Tarihte Bugün

TARİHTE BUGÜN: 21 EKİM
İlk özel siyasi gazete Tercümanı Ahval, 21 Ekim 1860'ta çıkmaya başladı



Tercüman-ı Ahvâl, İstanbul'da 1860-1866 arasında yayımlanan ilk özel gazetedir

22 Ekim 1860'ta Agah Efendi ve Şinasi tarafından çıkarıldı Önceleri pazar günleri çıkan gazete 22 Nisan 1861'deki 25 sayısıyla birlikte haftada üç gün yayımlanmaya başladı Gazete zamanla Ceride-i Havadis gazetesiyle rekabet edebilmek için yayınını beş güne çıkardı Bahçekapı'da bir matbaada basılan gazete, matbaanın altındaki bir tütüncü dükkânından satılıyordu

Şinasi, Ahmed Vefik Paşa, Ziya Paşa, Refik Bey'in sık sık bu gazetede yazıları yer aldı Bu yazılarda Osmanlı toplumunun geri kalma nedenleri ve ülkede olup bitenler tartışılıyorduAncak 24sayisindan sonra Şinasi ayrilmistir

Ayrıca edebi eserlerin de yayımlandığı gazetede, batılı anlamda ilk Türkçe oyun olan Şinaşi'nin Şair Evlenmesi de (1860) dizi olarak yayınlamıştı

Gazete, Ziya Paşa'nın kaleme aldığı sanılan ve eğitim sistemine sert eleştirilerde bulunan bir yazı yüzünden Mayıs 1861'de iki hafta süreyle kapatıldı Bu olay Türk basınında yayın durdurmanın ilk örneği oldu 792 sayı yayımlanan Tercüman-ı Ahval 11 Mart 1866'da yayınına son verildi

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1879 - Thomas Edison, karbon filamanlı elektrik ampulünü icat etti
   * 1938 - Japonlar, Çin'in Kanton şehrini işgal etti
   * 1940 - Ernest Hemingway'in Çanlar Kimin İçin Çalıyor kitabı New York'ta basıldı
   * 1945 - Fransa'da kadınlar, ilk kez oy kullanma hakkı elde etti
   * 1950 - Çin askerleri Tibet'i işgal etti
   * 1971 - Pablo Neruda, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı
   * 1981 - Atatürk Barajı'nın temeli, Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından atıldı
   * 1999 - Çeçenistan'ın başkenti Grozni'de kalabalık bir alışveriş merkezine yapılan roket saldırısında 110 kişi öldü, 400 kişi yaralandı
   * 2007 - Hakkari/Dağlıca' da Dağlıca Saldırıları olarak anılan çatışma gerçekleşti Çatışma sonunda 12 asker öldü, 16 asker yaralandı ve 8 asker de kaçırıldı

Kimler geldi

   * 1833 - Alfred Nobel, İsveçli kimya mühendisi (ö 1896)
   * 1846 - Edmondo De Amicis, İtalyan yazar (ö 1908)
   * 1908 - Niyazi Berkes, Türk toplumbilimci (ö 1988)
   * 1925 - Celia Cruz, Kübalı Şarkıcı (ö 2003)
   * 1964 - Levent Yüksel, Türk şarkıcı

Kimler geçti

   * 1969 - Jack Kerouac, ABD'li yazar (d 1922)
   * 1984 - François Truffaut, Fransız film yönetmeni (d 1932)
   * 1985 - Savaş Başar, Tiyatro ve sinema oyuncusu (d 1938)
   * 1999 - Ahmet Taner Kışlalı, Türk akademisyen, gazeteci ve yazar (d 1939)
   * 2003 - Derya Arbaş, Türk oyuncu (d 1968)

TARİHTE BUGÜN: 22 EKİM
Barış Manço'nun televizyon programı 7’den 77’ye, 22 Ekim 1988'de TRT'de başladı



7’den 77’ye Barış Manço tarafından TRT için yapılmış olan programdır İlk yayın tarihi 22 Ekim 1988'dir Yıllarca devam etmiş olan program pazar günleri yayınlanmıştır

Akılda kalanlar

   * Adam olacak çocuk: Yaklaşık bir düzine çocuk ve ailesinin katıldığı bölümde çocuklar şarkılar söyleyip birbirlerine puan verir Bu sırada Barış Manço çocuklarla özellikle iyi ve kötü alışkanlıklar hakkında sohbet eder

   * Dünyayı dolaşalım: Bu bölümde Manço dünyanın değişik bölgelerini izleyiciye tanıtır Bu bölümde özellikle gezilen yörenin kılık kıyafet ve şarkıları gibi kültürel yönleri izleyiciye aktarılır

Program her seferinde Barış Manço'nun ağzından "Bana her konuda; ama her konuda yazmaya devam edin Adresimi biliyorsunuz; Barış Manço Moda 81300 İstanbul Tekrar ediyorum Barış Manço Moda 81300 İstanbul" sözleri ile biterek hafızalara kazındı

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1600 - Osmanlı ordusu, Macaristan'ın Kanije Kalesi'ni fethetti
   * 1919 - Amasya'da, Mustafa Kemal Paşa ile İstanbul Hükümeti'nin Bahriye Nazırı Salih Hulusi Kezrak arasında Amasya Protokolü imzalandı
   * 1931 - Amerikalı mafya lideri Al Capone vergi kaçakçılığı gerekçesiyle 11 yıl hapis cezası aldı
   * 1938 - Chester Carlson fotokopiyi icat etti
   * 1953 - Laos Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti
   * 1962 - ABD Başkanı John F Kennedy, Küba'da Sovyet füzeleri olduğunu açıkladı Amerikan donanması Küba'yı ablukaya aldı Füze krizi dünyayı nükleer savaş tehlikesiyle karşı karşıya bıraktı
   * 1964 - Jean-Paul Sartre Nobel Edebiyat Ödülünü kazandı ama ödülü geri çevirdi
   * 1972 - THY'nin Truva uçağı Sofya'ya kaçırıldı Bir gün sonra yolcuları serbest bırakan 4 hava korsanı Bulgaristan'a iltica etti
   * 1997 - Kültür Bakanlığı, Oscar'a gidecek film olarak Eşkıya'yı seçti

Kimler geldi

   * 1688 - Nadir Şah, İran şahı (ö 1742)
   * 1811 - Franz Liszt, Macar besteci (ö 1886)
   * 1884 - Sarah Bernhardt, Fransız tiyatrocu (ö 1923)
   * 1919 - Doris Lessing, İngiliz edebiyatçı
   * 1980 - Şahan Gökbakar, Türk komedyen

Kimler geçti

   * 1906 - Paul Cézanne, Fransız ressam (d 1839)
   * 1975 - Arnold Joseph Toynbee, İngiliz tarihçi (d 1889)
   * 1978 - Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu, Türk siyasetçi (d 1900)
   * 2002 - Robert Nixon, İngiliz çizer (d 1939)

TARİHTE BUGÜN: 23 EKİM
Kırım Savaşı 23 Ekim 1853'te başladı



Savaşın sebepleri

Rusya, 1853 yılından itibaren Kavalalı Mehmet Ali Paşa bunalımı sırasında takip ettiği zayıf bir Osmanlı Devleti üzerinde etki alanı kurma politikasını bırakarak, bu devleti yıkma politikası takip etmeye başladı Bunu gerçekleştirebilmek için de kutsal yerler sorununu kullandı Osmanlı Devleti, Hıristiyanlarca kutsal sayılan Kudüs ve çevresinde Katolik ve Ortodokslar'a çeşitli ayrıcalıklar tanımıştı 1853 yılına gelindiğinde ayrıcalıklar konusunda Rusya ile Katolikliğin dünya çapında savunuculuğunu yapan FransaRusya, Birleşik Krallık'a mirasın paylaşılması teklifinde bulundu Ancak, çıkarları gereği Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün muhafazasından yana olan Birleşik Krallık bu teklifi kabul etmedi Bunun üzerine Rusya, tek başına harekete geçerek, Osmanlı Devleti'ne bir ittifak teklifinde bulundu ve bu devletin sınırları içinde yaşayan Ortodoksların koruyuculuğunun Rusya'ya bırakılmasını önerdi Osmanlı Devleti Britanyalın de desteğine güvenerek Rus isteklerini reddetti

