İnebolu | İnebolu Evleri (Kastamonu)

İnebolu Evleri | (İnebolu- Kastamonu)









Güneş'in Denizden Doğup Denizden Battığı Yer: İnebolu


Ormanla deniz, yeşille mavi arasında 'S'ler çizen bir alçalıp bir yükselen yol, her dönemeçte bir başka pencere açar Karadeniz'e Yeşilin her tonunu toprağında barındıran ormanlar, dağlar turkuazdan laciverte uzanan Karadeniz'le sarmaş dolaş olur her yaz Karadeniz'e uzanan sahil yolunda karşılaşacağınız sürprizler, büyük şehrin o bunaltıcı sıcaklarından kaçmak için eşsiz güzellikler sunar





Kah bir yol üzerindeki 900 yıllık tarihi bir çınarın yada çam ormanının altında akan çeşmeden içeceğiniz buz gibi dağ suyu, kah gittiğiniz bir ana yoldan çıkıp biraz içerilere girdiğinizde ansızın karşınıza çıkan irili ufaklı küçük su yatakları sıcak yaz günlerinde içinizi serinletecek kadar doğal güzellikler sunuyor





Bir tarafta alabildiğine mavi Karadeniz, diğer tarafta yeşil ve mavinin harmanlandığı iki renk Mevsimine göre hırçın dev dalgalar oluşturan, başka yöne baktığınızda alabildiğine kayın ve çam ormanları Doğayı bir mücevher gibi süsleyen eski Osmanlı mimarisinin nadide örneklerini yansıtan, çatıları marle taşlarıyla kaplı, eski Osmanlı mimarisini bire bir yansıtan tarihi ahşap aşı boyalı evler





Tatile gitmek için Batı Karadeniz’i seçerseniz eğer, mayonuzu havlunuzu, bikininizi yanınıza alırken bir çift çorap, sizi sıcak tutacak hırka yada kazak, mont ve rahat ayakkabılar almayı kesinlikle unutmayın Hem mont, çorap hem mayo bu yazın ortasında olurmu diye düşünebilirsiniz düşünmekte de haklısınız, ancak gideceğiniz yer Batı Karadeniz ve tüm etrafı dağlarla ve ormanlarla kaplı bir tatil merkezi ise kesinlikle evet





Güneş yüzünü gizlemeye başladığı andan itibaren içinizin üşüdüğünü hatta biraz titrediğinizi hissedeceksiniz O yüzden her zaman tedbirli olmakta fayda var İnebolu'ya yol alırken yaklaşık 10 km kala iki dağın arasında denizi ve İnebolu'yu görürsünüz Eski bir Osmanlı köyü olan İnebolu yolu üzerindeki dar taş köprü gözünüze çarpar hemen Köprünün üzeri otlarla örtülü olduğu için pek fark edemeyiz çoğumuz O asırlık tarihi köprü bir dile gelse sizlere neler anlatır neler





İnebolu MÖ 8 yy'da kurulmuş İnebolu'nun eski adı "Abuna Teikos"'muş Bu da, eski dönemlerde hükümdarlık yapan Abuno isimli yöneticinin kalesi anlamına geliyormuş Bu kişinin adıyla internete girildiğinde ilginç bir efsane karşınıza çıkıyor Efsaneye göre Aleksandros adında bir kahin tanrılığını ilan etmiş Ve daha sonra da Romalılar tarafından cezalandırılmış Buna bakarak İnebolu antik çağlarda da önemli bir rol oynamış İnebolu Antik dönemlerden başlayarak tarih boyunca çok önemli ticaret ve liman kenti olurken Roma yolu olarak da adlandırılan ticaret yolu, Kurtuluş Savaşında da Zafer Yolu olarak tarihe geçmiş İnebolu denilince hemen hepimizin aklına, Karadeniz'de küçük bir sahil kasabası gelir





Bu imajla tanınan İnebolu'nun talihi 1880'lerden sonra dönmüş 1880'lerde yapılan liman inşaatıyla İnebolu vapurlarla saltanata geçmiş ve 1930'larda yapılan Çankırı demiryolunun inşaatıyla, kara trenle tarihe gömülmüş Çünkü İnebolu bir ticaret sahası ve bütün Karadeniz bölgesinin ticari malları buradan sevk edilirmiş Ancak şimdilerde uzaktan bir sandal bile gözükmüyor Güneşin denizden doğup, denizden battığı 11 yerden biri olan İnebolu tertemiz bir deniz, uzun, ıssız kumsallar ve kıyıdan başlayan Küre dağlarının etekleri ve dağları kaplayan birçok ağaç çeşidiyle dopdolu, zengin bir orman örtüsüyle kaplı



