Pierre Corneille Yaşamı |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Pierre Corneille YaşamıYaşamı Erken yaşamı ve o dönemin oyunları Corneille, Rouen, Fransa'da, Marthe le Pesant ve Pierre Corneille'in (rütbesiz bir memur) çocuğu olarak dünyaya gelmiştir Zorlayıcı bir Cizvit eğitimi aldıktan sonra on sekiz yaşında hukuk eğitimi almaya başladı Bu eğitimden sonraki uygulamaları genellikle başarısız oldu Corneille'in babası, oğlu için Rouen Orman ve Nehir Bakanlığı'nda iki tane önemli mevkide ona yer ayarladı Bakanlık'ta çalışırken ilk oyununu yazdı Oyunu, bir komedi olan Melite'yi ne zaman yazdığı kesin değildir, ancak ilk defa 1629'da bir gezici tiyatro kumpanyasına sunduğunda ortaya çıktı Kumpanya oyunu kabul etti ve repertoarlarının bir parçası yaptılar Oyun Paris'te iyi karşılandı ve Corneille, düzenli olarak oyunlar yazmaya başladı Aynı yıl Paris'e taşındı ve kısa zamanda Fransız tiyatrosunun önemli isimlerinden biri haline geldi Melite'yle başlayan ilk oyunları, Fransız ortaoyunu geleneğinden uzaklaşarak, revaçta olan asil Paris dilini ve hareketlerini yansıtıyordu Corneille, zamanındaki komedilerini "une peinture de la conversation des honnetes gens" ("soylu sınıfının konuşmalarının bir tablosu") olarak nitelendirmiştir İlk gerçek trajedisi, 1635 yılında sahneye konan Medee'dir Les Cinq Auteurs (Beş Şair) 1634 yılı Corneille'e ilgiyi daha da arttırdı; Kardinal Richelieu'nün Rouen'e gezisi anısında şiirler yazması istendi Kardinal, Corneille'i keşfetti ve Les Cinq Auteurs'ün arasına kattı ('Beş Şair'; aynı zamanda 'Beş yazarlık cemiyet' olarak da çevrilir) Bu cemiyette; Guillaume Colletet, Boisrobert, Jean Rotrou, ve Claude de Lestoile de vardı Bu beşli, Richelieu'nun erdemi ön plana çıkaran yeni tiyatro anlayışını gerçek hayata geçirmek için seçilmişti Richelieu fikirlerini sunucak, bu yazarlar da tiyatro formunda bu fikirleri işleyeceklerdi Ancak Kardinal'in emirleri, emirleri daha genişletmeye çalışan Corneille için fazla katıydı ve böylece zamanla ikisinin arasında anlaşmazlıklar oluşmaya başladı Corneille'in cemiyetteki ilk anlaşmasının süresi bitince, Les Cinq Auteurs'ü bıraktı ve Rouen'e döndü Querelle du Cid Üç birlik kuralına göre bir oyunun gündoğumundan günbatımına değin geçen süre içinde (zaman birliği), aynı yerde (mekan birliği) geçmesi ve birkaç olay ya da durumu birden ele almak yerine tek bir olay üzerinde yoğunlaşması (eylem birliği) gerekiyordu Gerçekte bu kuram, Aristoteles'in, trajedinin nasıl bir sanat türü olduğunu tanımlamaya çalıştığı Peri poetikes (Poetika) kitabının yanlış anlaşılmasından kaynaklanıyordu Corneille'nin Richelieu'yle anlaşmazlığından sonra yaptığı ilk oyun, genellikle en iyi oyunu sayılan Le Cid'dir (Arapça'da yaklaşık olarak paşa ünvanına denk gelen 'al sayyid' kelimesinin Fransızcaya uyarlanması sonucu oluşan sözcük) Oyun, Huillem de Castro'nun Mocedades del Cid (1621) oyununun üzerine kuruludur Günümüzde Fransız tiyatro tarihinin en önemli oyunu sayılan Le Cid ilk sahnelendiğinde büyük ilgi topladı Corneille ile rakip yazarlar Mairet ve Georges de Scudery arasında oyun yüzünden başlayan kuramsal tartışmalar karşılıklı suçlama yazılarıyla sürdü Oyunun 1637 versiyonu, klasik trajedi/komedi ayrımına karşı çıkarak bir trajikomedi olarak sunuldu Le Cid, muazzam bir başarı olarak görülmüşse de, Querelle du Cid (Fransızca'da 'Sid Tartışması' demektir) olarak bilinen çok ateşli bir polemiğin konusu olmuştur Bunun üzerine Richelieu, o sıralarda yeni kurulan Academie Française'in bu konuda bir karar vermesini istedi Richelieu'nün Academie Française'i oyunu başarılı bulsa da kusurlu olduğunu savunmuştur Richelieu'nün Akademi'sine göre geleneksel Zaman, Yer ve Olay Birliği'ne (Zaman Birliği bütün olayın yirmi dört saatlik bir zaman diliminde geçmesini, Yer Birliği oyunda olayın olduğu sadece bir mekanın olmasını, Olay Birliği'yse de olayın sadece bir problemin çevresinde dönmesi gerektiğine inanır) saygı duymadığı savunmuşlardır Yeni kurulan Academie, döneminin kültür-sanat aktivitelerinin