Boşnak Kültürü Hakkında Herşey - Boşnak Türkleri

Boşnaklar,
Osmanlı devleti döneminin ümmetçi yapısından 1960'lar Yugoslavya'sına kadar, farklı şekillerde de olsa, yüzyıllarca dine dayalı bir kimlik tanımı içinde yer almışlar, Bosna-Hersek ve Sancak'ta yaşayan Ortodoks veya Katolik Güney Slavları ise Sırp veya Hırvat milletlerinin bu bölgelerdeki uzantıları kabul edilmiştir 1963'de Yugoslavya'nın SosyalistFederalCumhuriyet tanımına geçişi ile birlikte Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti yönetiminde Sırpların egemen konumunun zayıflamaya başlaması Boşnaklar için yeni bir milli kimlik tanımının yolunu açmıştır 1961'de ortaya atılan "Etnik Müslüman" terimi ile Boşnaklar bu isim altında Bosna-Hersek'in yönetiminde Sırpların ve Hırvatların yanısıra söz sahibi hale gelmişlerdir 1968'de Müslüman milleti, dini mensubiyeti ifade eden müslüman (küçük harfle) teriminden farklı bir anlam içerecek şekilde Yugoslavya anayasasına girmiştir (Bu anlama göre, örneğin, Yugoslavya Arnavutları, (ekseri) müslüman olup, Müslüman değildiler) Bosna-Hersek'in bağımsızlığını kazanmasından sonra ise, Boşnak terimi milli bir anlam kazanmış olup, evrimini halen sürdürmektedir
Bu anlamda Sırbistan-Karadağ2002 ve 2003 nüfus sayımı verilerine ve bireylerin kendi tanımlamalarına göre önemli bir Boşnak nüfus bulunmaktadır Sözkonusu veriler şu şekildedir:
Sancak'ta; Boşnaklar 193,026 kişi (toplam nüfusun % 4531'i), Sırplar 156,852 kişi (toplam nüfusun 3682%), Karadağlılar 29,892 kişi (toplam nüfusun % 702'i), Müslüman milleti 27,047 kişiye (toplam nüfusun % 635'i);
Karadağ'da; Karadağlılar 267,669 kişi (toplam nüfusun % 4316'i), Sırplar 198,414 kişi (toplam nüfusun % 3199'i), Boşnaklar 48,184 kişi (toplam nüfusun % 777'i), Arnavutlar 31,163 kişi (toplam nüfusun % 503'i), Müslüman milleti 24,625 kişi (toplam nüfusun % 397'i), Hırvatlar 6,811 kişi (toplam nüfusun % 11'i)
Ayrıca, Sırbistan, Hırvatistan ve Makedonya'da % 1'ler civarında küçük bir Boşnak nüfus yaşamakta, işgücü göçü nedeniyle başta Almanya gelmek üzere Batı Avrupa ülkelerine yerleşmiş Boşnaklar da bulunmaktadır

Tarih
Boşnak toplumunun en eski kökleri,21 bin yıl önce Last Glacial Maximum u takiben Balkanlar' da genişleyen antik topluma dayanabilirFatih Sultan Mehmed,Fatih Sultan Mehmed Bosna'yı aldığı zaman sedece Katolik' lere değil Bogomill mezhebindeki Bosna Hıristiyan'larına da çok müsamaha göstermiş ve onların devlet hizmetinde yetişmelerini sağlamıştırİsa'yı Allah'ın kulu olarak kabul etmeleri ve Muhammed'i tanımalarından dolayı Bogomiller Müslüman'lara daha yakın görünüyorlardıTürk'lerin vicdan hürriyetine hürmet göstermeleri,bir kaç asır Katolik klisesi ile bu mezhep krallarının ve Macar'ların zülmüne uğrayan Bogomill Boşnaklar sırp ve bulgarların zulmüne uğrayanPomaklarında toplu olarak islamiyeti kabul etmelerine sebeb olmuşturBogomill mezhebine bağlı olan Boşnaklar,savaş kabiliyetleri,Macar'ları iyi tanımaları sebebiyle Macaristan ile yapılan savaşlarda etkin bir rol oynamışlardırMüslüman Boşnaklar her zaman Osmanlı Devleti'nin kuzeybatı hududunu yalnız başlarına savunmuşlardırBoşnaklar İslamiyet'i kabul etmeleri,devlete bağlılıklarını kanıtlamaları sayesinde Osmanlı Devleti'nin çeşitli kademelerinde görev yapmışlardır,hatta defterdar,kaptan-ı derya ve sadrazam dahi olmuşlardırHersekzade Ahmed Paşa (1497-1516) beş kez sadrazamlığa getirilmiştir


