Zonguldak Yöresel Kıyafetleri - Zonguldağın Yöresel Giysileri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-10-2012

Zonguldağın Yöresel folklor Kıyafetleri,Zonguldağın Yöresel giyisileri
ZONGULDAK YÖRESİ KIYAFETLERİ

ERKEK 1- Keçe Küllah 2- Yazma 3- Gömlek 4- Cepken - Yelek 5- Şalvar 6- Kuşak 7- Çorap 8- Çizme
KADIN 1- Çapkı 2- Kep 3- Teke Fes 4- İç Gömlek 5- Şalvar 6- Kemer (Gümüş - Altın) 7-Kuşak 8- Gerdanlık 9- Yelek 10- Kapama 11- Yün Çorap 12- Yemeni 13- Bindallı

Ekonomik koşulların doğrudan belirlediği yaşam biçiminin sonucu yaygınlaşan hazır giyim anlayışı geleneksel giyim kuşamı da temelinden sarsmış, değiştirmiştir

Kırsal kesimde günlük dış giysi genellikle basma, pazen divitin; İç giysiler ise evlerde dokunan keten (Kdz

Ereğli’de elpek bezi, Çaycuma’da pelemet bezi) ya da pamukludandır

Başa önce fes giyilir, fes üstüne oyalı yemeni (abacuk) üzerine de tülbent (yazma) bağlanır

Çevresi metal pullu, renkli boncuklu, oyalı olan tülbentlere “atça”, sarı, yeşil renkli dallı pullu olanlara da “çatkı” denir

Gömlek adı verilen ve dizlere kadar uzanan iç giysi sıfır yaka, önden düğmeli, uzun loşudur

Gömleklerin yaka, kol ağızları ve önleri dantelle süslüdür

Özel günlerde üstü sim işlemeli “telli yelek”, “kutnu yelek” (ipekle karışık pamuklu kumaş) giyilirdi

İpekli kumaşa sırma ile işlenmiş cekete benzer yelek olan “kapale” ile “ustufa” geleneksel kadın giysilerinin özgün biçimlerindendir

Ustufaların içi pamuk astarlı olup, kol ağızları, yakası dantelli ve önü boydan boya açıktır

Ustufa ve kapalenin bir başka türü olan çitare adlı yelekler de, kırsal kesimde kullanılan yaygın bir giyim örneğidir

Güllü kutnu, kutnu çitare, yalancı çitare, zenne (kışın giyilen uzun kollu) bilinen çitare türleridir

Yeleklerin çevresi, kol ağızları siyah şeritli (kaytan), bilinen çitare türleridir

Yeleklerin çevresi, kol ağızları siyah şeritli (kaytan), yakaları “harç, divdik, çıkartma, gibi adları olan işlemelerle süslüdür

Yeleğin üzerine “acemşal” denen büyük kuşak sarılır

Genç kızlar kuşağı önden, diğerleri arkadan bağlar

Gömleğin altına pijema biçimi don giyilir

Süslü olanlara “çözme don”, kırmızı ve beyaz bezden parçalı olana “al don denir

Günlük yaşamda pazen ya da divitinden dikilmiş pijema üstüne, koyu renkli kumaştan bol etek, üzerine ya da gömlek-yelek ya da entari giyilir

Çarşaf, yörede pek kullanılmaz; yerine tülbent, yazma, yemeni, (desenli, desensiz, kenarları oyalı, oyasız) atkı, poğ kullanılır

Kadınlar ve erkekler ayaklarına kendi ördükleri çorap; ayakkabı olarak da manda derisinden yapılmış “çırak” giyerler

Kadın çorapları beyaz zemin üzerine renkli işlemeli-renkli motiflerle süslü ya da renksiz motiflidir

Erkekler yakasız, sık düğmeli mintan (göynek) üzerine yelek, kalın ceket (aba), altına “pamtur” ya da “zıbka”, ayağa da “çapula” giyerlerdi