Savaşın anlam ve önemi çatışmaya başladılar Bu durumu bahane eden ve asıl amacı "Hasta adam" gözüyle baktığı Osmanlı devleti'ne ve onun bekasına son vermek isteyen
   * Kırım Savaşı, Osmanlı devletine yardım etmekten çok, Avrupa'nın siyasal statüsü ile ilgili idi
   * Birleşik Krallık için önemli olan husus, Avrupa'daki güç dengesiydi ve bunun Birleşik Krallık aleyhine bozulmasına izin verilemezdi
   * Bu nedenle, Avrupa'nın statükosu tek taraflı iradelerle değil, "Avrupa uyumu" içinde diplomasi yoluyla yapılmalıydı
   * Özellikle 1848 yılında çıkan Macar ayaklanmasının Rusya tarafından kanlı bir şekilde bastırılmasıyla yara alan Avrupa özgürlükleri korunmalı ve dengeleri Rusya'nın tek başına bozmasına göz yumulmamalıydı
   * Fransa'ya göre başarının anahtarı Birleşik Krallık ile anlaşmaktan geçiyordu ve Kırım Savaşı bunun için bir fırsattı
   * Birleşik Krallık ile Fransa'nın ortak düşüncesi ise Rusya'nın Avrupa dışında tutulmasıydı
   * Rusya, Avrupa dışında tutulabilir ve büyük devlet statüsünden indirilebilirdi
   * Polonya (Lehistan) yeniden kurulabilirdi
   * Osmanlı Devleti zamansız bir dağılmadan kurtulabilirdi
   * Fransa Avrupa'da yeniden üstün duruma gelebilirdi
   * Tüm bunlara karşı Prusya başta olmak üzere merkezi Avrupa devletleri bu düşüncelere karşıydı
   * Özellikle Avusturya, savaş sonunda yapılacak antlaşmadan ve ortaya çıkacak yeni statükodan endişeli idi
   * Kısacası; batılı devletler "neye" karşı savaşacaklarının bilincinde olmakla birlikte "ne" için savaşacaklarını tam bilmiyorlardı Dolayısıyla, gerçek barış antlaşması hemen hemen hiçbir sorunu çözemedi
   * Rusya ile Batı Avrupa'nın arası gergindi Yani bir nevi Soğuk savaş vardı O aslında bir Rus-Osmanlı savaşından çok Rus-Batı savaşı idi
Savaşın başlaması ve gelişmesi
Rusya'nın İstanbul'da görevli elçisi Aleksandr Mençikof isteklerinin reddedilmesi üzerine 19 Mayıs 1853'te İstanbul'dan ayrıldı Rus orduları savaş dahi ilan etmeden 22 Haziran 1853'de Eflak ve Boğdan'ı (Memleketeyn) işgale başladılar Çar, bu hareketinin bir savaş başlangıcı kabul edilmemesi gerektiğini açıkladı ve bu teşebbüsün bir güvenlik tedbiri olduğunu belirtti Ancak, bu durum Avrupa'nın statüsünü değiştirmeye yönelikti Bunun üzerine Avusturya'nın teklifi ile Viyana'da bir konferans toplandı Fakat toplantıdan sonuç alınamadı Bu sırada İstanbul'da, Rusya'ya karşı savaş ilanı için halk padişaha baskı yapmaya başladı 4 Ekim 1853'te Rusya'ya bir nota verildi ve Eflak ile Boğdan'ın 15 gün içinde boşaltılması istendi Rusya bu notaya kayıtsız kaldı ve tanınan sürenin sonunda savaş fiilen başladı
Savaşın başlangıcında Osmanlı ordusu Balkanlar'da başarılı oldu Fakat Batum'a yardım götüren Osmanlı donanması 30 Kasım 1853'te Rus donanması tarafından Sinop açıklarında batırıldı Rusların bu ani hareketi ve Karadeniz'de durum üstünlüğü sağlamaları Boğazlar'ı ve İstanbul'u tehlikeye düşürdü Bu durum Avrupa devletlerini endişelendirdi Birleşik Krallık ve Fransa devreye girerek tarafları uzlaştırmak istedi, ancak yapılan teklifi Rusya reddetti Bunun üzerine Fransa ve Birleşik Krallık, Rusya'ya bir ültimatom verdiler ve taraflardan şu isteklerde bulundular:
   * Eflak ve Boğdan'dan çekilmesi;
   * Osmanlı Devletinin ülke bütünlüğüne riayet etmesi;
   * Ortodoksların himayeciliği iddiasından vazgeçmesi istendi
Osmanlı Devleti'nden;
   * Vatandaşlarına eşit haklar tanıması ve tatbik etmesi;
   * Hıristiyanlara olumsuz muamelede bulunulmaması;
   * Karma mahkemeler kurulması;
   * Hıristiyan tebaadan vergi alınmaması talep edildi
Çar, ültimatomu ve istekleri kabul etmedi ve Rus ordusuna Tuna nehrini geçerek ilerleme emrini verdi Birleşik Krallık ve Fransa, 12 Mart 1854'te Rusya'ya savaş ilan ettiler
Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı Devleti lehine savaşa girerken Avrupa kamuoyunu tatmin edecek ve özel menfaatler sağlayacak tedbirleri almayı da ihmal etmediler Bu maksatla 12 Mart 1854'te İstanbul'da; 10 Mayıs 1854'te Londra'da ve 14 Haziran 1854'te de; Avusturya ile antlaşmalar imzaladılar Avusturya ile yapılan antlaşma Tuna eyaletlerinin Rus ordusundan boşaltılmasını öngörüyordu ve Avusturya, gerekirse asker göndermeyi taahhüt etmekteydi Bu nedenle 15 Mart 1855'te Sardenya'da ittifaka katıldığını açıkladı
Britanyalı Coldstream Muhafız Alayı askerleri Haydarpaşa yakınlarında Kırım'a gitmek için beklerken
Savaş devam ederken Osmanlı ülkesinin Epir, Etolya ve Teselya eyaletlerinde Rum halkının isyan hareketleri başladı Yapılan ikazlar dikkate alınmadı ve bunun üzerine Fransızlar Pire limanına asker çıkararak Yunanistan'ı abluka altına aldılar Bu hareket Yunanistan'ı tarafsızlığa mecbur etti ve Rusya da bir müttefikini kaybetti
Savaş Tuna, Kafkas ve Karadeniz'de yoğunluk kazandı Tuna cephesinde durum önce Osmanlılar lehine gelişti Fakat bir süre sonra Rus ordusu Silistre'ye kadar ilerledi Bunun üzerine Britanyalı ve Fransızlar Gelibolu yarımadasına asker çıkardılar ve çıkan birlikleri Varna bölgesine sevk edildi Bu sırada Avusturya'da Rusya'yı baskı altına aldı Rus ordusu Silistre önlerinden çekilmeye mecbur kaldı Müteakiben de Eflak ve Buğdan'ı tahliye ederek savunmaya geçti
Müttefikler, Rusya'yı barışa zorlamak için Kırım yarımadasında da bir cephe açmaya karar verdiler 20 Eylül 1854'te 30 bin Fransız, 21 bin Britanyalı ve 60 bin Osmanlı askerinden oluşan müttefik kuvveti 89 harp ve 267 nakliye gemisiyle Kırım'a çıkarıldı Ancak Kırım Savaşı düşünüldüğü gibi kısa sürede tamamlanamadı 1855 ilkbaharında 140 bin kişilik bir müttefik kuvveti daha bölgeye çıkarıldı Ruslar mağlup oldu ve çekilmek zorunda kaldılar Kafkas cephesinde ise Ruslar başarı kazandılar ve Kars'ı ele geçirmeye muvaffak oldular Bu sırada Çar I Nikolay öldü, yerine geçen II Aleksandr barış istemek zorunda kaldı Barış şartlan Avusturya tarafından kendisine verilen bir ültimatomla bildirildi II Aleksandr istenen şartları esas tutarak barış teklifini kabul etti Önce 15 Mayıs'dan 14 Haziran 1855'e kadar Viyana'da barış için hazırlık görüşmeleri yapıldı ve Paris Konferansı esasları tespit edildi

Savaşın sonuçları
Kâğıt üzerinde, savaşın galiplerinden olan Osmanlı devleti, aslında savaştan çok büyük zarar alarak çıkmıştır Çok pahalı olan bu savaşı yürütebilmek için Osmanlı devleti, ödeme yeteneğinin çok üstünde borç almıştır Endüstrileşmeyi kaçırdığı için ekonomisi çağdışı kalmış olan devlet, bu borçların altından kalkamayacak ve 1881 yılında II Abdülhamit döneminde Düyunu Umumiye idaresinin kurulmasıyla, Avrupalı devletlerin mali denetimi altına girip, yarı sömürge olacaktır

Yahudilerden alınan borçlar ödenemedi

Özellikle Fransa'daki Yahudi Rothschild Ailesinin sahibi olduğu bankalardan alınan borçlar sonucunda, Yahudilerin vaat edilen topraklara yerleşmesine engel olunamamıştır
Kırım Savaşı'nın sonunda ilan edilen Islahat Fermanı, Osmanlı reform hareketlerinde çok önemli bir yer tutar Islahat Fermanı'nın amacı, imparatorluk içindeki herkese Osmanlı yurttaşlığı vererek, yasalar önünde dine bakılmaksızın eşitlik sağlamaktı Islahat Fermanı ile Batı'da dolaşan liberal düşünceler Osmanlı'ya girmeye başlayacaktır
Kırım Savaşı, İtalya birliğine giden yolu hızlandırmıştır Savaşa asker göndererek Birleşik Krallığ'ın sempatisi ve Fransa'nın etkin desteğini kazanan Sardinya-Piemonte Krallığı, savaşı izleyen yıllarda İtalya birliğini kuracaktır

Tarihte bugün ne oldu?

    * 1940 - Efsane futbolcu Pele, Brezilya'da dünyaya geldi
   * 1946 - Birleşmiş Milletler, ilk genel toplantısını New York'ta yaptı
   * 1954 - Almanya'nın NATO'ya girişiyle ilgili Paris Antlaşması imzalandı
   * 1956 - Macaristan'da Sovyet egemenliğine karşı ayaklanma başladı Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler
   * 1960 - Genel nüfus sayımı: Türkiye'nin nüfusu 27754820
   * 1965 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi
   * 1972 - Zonguldak'ta iki ayrı kömür ocağında grizu patlamasında 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı
   * 1983 - Beyrut'ta Amerikan ve Fransız barış gücü karargahlarına patlayıcı yüklü kamyonlarla intihar saldırısı yapıldı 241 Amerikan deniz piyadesi ve 58 Fransız paraşütçü öldü
   * 1993 - Karun Hazinesi, 28 yıl sonra Türkiye'ye getirildi
Kimler geldi
   * 1890 - Orhan Seyfi Orhon, Türk şair (ö 1972)
   * 1905 - Felix Bloch, İsviçreli-ABD'li fizikçi (ö 1983)
   * 1929 - Adalet Ağaoğlu, Türk yazar
   * 1940 - Pelé, Brezilyalı futbolcu
   * 1953 - Taner Akçam, Türk sosyolog ve tarihçi
Kimler geçti
   * 930 - İmparator Daigo, Japonya'nın 60 imparatoru (d 885)
   * 1944 - Charles Glover Barkla, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (d 1877)
   * 1999 - Neriman Köksal, Türk sinema oyuncusu (d 1929)
   * 2005 - Ahmet Özacar, Türk futbolcu (d 1937)

TARİHTE BUGÜN: 23 EKİM
Kırım Savaşı 23 Ekim 1853'te başladı


Savaşın sebepleri

Rusya, 1853 yılından itibaren Kavalalı Mehmet Ali Paşa bunalımı sırasında takip ettiği zayıf bir Osmanlı Devleti üzerinde etki alanı kurma politikasını bırakarak, bu devleti yıkma politikası takip etmeye başladı Bunu gerçekleştirebilmek için de kutsal yerler sorununu kullandı Osmanlı Devleti, Hıristiyanlarca kutsal sayılan Kudüs ve çevresinde Katolik ve Ortodokslar'a çeşitli ayrıcalıklar tanımıştı 1853 yılına gelindiğinde ayrıcalıklar konusunda Rusya ile Katolikliğin dünya çapında savunuculuğunu yapan FransaRusya, Birleşik Krallık'a mirasın paylaşılması teklifinde bulundu Ancak, çıkarları gereği Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün muhafazasından yana olan Birleşik Krallık bu teklifi kabul etmedi Bunun üzerine Rusya, tek başına harekete geçerek, Osmanlı Devleti'ne bir ittifak teklifinde bulundu ve bu devletin sınırları içinde yaşayan Ortodoksların koruyuculuğunun Rusya'ya bırakılmasını önerdi Osmanlı Devleti Britanyalın de desteğine güvenerek Rus isteklerini reddetti

