Kars, Ardahan ve Batum’u geri vererek Doğu Anadolu’yu tamamen boşalttı

1914 İngiltere, işgal altında tuttuğu Kıbrıs’ı kendisine bağladı

1914 Fransa, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti

1917 ABD birlikleri I Dünya Savaşı’nda Batı Cephesi’nde ilk defa savaşa girişti

1918 Kars’ta, Mondros’tan sonra ortaya çıkacak işgalleri önlemek amacıyla Kars Milli İslam Şurası adlı örgüt kuruldu

1918 Mustafa Kemal Paşa Sadrazama yazdığı telgrafta tehlikelere dikkat çekmişti Bu telgrafta Mustafa Kemal: "mütareke şartları arasında yanlış yorum ve anlamayı ortadan kaldıracak tedbirleri almadıkça orduları terhis edecek ve İngilizlerin her dediğine boyun eğecek olursak İngiliz ihtiraslarının önüne geçemeyiz" demişti

1918 Mustafa Kemal Paşa, emrindeki kuvvetlere "İskenderun’a asker çıkarılması halinde, gerekirse silah kullanılarak bu durumun önleneceğini" bildirdi

1919 Sivas’ta Numune Kız Mektebi’nde toplanan kadınlar tarafından Anadolu Kadınları Müdafaa - i Vatan Cemiyeti kuruldu

1921 Ararat isimli gemi içindeki cephanelerle birlikte İstanbul’dan İnebolu’ya kaçırıldı

1925 Ankara’da Adliye Hukuk Mektebi kuruldu Hukuk Mektebi 1931 yılında fakülte oldu Ankara Üniversitesi kurulduktan sonra da Ankara Üniversitesi’ne bağlandı

1932 Türkiye ile Bulgaristan arasında İstanbul’da yapılan milli maçta Türk milli takımı 3 - 2 yenildi

1936 İstanbul’daki Siyasal Bilgiler Okulu(Mülkiye Mektebi) Ankara’ya taşındı

1940 Ordunun kışlık ihtiyaçlarını karşılamak için yardım kampanyası başlatıldı

1971 Deniz Kuvvetleri’ne ait Taşkızak Tersanesi’nde yapımı tamalanan yüzer havuz denize indirildi

1973 Türk tiyatrosunun ve gösteri sanatının ünlü ismi İsmail Dümbüllü öldü

1918 Mondros Mütarekesi’nden sonra bir İngiliz savaş gemisi İzmir’e geldi Aya Fotini kilisesine Yunan bayrağı çekildi İngiliz gemisinin gelmesi üzerine İzmir’de İzmir Müdafaa - i Hukuk Cemiyeti kuruldu

1918 Mustafa Kemal Paşa, Sadrazam Ahmet İzzet Paşa’ya "İskenderun’a çıkacak İngilizlere ateş emrini verdiğini" bildirdi

Tarihte Bugün: 08 Kasım

1912 Selanik’teki Türk kuvvetleri direnmeden Yunan kuvvetlerine teslim oldu Selanik, Yunanlıların eline geçti

1914 Midilli kruvazörü, Ruslara ait Poti limanını bambaladı

1922 Lüleburgaz ve Pınarhisar kurtuldu

1922 Darülfunun’u ziyaret eden İsmet Paşa’ya “Fahri Müderris” ünvanı verildi

1923 Burslu okuyan doktorların mecburi hizmeti hakkında kanun kabul edildi

1923 ABD’de Time Dergisi yayın hayatına başladı

1923 Adolf Hitler, Bavyerya Hükümeti’ni devirmek için girişimde bulundu Başarılı olamayan Hitler, tutuklandı

1928 Mustafa Kemal Paşa, Millet Mektepleri Genel Başkanı ve Başöğretmeni oldu

1928 Jacob Schick, elektrikli traş makinesinin patentini aldı

1932 Uzun Mehmet adına Zonguldak’ta dikilen heykel açıldı

1942 Müttefik Devletlere ait kuvvetler Genereal Eisenhower komutasında Fransızların elinde bulunan Kuzey Afrika’ya çıktılar