İnebolu - Evrenye - Gemiciler Köyü








Anadolu Tarihine Işık Tutuyor

Birinci derecede arkeolojik sit alanı olan ve Anadolu tarihine ışık tutan doğa, tarih ve kültür merkezi konumunda bulunan İnebolu, geleneksel konut mimarisi, aşı boyalı tarihi ahşap evleri, tarihsel dönemlere ait öğeleri içinde barındırıyor 19 yüzyıl sonlarında ticaretle zenginleşen İnebolu halkı yavaş yavaş sanatsal zevklerini geliştirmeye başlamış ve şehri ikiye bölen derenin iki yakası 1890'lı yıllarda birbirinden güzel aşı boyalı sayısı bir hayli fazla konaklarla bezenmiş Koruma altına alınan 450'yi aşkın evlerde aileler oturuyor, ancak bakımsız bir halde Kendi kaderine terkedilmiş durumda Evler ahşap yapılı olduğu için senede bir kez de olsa bakım gerekiyor Ancak bu evlerin dış cephesine aşı boyası yapılmadığı tahtaları çürüdüğü için içine tahta kurdu girmiş ve yavaş yavaş ölüme terk edilmiş





Bu tarihi evlerin çatıları çok sert rüzgârlara karşı koyabilmesi için yöreye özgü marle taşlarıyla (kiremit yerine) örtülmüş Bu taşların ağırlıkları fazla olduğundan evin gövdesine fazla yük biniyor Ev sahiplerinin bu evleri yapma olanağı olmadığı için yavaş yavaş yıkılmasına göz yumuyorlar Birçok aile ise ahşap evin yanına betondan evler yaparak yaşamlarını sürdürüyor Dantel şeklinde işlenmiş saçakları, marle taşlarıyla örtülü bu tarihi evleri görmek gerekiyor Çünkü bunu bir başka yerde görmek mümkün değil Çatıları marle taşlarla örtmenin birkaç nedeni olduğu söyleniyor Taşlar rast gele çatıyı örten taşlar değil


Restore Edilen Tamer Şevket Evi




Özel olarak denizden çıkarılan taşlar Kalınlıklarının belli bir seviyede olması gerekiyor Bu taşlar ısı yalıtımı sağlıyor Çok ilkel gibi gözükse de, çok iyi ısı yalıtımı sağladığını söyleyebiliriz İkinci nedeni İnebolu'da çok sert esen poyraz rüzgârları kiremitleri uçurduğu için halk doğal yolla böyle bir çözüm üretmiş Gerçekten taşla örtülen çatılar görülmeye değer Hemen hemen hepsi doğal incelikli olan taşlar evlere bir başka görsellik katıyor İnebolu'da eski evlerin çoğu hala bu taşlarla örtülü





Çatılar aşı boyası ile kırmızı, beyaz ve gri-maviye boyalı Genelde taş tabanı altında mahzen (kiler) bulunan bu evler küçük bahçeler içinde karakteristik özellikler taşıyor Tarihi eser kapsamına alınan bu evlerin iç dizaynı yöreye özgü perde, kilim ve diğer iç döşemeleri ile döşenmiş, dış kısımları ise masmavi denize dönük, arka tarafları da ormanlarla kaplı, dağlara yaslı olarak yüzyıllardır ayakta durarak büyülü güzelliğini sergilemeye devam ediyor İnebolu adeta doğa ile uyumlu kent görünümü veriyor





Genellikle 3 katlı konak tipi bu evler, her katı bağımsız birer daireymiş gibi yapılmış Yüksek tavan ve pencereleri, cihannümaları (yüksek taraça), cumbaları, her katta tuvalet ve dolap denilen banyoları ve dönerek çıkılan, tek parça ağaçtan yapılmış merdiven tırabzanları ve tavan işlemeleri dikkat çekiyor