Savaşın anlam ve önemi çatışmaya başladılar Bu durumu bahane eden ve asıl amacı "Hasta adam" gözüyle baktığı Osmanlı devleti'ne ve onun bekasına son vermek isteyen
   * Kırım Savaşı, Osmanlı devletine yardım etmekten çok, Avrupa'nın siyasal statüsü ile ilgili idi
   * Birleşik Krallık için önemli olan husus, Avrupa'daki güç dengesiydi ve bunun Birleşik Krallık aleyhine bozulmasına izin verilemezdi
   * Bu nedenle, Avrupa'nın statükosu tek taraflı iradelerle değil, "Avrupa uyumu" içinde diplomasi yoluyla yapılmalıydı
   * Özellikle 1848 yılında çıkan Macar ayaklanmasının Rusya tarafından kanlı bir şekilde bastırılmasıyla yara alan Avrupa özgürlükleri korunmalı ve dengeleri Rusya'nın tek başına bozmasına göz yumulmamalıydı
   * Fransa'ya göre başarının anahtarı Birleşik Krallık ile anlaşmaktan geçiyordu ve Kırım Savaşı bunun için bir fırsattı
   * Birleşik Krallık ile Fransa'nın ortak düşüncesi ise Rusya'nın Avrupa dışında tutulmasıydı
   * Rusya, Avrupa dışında tutulabilir ve büyük devlet statüsünden indirilebilirdi
   * Polonya (Lehistan) yeniden kurulabilirdi
   * Osmanlı Devleti zamansız bir dağılmadan kurtulabilirdi
   * Fransa Avrupa'da yeniden üstün duruma gelebilirdi
   * Tüm bunlara karşı Prusya başta olmak üzere merkezi Avrupa devletleri bu düşüncelere karşıydı
   * Özellikle Avusturya, savaş sonunda yapılacak antlaşmadan ve ortaya çıkacak yeni statükodan endişeli idi
   * Kısacası; batılı devletler "neye" karşı savaşacaklarının bilincinde olmakla birlikte "ne" için savaşacaklarını tam bilmiyorlardı Dolayısıyla, gerçek barış antlaşması hemen hemen hiçbir sorunu çözemedi
   * Rusya ile Batı Avrupa'nın arası gergindi Yani bir nevi Soğuk savaş vardı O aslında bir Rus-Osmanlı savaşından çok Rus-Batı savaşı idi
Savaşın başlaması ve gelişmesi
Rusya'nın İstanbul'da görevli elçisi Aleksandr Mençikof isteklerinin reddedilmesi üzerine 19 Mayıs 1853'te İstanbul'dan ayrıldı Rus orduları savaş dahi ilan etmeden 22 Haziran 1853'de Eflak ve Boğdan'ı (Memleketeyn) işgale başladılar Çar, bu hareketinin bir savaş başlangıcı kabul edilmemesi gerektiğini açıkladı ve bu teşebbüsün bir güvenlik tedbiri olduğunu belirtti Ancak, bu durum Avrupa'nın statüsünü değiştirmeye yönelikti Bunun üzerine Avusturya'nın teklifi ile Viyana'da bir konferans toplandı Fakat toplantıdan sonuç alınamadı Bu sırada İstanbul'da, Rusya'ya karşı savaş ilanı için halk padişaha baskı yapmaya başladı 4 Ekim 1853'te Rusya'ya bir nota verildi ve Eflak ile Boğdan'ın 15 gün içinde boşaltılması istendi Rusya bu notaya kayıtsız kaldı ve tanınan sürenin sonunda savaş fiilen başladı
Savaşın başlangıcında Osmanlı ordusu Balkanlar'da başarılı oldu Fakat Batum'a yardım götüren Osmanlı donanması 30 Kasım 1853'te Rus donanması tarafından Sinop açıklarında batırıldı Rusların bu ani hareketi ve Karadeniz'de durum üstünlüğü sağlamaları Boğazlar'ı ve İstanbul'u tehlikeye düşürdü Bu durum Avrupa devletlerini endişelendirdi Birleşik Krallık ve Fransa devreye girerek tarafları uzlaştırmak istedi, ancak yapılan teklifi Rusya reddetti Bunun üzerine Fransa ve Birleşik Krallık, Rusya'ya bir ültimatom verdiler ve taraflardan şu isteklerde bulundular:
   * Eflak ve Boğdan'dan çekilmesi;
   * Osmanlı Devletinin ülke bütünlüğüne riayet etmesi;
   * Ortodoksların himayeciliği iddiasından vazgeçmesi istendi
Osmanlı Devleti'nden;
   * Vatandaşlarına eşit haklar tanıması ve tatbik etmesi;
   * Hıristiyanlara olumsuz muamelede bulunulmaması;
   * Karma mahkemeler kurulması;
   * Hıristiyan tebaadan vergi alınmaması talep edildi
Çar, ültimatomu ve istekleri kabul etmedi ve Rus ordusuna Tuna nehrini geçerek ilerleme emrini verdi Birleşik Krallık ve Fransa, 12 Mart 1854'te Rusya'ya savaş ilan ettiler
Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı Devleti lehine savaşa girerken Avrupa kamuoyunu tatmin edecek ve özel menfaatler sağlayacak tedbirleri almayı da ihmal etmediler Bu maksatla 12 Mart 1854'te İstanbul'da; 10 Mayıs 1854'te Londra'da ve 14 Haziran 1854'te de; Avusturya ile antlaşmalar imzaladılar Avusturya ile yapılan antlaşma Tuna eyaletlerinin Rus ordusundan boşaltılmasını öngörüyordu ve Avusturya, gerekirse asker göndermeyi taahhüt etmekteydi Bu nedenle 15 Mart 1855'te Sardenya'da ittifaka katıldığını açıkladı
Britanyalı Coldstream Muhafız Alayı askerleri Haydarpaşa yakınlarında Kırım'a gitmek için beklerken
Savaş devam ederken Osmanlı ülkesinin Epir, Etolya ve Teselya eyaletlerinde Rum halkının isyan hareketleri başladı Yapılan ikazlar dikkate alınmadı ve bunun üzerine Fransızlar Pire limanına asker çıkararak Yunanistan'ı abluka altına aldılar Bu hareket Yunanistan'ı tarafsızlığa mecbur etti ve Rusya da bir müttefikini kaybetti
Savaş Tuna, Kafkas ve Karadeniz'de yoğunluk kazandı Tuna cephesinde durum önce Osmanlılar lehine gelişti Fakat bir süre sonra Rus ordusu Silistre'ye kadar ilerledi Bunun üzerine Britanyalı ve Fransızlar Gelibolu yarımadasına asker çıkardılar ve çıkan birlikleri Varna bölgesine sevk edildi Bu sırada Avusturya'da Rusya'yı baskı altına aldı Rus ordusu Silistre önlerinden çekilmeye mecbur kaldı Müteakiben de Eflak ve Buğdan'ı tahliye ederek savunmaya geçti
Müttefikler, Rusya'yı barışa zorlamak için Kırım yarımadasında da bir cephe açmaya karar verdiler 20 Eylül 1854'te 30 bin Fransız, 21 bin Britanyalı ve 60 bin Osmanlı askerinden oluşan müttefik kuvveti 89 harp ve 267 nakliye gemisiyle Kırım'a çıkarıldı Ancak Kırım Savaşı düşünüldüğü gibi kısa sürede tamamlanamadı 1855 ilkbaharında 140 bin kişilik bir müttefik kuvveti daha bölgeye çıkarıldı Ruslar mağlup oldu ve çekilmek zorunda kaldılar Kafkas cephesinde ise Ruslar başarı kazandılar ve Kars'ı ele geçirmeye muvaffak oldular Bu sırada Çar I Nikolay öldü, yerine geçen II Aleksandr barış istemek zorunda kaldı Barış şartlan Avusturya tarafından kendisine verilen bir ültimatomla bildirildi II Aleksandr istenen şartları esas tutarak barış teklifini kabul etti Önce 15 Mayıs'dan 14 Haziran 1855'e kadar Viyana'da barış için hazırlık görüşmeleri yapıldı ve Paris Konferansı esasları tespit edildi

Savaşın sonuçları
Kâğıt üzerinde, savaşın galiplerinden olan Osmanlı devleti, aslında savaştan çok büyük zarar alarak çıkmıştır Çok pahalı olan bu savaşı yürütebilmek için Osmanlı devleti, ödeme yeteneğinin çok üstünde borç almıştır Endüstrileşmeyi kaçırdığı için ekonomisi çağdışı kalmış olan devlet, bu borçların altından kalkamayacak ve 1881 yılında II Abdülhamit döneminde Düyunu Umumiye idaresinin kurulmasıyla, Avrupalı devletlerin mali denetimi altına girip, yarı sömürge olacaktır

Yahudilerden alınan borçlar ödenemedi

Özellikle Fransa'daki Yahudi Rothschild Ailesinin sahibi olduğu bankalardan alınan borçlar sonucunda, Yahudilerin vaat edilen topraklara yerleşmesine engel olunamamıştır
Kırım Savaşı'nın sonunda ilan edilen Islahat Fermanı, Osmanlı reform hareketlerinde çok önemli bir yer tutar Islahat Fermanı'nın amacı, imparatorluk içindeki herkese Osmanlı yurttaşlığı vererek, yasalar önünde dine bakılmaksızın eşitlik sağlamaktı Islahat Fermanı ile Batı'da dolaşan liberal düşünceler Osmanlı'ya girmeye başlayacaktır
Kırım Savaşı, İtalya birliğine giden yolu hızlandırmıştır Savaşa asker göndererek Birleşik Krallığ'ın sempatisi ve Fransa'nın etkin desteğini kazanan Sardinya-Piemonte Krallığı, savaşı izleyen yıllarda İtalya birliğini kuracaktır

Tarihte bugün ne oldu?

