Gümrük Muhafaza Görev Yönetmeliği

GÜMRÜK MUHAFAZA GÖREV YÖNETMELİĞİ

GÜMRÜK MUHAFAZA GÖREV YÖNETMELİĞİ

Gümrük Muhafaza Görev Yönetmeliği
Resmi Gazete Tarihi : 07/11/2003
Resmi Gazete Sayısı : 25282
Devlet Bakanlığından
BİRİNCİ KISIM : Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmelikle, Gümrük Muhafaza Teşkilatına çeşitli kanun, tüzük ve yönetmeliklerle verilmiş görev ve yetkiler ile bu görev ve yetkilerin yerine getirilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmıştır
Hukuki Dayanak
Madde 2 -
(Değişik Madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/1mad)

Bu Yönetmelik; 18/12/1940 tarihli ve 3944 sayılı Gümrük Muhafaza ve Muamele Sınıfı Memurları Teşkilatı Hakkında Kanun, 2/7/1993 tarihli ve 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 16/7/1956 tarihli ve 6815 sayılı Sınır, Kıyı ve Karasularımızın Muhafaza ve Emniyeti ve Kaçakçılığın Men ve Takibi İşlerinin Dahiliye Vekaletine Devri Hakkında Kanun ile 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır
Tanımlar
Madde 3 - Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan;
Müsteşarlık: Gümrük Müsteşarlığını,
Genel Müdürlük: Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünü,
Gümrük İdaresi veya İdareleri: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
Türkiye Gümrük Bölgesi veya Gümrük Bölgesi: Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, kara sularını, iç sularını ve hava sahasını kapsayan Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesini,
Kişi: Gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını,
Serbest dolaşımda bulunan eşya: Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara ait hükümler saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşya ile üretimde kullanılan girdilerin yerli olup olmadığına bakılmaksızın Gümrük Kanununun 18 ve 19 uncu madde hükümlerine göre Türk menşeli sayılan eşyayı,
Gümrük vergileri: Yürürlükteki hükümler uyarınca eşyaya uygulanan ithalat ya da ihracat vergilerinin tümünü,
Gümrük gözetimi: Gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere Gümrük İdareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri,
Gümrük denetimi: Gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere eşyanın muayenesini, belgelerin varlığının ve gerçekliğinin kanıtlanmasını, işletme hesaplarının, defterlerinin ve diğer yazılı belgelerin tetkikini, nakil araçlarının kontrolünü, bagajların ve kişilerin yanlarında ya da üstlerinde taşıdıkları eşyanın kontrolünü, idari araştırmalar ve benzeri diğer işlemlerin yapılması gibi özel işlemlerin yerine getirilmesini,
Eşya: Her türlü madde, ürün ve değeri,
Gümrük rejimi:
a) Serbest dolaşıma giriş rejimini,
b) Transit rejimini,
c) Gümrük antrepo rejimini,
d) Dahilde işleme rejimini,
e) Gümrük kontrolü altında işleme rejimini,
f) Geçici ithalat rejimini,
g) Hariçte işleme rejimini,
h) İhracat rejimini,
Adli Kolluk:
(Ek tanım: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/2mad)
4/6/1937 tarihli ve 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 8, 9 ve 12 nci maddeleri, 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 7 nci maddesi, 2/7/1993 tarihli ve 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesi ve 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun 4 üncü maddesinde belirtilen soruşturma işlemlerini yapan güvenlik görevlilerini,
Adli Kolluk Sorumlusu:
(Ek tanım: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/2mad)
İçişleri Bakanlığına bağlı Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Gümrük Müsteşarlığı tarafından atamalarındaki usule göre görevli adlî kolluğun komutanını/âmirini,
Adli Kolluk Görevlileri:
(Ek tanım: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/2mad)
4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 4/6/1937 tarihli ve 3201 sayılı Emniyet Teşkilâtı Kanununun 8, 9 ve 12 nci maddeleri, 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun 7 nci maddesi, 2/7/1993 tarihli ve 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesi, 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun 4 üncü maddesi ve 3/11/1983 tarihli ve 83/7362 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Jandarma Teşkilâtı Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinde belirtilen soruşturma işlemlerini yapmak üzere, tâbi oldukları atama usulüne göre görevlendirilen komutan, âmir, memur ve diğer görevlileri,
ifade eder
İKİNCİ BÖLÜM : Teşkilat Yapısı ve Görevler
Taşra Teşkilatının Yapısı
Madde 4 - Taşra teşkilatı; Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlükleri, Başmüdürlüklere bağlı Şube Müdürlükleri ve Gümrük Muhafaza Müdürlükleri ile bu Müdürlüklere bağlı Bölge ve Kısım Amirlikleri şeklinde teşkilatlanmıştır
Gümrük Muhafaza ve Muamele Sınıfı Memurları
Madde 5 - Taşra teşkilatında görev yapan personel, Gümrük Muhafaza ve Muamele Sınıfı Memurları olmak üzere ikiye ayrılır
Gümrük Muhafaza sınıfına dahil personel; Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü, Başmüdür Yardımcısı, Gümrük Muhafaza Müdürü, Müdür Yardımcısı, Bölge ve Kısım Amiri ile Gümrük Muhafaza Memurlarından oluşur
Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü, Başmüdür Yardımcısı, Müdürler ve Müdür Yardımcıları dışında kalanlar, resmi görevli oldukları zamanlarda niteliği ve şekli yönetmelikle belirlenen resmi kıyafet giymek zorundadırlar Gümrük Muhafaza sınıfı personelinden, Kaçakçılık, İstihbarat, Takibat ve Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüklerinde görevli olanlar ile Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerince münhasıran sivil olarak çalıştırılması uygun görülen Gümrük Muhafaza personeli bu hükmün dışındadır
Muamele sınıfı memurları büro işlerinde çalışırlar, sivil elbise giyerler ve ***** taşımazlar
İdare emrinde yeterli sayıda muamele memuru bulunmaması halinde, Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğünün onayı ile yeteri kadar Gümrük Muhafaza Memuru, geçici olarak muamele işlemlerinde görevlendirilebilir
Genel Müdürlüğün Görevleri
Madde 6 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/3mad)

Genel Müdürlük, Türkiye Gümrük Bölgesinde; 18/12/1940 tarihli ve 3944 sayılı Gümrük Muhafaza ve Muamele Sınıfı Memurları Teşkilatı Hakkında Kanun, 19/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 2/7/1993 tarihli ve 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname, 12/6/1933 tarihli ve 2313 sayılı ********** Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun, 19/4/1926 tarihli ve 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanun, 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli *****lar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun, 13/11/1996 tarihli ve 4208 sayılı Kara Paranın Önlenmesine Dair Kanun, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve ilgili diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklerle Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğüne verilen görevleri yerine getirir
Gümrük Muhafaza Amirlerinin Sorumlulukları
Madde 7 - Gümrük Muhafaza İdaresine mensup her birimin amirleri, görevlerinin yerine getirilmesinde;
a) Emrindeki görevlilerin daima hazır bulundurulmasından ve görevin zamanında yapılmasından,
b) Görev yaptığı yerin ekonomik, sosyal ve coğrafi yapısını inceleyerek risk analizi yapmaktan,
c) Kaçakçılığı önlemeye ve takibe yönelik gerekli tedbirlerin alınmasından,
d) Bölgesindeki kaçakçılık olaylarıyla ilgili bilgi almaktan, istihbarat çalışmaları yapmaktan ve bunları değerlendirmekten,
e) Birimindeki *****, donanım, haberleşme, nakil araçları ve malzemenin her zaman işler bir halde bulundurulmasından,
f) Emri altında çalışanları eğitmek ve yetiştirmekten,
g) Gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzeninin devamını sağlayacak tedbirleri almaktan ve gerekirse ilk müdahalede bulunarak durumu ilgili adli ve idari mercilere intikal ettirmekten,
sorumludurlar
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : ***** Taşıma ve Kullanma