1956 Türkiye - Avrupa Tarifesiz Uçak Seferleriyle ilgili antlaşma imzalandı

1973 Şair ve Yazar Faruk Nafiz Çamlıbel öldü

1981 Trakya Cam ve TV Cam Fabrikaları açıldı

1996 Sigara Yasağı Kanunu TBMM’de kabul edildi

Tarihte Bugün: 09 Kasım

1918 Antakya, Kırıkhan, Reyhanlı, Samandağı, İskenderun, İngilizler tarafından işgal edildi

1918 Fransızlar Uzunköprü - Sirkeci arasındaki demiryolu işletmeciliğini kendi üstlerine aldılar

1918 İngilizler, Çanakkale Boğazı’nın iki tarafına Seddülbahir ve Kumkale’ye asker çıkararak Boğazı işgal ettiler

1918 İstanbul’da “Selamet - i Amme Heyeti” adında bir cemiyet kuruldu

1918 Bavyera Cumhuriyeti ilan edildi

1918 Almanya’da Kayzer II Wilhem bir darbe sonunda tahtından indirildi

1919 Silifke’de Müdafaa - i Hukuk Cemiyeti kuruldu

1920 Batı Cephesi ikiye ayrıldı Genelkurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) Garp Cephesi Komutanlığına, Albay Refet (Bele) de Güney Cephesi Komutanlığına tayin edildi

1922 Kırklareli ve Babaeski’nin kurtuluşu

1922 Türk Delege Heyeti, Lozan Konferansı’na katılmak üzere İstanbul’dan hareket etti

1922 Refik Halit (Karay) İstanbul’dan ayrıldı

1936 Montreux Antlaşması yürürlüğe girdi

1970 Fransız devlet adamı General Charles de Gaulle öldü

1973 Denizli Cam Sanayi ve Ticaret kuruldu

1982 Yeni Anayasa yürürlüğe girdi

1994 GAP’ın önemli bölümlerinden biri olan Urfa Tünellerinden birinin yapımı tamalandı Böylece Fırat ile Harran Ovası birleşti

Tarihte Bugün: 10 Kasım

1938 Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk aramızdan ayrıldı

Bütün memleket matem içinde

Atatürk bu sabah dokuzu beş geçe gözlerini dünyaya kapadı

Atatürk demişti ki: "Benim naçiz vücudumu bir gün elbette toprak alacaktır Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebed payidar kalacaktır"

Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin resmi tebliğidir:

Müdavi ve müşavi tabiplerin neşredilen son raporu Atatürk’ün Dünyaya gözlerini kapadığını bildirmektedir

Bu acı hadise ile Türk vatanı büyük yapıcıismi, Türk milleti Ulu Şefini, insanlık büyük evladını kaybetti Milletimize içimiz yanarak bu tarife sığmayan zıyaından dolayı en derin taziyelerimizi sunarız

Kederlerimizin tesellisini, ancak ve ancak onun büyük eserine bağlılıkta ve aziz vatanımızın hizmetinde ararız

Şurasını da herşeyden evvel beyan etmeliyiz ki ölmez olan onun büyük eseri Cumhuriyet Türkiye’sidir

Kemal Atatürk Türk’ün tarihinde ve gönlünde daima yaşayacaktır

Akşam Gazetesi’nin 10 Kasım 1938 tarihli sayısının ilk sayfasından alınmıştır


1919 Mustafa Kemal, 56 Tümen Komutanı Albay Bekir Sami Bey’e “Bugün dostumuz yoktur; Ancak dostumuz milli birliğimiz ve teşkilatımızdır” dedi

1924 Halk Fırkası’nın adı "Cumhuriyet Halk Fırkası" olarak değiştirildi

1953 Atatürk’ün naaşı Anıtkabir’e nakledildi

1998 Finlandiya’da yapılan Dünya Halter Şampiyonası’nda Halil Mutlu Dünya Şampiyonu oldu

Tarihte Bugün: 11 Kasım

1938 Atatürk’ün vefatıyla boşalan Cumhurbaşkanlığına İsmet İnönü seçildi Hükümeti kurmakla Celal Bayar görevlendirildi

1955 Ankara Esenboğa Havaalanı yeni tesisleri hizmete girdi

1942 İkinci Dünya Savaşı’nın neden olduğu zor günlerde “Varlık Vergisi “ kabul edildi Varlık Vergisi 1944 yılına kadar devam etmiştir