    * 1940 - Efsane futbolcu Pele, Brezilya'da dünyaya geldi
   * 1946 - Birleşmiş Milletler, ilk genel toplantısını New York'ta yaptı
   * 1954 - Almanya'nın NATO'ya girişiyle ilgili Paris Antlaşması imzalandı
   * 1956 - Macaristan'da Sovyet egemenliğine karşı ayaklanma başladı Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler
   * 1960 - Genel nüfus sayımı: Türkiye'nin nüfusu 27754820
   * 1965 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi
   * 1972 - Zonguldak'ta iki ayrı kömür ocağında grizu patlamasında 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı
   * 1983 - Beyrut'ta Amerikan ve Fransız barış gücü karargahlarına patlayıcı yüklü kamyonlarla intihar saldırısı yapıldı 241 Amerikan deniz piyadesi ve 58 Fransız paraşütçü öldü
   * 1993 - Karun Hazinesi, 28 yıl sonra Türkiye'ye getirildi
Kimler geldi
   * 1890 - Orhan Seyfi Orhon, Türk şair (ö 1972)
   * 1905 - Felix Bloch, İsviçreli-ABD'li fizikçi (ö 1983)
   * 1929 - Adalet Ağaoğlu, Türk yazar
   * 1940 - Pelé, Brezilyalı futbolcu
   * 1953 - Taner Akçam, Türk sosyolog ve tarihçi
Kimler geçti
   * 930 - İmparator Daigo, Japonya'nın 60 imparatoru (d 885)
   * 1944 - Charles Glover Barkla, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (d 1877)
   * 1999 - Neriman Köksal, Türk sinema oyuncusu (d 1929)
   * 2005 - Ahmet Özacar, Türk futbolcu (d 1937)

Tarihte Bugün 25 Ekim

Olaylar

1147 - Selçuklu ordusu, III Conrad komutasındaki II Haçlı ordusunu Eskişehir yakınlarında bozguna uğrattı
1760 - III George Büyük Britanya kralı oldu
1854 - Kırım Savaşı sırasında Ruslar ile Kırım'ın Akyar kentini kuşatan Türk-İngiliz-Fransız ittifak kuvvetleri arasında Balaklava Savaşı yapıldı (İngiliz şair Alfred Tennyson'un "Hafif Süvari Alayının Hücumu" şiirine ilham veren savaş)
1875 - Peter İlyiç Çaykovski'nin 1 No'lu Piyano Konçertosu ilk defa Boston, Massachusetts'te icra edildi Solist Hans von Bülow'du
1917 - Lenin önderliğindeki Bolşevikler, Rusya'da yönetimi tamamen ele geçirdi (Julian Takvimi ile 25 Ekim, Gregoryen Takvimi ile 7 Kasım )
1935 - Haiti'de kasırga; 2000 den fazla kişi öldü
1936 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini, Roma-Berlin güç ekseni'ni oluşturdu
1937 - Başbakan İsmet İnönü istifa etti Aynı gün Celâl Bayar'ın kurduğu hükümet açıklandı
1946 - Serbest Güreş Milli Takımı, İsveç'te Avrupa Şampiyonu oldu
1947 - Sovyetler Birliği, Birleşmiş Milletler'de Kars ve Ardahan'ı istedi"kaynak göster"
1957 - Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu İstanbul'da açıldı
1960 - Küba, tüm Amerikan işyerlerini devletleştirdi
1962 - ABD büyükelçisi Adlai E Stevenson, Küba'daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını, kanıt olarak BM Güvenlik Konseyi'ne sundu
1970 – Nüfus sayımı yapıldı: Türkiye'nin nüfusu 35066549
1971 - Çin Halk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'e alındı
1980 - 13 Temmuz 1979'da Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli gerilla ölüm cezasına çarptırıldı
1981 - Türkiye'nin Roma büyükelçiliğinde görevli ikinci katip Gökberk Ergenekon, ASALA militanlarının saldırısına uğradı; 3 kurşun yarası aldı
1984 - Hepatit virüsü bulundu
1984 - Türkiye'de son kez bir ölüm cezası infaz edildi İzmir'de bir soygun sırasında 3 kişiyi öldürmekten idama mahkum Hıdır Aslan, Burdur Kapalı Cezaevi'nde asıldı
1998 - Cumhuriyetin 75 yıldönümü kutlamaları çerçevesinde 80 il ve 700 ilçede, 75 Yıl Cumhuriyet Yürüyüşü yapıldı Yürüyüşlere milyonlarca vatandaş katıldı
2001 - Microsoft, Windows XP işletim sistemini piyasaya sürdü
2003 - Sedir Yangını , Amerika Birleşik Devletleri Güney Kaliforniya'daki yangın
2003 - Rektörler, öğretim üyeleri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve öğrenciler, Ankara'da Cumhuriyete Saygı yürüyüşü yaptı, Anıtkabir'e giderek saygı duruşunda bulundu
2004 - Küba devlet başkanı Fidel Castro, 8 Kasım'dan geçerli olmak üzere ABD doları ile yapılacak alış veriş işlemlerinin yasaklandığını açıkladı
2005 - Anadolu'da Vakit gazetesinin Almanya sınırları içinde basılması ve dağıtılması yasaklandı

Doğumlar

1825 - Johann Strauss, Avusturyalı besteci (ö 1899)
1838 - Georges Bizet, "Carmen" operasının yaratıcısı, Fransız besteci (ö 1875)
1881 - Pablo Picasso, İspanyol ressam ve heykeltraş (ö 1973)
1889 - Abel Gance, Fransız yönetmen
1894 - Aşık Veysel Şatıroğlu , Türk halk ozanı
1904 - Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist, opera şefi (ö 1985)
1941 - Anne Tyler, ABD'li romancı
1984 - Federico Higuaín, Arjantinli futbolcu,
1993 - Ediz Yıldırımer, Türk yüzücü

Ölümler

1920 - Aleksandros I, Yunanistan kralı (d 1893)
1924 - Ziya Gökalp, Türk yazar ve siyasetçi (d 1876)
1993 - Vincent Price, ABD'li aktör (d 1911)
2000 - Nejat Saydam, Türk sinema yönetmeni, senarist, oyuncu (d 1929)
2002 - Richard Harris, İrlanda'lı sinema oyuncusu (d 1930)
2003 - Behram Kurşunoğlu, Türk fizikçi (d 1922)
2008 - Müslüm Makomayev, Azeri opera şarkıcısı (d 1942)

TARİHTE BUGÜN: 26 EKİM
Trabzon Rum İmparatorluğu, 26 Ekim 1461'de Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Osmanlı güçlerine teslim oldu



Tarihte bugün ne oldu?

   * 740 - İstanbul'da çok sayıda ölüm ve yaralanmaya neden olan deprem
   * 1905 - Norveç, İsveç'ten bağımsızlığını ilan etti
   * 1912 - Selanik, Yunanistan ile birleşti
   * 1918 - Atatürk, Halep'in kuzeyindeki işgalcilerin taarruzunu durdurdu
   * 1947 - Irak'taki İngiliz askeri işgali sona erdi
   * 1961 - Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi
   * 1982 - Yılmaz Güney vatandaşlıktan çıkarıldı
   * 1991 - Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak sınırından girerek operasyona başlattı
   * 2002 - Moskova tiyatrosunda üç gündür süren rehin alma eylemi, Rus özel güçlerinin (Spetsnaz) düzenlediği, ve yaklaşık 50 Çeçen isyancı ile 800 rehineden 118'inin ölümüne neden olan bir operasyonla sona erdi

Kimler geldi

   * 1685 - Domenico Scarlatti, İtalyan besteci (ö 1757)
   * 1759 - Georges Jacques Danton, Fransız devriminin liderlerinden (ö 1794)
   * 1883 - Napoleon Hill, ABD'li yazar (ö 1970)
   * 1919 - Muhammed Rıza Pehlevi, son İran şahı (ö 1980)
   * 1947 - Hillary Clinton, ABD'li politikacı ve başkan adayı

Kimler geçti

   * 1764 - William Hogarth, İngiliz ressam (d 1697)
   * 1890 - Carlo Collodi, İtalyan gazeteci ve yazar, Pinokyo romanının yazarı (d 1826)
   * 1936 - Şükrü Naili Gökberk, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d 1876)
   * 1974 - Fahrettin Altay, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d1880)
   * 1993 - ProfDr Siyami Ersek, Türkiye'de açık kalp ameliyatlarını başlatan doktor (d 1920) meydana geldi

Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu 27 Ekim 1806'da Berlin'e girdi



Tarihte bugün ne oldu?

   * 1492 - Kristof Kolomb Küba'yı keşfetti ve İspanya adına el koydu
   * 1913 - Mustafa Kemal, Sofya Ataşemiliterliği'ne atandı
   * 1922 - İtilaf Devletleri, TBMM hükümeti ve İstanbul hükümeti temsilcilerini 13 Kasım 1922'de Lozan'da toplanacak barış konferansına davet ettiler
   * 1922 - İtalya'da Benito Mussolini'yle birlikte Roma'ya yürüyen faşistler iktidarı ele geçirdiler
   * 1924 - Sovyetler Birliği'nde Özbekistan'ın kuruluşu
   * 1971 - Kongo Cumhuriyeti'nin adı Zaire olarak değiştirildi
   * 1978 - Nobel Barış Ödülü'nü, Mısır devlet başkanı Enver Sedat ve İsrail
   * 1995 - Litvanya, üyelik için Avrupa Birliği'ne başvurdu
   * 1998 - Gerhard Schröder, Almanya başbakanı seçildi
başbakanı Menahem Begin paylaştı
Kimler geldi

   * 1728 - James Cook, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın kaşifi İngiliz kaptan (ö 1779)
   * 1782 - Niccolò Paganini, İtalyan besteci ve kemancı (ö 1840)
   * 1858 - Theodore Roosevelt, ABD'nin 26 başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö 1919)
   * 1932 - Sylvia Plath, ABD'li şair ve yazar (ö 1963)
   * 1978 - Vanessa Mae, Singapurlu müzisyen

Kimler geçti

   * 1968 - Lise Meitner, ABD'li nükleer fisyonu keşfeden kimyacı, fizikçi (d 1878)
   * 2006 - Semih Balcıoğlu, Türk karikatürist

TARİHTE BUGÜN: 28 EKİM
Özgürlük Heykeli, 28 Ekim 1886'da Fransızların hediyesi olarak New York'ta dikildi



Bakırdan yapılan Özgürlük Tanrıçası heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100 yılı nedeniyle ABD'ye (10 yıl gecikmeli olarak) hediye edilmiştir,1884-1886 yılları arasında inşa edilen heykelin mimarı Frederic Bartholdi'dir Çelik iskeleti Gustave Eiffel, kaideyi Richard Morris Hunt yapmıştır ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır

Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir tablet tutar Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır Heykelin başındaki taç'ın 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler Heykelin yüksekliği 46 m, kaidesi ile beraber 93 m'dir Ziyaretciler heykelin içinden meşaleye kadar 168 basamaklı bir merdivenden çıkabilirler Heykelin meşale tutan sağ elinin yüksekliği 13 metredir Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi birarada dolaşabilir Heykelin başının genişliği 2 metre, yüksekliği ise tacı ile birlikte 5 metredir

