İmpetigo (İrinli Çıban)

Klinik bulgular
Büllöz olmayan formu, sıklıkla yüz ve ekstremitelerde , kesi, çizik, böcek ısırması gibi minör bir travma sonucu oluşur Eritemli bir zeminde papül, ardından küçük bir vezikül şeklinde başlar, hızla püstüle ve rüptüre olur Pürülan akıntı kurur ve karekteristik kalın, sarı-yeşil kabuklar oluşur Bal peteği görünümündedir Kaşıntı sıktır ve kaşınmayla yayılır Yüzeyeldir, ülsere olmaz ve dermisi infiltre etmez Hafif bölgesel bir lenfadenopati olabilir Sistemik infeksiyon bulguları , ateş çok nadirdir Ağrısızdır ve skar bırakmaz Grup A streptokoklar tarafından oluşan impetigo bazen poststreptokokal glomerulonefrite yol açabilir Büllöz impetigo; yenidoğan ve infantlarda oluşur Vezikül olarak başlar, sonra bül haline geçer , büller kolayca rüptüre olur, kırmızı bir yüzey oluşur, sonra açık kahverengi krutlar ortaya çıkar Sıklıkla boyun, yüz ve çeneyi tutar
Etyoloji
Etken genellikle A grubu beta hemolitik streptokok veya Staphylococcus aureustur Birlikte de olabilirler Büllöz impetigoda S aureus etkendir(grup II bakteriofaj içeren ) Yenidoğan da B grubu streptokoklar da etken olabilir
Epidemiyoloji
Streptokokal impetigoda genelde fiziksel temasla geçiş söz konusudur Epidemiler yapabilir İmpetigoyu takiben de çoğunlukla üst solunum yolunda da kolonize olur

Tanı
Kesin tanı enfekte bölgeden Spyogenes veya Saureus?un kültürde izolasyonu ile konur Genellikle mikrobiyolojik çalışma gerekmez Gram boyama yapılabilir

Ayırıcı tanı
Tipik olmakla birlikte başlangıçta su çiçeği, mantar enfeksiyonları, Herpes simplex virus enfeksiyonları, akut püstüler psöriazis ile karışabilir

Tedavi
Lokal yara bakımı yararlıdır(su ve sabunla yıkama) Topikal antibiyotik; bacitracin, neomycin-bacitracin, mupirocin de kullanılabilir Günde 3 kez , 7-8 gün uygulama yeterlidir Yaygın impetigo, aile içi infeksiyon varsa , kreş grubu veya atletik takım ve büllöz impetigoda topikal ajanlar yeterli olmaz Sistemik antimikrobiyal ajan kullanımını gerektiriyorsa; Penisilin veya amoksisilin verilir Oral 1jenerasyon sefalosporinler, penisiline allerjisi olanlarda; eritromisin, azithromycin doz clarithromycin verilir Stafilokokların etkin olduğu düşünülüyorsa, büllözse; penisilinaza dirençli oral penisilin ör:dicloxacillin--cloxacillin veya Ijenerasyon sefalosporinler; cephalexin, cephradine veya , cefadroxil oral kullanılabilirCefixim Saureusa etkin olmadığı için kullanılmaz Amoksisilin/clavulanic asit, Clindamycin veya trimethoprim/sulfamethoxazole 160/800 mglıktan oral yolla günde iki kez verilebilir Gerekirse diğer antistafilokokal ajanlar da kullanılabilir Oral ajanlarla tedavi süresi bir haftadır

Dozlar : Penisilin : Oral penisilinV ; 25000-90000Ü/kg/gün, dört dozda, 10 gün ,erişkinde; 250 mg , oral, 4 kez/gün veya benzathin penisilinG ;300 000-600000Ü çocuk, 1200 000Ü erişkin olarak tek doz kas içine uygulanır

Amoksisilin : 25-50mg/kg/gün, üç dozda, erişkin:15gr iki-üç dozda

Ampicillin : 50-100mg/kg/gün, 4 dozda, erişkin: 2-4 gr/gün, 4 dozda

Oral 1jenerasyon sefalosporinler : Cephadroxil oral; 30mg/kg/gün, iki doza bölünerek, erişkinde 2gr iki doza bölünüp, , cefpodoxime; 10mg/kg/gün 2 dozda, erişkinde 800mg, iki doza bölünüp, cefprozil; 15-30mg/kg/gün iki doza bölünüp, erişkinde 1 gr/gün iki dozda, ceftibuten 9mg/kg/gün, bir doz, cephalexin ; 25-50mg/kg/gün 4 doza bölünerek, erişkinde günlük doz 1-4 gr, cephradine; 25-50mg/kg/gün 2-4 dozda ,erişkinde 250mgx4 doz

Erythromycin: Yenidoğanda doz : 2000grdan düşük ağırlıklı bebekte;10mg/kg ağırlıklıda 12 saatte bir , 2000grdan büyükte; 10mg/kg, 8 saatte bir , 20-50mg/kg 2-4 dozda erişkinde 6 saatte bir 250-500mg olarak

Azithromycin 5-12mg/kg gün tek doz, erişkin : 500mg/gün veya İlk gün 05 grdaha sonra 250 mg/gün toplam 5 günmaksimum doz; 600 mg
Clarithromycin 75 mg/kg/gün iki dozda, erişkinde 1 gr/gün, iki dozda, 10 gün verilir

Dicloxacillin : 3125-625 mg/kg-cloxacillin 125 mg/kg dörde bölünüp, erişkinde 250mg oral 4 kez/günde) veya sefalosporin: cephalexin, cephradine (25-50mg/kg) ikiye bölünüp(erişkinde 250mg , oral, günde 4 kez) veya , cefadroxil 30mg/kg /gün, iki dozda kullanılabilir
Amoksisilin/clavulanic asit:25-45 mg/kg/gün, 2-3 dozda(formülasyona göre), erişkin:15 gr/gün, üç dozda

Clindamycin : 2000grdan düşük yenidoğanda 5mg/kg, 12 saatte bir, 1 haftadan büyükse 5mg/kg 8 saatte bir, 2000grdan büyük ve 1 haftadan küçüklerde 5mg/kg, 8 saatte bir, bir haftadan büyüklerde 5mg/kg 6 saatte bir , infantlarda; 15-25mg/kg/gün 3-4 doz oral, erişkinde 150mg-450mg, 4 kez günde oral

Trimethoprim/sulfamethoxazole : 8mg/kg/gün(trimethoprime göre), 2 dozda, erişkin; 160/800 mglıktan oral yolla günde iki kez verilebilir
Korunma
Kişisel temizlik kurallarına uymak Cilt infeksiyonu olanlar antimikrobiyal tedaviye başladıktan 24 saat sonraya dek okula gönderilmemeli, mümkünse o sürede yakın temastan uzak durmalı