1967 Kıbrıs Rum yönetimi tarafından 31 Ekim tarihinde Rauf Denktaş’ın tutuklanması yurt çapında mitinglerle protesto edildi

1930 Amerikan FOX Film Şirketi Ankara belgeseli hazırlandı Mustafa Kemal bu filimde Amerikan halkına seslendi

1918 İngilizler, Osmanlı Devleti’nden Kars, Ardahan ve Batum’un boşaltılmasını istedi Bir İngiliz heyeti Kars’a geldi

1918 İstanbul’da bulunan İttihat ve Terakki üyeleri “Teceddüt Fırkası“ adıyla yeni bir parti kurdu

1922 İstanbul’daki dul, yetim ve emekliler hakkında Milli Hükümet beyaname yayınladı

1928 Millet Mektepleri Talimatnamesi kabul edildi

1918 Almanya teslim oldu Böylece I Dünya Savaşı sona erdi

1914 Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleri’ne savaş ilan etti

1966 NASA, Gemini 12’yi uzaya fırlattı Astronot Aldrin, uzay gemisinden dışarı çıkarak uzayda 5 saatten fazla süreyle çalıştı Uzayda, Güneş tutulmasının fotoğrafı çekildi

Tarihte Bugün: 12 Kasım

1929 Kayseri - Gemerek demiryolu ulaşıma açıldı

1935 Irmak - Filyos demiryolu işletilmeye açıldı

Tarihte Bugün: 13 Kasım

1942 Devlet memurlarına parasız elbise ve ayakkabı verilmesi kanunu kabul edildi

1961 Marmarabirlik Bursa’da kuruldu

1918 İngiliz, İtalyan, Fransız ve Yunan gemilerinden meydana gelen 61 gemilik İtilaf Donanması İstanbul’a geldi ve karaya asker çıkardı

1918 Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’a geldi ve İtilaf donanması için “Geldikleri gibi giderler“ dedi

1920 Albay Kazım (Dirik) Bey başkanlığındaki diplomatik heyet Tiflis’e geldi

1922 Yunan kuvvetleri Tekirdağ’ı boşalttı Tekirdağ ve Saray kurtarıldı

1922 Son Osmanlı Padişahı Vahdettin’in maiyetindeki 140 kişi İngiliz Yüksek Komiserliği’ne sığındı

1918 İngilizler, Irak’ın kuzeyindeki Süleymaniye’yi işgal etti

Tarihte Bugün: 14 Kasım

1966 İstanbul’un Anadolu Yakasındaki Üsküdar - Kadıköy ve Kadıköy - Hasanpaşa tramvay hatları da kaldırıldı

1952 Ünlü şair Orhan Veli Kanık öldü

1984 Dünya Kupası eleme maçında Türk Milli Futbol Takımı İngilizlerle İstanbul’da yaptığı maçı 8 - 0 kaybetti

1993 Melburn’da yapılan yarışmalarda halterci Naim Süleymanoğlu 3 altın madalya kazandı

1918 Kars’ta “Kars Milli İslam Şurası” kongre yaptı ve “Milli İslam Şurası Merkez - i Umumisi” adıyla yerli bir hükümet kurulması kararını aldı

1920 Kuvayi Milliyeye mensup bir müfrezi Demirci kasabasını ele geçirdi

1920 Doğu Cephesindeki milli kuvetler Golgat ve Cacur hatlarında Ermenileri geri çekilmek zorunda bıraktı ”Dehne muharebesi” ile Ermenileri mağlup ederek Dehne sırtları milli kuvvetlerin eline geçti

1921 Malta’dan İnebolu’ya gelen Rauf Bey (Orbay) Ankara’ya geldi

1910 ABD’li bir pilot çift kanatlı uçağı ile bir kruvazörün güvertesinden havalandı

1969 NASA, Apollo 12 adlı uzay aracını, Ay’da araştırma yapmak üzere uzaya fırlattı

1913 Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında Atina Barış Antlaşması imzalandı