93 metre yüksekliğindeki Özgürlük Anıtı ilk olarak 1860’lerde, o zamanlar Osmanlı Devleti toprağı olan Mısır’da Süveyş Kanalı’nın açılışı anısına Mısır Hidivi tarafından Fransız bir heykeltraşa (Frederic Auguste Bartholdi) ısmarlanmış, bakır ve çelikten yapılarak tamamlanmış, ama sonradan yaşanan bazı korkular yüzünden (müslüman bir ülkede bu kadar büyük bir heykelin tepki göreceği düşüncesiyle ) Mısır’a dikilmesinden vazgeçilmiş ve Paris’te bir depoya kaldırılmış Tasarlanan bu ilk heykel Kızıldeniz ile Akdeniz’in birleştiği yere koyulacak firavunlar zamanının giysilerine bürünmüş bir kadın şeklindeymiş ve elinde 'Asya'nın ışığının Mısır'dan geldiğini' sembolize eden bir meşale tutuyormuş

Bu olaydan 20 yıl sonra 1885’te Fransa hükümeti ABD ile olan iyi ilişkilerinin bir göstergesi olarak büyük bir heykel yaptırmak istediğinde yine aynı heykeltraşın kapısı çalınmış Hazır durumda olan heykel depodan çıkarılmış, heykeltraş Bartholdi ve Gustave Eiffel (Eyfel kulesinin mühendisi) birlikte çalışarak bazı değişikliklerle heykeli yenilemişler ve New York sahilinde Liberty Adasına yerleştirilmiş

Özgürlük Heykeli, ziyaretçilere açıktır Ziyaret etmek isteyenler adaya bir feribotla ulaşırlar, merdivenleri tırmanarak meşaleye çıkabilir ve New York limanını seyredebilirler

Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'in dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir

Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almaktadır

Heykelin daha küçük boyutlarda bir kopyası Paris'tedir ve Atlas Okyanusu'na doğru bakar Dünyanın başka çeşitli yerlerinde de (Osaka, Priştine, Pekin, Nevada, Güney Dakota, Bordeaux gibi) küçük kopyaları bulunmaktadır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1636 - İlk Amerikan üniversitesi Harvard kuruldu
   * 1918 - Çekoslovakya, Avusturya-Macaristan imparatorluğundan bağımsızlığını kazandı
   * 1923 - Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü'nde verdiği akşam yemeğinde, "Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz" dedi
   * 1938 - Ankara Radyosu hizmete girdi
   * 1940 - II Dünya Savaşı: İtalya, Arnavutluk üzerinden Yunanistan'ı işgal etti
   * 1941 - Litvanya'da Alman SS birlikleri 9000 den fazla yahudiyi Kaunas şehrinin meydanında kurşuna dizdi
   * 1948 - İsviçre'li kimyacı Paul Hermann Müller DDT'nin böcek öldürücü özelliğini keşfinden ötürü Nobel Kimya Ödülü ile ödüllendirildi
   * 1962 - Küba Füze Krizi: Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev, Küba'daki füze üslerini kaldıracaklarını açıkladı
   * 1981 - Heavy metal müzik grubu Metallica, San Francisco'da kuruldu

Kimler geldi

   * 1837 - Hitotsubashi Yoshinobu, Japon asker ve siyasetçi (ö 1913)
   * 1914 - Jonas Salk, ABD'li hekim ve bakteriyolog (ö 1995)
   * 1955 - Bill Gates, Microsoft şirketinin kurucusu ve sahibi
   * 1967 - Julia Roberts, ABD'li sinema oyuncusu
   * 1969 - Ben Harper, ABD'li müzisyen
   * 1992 - İsmail Useyd Kaya, Ünlü bir türk

Kimler geçti

   * 1704 - John Locke, İngiliz filozof (d 1632)
   * 1929 - Bernhard von Bülow, Almanya Şansölyesi (d 1849)
   * 1987 - André Masson, Fransız ressam (d 1896)
   * 1998 - Thomas Flowers, Colossus'un tasarımcısı İngiliz mühendis (d 1905)

TARİHTE BUGÜN: 29 EKİM
Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 1923'te kuruldu ve TBMM'de yapılan oylamayla Mustafa Kemal Atatürk ilk cumhurbaşkanı seçildi



Tarihte bugün ne oldu?

   * 1787 - Mozart'ın ünlü Don Giovanni operası ilk kez sergilendi
   * 1859 - İspanya, Fas'a savaş ilan etti
   * 1863 - Cenevre'de toplanan 16 ülke, Uluslararası Kızılhaç'ın kurmayı kararlaştırdı
   * 1929 - New York Borsası çöktü ve tüm dünyayı etkileyecek olan Büyük Bunalım başladı
   * 1933 - Atatürk, cumhuriyetin onuncu yılı kutlamalarında tarihî Onuncu Yıl Söylevi'ni verdi
   * 1960 - Daha sonra dünya boks şampiyonu olacak olan Cassius Clay (Muhammed Ali), yaptığı ilk profesyonel maçını kazandı
   * 1961 - Türk yapımı ilk otomobil Devrim, cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'e armağan edildi
   * 1994 - Beyaz Saray'a giren Francisco Martin Duran adlı bir kişi, Birleşik Devletler Başkanı Bill Clinton'a suikast girişiminde bulundu
   * 2004 – Avrupa Birliği üyesi 25 ülkenin devlet başkanları Roma'da düzenlenen törende Avrupa Birliği Anayasası'nı imzaladı

Kimler geldi

   * 1897 - Joseph Goebbels, Alman siyasetçi (ö 1945)
   * 1926 - Necmettin Erbakan, Türk siyasetçi ve eski başbakan
   * 1938 - Ellen Johnson-Sirleaf, Liberya cumhurbaşkanı
   * 1950 - Abdullah Gül, Türkiye cumhurbaşkanı
   * 1970 - Edwin van der Sar, Hollandalı futbolcu

Kimler geçti

   * 1829 - Maria Anna Mozart, Wolfgang Amadeus Mozart'ın ablası, piyanist (d 1751)
   * 1911 - Joseph Pulitzer, Macar asıllı Birleşik Amerikalı gazeteci (d 1847)
   * 1934 - Lou Tellegen, Birleşik Amerikalı oyuncu (d 1883)
   * 1981 - Rıza Kuas, DİSK'in kurucusu Türk sendikacı ve siyasetçi (d 1926)
   * 2004 - Ordal Demokan, Türk fizikçi (d 1946)

Tarihte bugün: 30 Ekim

Olaylar

• 1757 - Osmanlı padişahı III Mustafa'nın tahta çıkışı
• 1873 - Teodor Kasap tarafından çıkarılan mizah gazetesi Hayal yayınlanmaya başlandı

• 1905 - Aspirin ilk kez satışa sunuldu
• 1918 - Çekoslovakya'da cumhuriyet ilan edildi
• 1918 - I Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu ile galip devletler arasında Mondros Mütarekesi imzalandı
• 1919 - Sedat Simavi tarafından çıkarılan siyasi mizah dergisi Diken yayınlanmaya başladı
• 1920 - Kars'ın Kurtuluşu Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir Paşa komutasındaki ordu büyük bir zafere imza attı
• 1920 - Avusturalya Komünist Partisi Sidney'de kuruldu
• 1922 - Benito Mussolini İtalya'nın başbakanı oldu
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa, Başbakanlığa İsmet Paşayı (İnönü) atadı
• 1937 - Ankara Gar binası törenle açıldı
• 1938 - Orson Welles'in radyoya uyarladığı Dünyalar Savaşı (HG Wells) oyunundaki Marslıların istilasını gerçek sanan Amerikalılar büyük panik yaşadı
• 1942 - İngiliz ordusu, El Alameyn'de Alman ordusuna saldırıya geçti
• 1956 - İngiltere ve Fransa, İsrail ve Mısır'a Süveyş Kanalı'nı 12 saat içinde terk etmelerini bildirdi
• Maradona doğdu
• 1960 - İngiltere'de ilk başarılı böbrek nakli gerçekleştirildi
• 1961 - Sovyetler Birliği, Arktik Okyanusu'nda yer alan Novaya Zemlya takımadasında 58 megaton gücünde bir Hidrojen bombası denemesi yaptı Bu Dünyada meydana gelmiş insan elinden çıkmış en güçlü patlamaydı Nikita Kruşçev "Çar Bombası" kod adlı bu denemenin aslında 100 megaton gücünde planlandığını, ancak serpintiden korktukları için gücü kısıtlı tuttuklarını bildirmişti
• 1970 - Vietnam'da son altı yılın en şiddetli muson yağmurları: 293 kişi öldü, 200,000 kişi evsiz kaldı
• 1973 - Boğaziçi Köprüsü, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından açıldı
• 1974 - Muhammet Ali, Kinşasa-Zaire'de George Foreman'ı yenerek tekrar dünya ağır sıklet boks şampiyonu oldu

• 1980 - Bülent Ecevit, CHP genel başkanlığından istifa etti
• 1980 - El Salvador ve Honduras sınır ihtilaflarına son veren bir barış antlaşması imzaladılar İki ülke 1969'da aralarında yaptıkları bir milli futbol maçından sonra tarihe "Futbol Savaşı" olarak geçen beş günlük bir savaşa tutuşmuşlardı
• 1983 - Erzurum ve Kars'ta meydana gelen depremde, 1330 kişi öldü, 534 kişi yaralandı
• 1983 - Arjantin'de yedi yıllık askeri rejim sonrasında ilk demokratik seçimler yapıldı
• 1984 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Mürted'de uçak fabrikasının (TAI) temelini attı
• 1995 - Kanada'nın Quebec Eyaletinde özerklik isteyenler, bu konuda yapılan halk oylamasını kıl payıyla kaybettiler (Oy oranı 494% 'a 506% idi) Kazansalardı Quebec'in Kanada'dan bağımsızlığı için görüşmelere başlayacaklardı
• 2001- Michael Jackson, Invincible albümünü piyasaya sürdü

Doğumlar

• 1973 - Raci Şaşmaz, Senarist - Yapımcı
• 1735 - John Adams, ABD' nin ilk başkan yardımcısı ve 2 başkanıdır (ö 1826)
• 1821 - Dostoyevski, Rus yazar (ö 1881)
• 1858 - Duiliu Zamfirescu, Rumen yazar (ö 1922)
• 1871 - Paul Valery, Fransız yazar (ö 1945)
• 1885 - Ezra Pound, ABD'li şair (ö 1972)
• 1864 - Theodor Wiegand, Alman Arkeolog (ö 1936)
• 1930 - Clifford Brown, ABD'li caz trompetçisi (ö 1956)
• 1960 - Diego Maradona, Arjantinli futbolcu
• 1962 - Stefan Kuntz, Alman futbolcu ve teknik direktör
• 1964 - Jean-Marc Bosman, Belçikalı futbolcu
• 1970 - Nia Long, ABD'li oyuncu
• 1975 - Dimitar Ivankov, Bulgar futbolcu
• 1985 - Gülçin Ergül , Hepsi Grubu
• 1989 - Nastia Liukin, ABD'li artistik jimnastikçi

