Amerikanca

AMERİKANCA i Leng Amerika Birleşik devletlerinin ingiliz ağzı
— ANSİKL Leng İngilizlerin Kuzey Amerika kıtasını sömürgeleştirdiği ilk yıllarda, sömürgelilerin diliyle Büyük Britanya'daki İngilizlerin dili arasında hiç bir ayrılık yoktu Fakat ulaşımın güç ve geç sağlanabilmesi, XVII ve XVIII yüzyıllarda mahallî ağızlarda birtakım özelliklerin doğmasına yol açtı Bu gelişme hızlanarak devam etti XIX ve XX yy larda ise ulaşımın daha çabuk sağlanmasıyle temaslar sıklaştı ve bu dil ayrılıkları silinmeğe yüz tuttu Gerçekten de, amerikan ağzı'nın en belirgin özelliği ülke çapında gösterdiği birlik ve tek-biçimliliktir Daha yerinde bir deyişle, lehçelere pek rastlanmaz, hiç değilse bunlar uzak veya yeni gelen göçmenlerin oturduğu bölgelerde bulunur Bununla birlikte, amerikan dilinde ana çizgileriyle üç grup belirlenebilmiştir: Doğu lehçesi (20 000 000 kişi tarafından konuşulur), Güney lehçesi (30 milyon) ve bunları yutan Middle West, yani Orta Batı lehçesi veya general american (genel amerikanca, 90 000 000)
Bazı dilbilimciler veya fonetikçiler bu gruplar içinde yirmi dört ağız ayırt etmişlerdir Ama bu ağızlarda görülen özellikler yalnız kelime ve telaffuz ayrılıklarıyle ilgilidir ve İngiltere'deki çeşitli lehçeleri birbirinden ayıran özellikler kadar belirgin olmaktan da çok uzaktır
Başlangıçtaki kızılderili diliyle göçmenlerin konuştuğu yabancı dillerin (Felemenkçe, Almanca, Fransızca, Polca, İsveççe, Çince vb) etkileri sanıldığı kadar güçlü olmamıştır Kızılderili dilleri çok az kelime bırakmış ve gramer veya telaffuz üzerinde hiç bir etki yapmamıştır Diğer dillerin etkileriyse bölgesel kalmış ve varlıklarını sürdürebildikleri gibi amerikan sızmasına karşı da dayanabilmiş ufak toplulukların sınırlarını aşmamıştır Bunun en açık örneği Louisiana'da kreol fransızcasının, Kanada sınırı yakınlarında Kanada fransızcasının, Güneybatıda ve Batıda Meksika ispanyolcasının, Pennsylvania ve Middle West'te Almancanın, iskandinavcanın, italyancanın, Yidişin vb yaşamağa devam etmesidir Zenciler, Güney'de, Georgia ile iki Karolina'nın kıyı bölgelerinde «gullah» adında bir dil yaratmışlardır Bu dil, bozulmuş ingilizceyle Zencilerin eskiden Afrika'da konuştukları dilden meydana gelmiştir
Görülüyor ki amerikan dili, bir ingiliz dili olarak kalmaktadır Gramer bakımından ana dilden az ayrılırsa da, kelime hazinesi yönünden esneklik ve özümleme gücü gösterir Bu nitelikler, yeni kelimeleri, argoyu, yabancı kelimeleri benimsemesini, daha önceden bilinen veya kullanılan kelimelerin anlamlarını genişletmesini veya değiştirmesini sağlar Oysa İngiltere İngilizcesi daha sabit ve daha tutucudur
Bütünüyle ele alındığında, amerikan telaffuzunun ingiliz telaffuzundan şu hususlarda ayrıldığı görülür: ingiliz söyleyişi daha baskın, daha açık ve daha kesintilidir; İngilizcede tını daha oynaktır, ses perdesi de daha çeşitlidir Amerikan kelimelerinin yüzde 28'i, İngilizcedeki aynı kelimelerden değişik söylenir Demek ki bazı dilbilimcilerin tersini ispat etmeğe çalışmasına rağmen, Birleşik devletlerin başlıca dili amerikanca adını hak eden bağımsız bir dil değildir Bir ingiliz ağzı olarak kalmaktadır