***** Taşıma ve Kullanma Yetkisi
Madde 8 - Gümrükler Muhafaza Teşkilatında görevli Gümrük Muhafaza Amir ve Memurları; şef, muamele memuru, gemi personeli, şoför, yardımcı hizmetli personeli hariç olmak üzere görevleri sırasında ve görevleri dışında ***** bulundurma, taşıma ve görevleri gereğince kullanma yetkisine sahiptirler
***** Kullanmanın Usul ve Esasları
Madde 9 - Gümrük Bölgesine Gümrük Kanunu gereğince belirlenen kapı ve yollardan başka yerlerden girmek, çıkmak veya geçmek yasaktır
Bu yerlerde rastlanacak kişi ve her nevi taşıma araçları yetkili memurlar tarafından durdurulur ve kişilerin eşya, yük ve üzerleri ile varsa taşıma araçları aranır
"Dur" uyarısına uymayan kişiler için önce havaya ateş edilmek suretiyle uyarı yinelenir Bu uyarıya da uyulmaz ise görevli memurlar durmaya zorlayacak şekilde ***** kullanmaya yetkilidir Ancak, *****la karşılığa yeltenilmesi veya meşru müdafaa durumuna düşülmesi hallerinde yetkili memurlar doğrudan hedefe ateş edebilir Memurların ***** kullanmalarından dolayı haklarında soruşturma ve kovuşturma açılması halinde, bağlı bulunduğu kurum tarafından avukat sağlanır ve avukatlık ücreti kurumlarınca karşılanır
Demiryolu araçlarına ilişkin işlemler istasyonlardaki beklemeleri sırasında uygulanır
Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla yükümlü olanlar, gümrük bölgesindeki her nevi deniz araçlarına yanaşıp yük ve belgelerini incelemeye yetkilidir Görevlilerin yanaşmasına izin vermeyerek kaçan veya kaçmaya teşebbüs eden her nevi deniz araçlarına uluslararası deniz işaretlerine göre telsiz, flama, mors ve benzeri işaretlerle durması ihtar olunur Bu ihtara uymayan deniz araçlarına uyarı mahiyetinde ateş edilir Buna da uymayıp kaçmaya devam ettiği takdirde durmaya zorlayacak şekilde üzerine ateş edilir
İKİNCİ KISIM : Türkiye Gümrük Bölgesine Giren ve Bölgeden Çıkan Deniz, Kara ve Hava Taşıtlarının Kontrolü
BİRİNCİ BÖLÜM : Ortak Hükümler
Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine Girişi ve Bölgeden Çıkışı
Madde 10 - Türkiye Gümrük Bölgesine giriş ve Bölgeden çıkış gümrük kapılarından yapılır Hava taşıtlarının, yetkili gümrük idaresinin bulunduğu havalimanlarına inmesi ve buralardan kalkış yapması gerekir
Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile içeride bulunan gümrük kapıları arasında belirli yolların takip edilmesi zorunludur Giriş ve çıkış kapıları ile bunları birbirine bağlayan yollar ve hava taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri gümrük işlemi yapılan havalimanları ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak, Müsteşarlıkça tespit edilir ve Resmî Gazete'de yayımlanır
Beklenmeyen haller ve mücbir sebeplerle gümrük kapıları dışından Türkiye Gümrük Bölgesine girildiği veya zorunlu olan yollar izlenemediği takdirde, söz konusu yükümlülüğe tabi olan ya da onun adına hareket eden kişiler, bu durumu en yakın Gümrük İdaresine bildirerek, getirilen eşyanın bulunduğu hal ve mahalden İdareyi haberdar etmek zorundadır
Aksine hareket edenler hakkında, Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere konu ilgili Gümrük İdaresine intikal ettirilir
Gümrük kapıları dışında kalan yerlerden izinsiz olarak eşya ithal veya ihraç edildiğini veya buna teşebbüs edildiğini tespit eden veya bu yönde herhangi bir bilgi edinen Gümrük Muhafaza İdaresi konuyu gümrük işlemlerini yapmaya yetkili en yakın Gümrük İdaresine bildirerek, durumu ayrıca Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çerçevesinde incelemeye alır Gümrük Muhafaza İdaresince yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, bu fiillerin kaçakçılık suçları kapsamına girdiğinin anlaşılması halinde, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri ve diğer yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak gerekli soruşturma tamamlanır Olay, soruşturma evrakları ile birlikte ilgili Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilir
Gümrük Gözetim ve Denetimine Tabi Olan Taşıtların Kontrolü
Madde 11 - Türkiye Gümrük Bölgesine giren ve Bölgeden çıkan kara, deniz, hava ve demiryolu taşıtları gümrük kontrol ve gözetimine tabidir
Gümrük Yönetmeliğinin gelen ve giden kara taşıtlarının kontrolü hakkındaki hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşıtların kontrolü Gümrük Muhafaza İdaresinin kontrolle görevlendireceği Gümrük Muhafaza personeli tarafından yapılır Taşıtların aranması gereken hallerde durum, aramayı gerektiren nedenler de belirtilmek suretiyle tutanakla tespit olunur
Taşıt sahibi, acentası veya bunlar adına hareket etmeye yetkili kişiler, bu kontrolün yapılmasını temin etmek üzere süresi içerisinde geliş ve gidiş bildirimlerinin yapılması ile gerekli önlemlerin alınması ve yerine getirilmesiyle yükümlüdürler
Bu kontroller sırasında, gemiler ile gemilerin yükü ve bunlara ait gerekli bütün defter, belge ve kayıtlar incelenebilir Durumun zorunlu kılması halinde, ambarlar ve eşya bulunan diğer yerler mühür altına alınır
Taşıtların kontrolü günün her saatinde yapılabilir
Gümrük Muhafaza İdaresi bulunmayan yerlerde taşıtların kontrolü ilgili Gümrük İdarelerince yapılır Ayrıca, Genel Müdürlük bu taşıtların kontrolü amacıyla mobil kontrol ekipleri oluşturabilir
Gözetim Önlemleri
Madde 12 - Türkiye Gümrük Bölgesine giren kara, deniz ve hava taşıtlarının gümrük denetimi tamamlanıncaya kadar, Türkiye Gümrük Bölgesinden giden taşıtların ise denetimden sonra söz konusu bölgeyi terk etmelerine kadar, her türlü eşyanın taşıtlara alınmasını veya taşıtlardan çıkarılmasını, taşıtlardan yolcu indirilmesini veya taşıtlara yolcu bindirilmesini önleyecek tedbirler alınır Söz konusu taşıtlar ile eşya ve yolcuların gümrük denetimi dışında bırakılmaması için gerekli gümrük gözetim işlemleri, Gümrük Muhafaza İdarelerince yerine getirilir
Gözetim ve Denetime Tabi Taşıtların Kontrolünün Yapılacağı Yerler
Madde 13 - a) Kara Taşıtları: Türkiye Gümrük Bölgesine gelen ve bu Bölgeden giden kara taşıtlarının kontrolü sınır gümrük kapılarında, Gümrük İdaresinin sınırdan içeride bulunması halinde ise ilgili Gümrük İdaresinde yapılır
b) Demiryolu Taşıtları: Türkiye Gümrük Bölgesinin dışından gelen trenler Gümrük İdaresi bulunan ilk istasyonda, Türkiye Gümrük Bölgesinden gidecek trenler ise sınır istasyonunda kontrol edilir
c) Deniz Taşıtları: Yabancı limanlardan gelen ve Türk liman ve nehirlerine girecek gemiler, Müsteşarlıkça saptanan yerlerde ya da yolda kontrole tabi tutulur Yabancı limanlara gidecek gemiler ise sırasıyla yük alacağı bütün limanlarda kontrole tabi tutulur
d) Hava Taşıtları: Türkiye'ye gelen ve Türkiye'den giden hava taşıtlarının kontrolü indikleri veya kalktıkları ve yetkili Gümrük İdaresi bulunan havalimanlarında yapılır
Yurtdışı Seferden Yurtiçi Sefere Geçen Taşıtlar
Madde 14 - Yurtdışına yük ve yolcu taşıyan milli hava ve deniz taşıtlarının yurtdışı seferlerini tamamlayarak yurtiçi sefere geçmeleri halinde Gümrük Muhafaza Memurları tarafından ihrakiye, kumanya ve demirbaş listeleri incelenerek miktarları bir tutanakla tespit edilir ve sonuçları gerekli işlemlerin yapılması için ilgili Gümrük İdaresine iletilir
Yurtiçi seferden yurtdışı sefere geçen milli hava ve deniz taşıtlarına da aynı işlem uygulanır
Kontrol Esnasında Karşılaşılan Usulsüzlüklere İlişkin Yapılacak İşlemler
Madde 15 - Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve diğer ceza koyan kanunların hükümlerine göre taşıt veya eşya hakkında yapılacak adli takibat mahfuz olmak üzere, Gümrük Kanununa ilişkin para cezaları uygulanmasını gerektiren usulsüzlüklerin Gümrük Muhafaza İdarelerince tespiti halinde, olay tutanağa bağlanarak konuyla ilgili belgelerle birlikte cezayı uygulayacak Gümrük İdarelerine intikal ettirilir
İKİNCİ BÖLÜM : Gelen Deniz Taşıtlarının Kontrolü
Gemilerin İzleyeceği Yol
Madde 16 - Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki limanlardan gelen gemiler, Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller ya da mücbir sebepler olmadıkça ya da gümrük denetimi gerektirmedikçe, gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştiremez, yolda duramaz, başka gemilerle temas edemez ve Gümrük İdaresi bulunmayan yerlere yanaşamazlar
Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan gemiler de serbest dolaşımda olmayan eşya alması ya da yolda yabancı bir limana uğraması durumunda yukarıdaki fıkrada belirlenen hükme tabidirler
Yabancı limanlardan gelip Türk limanlarına veya nehirlerine girecek olan gemiler gümrük denetlemesi yapılmak üzere belirli yerlerde durur ya da yol keserler
Beklenmeyen durumlar ya da mücbir sebeplerle izlenmesi zorunlu olan yolları izlemeyen ya da Türkiye karasularında taşıdığı eşyayı denize atan, karaya çıkaran, başka bir taşıta aktaran ya da bu eşyayı toplayan gemilerin kaptanları ya da onun adına hareket eden kişiler, eşyanın gümrük statüsünün belirlenmesi ve diğer önlemlerin alınması amacıyla gecikmeksizin en yakın Gümrük veya Gümrük Muhafaza İdaresine bu durumu ve eşyanın bulunduğu hal ve yeri bildirmek zorundadır Şayet bildirim Gümrük İdaresine yapılmış ise, söz konusu İdare yapılan bu bildirimi gerekli önlemlerin alınabilmesini teminen en kısa zamanda aynı yerde görevli Gümrük Muhafaza İdaresine bildirir Bu eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir Gümrük İdaresine götürülmesinin gerektiği durumlarda yapılacak refakat ve gümrük gözetimi görevleri Gümrük Muhafaza İdaresi tarafından yerine getirilir
Türkiye Gümrük Bölgesine giren gemilerin; rota değiştirmesi, yolda durması, başka gemilerle temas etmesi, gümrük gözetimi yapılması için yol kesmemesi veya Gümrük İdaresi bulunmayan yerlere yanaşması durumunda, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile ilgili diğer kanunlar çerçevesinde konu araştırılır Ayrıca, Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere, konu ilgili Gümrük İdaresine bildirilir
Limanlara Gelecek Gemilerin Gümrük ve Gümrük Muhafaza İdaresine Bildirilmesi
Madde 17 - Yabancı limanlardan gelen yerli ve yabancı gemilerin limana varışlarından en az üç saat önce sahip veya acentesi tarafından yazılı olarak mahalli Gümrük ve Gümrük Muhafaza İdaresine bilgi verilir Bu bilgi, geminin ne zaman, ne kadar yolcu ve yük ile gelmesi veya gitmesinin muhtemel bulunduğuna, nereye demirleyeceğine, limanda ne kadar kalacağına ve hangi limana gideceğine dair bilgileri kapsar
Bilgi verme yükümlülüğüne uyulmaması durumunda, geminin hareketine izin verilmeyerek Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere konu ilgili Gümrük İdaresine bildirilir Bilgi verilmesinden sonra geminin hareketine izin verilir
Sağlık Muayenesinden ve Pasaport Giriş-Çıkış İşlemlerinden Önce Gümrük Muhafaza Memurlarınca Yapılacak Görevler
Madde 18 - Gemiler limana varışlarında Gümrük Muhafaza İdaresinin kontrolle görevli memurları tarafından karşılanır Sağlık muayenesi ve pasaport giriş-çıkış işlemleri bitinceye kadar dışarıdan gözetim altında bulundurularak, denize bir şey atılmaması, dışarıdan bir şey alınmaması, dışarıya bir şey verilmemesi, sağlık memurları ve gereken hallerde veteriner, pasaport işlemleri ile görevli polis memurları ve kendilerine refakat eden acente memurlarından başka hiç kimse ile temas edilmemesi, vazife icabı temas edenlerin de vergiye tabi veya yasak eşya ve maddeleri gemiye gizlice sokup çıkarmamaları hususunda gerekli tedbirler alınır
Soru Kağıdı ve Gemideki Belgelerin Görülmesi
Madde 19 - Gemide sağlık muayene işlemleri bittikten sonra EK-1'de yer alan Soru Kağıdı kaptan tarafından tanzim edilerek kontrolle görevli Gümrük Muhafaza görevlilerine ibraz edilir
Gümrük Muhafaza görevlileri de soru kağıdındaki bilgileri gemi kaptanından istenilecek geminin tasdikli seyir jurnali, yükleme veya taşıma belgeleri ile karşılaştırırlar Lüzumu halinde yine karşılaştırma yapmak amacıyla, kaptanlar geminin devri çark defterini ve yakıt listesini, atık maddelerini en son boşalttığı limanda düzenlenen belge ile talep edilen diğer belgeleri de Gümrük Muhafaza Memuruna göstermekle yükümlüdürler
Türk Bayraklı gemilerin kaptanları gemideki yakıt ve kumanyalarına ilişkin bilgileri içeren EK-2/A,
(
)
Yakıt ve Kumanya İşlemleri Formlarını doldurarak kontrol işlemlerini yapan Gümrük Muhafaza Memuruna verir Kaptanlar, manifesto harici olarak alınmış veya manifestoya dahil edilmeksizin taşınması adet olmuş eşyayı da araştırmadan önce memurlara beyan ederler
Soru kağıtları gemilerin uğrayacakları liman sayısına göre düzenlenir Düzenlenen soru kağıtları Kontrol Muhafaza Memuru ve ilgililerce imzalanır
Soru Kağıtlarının Saklanması
Madde 20 - Soru kağıtlarının bir örneği yükleme veya taşıma belgelerinin tasdikli bir örneği ile birlikte Gümrük İdaresine gönderilir Örnekleri alan Gümrük ve Gümrük Muhafaza İdareleri bunları tarih sırası ile ayrı bir dosya içinde 5 yıl süre ile saklarlar
Deniz Taşıtlarının Kontrolü ile Çevre Sağlığı Açısından Her Türlü Atık Maddelerin Kontrol ve Denetimi
Madde 21 - Gümrük Muhafaza Memurları, kaptanın verdiği soru kağıdındaki bilgilere itibar ederler Soru kağıdındaki bilgilerin kendi içinde veya diğer belgelerle çelişkili olması ya da şüphe veya ihbar bulunması halinde, EK-3'de yer alan Arama Formu düzenlenir; yükleme veya taşıma belgeleri ve diğer belgelerle birlikte geminin gizli yerlerini, ambar, bölme ve girişlerini gösteren plan istenilerek, bu belgelere göre geminin kontrolüne geçilir Kontrol sırasında, geminin depoları, büfe, kiler, koğuş ve bagaj yerleri gözden geçirilir Gerek görülmedikçe, eşya yüklemeye mahsus ambarlar dışarıdan kontrol edilir Bu kontroller sırasında gerekli görülen yerler mühür altına alınır, bu mühürler geminin hareketinden önce Gümrük Muhafaza Memurları tarafından sökülür
Kontrol neticesinde, gerek görülmesi halinde, Gümrük Muhafaza İdaresi tarafından aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Serbest dolaşımda olmayan ve başka limanlara çıkarılacak olan eşyanın bulunduğu ambarların kapakları mühürlenir
b) Geminin kontrolü tamamlanmadan hiç kimsenin gemi ile temasına ve gemiden yük alıp vermesine izin verilmez
c) Gemilerde şüphe veya ihbar hallerinde yapılan arama sırasında kaçak, yasak ya da yükleme veya taşıma belgelerinde kayıtlı olmayan eşyaya rastlanırsa, süre kaydı olmaksızın aramaya devam edilir ve gemi ile yüküne zarar verilmemesine azami dikkat edilerek sonuçlandırılır
Arama neticesinde çıkacak kaçak, yasak ya da yükleme veya taşıma belgelerine kaydedilmemiş eşya için yasal işlemler yapılır ve durum ayrıca ilgili Gümrük İdaresine yazı ile bildirilir Düzenlenen tutanaklar bu yazılara eklenir ve birer nüshası İdarede saklanır
d) Yapılan kontroller sonucunda, gemide bulunan atık maddelerin karasularımızda boşaltılmasını önlemeye yönelik gerekli tedbirler alınır Atık madde boşaltımının tespiti halinde, Su Ürünleri Kanunun 33 üncü maddesi gereğince, Gümrük Muhafaza Teşkilatı mensupları, bu Kanunla ve bu Kanuna istinaden konulan yasaklardan dolayı, bu Kanun şümulüne giren suçlar hakkında zabıt varakası tutmaya, suçta kullanılan istihsal vasıtalarını
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoymaya, bunları 34 üncü madde hükmü mahfuz kalmak şartıyla adli mercilere teslim etmeye vazifeli ve yetkilidirler Buna ilaveten, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8 inci maddesi uyarınca her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır Kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle yükümlüdürler Kirletme yasağına uymayan gemiler ile deniz taşıtlarına ilişkin olarak aynı Kanunun 22 nci maddesindeki cezaların tatbiki için, durum en yakın Mülki İdare Amirine bildirilir
Şüphe halinde içinde transit eşya bulunan düzensiz seferli yabancı ve Türk gemilerinin ambar kapakları ve bu gibi eşya konmuş sair yerleri Türkiye karasularında mühür altına alınabileceği gibi, gerektiğinde bu gemilere memur da eşlik ettirilebilir
Gemilerin Gözetim Altında Tutulmaları
Madde 22 - Gümrük İdarelerinin izni olmadan gemiden eşya ve yolcu çıkarılmasına veya gemiye bindirilmesine ya da gemiden atılmasına engel olmak üzere, gemiler dışarıdan gözetim altında tutulur, ihbar veya şüphe bulunan durumlarda gemilerde Gümrük Muhafaza Memurları görevlendirilir
Serbest Dolaşıma Girecek Gemilerin Muayenesi