en önemli eleştirmeniydi ve aslında Fransız diliyle ilgili çalışmalar yapsa da Richelieu'nun kendi emri üzerine Le Cid'in bir incelemesi yapılmıştır Academie'nin oyun hakkındaki düşünceleri Jean Chapelain tarafından Les Sentiments de L'Academie française sur la tragi-comedie du Cid (1637; Academie Française'in Le Cid Trajikomedisi Üzerine Görüşleri) adlı belgede belirtilmiştir Oyunun estetik açıdan başarılı, ama tiyatro tekniği açısından yanlış, ahlaki açıdan ise yetersiz olduğu belirtildi Bu suçlamaların kaynağını, tiyatronun ahlaki nasihatler için bir kaynak olduğu inancıydı Önemli bir yazar olan Georges de Scudery bile oyunu, Observations sur le Cid ('Le Cid üzerine gözlemler') (1637) adı altında sertçe eleştirmiştir Richelieu, Academie Française'in bu görüşüne dayanarak Le Cid'in sahnelenmesini yasakladı Bu tartışma, Corneille için fazla büyüdü ve sonunda Rouen'e geri dönmeye karar verdi Oyunlarından biri kötü bir şekilde eleştirilince, toplumdan uzaklaştığı bilinmektedir Yazarın iki oyunu da Orta Çağ İspanya'sında yaşamış olan Rodrigo Diaz de Vivar efsanesi üzerinde kuruludur Querelle du Cid'e tepki Tartışma ortamının durulmasının ardından, Corneille, 1640'ta Paris'e geri döndü Querelle du Cid, Corneille'in tiyatro kurallarına daha da dikkat etmesine neden oldu ve bu diğer oyunlarında kendini gösterdi Bu dönemdeki trajedileri; Horace (1640, Richelieu'ye adanmıştır), Cinna (1643) ve Polyeucte'dir (1643) Le Cid'le beraber bu oyunlar, genellikle 'Klasik Dörtleme' olarak bilinirler Corneille ayrıca, Academie'nin eleştirilerini dinleyerek Le Cid'i, geleneksel tiyatro kullarına daha yakın hale getirmek için iki kere değiştirdi Oyunun 1648, 1660 ve 1682 versyonları artık 'trajikomedi' adıyla değil, trajedi adıyla sunuldu Corneille'in ünü 1640ların ortasında daha da yayıldı ve ilk antolojisi basıldı 1641'de, yedi çocuğunun annesi olan Marie de Lamperiere'le evlendi Bu dönemde, Corneille genellikle trajediler sunmuştur: La Mort de Pompee (1644), Rodogune (1645), Theodore (1646) ve Heraclius (1647) Ayrıca bunların yanında bir de komedi yazmıştır: Le Menteur (1644) Pertharite'nin 1652'de aldığı kötü yorumlar, Corneille'in hevesini kırdı ve tiyatroyu bırakmasına neden oldu Tiyatrodan sonra, Thomas a Kempis'in Imitation of Christ'ının nazım bir çevirisine başladı ve bu eseri 1656'da tamamladı Nerdeyse sekiz yıllık bir yokluğun ardından, Corneille, 1659'da tiyatroya geri dönmeye ikna edilebildi Tiyatroya döndükten hemen sonra, XIV Louis tarafından beğenilen Oedipe'i yazdı Ertesi yıl, kısmen kendi tarzının savunması olan Trois discours sur le poeme dramatique'i ('Dramatik şiir üzerine üç söylev') yayımladı Corneille'in bir anlamda Querelle du Cid'e karşı savunması olan bu eserde, aynı zamanda klasik tiyatro kurallarının önemini kabul etmiş ama bu kuralları Le Cid'de kırışını da mantıklı bir şekilde açıklamıştır Corneille'e göre, Aristoteles'in dramatik rehberi katı kurallar sunmaktan çok yoruma açık bir eserdir ve bu kuralların bu kadar katı uygulanması gelişmeyi önleyecektir Son oyunları Corneille, birçok eser yazan bir yazar olmasına rağmen (1659'dan sonra on dört yıl boyunca her yıla bir oyun) bu oyunları, eski oyunları kadar tutulmadı Diğer oyun yazarları daha çok revaçtaydı 1670'de Corneille ve rakibi olan Jean Racine'e, aynı olay üzerinde farklı oyunlar yazmaları söylendi İki oyun yazarı da diğerinin de aynı şeyi yaptığından habersizdi ve oyunlar tamamlandığında Corneille'in Tite et Berenice'i (1671), Racine'in Berenice'inden daha üstün görülmüştür Moliere de bu zamanlar da fazlasıyla ünlüydü ve Corneille'le bir komedi olan Psyche'yi (1671) yazmıştır Corneille'in daha sonraki oyunları genellikle trajedilerdi Bunlar; La Toison d'or (1660), Sertorius (1662), Othon (1664), Agesilas (1666) ve Attila'dır (1667) Corneille'in en son oyunu Surena'dır (1674) Bu oyundan sonra, sahneyi son kez terketmiş ve 1684'te, Paris'teki evinde ölmüştür St Roch kilisesine gömülen Corneille, 1821'e kadar mezartaşsız bir şekilde gömülü kalmıştır Kaynak : Wikipedia |
|