Özgün mimarisiyle müşterilerine nostaljik anlar yaşatan bungalov evleri ile Karadeniz sahilinin en gözde tesislerinden biri olan Yakamoz Tatil Köyü'nde güneşin denizden doğup denizden batışına, tarihi ahşap evlerin bir açık hava müzesi Tarihi ve eşsiz doğasıyla konuklarını bekleyen Yakamoz Tatil Köyü'nde yapacağınız kısa bir tatil bile size hafızalarınızda uzun bir süre yer edecek gibi


Yakamoz Tatil Köyü










Pembe Köşk

İnebolu'nun belki de en ilginç yapılarından biri, şehri ve limanı tepeden seyreden Pembe Köşk Yamaca kurulan ve deniz kenarına kadar inen kademeli bahçelerden oluşuyor Bir zamanlar halka açık olan Pembe Köşk şimdilerde kapalı İlçeye dışarıdan geldiğinizi söylerseniz, tabii görevliyi de bulabilirseniz size bahçeyi açabiliyorlar Çünkü bahçe gerçekten görülmeye değer














İki Kez Yanan İnebolu Çarşısı

İnebolu, biri 1880 diğeri de 1885 yıllarında iki yangın geçiriyor Ama şu an çarşının binalar harici orijinal hali bazıları aynen korunuyor Sokak aralarında dolaşırken kendinizi bir anda yüz yıl öncesinin sokaklarında hissedebilirsiniz 1885 yılında dönemin Kastamonu Valisi Abdurrahman Paşa tarafından dönemin baş mimarı Balaneski'ye planları çizdiriliyor Ve bütün sokakların birbirine açılmasını istiyor Binalar ahşap değil kagir olarak yapılıyor ve bunların bazı örnekleri günümüze kadar gelmeyi başarmış


Ayvat Cami




Çarşıda gezerken önünüze çıkan cami İnebolu'nun en eski camisidir Yapım tarihi belli değil 1885 yılında onarıldığını söylersek caminin ne kadar eski olduğu anlarız Bu caddeden düz olarak tırmanmaya başlarsanız, İnebolu'nun eski evlerinin bulunduğu sokaklar karşınıza çıkmaya başlar Hepsi birbirinden ilginç ve görülmeye değer yerler

Ne Yenilir?



İnebolu Ekmeği




Her sabah mevsimine göre balıkçıların getirmiş olduğu günlük balıkları ve yöresel yemekleri tadabilir, mevsimine göre yöreye özgü doğal kokulu domates, salatalık, biber, dağ çileğiyle ve gül reçeli ile kahvaltı yapabilir, köy kadınlarının evlerinde yaptığı (bakraç kovalarda) yoğurdunu yiyebilirsiniz


Künefe




Sadece sabahları bulabileceğiniz İnebolu usulü güveci; yörede yetişen dut, incir, böğürtlen, kiraz ve eriği dalından kopmuş haliyle tap taze yiyebilirsiniz Gözleme, etli ekmek, pide, katmer, el mantısı ve ev baklavasını tadabilirsiniz











Neler Alınır?

Ev ve kayık maketleri, yerli dokumalar, kilimler, örtüler, bağlama çarşaf, perde, kurutulmuş meyve, ıhlamur, pestil, yörede yetişen ürünlerden yapılan çeşitli reçeller ve marmelatlar, ev yapımı tereyağı, kesik süzme yoğurdu, kızılcık tarhanası, kanlıca mantarı, kestane, çekme helva, taş fırında odunla pişmiş köy ekmeği











Nasıl Gidilir?

Yola İstanbul'dan çıkıyorsanız Gerede'den Karabük - Safranbolu - Kastamonu ve Dünya Doğayı Koruma Vakfı'nın acil koruma altına aldığı Küre Dağları'nın manzarası ve 33 kilometre uzunluğundaki teleferiğin yol arkadaşlığı ile (Küre dağlarından maden taşımak milyar dolarlar harcanarak kurdurulan bu teleferik şimdilerde hiç kullanılmadan kaderine terk edilmiş havada asılı duruyor) 7 saatte (590 km) ulaşabilirsiniz Ankara'dan geliyorsanız 4 saatlik (335 km) doğa ile iç içe olabileceğiniz bir yolculukla Çankırı-Ilgaz-Kastamonu üzerinden İnebolu'ya gidebilirsiniz