==K ü l t ü r==

===Folklor===
Boşnak folklorü 15nci yüzyıla tarihlenen uzun bir geleneğe sahiptir Boşnak kültüründeki pekçok unsur gibi onların folklörleri Slavik karışımı ve Doğu etkisindedir Tipik olarak 19ncı yüzyıldan önce yer alır
Boşnak folkloründe iki popüler karakter, '''düzenbaz''' ve '''kahraman''' görülür Muhtemelen ilkinin en meşhur örneği [[Nasreddin Hoca]], yerel folklor Boşnak kompozisyonunda çeşitli fıkralara sahiptir Diğer düzenbazlar akıllı bilge adamı içerir Sözde,bir yerel memur yere yapılacak olan bir kilise için onun bir hayvan derisinden büyük olmamasını talep etmekteydi Bilge adam, o zaman hayvan derisini ince şerit halinde keser ve onu toprağın üzerine bir kilisenin yapılmasına elverişli olacak şekilde dizerek kilise için bir sınır oluşturur

===Dil===
Boşnaklar,[[Boşnakça]] konuşurlarTürkiyede pomaklar ile bu dil hemen hemen şive farkı hariç aynıdır yalnız pomaklar kril alfabesini kullanır ve güney Rusçaya daha yakın olarak kabul edilirBu lisan [[Sırpça]] ve [[Hırvatça]] 'dan yazım ve gramer bakımından biraz deişiktirBoşnak dili,[[Almanca]]'da olduğu kadar diğer komşu lisanlarda kullanılmayan çok sayıda doğusallık içerir
Boşnakça ayrıca kendine özgü iki yazılış biçimine sahiptiBunların ilk '''Begovica''( ayrıca Bosansika olarak da söylenir) [[Kiril abecesi]];ikincisi ise Arab abecesidirBugün, bu iki kullanım da hemen hemen ölmek üzeredirÇünkü,günümüzde bu kullanımın [[okur yazar]] sayısı oldukça azdır

===Din===
Boşnakların çoğu Müslüman olsa da, bazıları [[Ateizm]] ,[[Agnostisizm]] ve [[Deizm]]'e inanırBundan dolayı '''Secular Hümanizm''' '''Dünya Görüşü''' ''Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'' zamanı boyunca yaygındıGeçmişte ülkede [[Sufilik]]'in büyük bir rol oynamasına karşın ,[[Bosna-Hersek]] ' te çoğu Müslüman İslam'ın [[Sunni]] [[mezheb]]ine bağlıdır

