Türk Dil Kurumu'nun Kuruluş Amacı Nedir ? Türk Dil Kurumu Ne Zaman Kurulmuştur ?

Türk Dil Kurumu'nun Kuruluş Amacı Nedir?


Türk Dil Kurumu, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur Bu günkü adıyla Türk Dil Kurumu'nun kuruluş amacı, "Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek" olarak tespit edilmiştir 1934'te yapılan kurultayda Cemiyetin adı, Türk Dili Araştırma Kurumu; 1936'daki kurultayda ise Türk Dil Kurumu olmuştur


Türk Tarih Kurumu, Nisan 1931' de "Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti" adı altında kurulan Kurum'un adı 3 Ekim 1935'te Türk Tarih Kurumu'na çevrildi



Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Anayasamızın 134 maddesi gereğince 2876 sayılı kanunla 17081983 tarihinde kurulmuştur


Anayasa Maddesi:
Madde 134: Atatürkçü düşünceyi, Atatürk ilke ve inkılâplarını, Türk kültürünü, Türk tarihini ve Türk dilini bilimsel yoldan araştırmak, tanıtmak ve yaymak amacıyla; Atatürk?ün manevî himayelerinde, Cumhurbaşkanının gözetim ve desteğinde, Başbakanlığa bağlı; Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu ve Atatürk Kültür Merkezinden oluşan, kamu tüzel kişiliğine sahip ?Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu? kurulur
Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu için Atatürk?ün vasiyetnamesinde belirtilen malî menfaatler saklı olup kendilerine tahsis edilir


Türk Tarih Kurumu, ilk kez Büyük Atatürk?ün buyrukları ile 1930 yılı Nisan?ında Türk Ocağı Merkez Heyetine bağlı ?Türk Ocağı Türk Tarihi Tetkik Encümeni? adı altında 16 üye ile kurulmuştur


Atatürk?ün kurucusu ile koruyucu başkanı olduğu Türk Tarih Kurumunun amacı, Türk tarihi ile Türkiye tarihini, bunlarla ilgili konuları incelemek, elde edilen sonuçları her türlü yollarla yaymaktır


Türk Ocaklarının kapanması üzerine 15 Nisan 1931′de, üyeleri Cemiyetler Kanununa göre İçişleri Bakanlığına başvururak ?Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti? adı altında bir dernek kurmuşlar, dil devriminden sonra derneğin adı Atatürk tarafından 1935 yılında ?Türk Tarih Kurumu?na çevrilmiştir

Kurum, yeni buluşlar ile bilimsel konuları tartışmak üzere geleneksel hale gelen, günümüze dek aralıklarla toplanan Türk Tarih Kongreleri düzenlemektedir İlk iki kongre Atatürk?ün koruyucu başkanlığında yapılmış, kongreleri kendileri bizzat izlemişlerdir


I Türk Tarih Kongresi, 2-11 Temmuz 1932 tarihlerinde Ankara Halkevinde yapılmıştır Amacı, yeni tarih görüşü ile tarih öğretiminde tutulacak yolun öğretmenler ile kamu oyuna anlatılması idi


20-25 Eylül 1937 yılında Dolmabahçe?de yapılan IIKongre, uluslararası nitelik kazanmış, yabancı bilim adamları da bu kongreye katılmışlardır Bu kongre, Türk tarihinin açıklanması ile belgelenmesi amacını gütmüştür


Bakanlar Kurulu?nun 21101940 tarih, 2/14556 sayılı kararnamesi ile kamu yararına çalışan dernekler arasına alınan Türk Tarih Kurumu, 1181983 tarih, 2876 sayılı kanunla Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu?na bağlı, tüzel kişiliğe sahip bir kamu kuruluşu olmuştur


Türk Tarih Kurumu, birçok uluslararası bilim kuruluşuna üyedir Uuslararası Akademiler Birliğinin Türkiye üyesidir

Amaç ve Görevleri :


Atatürk?ün emir ile isteği üzerine, yüksek koruyuculuğu altında kurulmuş olan Türk Tarih Kurumu; Türk tarihi ile Türkiye tarihini, bunlarla ilgili konuları, Türklerin uygarlığa hizmetlerini bilimsel yoldan incelemek, araştırmak, tanıtmak, yaymak, yayımlar yapmak ile bunlara dayanarakda Türk tarihini, Türkiye tarihini yazmak amacı ile 2876 Sayılı Kanunla Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu?na bağlı, tüzel kişiliğe sahip bir kamu kuruluşudur

2876 Sayılı Kanuna göre Türk Tarih Kurumu?nun görevleri :

1 Türk tarihi ile Türkiye tarihinin kaynaklarını araştırmak, incelemek, bu konularla ilgili bilimsel değerdeki araştırmaları yapıtları yayımlamak,


2 Türk ile Türkiye tarihine ilişkin kaynakları toplamak, incelemek, gerekli görülenleri Türkçeye çevirmek, yaymak, yayımlamak,


3 Türk ve Türkiye tarihini aydınlatmaya yarayacak belge ve malzemeyi toplamak, arşiv ile dokümantasyon merkezleri kurmak niteliği belirlenen belge ile malzemeyi elde etmek için gerekli araştırmaları, incelemeleri, kazıları yapmak, yaptırmak,


4 (1), (2) ile (3) bendlerinde belirlenen kaynaklara dayanarak Türk ile Türkiye tarihini yazmak, yayımlamak,


5 Yeni buluşlar ile bilimsel konuları yaymak, tanıtmak üzere bilimsel toplantılar yapmak, kongreler, sergiler ile geziler düzenlemek,


6 Millî varlığımızın devamında temel öğeleri biri olan tarih sevgisini ile bilincini kökleştirecek, yaygın hale getirecek, tarihi araştırmaları ile çalışmaları özendirecek, destekleyecek her türlü tönlemi almak, gerekli çalışma plân ile programlarını yapmak,


7 Amaç ile görevleriyle ilgili olarak yurt içinde, yurt dışında Türk ile Türkiye tarihi üzerinde çalışan, araştırma, yayınlar yapan kurum, kuruluş ile araştırma merkezleri ile, arşivlerle işbirliğinde bulunmak, kitap, yayın ile orijinallerinden çoğaltılmış belge değiş-tokuşu yapmak,


8 Yüksek Kurulun onayı ile yerli ya da yabancı bilimsel kuruluşlara üye olmak, temsilci göndermek, kongrelere katılmak, bu kuruluşlarla ortak araştırmalar ile çalışmalar yapmak,


9 Yüksek Kurulun, Yüksek Kurumun, ayrıca 2876 Sayılı Kanunun verdiği öteki görevleri yerine getirmek

Güzel bir çalışma teşekkürler

Türkçenin Anadolu'da kullanılmasında öncülük eden beylerden Karamanoğlu Mehmet Bey'in fermanı önemlidir Beyliğinde fermanı şöyledir:


"Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergahda, bergahda ve dahı her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye"


« Bugünden sonra divanda, dergahta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır »

Karamanoğlu Mehmet Bey

13 Mayıs 1277