Ölümler

• 1730 - Nedim, Türk divan şairi
• 1757 - III Osman, Osmanlı padişahı (d 1699)
• 1910 - Jean Henry Dunant, İsviçreli yazar ve iş adamı, Kızılhaç'ın kurucusu
• 1968 - Ramón Novarro, Meksika'lı aktör (d 1899)
• 1975 - Gustav Ludwig Hertz, Nobel Fizik Ödülü sahibi Alman fizikçi (d 1887)
• 1993 - Ömer Asım Aksoy, Türk dilbilimci
• 1997 - Samuel Fuller, ABD'li sinema yönetmeni (d 1912)
• 2004 - Peggy Ryan, ABD'li sinema oyuncusu (d 1924)

Tarihte bugün: 31 Ekim

Olaylar

• 475 - Romulus Augustus Roma İmparatoru ilan edildi
• 1517 - Martin Luther, Wittenberg'de 95 tezini kilise kapısına asarak Protestanlığı ilan etti
• 1831 - Takvim-i Vekayi yayına başladı
• 1864 - Nevada, ABD'nin 36 eyaleti oldu
• 1876 - Hindistan'da dev kasırga: 200000 den fazla kişi öldü
• 1892 – Sir Arthur Conan Doyle, Sherlock Holmes'un maceralarını yayınlamaya başladı
• 1918 - Güneydoğu Avrupa'da Banat bölgesinde kısa ömürlü Banat Cumhuriyeti kuruldu
• 1919 - Sütçü İmam, Kahramanmaraş'ta Fransız işgalcilere ilk kurşunu attı
• 1922 - Mussolini İtalya Başbakanı oldu
• 1924 - Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet'in 1 Yıldönümünde, "Türk milletinin tabiat ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir" dedi
• 1926 - ABD'li ünlü illüzyonist Harry Houdini geçirdiği apandisit sonucunda gelişen karın zarı iltihabı ve gangren nedeniyle öldü
• 1952 - ABD, ilk hidrojen bombası denemesini Marshall adalarında yaptı
• 1954 - Cezayir Milli Kurtuluş Cephesi Fransız yönetimine başkaldırarak Cezayir Bağımsızlık Savaşı'nı başlattı
• 1956 - Süveyş Krizi: İngiltere ve Fransa, Süveyş Kanalı'nın tekrar açılmasını sağlamak için Mısır'ı bombalamaya başladı
• 1961 - Sovyetler Birliği'nde Josef Stalin'in tabutu Lenin'in mozolesinden başka yere alındı
• 1963 - Askeri Yargıtay, Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer'in idamını onayladı
• 1963 - 50 kez milli formayı giyen Fenerbahçeli futbolcu Lefter Küçükandonyadis'e şeref madalyası verildi
• 1967 - Kıbrıs Türklerinin, Rum çetelerinin saldırılarına maruz kaldığı günlerde, Rauf Denktaş gizlice adaya girdi
• 1970 - Türkiye İşçi Partisi Büyük Kongresi Behice Boran'ı genel başkan seçti
• 1984 - Hindistan başbakanı İndira Gandhi, iki sikh güvenlik görevlisinin düzenlediği suikast sonucu öldürülünce çıkan isyanlarda yaklaşık 2000 masum sikh öldü
• 1989 - Turgut Özal, 263 oyla Türkiye'nin 8 cumhurbaşkanı seçildi
• 1992 - Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak'ın kuzeyindeki PKK üssü Haftanin kampını ele geçirdi

Galile'nin ayın evrelerini gösteren çizimleri

• 1992 - Vatikan, dünyanın güneşin çevresinde döndüğünü söyleyen Galileo'nun haklılığını teslim etti
• 1994 - Bir Amerikan yolcu uçağı İndiana'da düştü: 68 kişi öldü/türkiye istanbul bilgi universitesi kuruldu
• 1996 - Bir Brezilya yolcu uçağı Sao Paulo'da (Brezilya) düştü: 98 kişi öldü
• 1997 - Milli Güvenlik Kurulu toplantısında, 18 Kasım 1992 tarihli belge yerine kaim olmak üzere, yeniden düzenlenen Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi uygun bulundu
• 1998 - Irak, BM silah denetleyicileri ile işbirliği yapmayacağını açıkladı
• 1999 - New York'tan Kahire'ye giden Mısır havayollarına ait bir yolcu uçağı Massachusetts açıklarında düştü: 217 kişi öldü
• 2000 - Singapur havayollarına ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı kalkış sırasında düştü: 83 kişi öldü
• 2000 - Antonov tipi bir yolcu uçağı kalkıştan hemen sonra kuzey Angola'da infilak etti: 50 kişi öldü
• 2000 - Yatağan Termik Santrali çevresinde hava kirliliği sınır değerleri aştı, santralin 3 ünitesi durduruldu, ilçe halkına "sokağa çıkmayın" çağrısı yapıldı

Doğumlar

• 1620 - John Evelyn, İngiliz yazar (ö 1706)
• 1632 - Johannes Vermeer, Hollandalı ressam (ö 1675)
• 1815 - Karl Weierstrass, Alman matematikçi (ö 1897)
• 1866 - Çang Kay Şek, Çinli önder (ö 1975)
• 1920 - Fritz Walter, Alman futbolcu (ö 2002)
• 1931 - Dan Rather, ABD'li haber spikeri
• 1936 - Michael Landon, ABD'li sinema oyuncusu (ö 1991)
• 1950 - Zaha Hadid, İngiliz mimar
• 1963 - Rob Schneider, ABD'li sinema oyuncusu
• 1968 - Vanilla Ice, ABD'li müzisyen
• 1974 - Muzzy İzzet, Türk futbolcu
• 1976 - Piper Perabo, ABD'li sinema oyuncusu
• 1980 - Alejandro Rubén Capurro, Arjantinli futbolcu
• 1981 - Frank Iero, My Chemical Romance grubunun gitaristi
• 1984 - Hanna Hilton, Amerikan porno yıldızı
• 1985 - Stefani Morgan, Amerikan porno yıldızı
• 1973 - Arzum Onan ,Türk dizi oyuncusu

Ölümler

• 1661 - Köprülü Mehmed Paşa, Osmanlı sadrazamı (d 1578)
• 1926 - Harry Houdini, Macaristanlı sihirbaz (d 1874)
• 1943 - Max Reinhardt, Alman sinema yönetmeni (d 1873)
• 1945 - Henry Ainley, İngiliz sinema oyuncusu (d 1879)
• 1963 - Mesut Cemil, Türk besteci (d 1902)
• 1984 - İndira Gandhi, Hindistanlı siyasetçi (d 1917)
• 1986 - Robert S Mulliken, ABD'li fizikçi ve kimyacı (d 1896)
• 1987 - Joseph Campbell, ABD'li yazar ve mitoloji uzmanı
• 1993 - Federico Fellini, İtalyan yönetmen (d 1920)
• 1993 - Berna Moran, Türk yazar (d 1921)
• 1993 - River Phoenix, ABD'li sinema oyuncusu (d 1970)
• 1995 - Rosalind Cash,ABD'li sinema oyuncusu
• 1996 - Marcel Carné, Fransız sinema yönetmeni (d 1906)
• 2002 - Raf Vallone, İtalyan sinema oyuncusu (d 1916)
• 2007 - Erdal İnönü, Türk bilim adamı ve siyasetçi (d 1926)

Tatiller ve özel günler

ABD'de Halloween günü (Cadılar Bayramı)

Tarihte Bugün 1 Kasım

Doğumlar

1762 - Spencer Perceval, İngiliz hukukçu ve devlet adamı
1839 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Osmanlı sadrazamı
1880 - Alfred Lothar Wegener, Alman yerbilimci (ö 1930)
1889 - Philip Noel-Baker, 1959 Nobel Barış Ödülünü alan İngiliz devlet adamı
1892 - Aleksandr Alehine, Dünya satranç şampiyonu
1920 - Walter Matthau, Oscar sahibi Amerikalı aktör
1924 - Süleyman Demirel, Türk siyasetçi
1935 - Edward Said, ABD'li edebiyat eleştirmeni (ö 2003)
1939 - Hıncal Uluç, Türk gazeteci ve yazar
1943 - Jacques Attali, Fransız ekonomist, yazar ve siyasetçi
1943 - Salvatore Adamo, şarkıcı
1944 - Meltem Mete, Türk sinema oyuncusu
1944 - Refik el-Hariri, eski Lübnan Başbakanı

Ölümler

1804 - Johann Friedrich Gmelin, Alman doğa bilimci, böcek bilimci ve botanikçi
1894 - Aleksander Aleksandroviç, 1881 - 1894 arasında hüküm sürmüş Rus çarı
1936 - Mehmet Esat Işık, Türk askeri hekim
1954 - John Lennard-Jones, İngiliz
1955 - Dale Carnegie, Amerikalı yazar
1958 - Yahya Kemal Beyatlı, Türk şair (d 1884)
1959 - Halide Pişkin, Türk tiyatro oyuncusu
1968 - George Papandreou, Yunan siyasetçi (d 1888)
1972 - Ezra Pound, ABD'li şair (d 1885)
1974 - Lajos Zilahy, Macar yazar (d 1891)
2002 - Ekrem Akurgal, Türk arkeolog ve bilimadamı (d 1911)
2008 - Yma Sumac, Peru asıllı, ABD'li soprano (d 1922)