08-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Zonguldak Yöresel Kıyafetleri - Zonguldağın Yöresel Giysileri Zonguldağın Yöresel folklor Kıyafetleri,Zonguldağın Yöresel giyisileri ZONGULDAK YÖRESİ KIYAFETLERİ ERKEK 1- Keçe Küllah 2- Yazma 3- Gömlek 4- Cepken - Yelek 5- Şalvar 6- Kuşak 7- Çorap 8- Çizme KADIN 1- Çapkı 2- Kep 3- Teke Fes 4- İç Gömlek 5- Şalvar 6- Kemer (Gümüş - Altın) 7-Kuşak 8- Gerdanlık 9- Yelek 10- Kapama 11- Yün Çorap 12- Yemeni 13- Bindallı Ekonomik koşulların doğrudan belirlediği yaşam biçiminin sonucu yaygınlaşan hazır giyim anlayışı geleneksel giyim kuşamı da temelinden sarsmış, değiştirmiştir Kırsal kesimde günlük dış giysi genellikle basma, pazen divitin; İç giysiler ise evlerde dokunan keten (KdzEreğli’de elpek bezi, Çaycuma’da pelemet bezi) ya da pamukludandır Başa önce fes giyilir, fes üstüne oyalı yemeni (abacuk) üzerine de tülbent (yazma) bağlanır Çevresi metal pullu, renkli boncuklu, oyalı olan tülbentlere “atça”, sarı, yeşil renkli dallı pullu olanlara da “çatkı” denir Gömlek adı verilen ve dizlere kadar uzanan iç giysi sıfır yaka, önden düğmeli, uzun loşudur Gömleklerin yaka, kol ağızları ve önleri dantelle süslüdür Özel günlerde üstü sim işlemeli “telli yelek”, “kutnu yelek” (ipekle karışık pamuklu kumaş) giyilirdi İpekli kumaşa sırma ile işlenmiş cekete benzer yelek olan “kapale” ile “ustufa” geleneksel kadın giysilerinin özgün biçimlerindendir Ustufaların içi pamuk astarlı olup, kol ağızları, yakası dantelli ve önü boydan boya açıktır Ustufa ve kapalenin bir başka türü olan çitare adlı yelekler de, kırsal kesimde kullanılan yaygın bir giyim örneğidir Güllü kutnu, kutnu çitare, yalancı çitare, zenne (kışın giyilen uzun kollu) bilinen çitare türleridir Yeleklerin çevresi, kol ağızları siyah şeritli (kaytan), bilinen çitare türleridir Yeleklerin çevresi, kol ağızları siyah şeritli (kaytan), yakaları “harç, divdik, çıkartma, gibi adları olan işlemelerle süslüdür Yeleğin üzerine “acemşal” denen büyük kuşak sarılır Genç kızlar kuşağı önden, diğerleri arkadan bağlar Gömleğin altına pijema biçimi don giyilir Süslü olanlara “çözme don”, kırmızı ve beyaz bezden parçalı olana “al don denir Günlük yaşamda pazen ya da divitinden dikilmiş pijema üstüne, koyu renkli kumaştan bol etek, üzerine ya da gömlek-yelek ya da entari giyilir Çarşaf, yörede pek kullanılmaz; yerine tülbent, yazma, yemeni, (desenli, desensiz, kenarları oyalı, oyasız) atkı, poğ kullanılır Kadınlar ve erkekler ayaklarına kendi ördükleri çorap; ayakkabı olarak da manda derisinden yapılmış “çırak” giyerler Kadın çorapları beyaz zemin üzerine renkli işlemeli-renkli motiflerle süslü ya da renksiz motiflidir Erkekler yakasız, sık düğmeli mintan (göynek) üzerine yelek, kalın ceket (aba), altına “pamtur” ya da “zıbka”, ayağa da “çapula” giyerlerdi