1914 Osmanlı Padişahı dünyadaki bütün Müslümanları İtilaf Devletleri’ne karşı savaşmaya çağırdı Cihad - ı Ekber ilan etti

1922 Hayrabolu kurtuldu

1889 Brezilya Cumhuriyeti ilan edildi
1924 İstanbul'da yüksek öğrenim gençliği İstanbul Tramvay Şirketi'ni protesto etti Şirket öğrencilere indirimli tarife uygulamıyordu
1937 Dersim İsyanı lideri Seyit Rıza ve 6 arkadaşı Tunceli'de idam edildi
1938 İspanya İç Savaşı'nda dayanışma amacıyla Cumhuriyetçiler safında çarpışan, bütün ülkelerden gelen gönüllülerin oluşturduğu Uluslararası Tugaylar İspanya'yı terk etmeye başladı
1941 İç hat uçak seferleri durduruldu
1942 İki fiyatlı ekmek satışına başlandı: memurlar14, halk 27 kuruştan ekmek alacak
1968 İtalya'da çalışanlar genel greve gitti
1975 İstanbul Devlet Klasik Türk Müziği Korosu kuruldu
1979 İstanbul, Haydarpaşa açıklarında Yunan gemisi Evrenia ile petrol yüklü Rumen tankeri Independenta çarpıştı Independenta patlayarak yandı
1981 Danışma Meclisi Başkanı Prof Sadi Irmak "Bizim demokrasimiz kendimize mahsus olacak" dedi
1983 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi
1988 Başbakan Turgut Özal, Türkiye'nin Filistin Devleti'ni tanıdığını açıkladı
1990 İstanbul Metaş fabrikasında çalışan 950 işçi üretimi durdurdu İşçiler 'da eş ve çocuklarıyla birlikte açlık grevine başladılar
1995 Türkiye A Milli Futbol Takımı İsveç'le berabere kaldı Böylece, ilk kez Avrupa Şampiyonası finallerine katılma hakkı kazanıldı
2000 Geçen yıl bugün Manisa'da16 gence işkence iddiasıyla üçüncü kez yargılanan polislere5 ila10 yıl arasında ceza verildi Polisler, ilk iki yargılamada beraat etmişlerdi

Bugün Doğanlar:
1603 14 yaşında tahta çıkan ve 1618-22 arasındaki kısa süren hükümdarlığı sırasında imparatorluğun reform gereksinimleri için çaba gösteren Osmanlı Sultanı II (Genç) Osman
1881 F P A baş harfleriyle imzaladığı mizahi köşe yazılarıyla çağdaş gazete köşe yazısı geleneğini başlatan Amerikalı çevirmen, şair ve radyocu Franklin Pierce Adams,
1887 20 yüzyıl Amerikan sanatının önde gelen kadın ressamlarından Georgia O'Keeffe

Bugün Ölenler:
1916 "Quo Vadis"in yazarı Polonyalı romancı Henryk Sienkiwicz
1958 Amerikalı sinema oyuncusu Tyrone Power
1980 Halkbilimci Prof Sedat Veyis Örnek
1984 V Mehmet Reşat'ın torunu Nazım Osmanoğlu
1998 Amerikalı siyah ve yurttaş hakları savunucusu Stokely Carmichael

Tarihte Bugün: 16 Kasım

1983 Türkiye Petrol Rafinerileri A Ş (TÜPRAŞ) İzmit’in Derince beldesinde kuruldu

1869 Süveyş Kanalı açıldı

1986 Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü Mimar Sedat Hakkı Eldem kazandı

1918 “Büyükelçilik Muhafız Kıtası” adıyla 400 İngiliz askeri İstanbul’da karaya çıktı

1919 Mustafa Kemal başkanlığındaki Temsil Heyeti üyeleriyle bazı komutanlar Sivas’ta toplandı

1919 Mustafa Kemal, Harbiye Nazırı’ndan Kuvayi Milliye’nin iaşe, giydirme, teçhiz ve gereken silahların Nezaret tarafından temin edilmesini istedi

1919 Balıkesir’de Mustafa Necati’nin yönetiminde Vasıf (Çınar) ve Esat(Çınar) tarafından “İzmir’e Doğru” adlı gazete yayıma başladı