Tarihteki Yeri

Atatürk 23 Ağustos 1925de Kastamonu’ya gelmiştir Burada İnebolu heyetini kabul etmiş ve yapılan davet üzerine 25 Ağustos 1925 Şali günü saat 1100de Kastamonu’dan İnebolu’ya hareket etmiştir 27 Ağustos 1925 Perşembe günü İneboluTürk Ocağında tarihi Şapka Nutkunu söylemiştir





Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün önce İstiklal Madalyası ve Beratı ile taltif ettiği kayıkla kağnının mucizeler yarattığı beldemiz İnebolu’ya bir gün için gelip 3 gün onurlandırdığı Şapka ve Kıyafet Devrimi’nin ilk Nutkunu söylediği “Bu Serpuşun İsmine Şapka Denir” dediği 25 - 28 Ağustos tarihleri arasında her yıl törenler yapılmaktadır



Kurtuluş savaşının İnebolu’lu isimsiz kahramanlarından Hacı Salih Reis 70 Küsur yaşına bakmadan cephane taşımış





Milli Mücadele sırasında lojistik destek acısından en güvenilir bölge olan İnebolu Limanından Ankara'ya erzak, cephane ve insan akışından büyük yararlıklar göstermiştir Kurtuluş Savasında şehit veren ilçelerimizden biri olmuştur İnebolu'lu kayıkçılar beldesi İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir


Kurtuluş savaşında Mücadele vermiş Kahraman Analarımızdan Şerife Bacının heykeli




Türkiye’nin çağdaşlaşma sürecinde de İnebolu’nun ayrı bir yeri vardır Atatürk 25-27 Ağustos 1925 tarihleri arasında İnebolu`da Şapka ve Kıyafet İnkılabı’nı başlatmış




İnebolu Türk Ocağı




2005 yılında Kastamonu Valiliğince binanın röleve ve restorasyon projeleri tamamlanmış ve Genel Kurmay Başkanlığından sağlanan 290000,00 YTL’lik finansmanla restorasyonu İl Özel İdaresince ihale edilmiştir











Gerekli onarım ve tefriş çalışmaları tamamlanan bina, dönemin Kastamonu Valisi Sayın Mustafa KARA ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi ÖZKÖK’ün katılımıyla 5 Ağustos 2006 tarihinde ziyarete açılmıştır





Binada, TBMM’nce, Kurtuluş Mücadelesindeki kahramanlıkları nedeniyle 11 Şubat 1924 tarihinde İnebolu Mavnacılar Locasına verilen İstiklal Madalyası, İnebolu ve Çevresi Sağlık ve Eğitim Vakfı Başkanı Dr Salih Osmanoğlu tarafından Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı ProfDrYılmaz Büyükerşen’e yaptırılan Balmumu Atatürk, Atatürk’ün 25-26-27 Ağustos 1925 tarihlerinde yaptığı İnebolu ziyaretinde kullandığı bazı malzemeler İnebolu'nun Kurtuluş Mücadelesi ile ilgili çeşitli fotoğraflar ile İnebolu ve çevresine ait etnografik eserler sergilenmektedir Binadaki Konferans Salonu da sosyal ve kültürel amaçlarla kullanılmaktadır Heykeli


Türk Ocağı’ndaki - Atatürk Balmumu Heykeli










İnebolu Evleri




Genellikle 3 katlı konak tipi ahşap evler olup her katı bağımsız bir daire gibi inşaa edilmiştir İnebolu evleri yüksek tavan ve pencereleri ve cihannumaları, cumbaları, marla taşları ile örtülmüş çatıları, aşı boyası ile kırmızı beyaz ve gri maviye boyalı genelde taştabanı altında kiler bulunan küçük bahçeler ile karakteristik özellikler taşıyan görülmeye değer evlerdir her kattaki tuvalet ve dolap isimli banyoları ile dönerek çıkılan tek parça ağaçtan yapılmış merdiven trabzanları ve tavan işlemeleri yanında sert rüzgarlara karşı çatının korunması amacı ile yöreye özgü








İnebolu’da derenin karşı tarafındaki sıra sıra evlerden biri Evin yarısı yenilenmiş diğer yarısı eskisi gibi kalmış Hoş ilginç bir görüntü sunuyor Sağ taraftaki çatıdaki taşlar, eskiden kiremit yokken evlerin üzerinde fazlasıyla kullanılıyordu