Madde 23 - Yabancı ülkelerden satın alınarak Türk limanlarına ilk defa serbest dolaşıma girmek üzere gelen gemilerin içlerinde mevcut demirbaş eşya, kumanya, yakıt ve tüketim malzemelerine ilişkin listeler Gümrük Muhafaza İdaresince gemide yapılacak tespit ve tasdikini müteakip tanzim edilecek tutanağa eklenir Ayrıca, bu listelerin bir örneği geminin serbest dolaşıma giriş işlemini yapacak ilgili Gümrük İdaresine gönderilir
Serbest dolaşıma giriş işlemi yapılan gemiye ait demirbaş listelerinin bir örneği Genel Müdürlüğe, merkezde oluşturulacak arşivde saklanmak üzere gönderilir
İç Hatlara Tahsis Olunan Milli Gemilerin Muayenesi
Madde 24 - Dış hatlara sefer yaparlarken sonradan devamlı veya geçici olarak iç hatlara tahsis olunan milli gemiler, haklarında ihbar olsun veya olmasın mutlak suretle Gümrük Muhafaza İdaresince kontrol ve aramaya tabi tutulur Arama neticesi bir tutanakla tespit edilerek ilgili Gümrük İdaresine bildirilir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Giden Deniz Taşıtlarının Kontrolü
Gümrük Kontrolüne Tabi Gemiler
Madde 25 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/5mad)

Türk liman ve iskelelerinden yabancı limanlara hareket edecek yerli ve yabancı gemiler, gümrük kontrolüne tabi tutulmadan ve soru kağıdı vermeksizin hareket edemezler Aksi halde Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere konu, ilgili Gümrük İdaresine bildirilir
Türk Bayraklı gemilerin kaptanları, gemideki yakıt ve kumanyalarına ilişkin bilgileri içeren EK-2/B Yakıt ve Kumanya İşlemleri Formlarını doldurarak kontrol işlemlerini yapan Gümrük Muhafaza Memuruna verir
Araştırma ve Arama Yapılacak Gemiler
Madde 26 - Şüphe veya ihbar bulunduğu hallerde, bu durum bir tutanakla tespit edilir ve gemiler Gümrük Muhafaza İdaresinin kontrolle görevli muhafaza memurları tarafından araştırılarak, gerektiğinde aramaya tabi tutulur Yapılan işlem sonuçları, mutlak suretle, araştırma ve aramaya katılan Gümrük Muhafaza Amir ve Memurları tarafından imzalanan bir tutanakla belirlenir
Yabancı limanlara ilk defa hareket edecek olan milli gemiler, limanda bulundukları süre içerisinde dışarısı ile temas halinde olduklarından, yük almadan evvel gemide gümrük denetlemesi dışında kalmış herhangi bir eşya bulunup bulunmadığı hususunda aramaya tabi tutulurlar
Hareketten Evvel Gümrük İdarelerinden İzin Alınması
Madde 27 - Gemilerin sahip veya acenteleri, yabancı limanlara hareketten en az üç saat önce ilgili Gümrük İdaresine haber vermeye ve bu Gümrük İdaresinden izin almaya mecburdurlar
Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan ya da gümrükle ilişiği bulunmayan gemilerin Gümrük Yönetmeliğinin 7 nolu ekinde yer alan Hareket İzin Kağıtları, Gümrük İdaresi tarafından geciktirilmeksizin verilir
Acentesi olmayan gemilerin Hareket İzin Kağıtları, yükleme veya taşıma belgeleri ya da boş geldiklerine dair dilekçeleri alınmadıkça verilmez
Tatil günlerinde boş veya yüklü olarak gelip yine aynı günlerde boş veya yüklü olarak gidecek gemilere, limana gelişlerinden önce acenteleri tarafından çalışma saatleri dahilinde ilgili Gümrük İdarelerine müracaat edildiği takdirde Hareket İzin Kağıtları bu Gümrük İdarelerince verilir
Gümrük İdaresinin kapalı olduğu tatil günlerinde ve gümrüklerde işlem görmeyip boş olarak giden gemilerin Hareket İzin Kağıtları Gümrük Muhafaza İdaresi tarafından verilir
Gümrük işlemleri tamamlanıp harekete hazır olan gemiler, Gümrük İdaresi ile liman başkanlığınca verilen Hareket İzin Kağıtlarının Gümrük Muhafaza Memurları tarafından kontrol edilmesinden sonra limandan ayrılabilir
Birçok İskeleden Yük ve Yolcu Alan Gemilerin Kontrolü
Madde 28 - Yabancı ülkelere götürülmek üzere birçok Türk liman ve iskelesinden yük ve yolcu alan gemiler, aynı Gümrük İdaresinin sorumluluğunda bulunan liman ve iskeleler hariç, diğer liman ve iskelelerin hepsinde yukarıda belirtilen maddeler çerçevesinde ayrı ayrı kontrole tabi tutulur
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Çanakkale ve İstanbul Boğazlarından Geçen Gemiler
Boğazlara Gelen veya Boğazlardan Geçen Gemiler Hakkında Yapılacak Bildirimler
Madde 29 - Yabancı limanlardan Çanakkale veya İstanbul Boğazlarına veya Limanlarına veya bu Boğazlardan geçerek bir Türk limanına gidecek olan gemilerin geliş gün ve saatleri ile gerekli diğer bilgiler, ilgili acenteler tarafından İstanbul'da Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne veya bu Başmüdürlükçe belirlenecek Gümrük Muhafaza Müdürlüğüne, Çanakkale'de ise Çanakkale Gümrük Muhafaza Müdürlüğüne bu Yönetmeliğin 17 inci maddesindeki esaslar çerçevesinde yazılı olarak bildirilir
İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü veya bu Başmüdürlükçe belirlenecek Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ile Çanakkale Gümrük Muhafaza Müdürlüğünce, ilgili acentenin yazılı bildirimine istinaden, Boğazlardan geçen gemilerin gidecekleri Marmara veya diğer Türk limanlarındaki Gümrük Muhafaza İdarelerine, bu gemiler hakkında faks veya elektronik posta yolu ile bilgi verilir
Bu şekilde bilgilendirilen varış limanındaki Gümrük Muhafaza İdareleri, bu bildirimleri düzenli bir şekilde kayıt ve takip altında tutarlar Makul bir süre içinde gelmeyen gemiler hakkında, aynı yer Gümrük İdaresi ile koordineli olarak, faks veya elektronik posta gönderen İdare başta olmak üzere güzergah üzerindeki muhtemel diğer varış limanları, Gümrük Muhafaza İdareleri nezdinde geminin akıbeti ile ilgili girişimde bulunmak suretiyle takibe geçilir
Gemilerin Kontrolü
Madde 30 - Yabancı limanlardan gelerek İstanbul veya Çanakkale Boğazından geçip bir Türk limanına gidecek olan gemilerin denetimleri, şüphe veya ihbar olmadıkça, varacakları ilk Türk Limanında yapılır Şüphe veya ihbar olduğunda ya da geminin sahip veya acentesi tarafından gemi denetiminin ilk varış limanı yerine Boğazlarda veya yolda yapılmasının yazılı olarak talep edildiği durumlarda, bu talep Boğazlardaki ilgili Gümrük Muhafaza İdaresince incelenerek uygun görülmesi halinde yerine getirilir Şüphe veya ihbar olan durumlara ilişkin saptamalar tutanağa bağlanır Gümrük Muhafaza İdaresince gerek görüldüğü hallerde refakat memuru verilebilir
İstanbul veya Çanakkale Boğazından girerek birden fazla Türk limanına uğrayacak gemilerin ilk varış limanında Gümrük Muhafaza görevlileri tarafından yapılacak kontroller sırasında düzenlenecek soru kağıtları, müteakip varış limanları sayısı kadar fazla nüsha düzenlenerek gemi kaptanına verilir
Boğazlarda, yolda veya ilk varış limanında kontrolleri yapılmış gemiye ait soru kağıtları, müteakip varış limanında veya limanlarında gemi kaptanı tarafından Gümrük Muhafaza görevlilerine ibraz edilir
Gümrük Muhafaza görevlilerince kaptana, ibraz ettiği soru kağıdındaki beyan ve bilgilere ilave etmek istediği bir husus bulunup bulunmadığı sorularak, durum soru kağıdı üzerinde belirtilir Soru kağıdının kaptan tarafından imzalanmasından sonra işlemler tamamlanır
Bir ihbar veya ciddi bir şüphe olmadıkça, birinci fıkrada belirtildiği şekilde kontrolleri yapılmış olan gemiler ayrıca bir kontrole tabi tutulmazlar
Transit Gemilerin Kontrol Edilemeyeceği
Madde 31 - Boğazlardan transit geçen gemiler, Montrö Mukavelenamesi ve Ticaret ve Seyrüsefain Antlaşmalarındaki en ziyade müsaadeye mazhar millet kayıtları gereğince kontrole tabi tutulmazlar Bu gemiler dışarıdan gözetim altında bulundurulur
Transit Gemilerden Serbest Pratika Alanların Kontrolü
Madde 32 - Limanlarımızda ve Boğazlarda 48 saatten fazla bekleyen transit gemilerin serbest pratika almaları zorunludur Bu süreyi aşan transit gemiler, serbest pratika almaları sağlandıktan sonra diğer gemiler gibi gümrük kontrolüne tabi tutulurlar
Dış Hatlara Sefer Yapan Gemilere Giriş ve Çıkış
Madde 33 - Yabancı limanlara sefer yapan milli gemilerimize ve limanlarımıza gelen yabancı bayraklı gemilere iş gereği veya başka geçerli sebeplerle girip çıkmak isteyen ilgililer için, Dış Hatlara Sefer Yapan Gemilere Giriş ve Çıkışın Düzenlenmesi Hakkındaki 5/1806 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilip 18/11/1961 tarihli ve 10961 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Yönetmelik ve çıkartılacak yönergeler kapsamında işlem yapılır
