Afyonkarahisar Medreseleri

Afyonkarahisar Medreseleri


Gedik Ahmet Paşa Medresesi (Merkez)

Gedik Ahmet Paşa Camisi’nin güneybatısında yer alan medrese cami ile birlikte 1472 yılında Gedik Ahmet Paşa tarafından yapılmıştır Dikdörtgen planlı ve kesme taştandır Kuzey cephesinde dışarıya doğru çıkıntı oluşturan portal sivri kemerlidir Buradaki nişin içerisinde pembe mermerden yay kemerli giriş kapısı bulunmaktadır Avlunun doğu ve batısında dörder sütunlu kubbeli beşer revakın arkasında üçer hücre, iki köşede de iki ayrı hücre bulunmaktadır Hücreler dışarıya iki sıra pencere ile açılmaktadır Alt sıradaki pencereler dikdörtgen, üst sıradakiler de sivri kemerlidir

Girişin karşısında, güney cephedeki üzeri kubbeli dershane ve yanında bir hücre yer almaktadır


Taş Medrese (Çay)

Taş Medrese Konya İnce Minare Medresesi ile Karatay Medresesi’nin plan bakımından benzeridir Kapısı üzerindeki kitabesinden Yusuf Bin Yakup tarafından Mimar Ameli Oğul Bey Bin Mehmet’e 1278’de yaptırıldığı öğrenilmektedir Bu medrese plan şeması bakımından İnce Minareli Medreseyi, çinileri bakımından da Karatay Medresesi’ne benzemektedir Ayrıca her iki medrese arasındaki özellikler burada bir araya getirilmiştir Yalnızca giriş kapısı mermerden değil kesme taştan yapılmıştır Binanın bütününde kesme ve moloz taş kullanılmıştır Duvarlar dışa açık olmayan sağır duvarlar halindedir

Kuzey cephesindeki iki taraflı dört basamaklı bir merdivenle ulaşılan portalin iki yanında devam eden sağır duvarlar, dar bir saçak frizi ile sonuçlanmaktadır Buradaki portal duvarlardan yaklaşık 1,5 m daha yüksektir Portalin üç tarafını çepeçevre saran dar bordür bir sıra örgü motifi ve içeriye doğru küçülen geomöetrik geçmeler halinde işlenmiş, Selçuklu portallerinin ve taş işçiliğinin bir örneğidir Portalin köşe dolgularında birbiri içerisine geçmiş yarım sekizgenlerin çerçevelediği dikdörtgen içerisine de medresenin yapım kitabesi yerleştirilmiştir

Medresenin giriş eyvanının sonunda pandantifli büyük bir kubbeli bölüm ile bunun doğu ve batısında, her iki yanda orta mekana açılan tonozlu kısımlar bulunmaktadır Portalin aksında ve kıble tarafında üzeri beşik tonozla örtülü mihraplı medrese eyvanı ve bunun iki yanında da iki kubbeli hücre bulunmaktadır Ayrıca giriş eyvanının iki yanında da yine beşik tonoz örtülü iki hücre daha bulunmaktadır Medresenin kuzeybatı köşesinde içerisine batıdaki bir kapıdan girilen iki katlı küçük kubbeli bir mekan daha vardır Burasının kesin olmamakla beraber türbe olduğu sanılmaktadır

Medresenin giriş eyvanının orta kısmına açılan kemer, kemer köşe dolguları, orta kubbenin pandantifleri ve mihrabı mozaik kakma tekniğinde çinilerle kaplanmıştır Ayrıca orta kubbenin iç yüzeyinde baklavalar arasında zikzaklar meydana getiren koyu ve açık renkli sırlı tuğlalarla bezeme yapılmıştır Medresenin mihrabının ise, çinilerinin büyük bir kısmı dökülmüştür Bununla birlikte kalan parçalar mihrabın çini kaplaması hakkında bilgi vermektedir Burada bordürlü bir şeridin üzerinde aralarına sekiz köşeli yıldızların da yerleştirildiği geometrik şekiller ile iç şeritteki frize zemine yapraklı desenler, stilize edilmiş kûfi yazılar eklenmiştir Böylece Selçuklu mihraplarının bir benzeri daha burada bulunmaktadır