Ali Rıza Paşa Kabinesinin Çekilmesi,İstanbul'un İşgali Ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin Toplanması > İstanbul'un İşgali >

Baylar, İstanbul'da Onuncu Tümen Komutanından Ankara'da Yirminci Kolordu Komutanlığına 9 Mart 1920 gün ve 465 sayılı, şifre ile kapatılmış bir yazı, 14 Mart 1920 günü geldi Açılmışı şu idi:
Mustafa Kemal Paşa Hazretleri'ne
İngilizlerin Türk Ocağına el koymaları üzerine, Milli Talim ve Terbiye binasına taşınan Ocağın bu yeni taşındığı yer de dün öğleyin gene İngilizlerce yeniden işgal edilmiştir efendim 9 Mart 1920 (Hâdi)
Baylar, 1920 yılı Martının 16'ncı günü öğleden önce saat onda, makine başında şöyle bir tel verildi:
İstanbul, 1631920
Ankara'da Mustafa Kemal Paşa Hazretleri'ne
Bu sabah Şehzadebaşı'ndaki Mızıka Karakolu'nu İngilizler basıp, oradaki askerlerle İngilizler çarpışarak, sonunda, şimdi İstanbul'u işgal altına alıyorlar Bilgilerinize sunulur
Manastırlı
Hamdi
Ben bu telin altına kurşun kalemiyle "Tez elden Kolordulara benim imzamla, M Kemal" işaretini koyduktan sonra, bu teli verenden açıklayıcı bilgi almaya başladım Manastırlı Hamdi Efendi durmadan bilgi vermeyi sürdürdü:
Bizim en güvendiğimiz bir arkadaşımız var ki, yalnız o değil herkes, yani gelenler söylüyorlar Şimdi de Harbiye'ye girdiklerini haber aldık Dahası, Beyoğlu telgrafhanesinin önünde İngiliz erleri olduğunu öğrendik; fakat telgrafhaneyi işgal edip etmeyecekleri belli değildir
Bu sırada baylar, Harbiye telgrafhanesinden görevli Ali, bilgi vermeye başladı:
Sabahleyin İngilizler basarak, altı kişi şehit oldu; on beşe yakın da yaralı var Şimdi İngiliz erleri dolaşıyor Şimdi, işte İngiliz erleri Harbiye Nazırlığına giriyorlar İşte içeri giriyorlar Nizamiye kapısına Teli kes! İngilizler buradadır
Yeniden Manastırlı Hamdi Efendi bizi buldu:
Paşa Hazretleri, Harbiye telgrafhanesini de İngiliz deniz erleri işgal edip teli kestiği gibi, bir yandan da Tophane'ye giriyorlar Bir yandan da zırhlılardan asker çıkarılıyor Durum ağırlaşıyor efendim Sabahki çarpışmada 6 şehit, 15 yaralımız vardır Paşa Hazretleri, yüce buyruklarınızı bekliyorum16 Mart 1920
Hamdi
Hamdi Efendi teli şöyle sürdürdü:
Sabahleyin bizim erler uykuda iken, İngiliz deniz erleri karakola gelip giriyor Erlerimiz uykudan şaşkın kalkınca çarpışmaya başlanılıyor Sonunda bizden altı kişi şehit oluyor, on beş kişi yaralanıyor Bunun üzerine, önceden bu alçaklığı tasarlamışlar ki, hemen zırhlıları rıhtıma yanaştırıp Beyoğlu bölgesini ve Tophane'yi işgal etmişler Bir yandan da Harbiye Nazırlığını işgal etmişler Dahası, şimdi ne Tophane ve ne de Harbiye telgrafhanesi bulunamıyor Şimdi de haber almış olduğuma göre, Derince'ye dek yayılıyorlarmış efendim
İşte Beyoğlu telgrafhanesi de yok Orasına da el koydular sanırım Tanrı korusun Buraya da gelmesinler İşte Beyoğlu telgraf görevlileri, müdürleri geldiler Kovmuşlar
Bir saate dek burası da işgal olunacaktır Şimdi haber aldım efendim
Rahmetli Hayati Bey, ilk haberi veren telyazısı üzerine benim yaptığım işarete uygun olarak verilen bilgileri özetlemiş Rumeli ve Anadolu'daki bütün komutanların adreslerine çektiriyordu Bir an önce İstanbul üzerinden Edirne'ye çektirilmesini söylemiştim (belge: 255) Hamdi Efendi :
Yüce buyruklarınız yerine getiriliyor Edirne'ye yazıyorum, bütün merkezleri hazır ettirdik
diye bildirdi Hamdi Efendi'den:
Milletvekilleri için bir haber aldınız mı? Meclisi Mebusan telgrafhanesi ile haberleşme oluyor mu?
diye sordum Hamdi Efendi:
Evet oluyor On Dördüncü Kolordu Komutanı hazır Paşa istiyordu, verelim mi?
Baylar, bundan sonra artık Hamdi Efendi'nin sözünü işitmedik İstanbul telgraf merkezinin de işgal edilmiş olduğu kanısına vardık