Boşnak Türkleri
Bosna Beyliği; Atillah Hun'un Avrupa'yı haraca bağladığı günden bugüne kadar, hep Sırbistan Krallığı'nın başının belası olmuştur Boşnaklar da Yugoslav kökenlidir ve hala Yugoslavca konuşurlar Tarih boyunca Yugoslav Krallığı’na karşı kim savaştı ise, onlarla bir olmuşlardır 13 yüzyılda Osmanlıların Balkanları işgal etmeye başlaması ile birlikte, Osmanlılarla birlikte olmuşlar ve Hristiyanlık dinini terk ederek Müslüman olmuşlardır
29 Osmanlı Padişahından sadece Ertuğrul Gazi'nin annesi Anadoluludur Diğer Osmanlı saray kadınlarının ezici çoğunluğu Yugoslav'dır Yani Boşnak'tır Her ne kadar Yeniçeri Ocağının devşirme Hristiyan çocuklarından oluştuğu söylense de, bu doğru değildir Yeniçeri Ocağı; Boşnak saray kadınlarının, kendi akrabalarını getirip Osmanlı yatılı mekteplerinde okutarak, Osmanlıya yönetici yapıyorlardı Osmanlı saray entrikalarının çoğu da bu Boşnakların sarayı yönetme arzularından kaynaklanıyordu Kısacası, Afgan kökenli Osmanoğulları'nın yöneticileri hep Boşnaklardan oluşmuştur Günümüzde de bu aynen devam ediyor
Her ne kadar 1825'te, 4Murat döneminde Yeniçeri Ocağı dağıtıldı ise de, Yeniçeriler Osmanlı ordusunu ve yöneticiliğini sürdürmeye devam ettiler Birinci dünya savaşında, cephede mağlup olan Osmanlı Paşaları, cepheyi terk ederek soluğu İstanbul'da aldılar Cephe kaçağı paşalara İstanbul dar gelmeye başladı Hatta bunlardan bazıları, başka cephelere atanmasına rağmen, görev yerlerine gitmiyorlardı Sonunda, bu yeniçeri torunları, son bir kez daha Osmanlıya karşı kazan kaldırdılar ve Osmanlı Hilafetini ve Hanedanlığını devirdiler O günden beri de devleti aracısız, direkt kendileri yönetiyorlar Osmanlı, Balkanlardan çekilmeye başlamasıyla birlikte, yerli işbirlikçileri de Balkanları terk etti ve Anadolu'yu büyük bir muhacir dalgası sardı Bunların çoğunluğunu da Boşnaklar oluşturuyordu Yeniçeri Ocağının dağıtılması, bunlara arazi dağıtılması ve evlenme izninin çıkmasıyla, Anadolu'da çoktan bir Boşnak kolonisi oluşmuştu Daha sonra gelenler de bu akrabalarıyla çabuk kaynaştılar
İkinci Boşnak göçü, ikinci Dünya Savaşı'ndan sonra oldu 1942'de Alman Nazi Orduları, Yugoslavya'ya saldırdılar Boşnaklar, hemen Nazilerle bir oldular Naziler Yugoslavya'yı işgal ettiğinde, Hırvat kökenli Tito, Kızıl Yıldız isimli gizli bir örgüt kurdu ve Nazi işgaline karşı özgürlük mücadelesine başladı Naziler, Boşnaklardan oluşan Müslüman SS birliklerini kurarak, Tito'nun Kızıl Yıldız Örgütüne karşı acımasız bir mücadele başlattılar Ancak, Naziler savaşı kaybedip geri çekilince, iktidara gelen Tito yönetimi döneminde, Müslüman SS birliklerini oluşturan Müslüman Boşnakların önemli bir kesimi, Türkiye'ye göç etmek mecburiyetinde kaldı Bugün Türkiye'de oluşan asker-sivil yönetim erki, bu muhacirlerin çocuklarından oluşuyor Mesela, Tansu Çiller'in babası, Müslüman SS birliklerinde bir komutandı Türkiye 'ye geldiğinde Türkçe bilmiyordu Yıllar sonra, Türkçeyi öğrenince de vali oldu
Günümüzde Boşnak kökenli Osmanlı saray kadınlarının çocukları ve akrabaları Ergenekon'dan çıkıp Anadolu'ya Asena isimli dişi kurdun peşine takılarak geldiklerini iddia ediyorlar İri kemikli, sarı saçlı ve yeşil gözlü tiplerine baktığımızda, hemen de Ortaasyalı oldukları anlaşılıyor
Her ne kadar, Yeniçeri Ocağı mensuplarının Bektaşi, dolayısıyla da Alevi oldukları söylense de, bu tamamen tarihi gerçekleri çarpıtan görüşlerdir Çünkü Yeniçeriler Müslüman Boşnak çocuklarından oluşuyordu Ayrıca, 300 yıl boyunca Alevilere karşı yapılan katliamları Yeniçeriler yapıyordu Nasıl oluyor da bir alevi asker ocağı, sadece suçu Alevi olmak olan insanlara karşı katliamlar uyguluyor? Aslında Haçlı Avrupa Hıristiyanlığına sahip Boşnaklar, hiçbir zaman tam anlamıyla Müslüman olmadılar Sadece, İslamımsı bir İslam'ı benimsediler Günümüzde bunu laiklik dinine dönüştürdüler Kendileri gibi olmayan bütün Müslümanlığa karşılar Özellikle, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya gelen Boşnak muhacirlerin tamamı, sadece yeminli bir Alevi düşmanı değil, aynı zamanda Anadolu'daki yerli bütün Hıristiyanlara karşı kin ve nefret doludurlar Bunlar, Avrupa'daki Hıristiyanlardan gördükleri baskıları, Anadolu'daki yerli Hıristiyanların üzerine kin ve nefret olarak kustular Pontus Rumları, Ermeniler ve Süryaniler bunlardan bazılarıdır Bu baskılar sonucu, bunlar ya yok oldu ya da Müslüman Boşnaklara uyum sağlamak zorunda kaldılar Müslüman Boşnak ve Kürd ilişkilerine gelince; bunlar Kürdlerden nefret ederler Kürd varlığını tamamen red ettikleri gibi, Kürdleri; ehlileştirilmesi gereken dağ Türkleri olarak görürler Sadece cumhuriyet döneminde, 22 sefer Kürdlere karşı katliam uyguladıklarını kendileri itiraf ediyorlar Böylece de bunlar, hemen şimdiden 23 Kürd katliamı için hazırlıklara başlanması gerektiğini de düşünüyorlar(!)
Cephe kaçkını Boşnak kökenli Osmanlı paşalarının kurduğu Türkiye Cumhuriyetini günümüzde de, bu paşaların torunları yönetiyor Günümüzde devlet yöneticilerinin tamamına yakını Müslüman Boşnaklardan oluşuyor Bir kere İçişleri, Dışişleri ve Savunma Bakanlıklarında görev alabilmek için, kırmızı kaplı Anayasaya göre, Boşnak kökenli olmak gerekiyor Bunlara göre, herkes devlet düşmanı ve haindir Zaman zaman kışlalarına çekilseler bile, devlet yönetim erki hep bunların elinde olmuştur Bazen kendileri Anayasayı tamamen rafa kaldırmalarına rağmen, aynı Anayasayı ihlal ettikleri gerekçesiyle, insanları idam ettiler Müslüman Boşnaklar, Türk ırkçılığında hep baş rol oyuncusu oldular
Türkiye'deki yönetici Boşnak Türklerinin kimliklerini teker teker yazmaya kalkışsak, buna ne zaman ve ne de kağıt kalem yeter Celal Bayar, Adnan Menderes, Süleyman Demirel ve Tansu Çiller bunlardan bazılarıdır Yukarıda da belirttiğim gibi, devlet yönetiminin tamamına yakını bunların elindedir Zaten, 600 yıllık Osmanlı ve 83 yıllık cumhuriyet döneminde, hiçbir zaman Ortaasya kökenli Türkmen yönetici olmamıştır
Boşnak kökenli saray kadınlarının torunları, devlet yönetimini ellerinde tuttukları gibi, medya, sanat ve ekonomi de bunların tekelindedir Ekonomik alanda bunların görüşlerine ters düşen birileri olursa, derhal ya yok olur ya da iflas eder Çünkü devlet bankaları bunların denetimindedir Sadece ekonomik alanda değil, sosyal ve siyasal yaşamın hiç bir alanında, bunların görüşlerinin aksi olamaz Şayet olursa, o insanların hali haraptır Bunların İslamımsı inançlarına uydurmaya çalıştıkları laiklik dinine ters düşen irticacıdır Velhasıl, bunların borazanının dışında, Türkiye'de hiç kimse ıslık bile çalamaz Şayet böyle bir aksilik olur da, birleri ıslık çalmaya kalkışırsa, ya ilkel bir darbe olur ya da post modern bir darbe Ergenekon'dan gelen Yugoslav muhacirlerini kimse kızdırmaya kalkışmasın

