Kayıp Masallar (Bir Varmış Bir Yokmuş) | Yörüklerden

Bir Varmış, Bir Yokmuş
Kayıp Masallar





Bir Yörük Tekerlemesi


Evvel biz üç kişiydik Gede gede üç eve vardık İkisi yıkık mıkık, birinin de dört duvarı yok Dört duvarı yoğun içinde üç adam yatıyor İkisi ölü mölü, birinin heç canı yok Heç canı yoğa bir depik vurduk Sen emret, biz tutalım dedik Ben emredip siz tutacağsanız kundaksız tüfeği alın dedi Anasından doğmadık, bitmedik, tespih dibindeki tavşanları vurun gelin dedi Gettik, vurduk, geldik Bir garıya gazan istemeye vardık Üç tencere verdi garı İkisi delik melik, birinin dibi yok Dibi yoğa gattık, ocağa goduk Pişiyor, biraz pişti Bunun kapağını bir açalım, tuzuna bir bakalım dedik Kapağını açtık Patladı, gaçtı davşan Bundan yok bize bir hayır dedik Bir al horozum var, bir de bal horozum var Al horoza bir gem taktım Üstüne bindim Çarşıya vardım Orda da bir değirmenci var Eey! Arkadaş, biz bunu ne yapacağız dedik Değirmenci dedi, geri dep geri geri (çuvala geri koy) Orda da bir ceviz ağacı var Taşlayı taşlayı ettiler bir tarla Tarlaya tuttuk bir karpuz ektik En büyüğü Hindistan cevizi gibi, en güççüğü eşek sıpası gibi Birini yuvarlaya yuvarlaya kölgeye (gölgeye) getirdik Kel anamın başı pekmez, çalarım çalarım ötmez, goca garılara gücüm yetmez, himdiki (şimdiki) devire akılım yetmez…





Yayık Soğutan





Bir ağanın Akgül adında bir kızı varmış Bir de ağanın Mehmet adında çobanı varmış Mehmet çok güzel goval (kaval) çalarmış Govalı dillendirirmiş Yani o kadar güzel çalarmış Öyle ki goyunlar onun çalışından her dediğini anlarmış Oğlan karşı tepelerden goval çalarmış, Akgül’e söylemek istediklerini hep böyle söylermiş Kız da oğlan ne söylerse anlarmış

Bir gün sürüyü eşkıyalar basmış Goyunları çalacaklarmış Mehmet’i de kolundan bağlamışlar Mehmet demiş ki, siz beni öldürmeye öldüreceksiniz de müsaade edin ölmeden önce bir goval çalayım, sonra bildiğinizi yapın Çoban başlamış govalı çalmaya Akgül de sabah yayığı kurmuş, yayık yayıyormuş Oğlanın kavalını duyuyor Gız govalı dinlerken yayık soğumuş gitmiş

Akgül’üm ağla akbeli bağla Kara köpek kan kustu Kıl bağcık kolumu kesti Eşkıyalar sürüyü bastı Tabii eşkıyalar bunu anlamamış Ama kız hemen anlamış Babasına kakıve (kalkıver) baba demiş, eşkıyalar sürüyü basmış! Babası, gızım nerden öğrendin, naal (nasıl) öğrendin demiş Mehmet goval çaldı, govalın içinde söyledi demiş Ağa fedailerine geliverin, gidiverin etmiş Çevirmişler eşkıyaları, belde yakalamışlar Eşkıyaları cezalandırmışlar

Ağanın çevresindekiler, Akgül’ü Mehmet’e vermelisin demişler Ağa, olur mu hiç, ben de ağa olayım çobanıma gız vereyim, olmaz demiş Bu sefer, ağa verelim, demişler Bak senin sürünü kurtardı Bu, bunun hakkı, demişler Neyse, ağayı yola getirmişler Ağa, bir şartım var demiş Mehmet şartımı kabul ederse kızımı verdim gitti

Şartın ne demişler Üç gün goyuna tuz yedirecek, su içirmeyecek Üç günün ardından goyunu dereye sürüp goval ile geri döndürürse gızımı verdim gitti demiş Mehmet’e ne dersin demişler Mehmet bir deneyelim demiş Tuzu bir gün vermişler, iki gün vermişler Üçüncü gün de verip goyunu dereye sürüyorlar Çoban taşın üstüne oturup govalı eline alıp bir çalmış Goyun suyu hiç içmeden geri dönmüş Bir kara goyun, tek bir kara goyun, ayağını suya batırırmış, çekermiş Batırırmış, çekermiş İçmemiş de üç sefer ayağını indirmiş, çıkarmış Adamlar bunun bir hikmeti var demişler Mehmet’e sormuşlar Mehmet bu kara goyunun ayağını batırıp batırıp suyu içmediğinin bir hikmeti var Nedir bu? Mehmet, goyun sağarken Akgül’ü biceez (bir kere) öptüm Ondan oldu, demiş Ondan sonra ağa da kabul etmiş Kırk gün kırk gece düğün etmişler


Kaynak Kişi: Abdullah Aydın (Honamlı Yörüğü, Yağcıoğlu Köyü, Polatlı, Ankara)

Yedi Gardaşın Bacısı





Yedi erkek gardaşın bacısı varmış Bu bacı bir gün pınarın başına varmış, yatmış Orada içine yılan girmiş Gızın garnı büyüdükçe büyümüş Gardaşları da bunu hamile sanmış Götürün demiş babası, atın kesin bunu Hâlbuki içinde yılan varmış Gardaşları gızı götürmüş Ama gıyamamışlar, pınarın başında bırakmışlar

Oradan bir bey oğlu geliyormuş atını sulamaya Şöyle bir bakmış Orada gız yatıyormuş Söyle nedir derdin, demiş Gız da demiş böyle böyle, beni hamile diye gardaşlarım bıraktı Bey oğlu buna süt içirmiş Yılanlar dışarı çıkmış, iyileşmiş Evlenmişler Çocukları olmuş

Bir gün gardaşları develerle tuza gidermiş Yedi deve, yedi kardeş gidiyormuş Gadın da bilmiş gidenlerin kardeşi olduğunu Oğluna demiş ki:

Oğlum bu elmayı al Bu gelen develerin önündekiler senin dayın Bu elmayı bir öte at, bir beri at

Çocuk gitmiş, anasının dediğini yapmış Adamlar oğlum, sen kimsin de böyle yapıyon demiş Oğlan da demiş ki:
Hoppala elmam hoppala Yedi gardaşın yeğeniyim Zülfü Gadın’ın doğanıyım Ben sizin yeğeninizim
Oğlan bizim evimiz şu konak demiş, dayılarını çağırmış Sonra gız kardeşlerini yine gördüklerine sevinmişler…

Kaynak Kişi: Elif Kuş (Honamlı Yörüğü, Yağcıoğlu Köyü, Polatlı, Ankara)