BEŞİNCİ BÖLÜM : Gelen ve Giden Demiryolu Taşıtlarının Kontrolü
Gelen ve Giden Trenler
Madde 34 - Türkiye'ye gelen trenler kontrolden evvel, sınırdan itibaren Gümrük İdaresi bulunan ilk istasyona kadar, Türkiye'den gidecek trenler de kontrolden sonra, Gümrük İdaresi bulunan son hudut istasyonundan Türkiye Gümrük Bölgesini terk edinceye kadar, yolda zorlayıcı bir neden olmadıkça duramazlar, yolcu ve eşya alıp indiremezler Zorlayıcı sebeplerden ileri gelen durma, yolcu ve eşya indirip bindirmelerinden, Gümrük veya Gümrük Muhafaza İdareleri haberdar edilir
Türkiye Gümrük Bölgesine giren demiryolu taşıtlarının denetimi bitmeden ya da Gümrük İdaresinin izni olmadan trenin vagonlarında ekleme, çıkarma veya değiştirme yapılamaz
Bu yükümlülüğe uymayanlar hakkında Gümrük Kanununa göre usulsüzlük cezası uygulamak üzere ilgili Gümrük İdaresine bilgi verilir
Zorunlu görülen hallerde gerekli önlemler alınarak, kontrol ve muayeneden önce yukarıda belirtilen değiştirme işlemleri yapılabilir
Verilmesi Zorunlu Liste ve Belgeler
Madde 35 - Yabancı ülkelerden gelen veya yabancı ülkelere giden trenler Gümrük İdareleri bulunan sınır istasyonlarına geldiğinde karşılayıcı ve uğurlayıcılarla temas edilmeyecek ve eşya alınıp verilmesini önleyecek şekilde gerekli tedbirler Gümrük Muhafaza İdaresince alınır
Demiryolu İdaresinin yetkili memuru, sınır gümrüğü ile diğer gümrüklerde gümrüklenecek eşya veya Türkiye'den transit geçirilecek eşyanın yükleme veya taşıma belgelerini Gümrük ve Gümrük Muhafaza Memurlarına derhal verir, tren boş gelmişse durumu yazı ile Gümrük ve Gümrük Muhafaza İdarelerine bildirir
Gümrük denetlemesi biten trenlere Gümrük İdaresince hareket izin belgesi verilir Gümrük Muhafaza İdaresince de, kontrol işlemini müteakiben trenin hareketine izin verilir ve hareket edene değin gözetim altında bulundurulur
Trenin Muayenesi ve Eşliğine Gümrük Muhafaza Memuru Verilecek Haller
Madde 36 - İlgili belgelerin alınmasından sonra, gerek duyulması halinde, Gümrük Muhafaza İdaresinin kontrolle görevli memurları tarafından öncelikle depolar, yük ve posta vagonlarının tender ve lokomotifleri ile yolcu vagonları, büfe, lokanta, mutfak ve furgonlar ve sair gizli yerler kontrol edilir
Kontrolleri ilk hudut durağında yapılmayacak veya tekrar Türkiye'ye girmek üzere yabancı topraklardan geçecek trenlerin eşliğine gerektiğinde Gümrük Muhafaza Memurları verilir
ALTINCI BÖLÜM : Diğer Kara Taşıtlarının Kontrolü
Gelen ve Giden Diğer Kara Taşıtları
Madde 37 - Türkiye Gümrük Bölgesine giren veya Bölgeden çıkan taşıtlar gümrük gözetimine tabidir Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak, Gümrük İdareleri tarafından denetlenir Karayolu ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelen taşıtların denetlenmesi bitmeden veya ilgili Gümrük İdaresinin izni alınmadan söz konusu taşıtlara yük ve yolcu alınıp verilemez ve taşıt yoluna devam edemez Aksine hareket edenler hakkında Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere konu ilgili Gümrük İdaresine iletilir
Gelen ve giden diğer kara taşıtlarının kontrol ve muayenelerinin Gümrük İdaresince bitirilmesini müteakip, gümrüklü sahadan çıkışlarına, gümrük işlemlerinin tamamlandığını gösterir belgelerin görülmesinden sonra hudut kapısındaki Gümrük Muhafaza İdaresince müsaade edilir
Yetkili Gümrük İdaresi hudut kapısından daha içeride bulunduğu takdirde, taşıt ve eşya Gümrük Muhafaza İdaresinin gözetimi altında en kısa yoldan bu gümrüğe götürülür
YEDİNCİ BÖLÜM : Hava Taşıtlarının Kontrolü
Gelen ve Giden Hava Gemilerine Ait Zorunluluklar ve Yasaklar
Madde 38 - Yabancı ülkelerden Türkiye'ye gelen veya Türkiye'den yabancı ülkelere gidecek olan hava gemileri, yetkili Gümrük İdaresinin bulunduğu havalimanlarına inmek veya buralardan kalkmak ve gemilerini gümrük kontrolüne tabi tutturmakla yükümlüdürler
Gelen hava gemilerinin gümrük kontrolleri yapılmadan önce, giden hava gemilerinin kontrolleri yapıldıktan sonra, yolcu veya yük alıp vermeleri, gemi, yolcu ve yük için tehlike teşkil etmedikçe yere eşya atmaları ve Gümrük İdaresi bulunmayan havaalanı ve limanlarına inmeleri yasaktır
Gelişte denetlemeden önce, gidişte denetlemeden sonra, Türkiye'ye zorunlu iniş yapan hava gemilerinin kaptan pilotları, durumu derhal en yakın Gümrük Muhafaza İdaresine bildirmek zorundadırlar
Ancak, zorunlu inişlerde kaptan pilot Gümrük İdarelerine müracaat edemeyecek halde ise, mahalli idare amirleri durumu doğrudan doğruya Gümrük Müsteşarlığına bildirirler
Hava gemilerinden, önceki fıkrada belirtilen zorunluluklardan dolayı eşya atıldığı takdirde, durum derhal kaptan pilotlar veya diğer ilgililer tarafından en yakın Gümrük veya Gümrük Muhafaza İdaresine bildirilir
Türkiye'ye gelen ve Türkiye'den giden hava taşıtlarının kontrolü, (3) nüsha kendinden karbonlu olarak düzenlenen ve EK-4'te yer alan Geliş/Gidiş Kontrol ve Arama Formu ile yapılır
Gelen Hava Gemilerinin Kontrolü
Madde 39 - Yabancı memleketlerden gelen hava gemilerinin acentaları, uçağın geliş-gidiş saatlerine ilişkin olarak önceden ilgili Gümrük Muhafaza İdaresine yazılı bilgi verirler Bu hava gemileri, Türkiye'de ilk inecekleri havameydan ve limanlarındaki Gümrük Muhafaza Memurları tarafından derhal gözetim altına alınır Gümrük Muhafaza Memurlarınca, yolcu ve eşyaların gözetim altında gümrüğe sevki temin olunmakla beraber, geminin taşıma veya yük belgeleri, yolcu ve personel listeleri ile milli hava gemilerine ait kumanya ve akaryakıt listeleri alınarak incelenir
Hava gemisinde başka bir hava meydanına çıkarılacak eşya varsa, Gümrük Muhafaza Memurları bunlara ait yük veya taşıma belgelerini görür
Gümrük Muhafaza İdaresince kontrol edilen her türlü belge, denetimi yapan memur ya da grup kontrol amiri tarafından kaşelenerek imzalanır ve birer nüshaları İdarede saklanır
Yurtdışından gelen hava gemileri yolcu ve eşyası ile yükleri boşaltılarak gümrüğe sevk olunduktan sonra, Gümrük Muhafaza Memurları tarafından aranarak EK-4'te yer alan Geliş/Gidiş Kontrol ve Arama Formu düzenlenir
Yurtdışından gelen hava gemilerinin içinde; yükleme veya taşıma belgeleri, personel eşya listesi ile kumanya ve yakıt listelerine kaydedilmemiş ya da bu listelerdeki miktardan fazla eşya, kumanya ve akaryakıt bulunup bulunmadığı incelenir Aykırılık halinde durum tutanakla tespit edilir ve kaçakçılığa konu olması durumunda gerekli soruşturma yürütülerek, konu görevli Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilir Ayrıca ilgili Gümrük Müdürlüğüne de bilgi verilir
Kısa bir süre kalacak ve bu süre içinde Gümrük Muhafaza Memurlarının gözetimi altında tutulabilecek hava gemileri için bu madde hükümleri uygulanmaz ve bunlar dışarıdan gözetim altında bulundurulur
Giden Hava Gemilerinin Kontrolü
Madde 40 - Yabancı memleketlere giden hava gemileri, Türkiye'den kalkacakları en son hava limanında kontrolle görevli Gümrük Muhafaza Memurları tarafından kontrol edilerek, manifesto dışında ve ihracı yasak eşya mevcut olup olmadığı, kumanya ve akaryakıt yerlerindeki mühürlerin sağlam bulunup bulunmadığı incelenerek EK-4'te yer alan Geliş/Gidiş Kontrol ve Arama Formu düzenlenir Daha önce vurulmuş mühürler hareketten evvel sökülür
Kontrol işlemleri yolcular hava gemisine binmeden yapılır
Kontrolden Müstesna Hava Gemileri
Madde 41 - Türk Hava Kuvvetlerine ait hava harp gemilerinden ve hükümetin izni üzerine gelen yabancı devletlerin hava harp gemilerinden özet beyan aranmaz Ancak, bu hava gemileriyle yurda eşya getirildiği takdirde, bunlar bir liste ile gümrük işlemlerinden sorumlu Gümrük İdaresine bildirilir
Türk Hava Kuvvetlerine ait hava gemileriyle getirilen komutan ve diğer mürettebata ait eşyanın da bir listesi bu kişilerin komutanları tarafından düzenlenip onaylanır ve iniş meydanına en yakın Gümrük İdaresine gelişlerinden sonra en geç 24 saat içerisinde verilerek, eşyanın gümrük muayene işlemine tabi tutulması temin edilir
Aksine hareketlerde ilgililer hakkında kanuni kovuşturma yapılır
