Poliüretan

Alm Polyurethan (n), Fr Polyuréthane (m), İng Polyurethane Bir diizosiyanatın, diol, diamin veya dikarboksilli asit gibi en az iki aktif hidrojen bulunduran bir bileşikle meydana getirdiği polimer madde nOCN (CH2)6 NCO+n HO-(CH2)4-OH®

1,6-hekzametilen + 1,4-bütandiol ® Poliüretan diizosiyanat

Diizosiyanatlar içinde ençok kullanılanlar toluen diizosiyanat ve hekzametilen diizosiyanattır Hekzametilen diizosiyanattan elde edilen poliüretan üstün bir elyaftır Bu elyaf poliamidlere benzemesine rağmen yumuşama sıcaklığı düşüktür

Kaplama köpük için olan poliüretan en çok toluen ile, reaksiyona girmemiş -OH’a sâhip olan bir poliesterin reaksiyonundan elde edilir

Poliüretan köpük elde etmek için önce izosiyanat su veya monokarboksilli asitle reaksiyona sokulur Su ile reaksiyondan amin ve CO2, asitle reaksiyondan amid ve CO2 elde edilir Bu ürünler üzerine tekrar izosiyanat ilâve edildiğinde izosiyanat ile amin (veya amid) birbirlerine bağlanırlar Bu elde edilen üzerine de serbest (-OH) grubu bulunan poliesterden belirli miktarda ilâve edilerek, oldukça hafif poliüretan köpük elde edilir

Poliüretan sert, parlak, çözücülere dayanıklı kaplamalardan, aşınma ve çözücülere dayanıklı lâstiklere, esnek veya sert köpüklere kadar çok çeşitli şekilde üretilir

Poliüretan köpükler, ısı ve ses izolasyon maddesi olarak, mobilyaların, kırılacak maddelerin taşınmasında ve döşemelerde kullanılır Sert poliüretan köpükler ince yapıya sâhip uçak kanatlarının içine konur

Esnek poliüretanla kaplı lâstikler, çözücülere ve aşınmalara karşı dayanıklı olurlar