1920 Fransızlara karşı, Antep bölgesinde Türk kuvvetleri taarruz etti “Akkoyunlu Muharebesi”

1922 Vahdettin “Halife - i Müslimin” imzasıyla , İşgal Orduları Başkomutanı’na sığınmak için mektup yazdı

1924 Belçikalıların elinde bulunan İstanbul Tramvay Şirketi , öğrencilere indirimli tarife uygulamadığı için İstanbul’da yüksek öğretim gençliği şirketi protesto etti

1926 Hintlilerin ünlü şairi Tagor , İstanbul’da gazetecilerle konuştu:” Yaptığınız inkılaplar yalnız Türkiye için değil, bütün Doğu için de parlak bir gelecek hazırlamaktadır” dedi

1907 Oklahoma, ABD’nin 46 eyaleti oldu

1918 Türk askerleri, Azerbeycan’ın Baku şehrinden ayrıldı İngilizler Bakü’yü işgal ettiler

1918 İstanbul’da bulunan Alman askerleri Kadıköy’de gözaltına alındılar

1924 I Dünya Savaşı sonunda kapatılmış olan Alman Lisesi, İstanbul’da yeniden açıldı

1945 UNESCO Anayasası kabul edildi

Tarihte Bugün 17 Kasım

1924 Çok Partili hayata geçiş için ilk muhalefet partisi olan “Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası” kuruldu Başlıca kurucuları Ali Fuat( Cebesoy), Kazım Karabekir, Rauf (Orbay), Adnan (Adıvar), Refet( Bele)

1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası kendisini feshetti

1938 Türk müzeciliğinde önemli katkıları olan ve Topkapı Sarayı’nın müze haline getirilmesini sağlayan Halil Edhem Eldem öldü

1958 Erzurum’da Atatürk Üniversitesi açıldı

1918 Tükr askerleri ayrıldıktan sonra İngilizler Bakü’yü işgal etti

1918 Harbiye Nezareti, Sadaret makamına bir yazı yazarak “İtilaf Devletleri’ne ait bir general ve bir subayın her istediği yapılacak mıdır ? Bugün bu yoldaki müracaatlar uygunsuz ve mantıksız bir dereceye varmıştır Tedbirler alınmalı ”dedi

1920 Doğu Cephesindeki askeri başarılar üzerine Ermeniler kendilerine bildirilen mütareke şartlarını kabul ettiler

1922 Malaya adlı bir İngiliz harp gemisiyle Vahdettin, İstanbul’dan Malta’ya kaçtı

1959 De Beers adlı bir elmas şirketi sentetik elmas ürettiğini açıkladı

1945 İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait bir jet, saatte 975 km hızla uçarak hız rekorunu kırdı

1914 Rus donanması, Trabzon’u bombaladı

1922 Mürefte kurtuldu

Tarihte Bugün: 18 Kasım

1936 Filyos - Çatalağzı demiryolu işletilmeye açıldı İlk kömür treni Ankara’ya geldi

1940 Üzerinde İsmet İnönü’nün portrelerinin bulunduğu ilk kağıt paralar tedavüle çıktı

1933 İstanbul Üniversitesi’nde ilk öğretim yılı başladı

1940 Bütün şiddetiyle devam eden II Dünya Savaşı’nda saldırı ihtimaline karşı bütün illerde karartma yapılmasına karar verildi Karatma 1 Aralık’tan itibaren uygulandı

1951 Perihan Sanerk, ilk kadın emniyet müdürü olarak göreve başladı

1918 Tebriz’deki Türk askerleri şehri boşlalttı

1922 TBMM kararıyla, firar eden Vahdettin yerine Abdülmecit Efendi Halife olarak seçildi Abdülmecit Efendi, yalnızca ”Halife - i Müslimin” ünvanını kullanacaktı

1922 Uzunköprü ve Şarköy kurtarıldı

1964 Askeri Levazım Okulu, İstanbul Halıcıoğlu’nda açıldı

1969 İstanbul Ahırkapı’da bulunan tütün deposu yandı

1928 Walt Disney tarafından çizilen ilk çizgi film gösterime girdi