Bosna-Hersek’te evlilik gelenekleri

BOSNA-HERSEK’te savaştan sonra geleneklerin bir çoğu değişmiştir Dernekler bu gelenekleri sürdürmek için çalışmalarını sürdürmektedir Evlenme çağına gelmiş genç damat adayının tarafı gelin adayının büyüklerinin yemeğine davetli olarak katılırlar Bu yemekte uygun görülürse evlenecekler arasında söz yapılması için damat tarafı gelin tarafından tarih belirlenmesini ister

Damadın kabulü kahvede
Evlenecek kızın aile büyükleri damat adayı hakkında bir karara vardıktan sonra kahve ikramına geçilir Kahve şekerli ise damat adayı evliliğe uygun görülmüş demektir, eğer kahve sade ise damat adayı evliliğe uygun görülmemiştir demektir Bosna-Hersek’te Türklerin yaptığı diğer bir usulde evlenme çağına gelmiş genç erkekler, bazı düğün alaylarında güç gösterisi ve cesaretlerini göstermek için Mostar Köprü’süne çıkarak suya doğru atlarlar

Evlenecek genç köprüye çıkar
Mostar Köprüsü’nün yüksekliği ve suyun akıntısı ise insanı ürpertir Bu gelenek ise savaştan sonra azaldığı ve kimsenin yeni yapılan köprünün üzerinden atlayarak kendilerini göstermediği görülmüştür Düğün gelenekleri, Boşnak, Türk, Makedonlar olmak üzere üç çeşit yapılmaktadır Bu geleneklerin özü araştırılmaktadır