ÜÇÜNCÜ KISIM : Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulana Kadar Yapılacak Yükleme, Boşaltma, Kontrol ve Gözetim İşlemlerinde Gümrük Muhafaza Görevlileri Tarafından Yapılacak İşlem ve Görevler
BİRİNCİ BÖLÜM : Gözetim
Yükleme ve Boşaltma İşlemleri
Madde 42 - Gümrük İdaresinden izin alınmadan, Gümrük Yönetmeliğinin ilgili kısmında belirtilen kontrol işlemleri bitirilmeden ve Gümrük Muhafaza İdaresine bilgi verilip yükleme-boşaltma yerlerinde gerekli denetim sağlanmadan gerek gemilerden ve diğer taşıtlardan veya liman araçlarından gemilere ve diğer taşıtlara ve gerekse geçici depolama yeri ve antrepolardan gemilere ve diğer taşıtlara eşya aktarılamaz
Gümrük İdaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belge verilmeden taşıtlardan eşya boşaltılmaz
Gümrük Bölgesi içerisinde, Gümrük İdaresinin izin ve denetimi altında yapılacak yükleme ve boşaltma işlemleri sırasında, gerek duyulması halinde, Gümrük Muhafaza Memurlarının da hazır bulunmalarını temin etmek üzere, Gümrük İdarelerince yükleme ve boşaltmalardan Gümrük Muhafaza İdareleri haberdar edilir
Mükellefler, Gümrük ve Gümrük Muhafaza Memurlarının hazır bulunmalarını sağlamak üzere nakil araçlarını temin etmek ve gerekli diğer önlemleri almak zorundadırlar
Gümrük Kanununun 45 inci maddesi çerçevesinde, eşyanın tamamen veya kısmen acilen boşaltılmasını gerektiren kaçınılmaz bir tehlikenin varlığı nedeniyle Gümrük İdaresinin haberdar edildiği ancak henüz izin alınamadığı durumlarda, gereken önlemlerin alınabilmesini teminen durumdan en yakın Gümrük Muhafaza İdaresi de haberdar edilir
Bu yükümlülüğe uyulmaması halinde, Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmak üzere, konu ilgili Gümrük İdaresine bildirilir
Hava Taşıtlarındaki Boşaltma ve Yüklemelerde Yapılacak İşlemler
Madde 43 - Hava taşıtlarındaki boşaltma ve yüklemelerde de, yerine göre, yukarıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde işlem uygulanır
İKİNCİ BÖLÜM : Transit
Transit Edilecek Eşyaya Refakat
Madde 44 - Gümrük İdaresi tarafından muayene edilen transit eşyasına Gümrük Muhafaza Memuru eşlik ettirilebilir
Transit Geçen Gemilerin Gözetimi
Madde 45 - Türkiye karasularından geçen ve hakkında ihbar bulunan veya şüphe edilen transit gemilerin ambar kapakları veya bu gibi eşya konulan diğer yerleri mühür altına alınabilir Bu gemilere Gümrük Muhafaza Memuru eşlik ettirilebilir veya gemiler seyir halinde iken dış gözetim altında tutulabilir
Bir Türk Limanına Çıkarılmış Eşyanın Başka Türk Limanlarına Transitinin Milli Gemilerle Yapılacağı
Madde 46 - Bir Türk limanından başka bir Türk limanına transit olunacak eşyayı, yalnız Türk bandıralı gemiler nakledebilir
Hem kabotaj, hem de serbest dolaşıma girmemiş eşyayı birlikte taşıyan Türk bandıralı gemilerin sahip, kaptan veya acenteleri, bu iki türlü eşyanın birbirine karışmaması için, gereğine göre, bunları ayrı yer ve bölümlere koymak veya Gümrük İdaresince uygun görülecek tedbirleri almak zorundadır Bu durumda, serbest dolaşıma girmemiş eşyanın konulduğu bölümler mühür altına alınabileceği gibi gerektiğinde gemilerde, varış limanlarına kadar, ilgili Gümrük Muhafaza İdaresince Gümrük Muhafaza Memuru da refakatle görevlendirilebilir
Türk bandıralı geminin kazan ve makineleri ile teknesinde ortaya çıkan bir arıza sebebiyle yoluna devam edememesi halinde; eşya sahibi, taşıyıcısı veya temsilcisi tarafından ilgili liman başkanlığı ve Gümrük İdaresinden izin alınarak yük, kurtarma amacıyla Gümrük Muhafaza Memurlarının gözetimi altında yabancı bir gemiye aktarılabilir
Yabancı bir limana götürmek üzere Türk limanlarından eşya alan yabancı bayraklı gemilerin kazaya uğraması, makinelerinin bozulması, haciz altına alınması, sefer değiştirmesi için emir alması gibi yoluna devamına engel olan nedenlerden ötürü yükünü bir Türk limanında başka bir gemiye nakletmesine izin verilir Yabancı bir limana sevk edilmek üzere, bir Türk limanından diğer bir Türk limanında bulunan başka gemilere taşınacak söz konusu eşyanın nakliyatının yabancı bandıralı gemilerle yapılmasına da, nakliyatın deniz üstünde olması şartıyla izin verilir Ancak bu durumda, Gümrük Muhafaza İdaresi tarafından gerekli tedbirler alınarak söz konusu hususlar bir tutanakla tespit edilir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Gümrüklü Yer ve Sahalar ile Antrepo ve Geçici Depolama Yerlerinde Gözetim
Gümrüklü Yer ve Sahaların Gözetim, Takip ve Muhafazası
Madde 47 - Gümrük işlemleri yapılan gümrüklü yer ve sahaların gözetim, takip ve muhafazası ile kamu güvenliğinin sağlanmasından Gümrük Muhafaza İdareleri görevli ve sorumludurlar Gümrük Muhafaza İdareleri bu görevin yerine getirilmesine yönelik olarak anılan yer ve sahaların giriş-çıkış noktaları ile görevin gerektirdiği diğer noktalarda nöbet yerleri ihdas ederler, ayrıca gerek duyulması halinde saha devriyeleri oluşturabilirler Zorunluluk görüldüğü hallerde kaçak eşya ambarlarında da Gümrük Muhafaza Karakolu oluşturulabilir
Gümrük Muhafaza İdareleri; kişi, eşya ve taşıtların gümrük işlemleri tamamlanmadan gümrüklü yer ve sahalardan çıkmalarını önlemeye yönelik olarak her türlü tedbiri almakla yükümlüdürler
Gümrüklü yer ve sahaların gözetim, takip ve muhafazasına yönelik olarak; giriş çıkış yapmak üzere gümrüklü sahaya gelen tüm taşıtlar kapıda görevli Gümrük Muhafaza Memurları tarafından bilgisayara, bilgisayar bulunmaması halinde araç giriş-çıkış kayıt defterlerine kaydedilir Gümrüklü sahaya giren kişilerin giriş-çıkış kayıtlarının da bilgisayarla yapılması mümkündür Gümrüklü yer ve sahalara giriş-çıkışta kullanılacak bilgisayar sistemlerinin kullanım ve işleyiş usul ve esasları Genel Müdürlükçe çıkartılacak talimatlarla düzenlenir
Türkiye ile yabancı memleketler arasında belirli yük ve yolcu seferleri yapan kara, deniz ve hava işletmeleri, Gümrük Kanunu hükümlerine göre gerekli gümrük denetlemeleri ve işlemlerini yapmak ve kolaylaştırmak üzere yolcu salonları, geçici depolama yerleri ve antrepolarda görevli Gümrük ve Gümrük Muhafaza Memurlarının çalışmalarına elverişli bürolar ve gözetleme kulübelerini yapmaya ve buralarını döşemeye; telefon, teknik cihaz ve aletleri ve bunların aydınlatma ve ısıtma gibi ihtiyaçlarını parasız olarak temin etmeye ve gümrük kapılarından gümrük denetlemesine tabi kimselerle diğerlerinin ihtilatını önlemeye yönelik her türlü tesislerin temini hususlarında Müsteşarlığın taleplerini aynı şekilde yerine getirmekle yükümlüdürler
Antrepolar ve Geçici Depolama Yerlerinde Gümrük Muhafaza Görev ve Hizmetleri
Madde 48 - Geçici depolama yerlerinin giriş ve çıkış kapıları ile sahalarının gözetim ve takip görevi Gümrük Muhafaza Memurları tarafından yerine getirilir Gerek duyulması halinde, genel ve özel antrepolarda da gözetim ve takip görevi yapmak üzere Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğünce Gümrük Muhafaza Memuru görevlendirilebilir İşletme idareleri bu yerlerde görev yapacak Gümrük ve Gümrük Muhafaza Memurlarının çalışmaları için gerekli çalışma koşullarını sağlamakla yükümlüdürler
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Serbest Bölgeler
Serbest Bölgelerde Yapılacak Gümrük Muhafaza Görev ve Hizmetleri
Madde 49 - Serbest bölgelerin sınırları ile giriş ve çıkış noktaları Gümrük Muhafaza İdarelerinin gözetim ve denetimine tabidir Haklarında ihbar ya da suç emaresi bulunmadığı takdirde, varsa tatbik edilmiş mühürlerin açılmasına gerek olmadan, serbest bölgeye giren ve buradan çıkan eşya ve yük taşıyan araçların belgeleri kontrol edilir Suç emaresi veya ihbar bulunan hallerde, oluşturulacak ekip tarafından araç ve yükünün kontrol ve araması yapılır; arama neticesi tutanağa bağlanır
Serbest bölgelere giren ve buralardan çıkan yük araçları dışındaki araçlar, bu bölgelerin giriş-çıkış kapılarında görev yapan Gümrük Muhafaza Memurları tarafından aranabilir Arama neticesinde gümrük işlemine tabi tutulması gerektiği halde tutulmadığı tespit edilen eşya ve ilgilileri hakkında gerekli inceleme ve soruşturma Gümrük Muhafaza İdaresi tarafından yürütülür
Serbest Bölgeden Çıkan veya Bu Bölgeye Giren Kişilerde Aranılacak Belgeler