Olaylar

1512 - Tavan resimleri Michelangelo tarafından dört yılda yapılan Sistine Şapeli ilk kez halka gösterildi
1604 - Shakespeare'in Othello adlı eseri ilk kez Londra'da oynandı
1755 -Portekizin başkenti olan Lizbonda çok şiddetli bir deprem olduO deprem bir tusunami oluşturdu 90000 kişi öldü
1896 - National Geographic dergisi, ilk defa bir kadının çıplak göğüslerinin göründüğü bir fotoğraf yayımladı
1912 - İzmir'in ilk kulübü Karşıyaka Muaresei Bedeniye Kulübü,yani bugünkü adıyla Karşıyaka Spor Kulübü kuruldu
1920 - Yunanistan'da Venizelos kabinesi düştü
1922 - Son Osmanlı padişahı VI Mehmet tahtını terketti
1922 - 623 yıl süren Osmanlı Saltanatı, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla sona erdi
1925 - İran'da Rıza Han Pehlevi, Kaçar Hanedanı'na son verdi
1927 - Gazi Mustafa Kemal 2 kez Cumhurbaşkanlığı'na seçildi
1928 - Latin Alfabesine geçiş - Harf Devrimi - Arapça sayılar ve harfler kaldırıldı, latin harflerinden oluşan yeni Türk Abecesi kabul edildi
1934 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa, 'Bir ulusun yeni değişikliğinde ölçü, musikîde değişikliği kavrayabilmesidir Bugün dinletilmeye yeltenilen musikî yüz ağartacak değerden çok uzaktır' dedi
1939 - Suni döllenme yoluyla dünyaya gelen ilk tavşan basına tanıtıldı
1954 - Cezayir Ulusal Kuruluş Cephesi kuruldu Cezayir'de bağımsızlık savaşı başladı
1955 - ABD havayolu şirketine ait DC-6 tipi bir yolcu uçağı Colorado yakınlarında infilak etti: 44 kişi öldü
1956 - Macaristan Varşova Paktı'ndan çekildiğini açıkladı Başbakan Imre Nagy Macaristan'ın tarafsız bir devlet olarak tanınmasını istedi
1959 - Kongo'da beyaz karşıtı ayaklanmalar sonrası milliyetçi lider Patrice Lumumba tutuklandı

Josef Stalin
(d 18 Aralık 1878 - ö 5 Mart 1953)1961 - Sovyetler Birliği Komünist Partisi 25 Kongresi'nde, geçmişteki hataları nedeniyle suçlanan Josef Stalin'in naaşı Moskova Kızıl Meydan'daki mozoleden çıkarıldı
1962 - Sovyetler, Mars'a ilk roketi fırlattı
1967 - Rum polisi, Kıbrıs Türk toplumu liderlerinden Rauf Denktaş'ı adaya gizlice girerken yakaladı ve tutukladı
1968 - Aydınlık Sosyalist Dergi yayımlanmaya başladı
1970 - Fransa'da bir dans salonunda çıkan yangın 144 gencin ölümüne yol açtı
1971 - Hindistan'da kasırga; 5 bin kişi öldü, 1500 kişi evsiz kaldı
1982 - Ataol Behramoğlu, Asya -Afrika Yazarlar Birliği'nin Lotus Edebiyat Ödülü'nü kazandı
1983 - 2937 sayılı 'Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilatı Kanunu' çıkarıldı
1990 - Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekilleri Mehmet Ali Eren ve Mahmut Alınak, Kürtçe konuşma ve yazmanın serbest bırakılmasını istediler
1993 - Cumhuriyet tarihinin ilk Din Şûrası toplandı Başbakan Tansu Çiller toplantıda başını örterek ayet okudu
1993 - Maastricht Antlaşması yürürlüğe girdi; Avrupa Birliği resmen kurulmuş oldu
1996 - NTV Televizyonu kuruldu
1998 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kuruldu
1999 - Türkiye İşçi Partili 7 gencin katledilmesi sanıklarından Ünal Osmanağaoğlu ve Bünyamin Adanalı 7'şer kez idam cezasına çarptırıldı Aynı davada, Haluk Kırcı da 7 kez idam cezası almıştı
2001 - Çin'in Ukrayna'dan satın aldığı Varyag gemisi İstanbul boğazından geçti

Tarihte bugün: 2 Kasım

Olaylar

• 1889 - Kuzey Dakota ve Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin 39cu ve 40cı eyaletleri oldular
• 1914 - Rusya, Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etti
• 1917 - Filistin'de Yahudilere yurt verilmesini öngören Balfour Deklerasyonu, yayınlandı
• 1918 - Enver, Talat ve Cemal paşalar, beraberindekilerle bir Alman gemisine binerek yurttan ayrıldılar
• 1920 - İlk radyo naklen yayını ABD’nin Pittsburg şehrinde gerçekleşti
• 1922 - TBMM’nin gizli oturumunda Lozan Konferansı’na katılacak heyetin Hükümetçe belirlenmesi kararı alındı
• 1930 - Haile Selasiye 1930'da Habeşistan İmparatoru olarak taç giydi
• 1934 - İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, radyo programlarından alaturka musikiyi kaldırdı
• 1936 - İtalyan diktatör Benito Mussolini Roma-Berlin anlaşmasını ilan etti, böylelikle Mihver Devletleri bloğunun temelleri oluşturulmuş oluyordu
• 1940 - Ankara Erkek Teknik Öğretmen Okulu kuruldu
• 1944 - Pasta imali yasağı ve hava saldırılarına karşı karartma tedbirleri kaldırıldı 8 Kasım itibariyle ışıkların yakılabileceği ilan edildi
• 1947 - Kaliforniya'da, havacı, iş adamı Howard Hughes o zamana kadar yapılmış en büyük sabit kanatlı uçak olan Spruce Goose 'u uçurdu Bu, dev uçağın ilk ve son uçuşu oldu
• 1953 - Pakistan Kurucu Meclisi aldığı bir kararla ülkenin adını Pakistan İslam Cumhuriyeti olarak değiştirdi
• 1958 - Merzifon Yeni Çeltek Linyit İşletmesi'nde grizu patlaması oldu, 10 işçi öldü
• 1960 - Penguin Books yayınevi, basmış olduğu Lady Chatterley'in Sevgilisi adlı kitabın müstehçenlik içerdiği savıyla yargılandığı davadan aklandı
• 1964 - Suudi Arabistan Kralı Suud tahtan indirildi, yerine kardeşi Prens Faysal geçti
• 1970 - Salvador Allende, Şili Devlet Başkanı oldu
• 1973 - Beyhan Kıral, Türkiye güzellik kraliçesi seçildi
• 1976 - İstanbul Teknik Üniversitesi'ne ateş açıldı 1 kişi öldü, 3 kişi yaralandı
• 1978 - Aralarında Ferhat Tüysüz ve Veli Can Oduncu’nun da bulunduğu 13 ülkücü Sağmalcılar Cezaevi'nden firar etti
• 1981 - İkinci Türkiye İktisat Kongeresi açıldı
• 1982 - MEB, yatılı öğrencilerin yemekten sonra, "Tanrımıza hamd olsun, milletimiz var olsun" demesi kararını aldı
• 1988 - Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde derse alınmayan baş örtülü kız öğrenciler ölüm orucuna başladı
• 1989 - Kadınlar cinsel tacize dikkat çekmek için "Bedenimiz Bizimdir, Cinsel Tacize Hayır" kampanyası başlattı Vapurda yapılan basın açıklaması sonrası kadınlara mor iğne dağıtıldığı için kampanya, "Mor İğne" adıyla tanındı

• 1991 - SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, Tunceli'de "Aranızda Kürtçe konuşmuşsunuz, anadilinizde şarkı dinlemişsiniz, bundan hiçbir şey çıkmaz ve buna kimse engel olamaz Ama resmi diliniz de Türkçe'dir" dedi
• 1991 - Fener Rum Ortodoks Patriği I Bartholomeos göreve başladı
• 2000 - Dünya Satranç Şampiyonası'nda Garry Kasparov yurttaşı Vladimir Kramnik'e yenildi Garry Kasparov 15 yıldır dünya satranç şampiyonuydu
• 2001 - Bursaspor, Galatasaray'ı Bursa Atatürk Stadyum'unda 5-0 gibi tarihi bir skorla yenerek taraftarına büyük bir sevinç yaşattı

Doğumlar

• 1667 - James Sobieski, Polonya Prensi (ö 1737)
• 1699 - Jean-Baptiste-Siméon Chardin, Fransız ressam (ö 1779)
• 1755 - Marie Antoinette, Fransa Kraliçesi (ö 1793)
• 1793 - Nikolay İvanoviç Lobaçevski, Rus matematikçi
• 1795 - James Knox Polk, ABD'nin 11 Başkanı (ö 1849)
• 1815 - George Boole, Matematikçi ve filozof (ö 1864)
• 1844 - V Mehmet, Osmanlı padişahı (ö 1918)
• 1861 - Maurice Blondel, Fransız düşünür
• 1865 - Warren G Harding, ABD'nin 29 Başkanı (ö 1923)
• 1894 - Alexander Lippisch, Alman aerodinamikçi (ö 1976)
• 1906 - Luchino Visconti, İtalyan film yönetmeni
• 1913 - Burt Lancaster, ABD'li aktör (ö 1994)
• 1914 - Ray Walston, ABD'li aktör (ö 2001)
• 1927 - Steve Ditko, ABD'li çizgi roman sanatçısı
• 1929 - Muhammad Rafiq Tarar, Eski Pakistan Başkanı
• 1938 - Pat Buchanan, Amerikalı gazeteci, politikacı
• 1941 - Metin Akpınar, Oyuncu
• 1942 - Shere Hite, ABD'li seks eğitimcisi, feminist
• 1942 - Stefanie Powers, ABD'li artist
• 1946 - Giuseppe Sinopoli, İtalyan besteci (ö 2001)
• 1952 - Aziz Yıldırım, Fenerbahçe Spor Kulübü başkanı
• 1961 - Kathryn Dawn Lang, Kanadalı şarkıcı
• 1962 - Ali Güler, Tarihçi, yazar, öğretim üyesi
• 1963 - Ron McGoveny, Metallica grubunun üyesi
• 1965 - Şah Ruh Han, Oyuncu
• 1966 - David Schwimmer, ABD'li aktör
• 1980 - Diego Lugano, Uruguaylı futbolcu
• 1981 - Avy Scott, ABD'li porno yıldızı

Ölümler

• 1938 - Celal Nuri İleri, Türk siyasetçi
• 1950 - George Bernard Shaw, İrlandalı eleştirmen ve Nobel ödüllü yazar
• 1952 - Mehmet Esat Bülkat, Türk asker ve yazar
• 1961 - James Thurber, ABD'li mizah yazarı (d 1894)
• 1963 - Ngo Dinh Diem, 1955-1963 arasında Güney Vietnam'ın devlet başkanı
• 1966 - Mississippi John Hurt, blues şarkıcısı ve gitarist
• 1972 - Aleksandr Bek, Sovyet gazeteci ve yazar
• 1975 - Pier Paolo Pasolini, İtalyan sinema yönetmeni (d 1922)
• 1991 - Irwin Allen, ABD'li film yapımcısı (d 1916)
• 1992 - Hal Roach, ABD'li sinema yönetmeni ve yapımcısı (d 1892)
• 1996 - Duygu Ankara, Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
• 2004 - Theo van Gogh, Hollandalı yönetmen (d 1957)
• 2004 - Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahayan, Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı (d 1918)

