Ragnar Anton Kittil Frisch |
08-22-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ragnar Anton Kittil FrischRagnar Anton Kittil Frisch (Oslo, 3 Mart, 1895 - 31 Ocak, 1973), iktisatçı Norveçli 1969'da ilk defa verilen Nobel İktisat Ödülü'nü, özellikle ekonometri bilim dalının kurucusu olması nedeniyle, kazanmıştır Ragnar Frisch okulu bitirince babasının kuyumculuk firmasında çırak olarak hayata atıldı Ustalik brövesi alıncaya kadar Oslo Üniversitesi'nde en kısa ve en kolay bir branş olarak gördüğü iktisat bölümüne devam etti 1919da üniversite iktisat master diplomasını aldı Ertesi yıl ustalık unvanı alıp babasının firmasına ortak olarak katıldı 1920-1923de Oslo Üniversitesi'nden bulduğu bir bursla iktisat ve matemetik mezuniyet üstü çalşmaları için Fransa ve İngiltere'ye gitti 1923de ciddi olrak akedemik kariyere girdi ve 1925de Oslo Üniversitesi'nden matematik istatistik üzerinde bir doktora kazandı Akademik kariyerde ilerlerken 1927de Birleşik Amerika'ya Rockafeller bursu ile gitti 1931de Oslo Üniversitesi'ne profesör oldu 1932 aynı üniversitede Rockafeller finansmani ile Iktisat Enstitüsü'nü kurdu ve bu kurumun ilk araştırma direktörü olarak tayin edildi Bu görevlerine emekliliğine kadar devam etti Frisch iktisadin bir modern bilim dalı olarak ortaya çıkmasının temelini sağlayanlarin başında geldiği kuşkusuzca söylenebilir İktisadın matematiksel ifadesi alanında birkaç gayet çok degerli temel katkıda bulunmuştur ve yeni ekonomik kavramlara şahsen özel isimler vermiştir 1926da tüketim teorisini yeni-Walrasiyen matematik baza Frisch koymuştur 1965de üretim teorisini formalize etmiştir 1927de zaman serileri üzerine 1934de doğrusal regresyon üzerine çalışmalar yaparak 1930da Econometrics Society (Ekonometri Kurumu)nu Frisch kurmuş ve bu kurumun yayın organı olan Econometrica dergisinin editörlüğünü 20 yıl kendisi yapmıştır Makroekonomi teriminin adını 1933de Frisch vermiştir 1933de ekonomik dalgalanmalari darbeyle-yayılması uzerinde yaptığı çalışmalar modern Klasik konjonktor dalgalanması teorisinin temelini sağlamaktadır Modern devlet sosyal muhasebesi ve iktisat planlaması alanlarında ekonometrik modellemenin baş rol oynamasında Frisch'in rolü çok büyüktür 1993de Fredrick Waugh ile birlikte tanınmış Frisch-Waugh teoremini ortaya çıkartmıştır |
|