Madde 50 - Serbest bölgelere girilebilmesi ve bu bölgelerden çıkılabilmesi için;
a) Serbest Bölge Giriş İzin Belgesi,
b) Serbest Bölge Görev Kartı,
c) Serbest Bölge Özel İzin Belgesinden birinin kapılarda görevli Gümrük Muhafaza Memurlarına ibraz edilmesi gerekir
DÖRDÜNCÜ KISIM : Yolcu, Yat ve Balıkçı Tekneleri ile İlgili İşlemler
BİRİNCİ BÖLÜM : Yolcu İşlemleri
Yolcu ve Yolcu Sayılmayanlar
Madde 51 - Yolcu deyimi; ticaret, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun süre kalmak üzere, yabancı bir ülkeden kara, demiryolu, deniz veya havayollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesine gelen yabancı bir ülkede oturan Türkler ile yabancılar veya herhangi bir amaç ile gittikleri yabancı ülkeden kesin veya geçici olarak dönen Türkiye'de oturan Türkler ve yabancılar ile Türkiye'den aynı amaçlarla ve aynı yollarla yabancı bir ülkeye giden benzeri Türk ve yabancıları ifade eder
Kara, deniz ve hava nakil araçlarının sevk ve idaresinde, yolcu ve eşyaya ait hizmetlerde yolculuk süresince görevli şahıslar yolcu sayılmazlar
Yolcuların Gümrük Gözetim ve Denetimi
Madde 52 - Türkiye Gümrük Bölgesine giren ve buradan çıkan her şahıs; yolcu ve turistler ile kara, deniz ve hava nakil araçlarının, kaptan, süvari, pilot, kondüktör, şoför, tayfa gibi bütün personeli gümrük gözetim ve denetimine tabidir
Yolcular, gemi adamları, diğer taşıt görevlileri ile bunlar dışındaki şahıslar, taşıtlara gidiş ve gelişlerinde ancak gümrük yolcu salonlarından veya gümrük denetlemesi altındaki iskele ve yerlerden geçebilirler
Gümrük denetlemesi, gerek Gümrük Kanununda gerekse diğer kanun, tüzük, kararname ve yönetmeliklerde yazılı hükümlere göre yukarıdaki fıkrada belirtilen şahısların birlikte taşıdıkları ve beraberinde getirdikleri veya kendilerinden önce ya da sonra gelen eşya ile Türk ve yabancı para ve dövizleri veya eşyadan gümrük adına veya başka bir idare nam ve hesabına alınması gereken vergi ve ücretlerle ithal, ihraç ve transit yasaklık ve kısıntılarına taalluk eder
Gümrük Muhafaza Memurları, rıhtıma yanaşan veya açıkta demirleyen gemi yolcularının rıhtım veya iskeleye çıktıkları, tren yolcularının peronlara geldikleri, her türlü kara nakil araçlarıyla, uçak yolcularının araçlardan indikleri yerden gümrük denetlemesine tabi tutulacakları yolcu salonlarına kadar veya gümrük denetlemesine tabi tutulmalarını takiben bu araçlara binene kadar, karşılayıcı ve uğurlayıcılarla temas etmelerini ve bu kişilerle eşya alıp vermelerini önleyecek tedbirleri alırlar
Gümrük salonlarında, giden yolcuların gümrük denetlemesinden sonra araçlara binmelerine, gelen yolcuların da araçlardan indikten sonra gümrük denetlemelerinin tamamlanmasına kadar takip edecekleri güzergah Gümrük Muhafaza görevlileri tarafından gözetim altında tutulur
Yolcu salonlarında, görevliler ve yolcuları karşılayıcı ve uğurlayıcılara ilişkin Sivil Hava Meydanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Güvenliğin Sağlanması, Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri, yukarıda zikredilen tedbirlerin uygulanması sırasında göz önünde bulundurulur
İKİNCİ BÖLÜM : Yat İşlemleri
Tanımlar
Madde 53 - Bu kısımda geçen tanımlardan;
Türk Limanları Yat Kayıt Belgesi (Transit Log): Türk Bayraklı yatlar ile yabancı limanlardan gelen veya Türkiye'de kışlayan yabancı bayraklı yatların vardıkları ilk Türk limanında veya kışlamak üzere kaldıkları son bağlama yerinde yapacakları beyan ve işlemlerin yer aldığı Türk Limanları Yat Kayıt Belgesini (Transit Log),
Yat: Yat tipinde inşa edilmiş gezi ve spor amacıyla yararlanılan taşıyacakları yatçı sayısı 36'yı geçmeyen yük ve yolcu gemisi niteliğinde olmayan tonilato belgesinde "Ticari Yat" veya "Özel Yat" olarak belirlenen deniz araçlarını,
Özel Yat: Ticari amaçla kullanılmayan, en fazla 12 yatçı taşıyan, yat sahibi veya sahipleri ile misafirlerinin yatçı olarak bulunduğu deniz araçlarını,
Ticari Yatlar: Ticari amaçla yolcu taşıyan ve en fazla 36 yolcu kapasitesinde inşa edilen deniz araçlarını,
Yatçı: Türk ve yabancı bayraklı özel yatlarda gezi ve spor amacıyla, yat sahibi ve yat sahibinin ailesi ile misafirlerini,
Yat Sahibi: Tonilato belgesinde "yat sahibi" olarak yazılan kişiyi,
ifade eder
Yabancı Yatçı
Madde 54 - Yabancı turistler ile asıl ikametgahı Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunan Türk vatandaşları kendilerine ait veya başkalarına ait yatlarda yatçı olarak bulunurlar
Yabancı bayraklı özel yatlar, Türkiye'de ancak yabancı yatçılar tarafından kullanılır Yatın kullanılması sırasında yat sahibinin yatta bulunması gerekir
Sahibi içinde olmayan yatların kullanılması ile ilgili "Yat Turizmi Yönetmeliği" ve Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanun hükümlerine göre işlem yapılır
Gezi ve sportif amaçla, Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatlarla giriş yapan veya başka bir vasıta ile giriş yaptıktan sonra bu yatlardan kiralayan yabancı yatçıların faaliyetleri, "Yat Turizmi Yönetmeliği" esaslarınca yolcu taşımacılığı sayılmadığından bunlar da yabancı yatçı kabul edilir Ancak bu yatların seferleri sırasında;
a) Yatta bulunmayanların kira sözleşmeleri,
b) Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi olmamaları,
aranır
Türk Yatçı
Madde 55 - Türk Yatçı tanımına; Türk limanları arasında "özel yat kayıt belgesi" ile seyreden, Transit Log belgesi ile Türkiye'ye giriş-çıkış yapan, Türkiye'de gezi ve spor amacıyla bulunan, ticari gaye gütmeyen yat sahibi veya diğer şahıslar girmektedir
Yat Yolcusu
Madde 56 - Türk ve yabancı uyruk farkı gözetmeksizin, asıl ikametgahı Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan ve belirli bir ücret karşılığında;
a) Yat Turizmi Yönetmeliğinin 18-19-20 nci maddeleri kapsamındaki yatlar hariç olmak üzere, Kültür ve Turizm Bakanlığından işletme belgeli,
b) Diğer ticari Türk bayraklı, yatlarda bulunan şahıslar yat yolcusudur
Yat Demirbaş Eşyasının Takibi
Madde 57 - Yat sahibi ve sorumlularının yata ait demirbaş eşyalarına ilişkin vermiş oldukları listede veya demirbaş kayıt defterinde beyanları aksine herhangi bir hususun tespiti halinde, Gümrük Mevzuatı ve Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümlerince işlem yapılır
Yurt dışından yatlar için gelen yedek parçaların girişine yat sahiplerinin veya kaptanının başvurusu üzerine demirbaş defterine kaydedilmek ve Gümrük Muhafaza birimlerine haber verilmek suretiyle izin verilir
Değiştirilen eski parçalar gümrüğe terk veya teslim edilmediği veya gümrükçe teslim alınması mümkün görülmediği hallerde, eşya yurt dışı edilmek üzere kaptan veya sorumlusuna teslim edilir
Yatların Kabotaj İşlemleri
Madde 58 - Türkiye'de kışlayan veya yabancı bir limandan gelerek Türkiye'ye giriş yapan her türlü yabancı bayraklı özel yatların liman içinde veya Türk limanları arasında kullanılmasına yalnızca sahibi içinde olmak şartıyla izin verilebilir Çok sahipli yabancı bayraklı yatlar ile yabancı kulüp, dernek veya birliklere ait yatlar yılda en fazla 4 sahibi tarafından kullanılabilir Bu çeşit yatlara yat sahibinin ailesi dışında, karşılığında hiçbir ücret alınmadan yalnızca gezi, spor, eğlence amacıyla Türk veya yabancı misafir alınması mümkündür
Türkiye'ye giriş yapan özel yatların, sahibi veya mürettebatı tarafından kullanılmaları ya da ücretsiz Türk ve yabancı misafir ile mürettebat alınması, yatçıların mürettebatsız olarak kiraladıkları yatları kullanmaları gemi adamlığı sayılmaz ve yatçılar gemi adamlarının sahip oldukları haklardan yararlanamaz
Türkiye'de kışlayan veya yabancı bir limandan gelen özel yat veya bir yat işletmesine dahil yabancı bayraklı yatlara, yatçılar yatçılık amacıyla bir Türk limanından binebilirler ve yatı diğer bir Türk limanında terk edebilirler
Yat işletmeciliği kapsamında kullanılan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yabancı bayraklı ticari yatlar, ücret ve navlun mukabili liman içinde ve Türk limanları arasında yolcu taşımacılığı yapamazlar Ancak, bu yatların turizm amaçlı faaliyetleri yolcu taşımacılığı sayılmaz