Tatiller ve Özel Günler

• Meksika ve Amerika - Ölüler Günü (İspanyolca: El Día de los Muertos), Meksikalı ve ABD'li Meksikalıların ölü atalarını andıkları gün

Tarihte bugün: 3 Kasım

Olaylar

• 644 - Ömer bin Hattab (2 İslam halifesi) Medine'de bir mecusi'nin saldırısı sonucu vefat etti

• 1493 - Kristof Kolomb, ikinci seyahatinde Karayip Adaları'nı keşfetti
• 1507 - Leonardo da Vinci'ye Lisa Gherardini'nin (Mona Lisa) tablosunu yapma işi verildi Lisa del Giocondo'nun kocası, karısının 3 dişinin çekilmesi ve yerlerine takma diş takılmasının ardından Da Vinci'ye Mona Lisa tablosunu ısmarladı
• 1793 - Fransız oyun yazarı, gazeteci ve feminist Olympe de Gouges giyotinle idam edildi
• 1839 - "Gülhane Hattı Hümayunu"nun açıklanmasıyla Tanzimat devri başladı
• 1856 - İngiliz donanması, Çin'in Kanton şehrini topa tuttu
• 1868 - ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi Ulysses S Grant kazandı
• 1888 - Londra'da Karındeşen Jack, son kurbanını öldürdü 2002 yılında cinayet romanları yazarı Patricia Cornwell, araştırmaları sonucu Karındeşen Jack'in, İngiliz empresyonist ressam Walter Richard Sickert (1860-1942) olduğunu iddia etti
• 1896 - ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi William McKinley kazandı
• 1905 - Rus Çarı II Nikolay siyasi tutuklulara af getiren bir belgeyi imzaladı
• 1908 - ABD başkanlık seçimlerini cumhuriyetçi William Howard Taft kazandı
• 1911 - Chevrolet otomobil pazarına resmen girdi
• 1912 - Tamamı metalden yapılmış ilk uçak, Fransa'da, pilotlar Ponche ve Prinard tarafından uçuruldu
• 1914 - Çanakkale Deniz Savaşları'nın ilk taarruzu olarak iki İngiliz ve iki Fransız gemisince boğazın giriş tahkimatlarının bombalanması
• 1918 - Polonya, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etti
• 1918 - İngilizler Musul'u işgal etti
• 1918 - Avusturya Komünist Partisi kuruldu
• 1921 - New York'ta süt taşıyıcıları greve gitti ve binlerce litre süt, New York caddelerine döküldü
• 1926 - Atatürk'e karşı planlanan İzmir suikastından suçlu bulunan Rüştü Paşa idam edildi
• 1936 - Ankara'da Çubuk Barajı açıldı
• 1936 - ABD başkanlık seçimlerini Franklin Delano Roosevelt kazandı
• 1942 - II Dünya Savaşı: Kuzey Afrika'daki II El Alameyn Savaşı, Erwin Rommel komutasındaki Alman kuvvetlerinin tüm gece boyunca geri çekilmesiyle sona erdi
• 1948 - ABD başkanlık seçimini Harry Truman kazandı
• 1957 - Sovyetler Birliği, ikinci yapay uydu Sputnik-2'yi yörüngesine fırlattı Bu uyduda, uzaya giden ilk hayvan olan Laika adlı köpek de bulunuyordu
• 1959 - İsrail'de seçimleri, David Ben Gurion'un İşçi Partisi Kazandı
• 1961 - Burma'lı diplomat U Thant, Birleşmiş Milletler genel sekreteri seçildi
• 1964 - ABD başkanlık seçimlerini Lyndon B Johnson kazandı
• 1970 - Salvador Allende, Şili devlet başkanı oldu
• 1971 - Tarihi Tepebaşı Tiyatrosu, yangın sonucu harap oldu
• 1981 - Eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit uluslararası bir ajansa demeç verdiği gerekçesiyle 4 ay hapis cezasına çarptırıldı
• 1982 - Afganistan'da Salang tüneli yangınında 2000 den fazla kişi öldü
• 1983 - Atatürk Barajı ve hidroelektrik santralinin temeli atıldı
• 1985- İki Fransız ajan, Yeni Zelanda'da Greenpeace gemisi Rainbow Warrior'u batırmaktan suçlu bulundu
• 1986 - Zaman gazetesi yayın hayatına başladı
• 1988 - Türk PEN Yazarlar Derneği kuruldu: başkan Yaşar Kemal
• 1991 - İsrail ve Filistin yetkilileri arasındaki ilk yüz yüze görüşmeler, Madrid'de başladı
• 1992 - İllionis'te Demokrat Carol Moseley-Braun, ABD Senatosu'na seçilen ilk siyah kadın oldu
• 1992 - ABD başkanlık seçimlerini demokrat Bill Clinton kazandı
• 1993 - Aziz Nesin "Türk Milleti aptal" dediği için dava açıldı Nesin, tek celsede beraat etti
• 1994 - Türkiye ile İsrail arasında teröre karşı işbirliği anlaşması imzalandı
• 1996 - Susurluk'ta meydana gelen trafik kazasında, eski İstanbul emniyet müdür yardımcısı Hüseyin Kocadağ ile beraber 3 kişi öldü, DYP Şanlıurfa milletvekili Sedat Edip Bucak yaralandı Ölenlerden birinin Mehmet Özbay sahte kimlikli Abdullah Çatlı olduğu saptandı (Ayrıntılı bilgi için bakınız: Susurluk Kazası)
• 2002 - Adalet ve Kalkınma Partisi, erken genel seçimlerden birinci parti çıktı

Doğumlar

• 39 - Marcus Annaeus Lucanus, Roma'lı şair
• 1604 - II Osman (Genç Osman), Osmanlı padişahı (ö 1622)
• 1768 - Kara Yorgi, Sırbistan'ı uzun süreler yöneten Karayorgeviç hanedanının atası
• 1804 - Allan Kardec,Fransız yazar, Deneysel Spiritüalizmin kurucusu (ö 1869)
• 1852 - İmparator Meiji, 1867-1912 arasında Japon imparatoru
• 1877 - Carlos Ibáñez del Campo, Şilili asker ve siyaset adamı
• 1901 - André Malraux, Fransız romancı, sanat tarihçisi ve politikacı
• 1901 - III Léopold (Belçika Kralı), Dördüncü Belçika kralı
• 1903 - Walker Evans, ABD'li fotoğrafçı
• 1911 - Vahi Öz, Sinema oyuncusu
• 1921 - Charles Bronson, ABD'li sinema oyuncusu (ö 2003)
• 1928 - Osamu Tezuka, Japon manga sanatçısı ve animatör
• 1931 - Erol Keskin, Tiyatro ve sinema oyuncusu
• 1933 - Amartya Sen, Nobel ödülü sahibi Hintli iktisatçı
• 1945 - Gerd Müller, Alman, futbolcu
• 1948 - Ozzy Osbourne, İngiliz müzisyen
• 1979 - Pablo Aimar, Arjantinli futbolcu

Ölümler

• 644 - Ömer ibn el-Hattab, İkinci İslam Halifesi
• 1766 - Thomas Abbt, Alman yazar (d 1738)
• 1776 - Köprülü Fazıl Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı(d 1661)
• 1793 - Olympe de Gouges, Fransız feminist yazar (d 1748)
• 1896 - William Morris, İngiliz şair, ressam (d 1834)
• 1914 - Georg Trakl, Avusturyalı lirik şair
• 1918 - Aleksandr Lyapunov, Rus matematikçi
• 1930 - Alfred Lothar Wegener, kıta kayması kuramını ortaya koyan Alman yerbilimci
• 1940 - Manuel Azaña, İspanyol siyaset ve devlet adamı
• 1954 - Henri Matisse, Fransız ressam (d 1869)
• 1970 - II Petar, son Yugoslavya kralı
• 1982 - Osman Zeki Çakaloz, Türk ressam ve sanat eleştirmeni
• 1982 - Edward Halett Carr, İngiliz tarihçi, yazar (d 1892)
• 1990 - Nusret Hasan Fişek, Türk siyasetçi ve hekim
• 1996 - Abdullah Çatlı (d 1956)
• 1996 - Jean-Bédel Bokassa, Afrikalı askeri önder
• 1997 - Ali Esin, Türkiye'nin ilk hava durumu yorumcusu, gazeteci
• 2003 - Resul Hamzatov, Avarca yazan yazar
• 2005 - Aenne Burda, Alman iş adamı
• 2007 - Aleksandr Dedyushko

Tarihte bugün: 4 Kasım


İngiliz arkeolog Howard Carter ve ekibi, 4 Kasım 1922'de Tutankamon'un mezarını keşfetti

Tarihte bugün ne oldu?

* 1933 - Yunanistan hükümeti Mustafa Kemal Paşa'nın doğduğu eve bir anı levhası koydu Levhada "Türk milletinin büyük müceddidi ve Balkan ittihadının müzahiri Gazi Mustafa Kemal bu evde dünyaya gelmiştir" yazılı
* 1940 - İngiltere, Girit'i işgal etti
* 1946 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kuruldu
* 1977 - Birleşmiş Milletler, Güney Afrika Cumhuriyeti'ne silah satışını yasakladı
* 1979 - Tahran'daki ABD elçiliğini işgal eden Humeyni yanlıları, elçilik görevlilerini rehin aldı

Kimler geldi

* 1873 - George Edward Moore, İngiliz filozof
* 1909 - Bert Patenaude, ABD'li futbolcu
* 1931 - Richard Rorty, ABD'li düşünür
* 1955 - Matti Vanhanen, Finlandiya başbakanı
* 1957 - Zerrin Özer, Türk popüler müzik sanatçısı
* 1967 - Yılmaz Erdoğan, Sinema ve tiyatro oyuncusu, şair, yazar ve yönetmen

Kimler geçti

* 1847 - Felix Mendelssohn Bartholdy, Alman besteci (d 1809)
* 1969 - Zeki Rıza Sporel, Türk futbolcu (d 1898)
* 1973 - İsmail Hakkı Dümbüllü, Tuluat sanatçısı (d 1897)
* 1982 - Burhan Felek, Türk gazeteci ve yazar (d 1889)
* 1982 - Jacques Tati, Fransız Yönetmen ve aktör
* 1983 - Doğan Avcıoğlu, Türk gazeteci, yazar ve siyaset adamı (d 1926)
* 1984 - Ümit Yaşar Oğuzcan, Türk şair (d 1926)