Belgeli olmayan yabancı bayraklı yatların belirli program dahilinde veya programsız olarak ücret karşılığı yatçı veya yolcu alarak Türk limanları arasında gezi tertip etmeleri halinde Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanun hükümlerine göre işlem yapılır
Türkiye'ye Giriş-Çıkış İşlemleri
Madde 59 - Türkiye'ye giren veya Türkiye'den çıkan yatların hudut kapılarından giriş çıkış yapmaları zorunludur
Yat limanlarının 15/7/1950 tarihli ve 5682 sayılı Pasaport Kanununun 1 inci maddesi uyarınca giriş kapısı haline getirilmelerine Kültür ve Turizm Bakanlığının teklifine dayanarak Bakanlar Kurulu karar verir Yatlarla ilgili liman, Gümrük, Gümrük Muhafaza, pasaport, sağlık ve diğer işlemler ilgililerce yat limanı içinde gerçekleştirilir
Ayrıca yatlar,
a) Kaçakçılık yapıldığına ilişkin ihbar ve şüphe durumunda,
b) Kaçak mal ve eşya giriş çıkışının yapıldığının açıkça görülmesi halinde,
c) Yabancı yatların yasak sualtı avcılığı yapmaları durumunda,
d) Yabancı yat kaptan ve personelinin izinsiz yerli ve yabancı gemi veya diğer deniz taşıtlarına yanaşık bir şekilde temas etmeleri, yük alışverişinde bulunmaları hallerinde, aranır ve kontrol edilir
Bayrak Çekme
Madde 60 - Türkiye'de kurulmuş yat işletmeleri tarafından Yat Turizmi Yönetmeliği kapsamında kiralanan yabancı yatlara 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 823 üncü maddesine bağlı kalmaksızın Türk Bayrağı çekilmesine izin vermeye, 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 27 nci maddesinin (a) fıkrası hükmü uyarınca Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilidir
Yatlarla İlgili Diğer İşlemler
Madde 61 - Türk limanları yat kayıt belgesinin takibi, yabancı bayraklı yatların kışlamaya bırakılması ve kışlamadan alınması ve yatlarla ilgili diğer hususlarla ilgili olarak, Turizmi Teşvik Kanunu ve Yat Turizmi Yönetmeliği çerçevesinde Gümrük Müsteşarlığınca çıkarılacak tebliğ ve genelgeler doğrultusunda işlem yapılır
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Balıkçı Tekneleri
Madde 62 - Gümrük Muhafaza İdareleri, balıkçı teknelerini, sefere çıkmadan önce, sefer esnasında veya seferden döndükten sonra görev alanıyla ilgili konularda kontrole yetkilidirler
BEŞİNCİ KISIM : Kaçakçılık Fiillerinin İzlenmesi ve Soruşturulması
BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler
Kaçakçılık ve Kaçakçılığa Konu Organize Suçlarla Etkin Mücadele
Madde 63 - Kaçakçılıkla ve kaçakçılığa konu organize suçlarla etkin mücadele etmek amacıyla görevli merkez ve taşra birimlerinin görev ve çalışma usulleri ile yetki ve sorumlulukları, Müsteşarlıkça çıkarılacak bir yönergeyle belirlenir
Yazılı İhbarlar
Madde 64 - Kaçakçılık ihbarlarının yazılı, açık adresli ve imzalı olması, ayrıca ihbarcının adını ve soyadını taşıması gerekir Bu unsurları taşımayan ya da gerçek dışı isim ve adrese havi, belirli bir konuyu ihtiva etmeyen ihbarlar işleme konulmaz Ancak, bu tarzda yapılan ihbarlara olayla ilgili somut ve yeterli bilgi ve belgeler eklenmiş ise, ihbar değerlendirmeye tabi tutulur
Sözlü İhbarlar
Madde 65 - Sözlü ihbarlarla, telefon ile alınan ihbarlar mutlak surette tutanağa bağlanır Hazırlanan tutanakta ihbarcının adı soyadı, adresi ile ihbarın işleme konulmasına esas teşkil edecek bilgilerin nelerden ibaret olduğu belirtilir
Okuma yazma bilmeyenlerin sözlü ihbarları bir tutanakla tespit olunur Muhbirin sol elinin baş parmağı ihbar tutanağına bastırılır ve gerekiyorsa muhbirin ayrıntılı şekilde ifadesi alınır
İhbarcının Kimliğinin Açıklanamayacağı
Madde 66 - Kaçakçılık olaylarını ihbar edenlerin hüviyetleri, kendilerinin rızaları olmadıkça veya ihbarın mahiyeti suç teşkil etmedikçe açıklanamaz
Gerçeğe Aykırı İhbarlar Hakkında Yapılacak İşlem
Madde 67 - Gerçeğe aykırı ihbarın kasıtlı yapıldığı, gerçekleşmemiş bir eylemin gerçekleşmiş gibi ihbar edildiği ya da suçsuz olduğu ihbarcı tarafından bilinen bir kimseye suç isnat edildiği durumlarda, ilgililer hakkında gerekli adli işleme başvurulmasını teminen, konu yetkili Cumhuriyet Savcılığına bildirilir
Gerçeğe aykırı ihbar ve şikayette bulunanların memur olması halinde ilgililer hakkında ayrıca 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun disiplin cezalarına ilişkin hükümleri doğrultusunda işlem yapılır
İhbarların Değerlendirilmesi ve İşlemden Kaldırılması
Madde 68 - İhbarların değerlendirilmesine ve işlemden kaldırılmasına ilişkin esaslar, Genel Müdürlük tarafından hazırlanıp Müsteşarlık Makamınca onaylanacak bir yönergeyle belirlenir
Kaçakçılık Soruşturmalarında Bilgi ve Belge Verme Zorunluluğu
Madde 69 - Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanların Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili bilgi ve belge talepleri, kamu veya özel, gerçek ve tüzel kişilerce, savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla eksiksiz karşılanmak zorundadır
Aksine hareket edenler hakkında Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 16 ncı maddesi çerçevesinde işlem yapılır
Ekonomik Etkili Gümrük Rejimlerinin İhlali
Madde 70 - Gümrük Kanunun ilgili maddelerinde tanımlanan Ekonomik Etkili Gümrük Rejimlerinden Antrepo, Dahilde İşleme, Gümrük Kontrolü Altında İşleme, Geçici İthalat, Hariçte İşleme rejimleri kapsamında izin verilen firma ve kuruluşlar hakkında, verilen iznin kötüye kullanıldığı veya rejimin ihlal edildiği yönünde Gümrük Muhafaza İdaresince ihbar alınması veya somut emarelere rastlanılması halinde ilgili Gümrük İdaresine ve Genel Müdürlüğe bilgi verilir
İKİNCİ BÖLÜM : Tutanak
Tutanağın Şekil ve Şartları
Madde 71 - a) Tutanağın şekil şartları aşağıdaki şekildedir:
1) Tutanaklar, zorunlu şartlar dışında, olay yerinde düzenlenir Çarpışmalı operasyonların olduğu ya da ölü ve yaralanmaların meydana geldiği olaylarla ilgili tutanaklar, mutlak surette, olay yerinde tanzim olunur
2) Tutanak nüshaları, tutanak konusu durum ve olayların niteliğine göre ilgili merci ve taraflara verilecek örnekler de dikkate alınarak, gerekli ve yeterli sayıda düzenlenir Kaç nüsha olarak düzenlendiği tutanak metninde belirtilir
3) Tutanaktaki olaylar zaman sıralamasına göre belirtilir
4) Tutanağın düzenlendiği yer ve zaman belirtilir
5) Tutanak birden fazla sayfa tuttuğu zaman ikinci sayfaya numara verilir; ikinci sayfanın ilk cümlesinde devam eden tutanağın konusunun ne olduğu belirtilir
6) Yine tutanağın bir sayfadan fazla tutması halinde, tutanak sonunda imzası olacak kişilerce her sayfanın altı, isim yazılmadan imzalanır; sonuç bölümünde ise kaç sayfadan ibaret olduğu belirtilir
7) Tutanaklarda açık, anlaşılır bir dil kullanılır
8) Tutanaklarda başlık, giriş, metin, sonuç, tarih ve saat ile tutanağı düzenleyenlere, sanıklara ve hazır bulunanlara ait imza bölümleri yer alır
b) Tutanağın içerik şartları ise aşağıdaki şekildedir:
1) Tutanak amacına ve konusuna uygun bir isimle başlar ve kağıdın üst orta kısmına büyük harflerle "tutanak" ibaresini de içerecek şekilde yazılır
2) Tutanakta suç ve olayın haber alındığı tarih ve öğrenme şekline dair bilgiler yer alır
3) Tutanaklarda silinti ve kazıntı yapılmaz, herhangi bir yanlışlık olması halinde üzeri okunacak şekilde çizilir
4) Tutanak metninde, tutanağın hangi amaçla düzenlendiği belirtilir
5) Tutanağın imzalanmasında bir imtina söz konusu ise bunun nedeni belirtilir
6) Tutanağın kapanışında, imzası bulunanlara tutanağın okutturulduğu ve okuma bilmeyenlere yüksek sesle okunduğu ifadesi yer alır
7) Tutanaklar, konu oldukları durum ve olayları objektif olarak olduğu gibi yansıtır; lehte ve aleyhte delil niteliğindeki bütün bilgi, belge ve bulguları ihtiva eder Tutanağı düzenleyenler tutanakta, olayın etkisi altında kalıp kişisel mütalaa ve kanaatlerde bulunamaz ve sonuçlar çıkaramazlar
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Arama ve Operasyon
Aramalarda Uyulacak Hususlar
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/6mad)

Madde 72 - Aramalarda, 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği hükümleri uyarınca işlem yapılır
Yaralananlar
Madde 73 - Operasyon sırasında çatışmalı olayların cereyan etmesi ve kaçakçıların yaralı olarak ele geçirilmesi halinde, yaralıların ilk tedavileri olay mahallinde yapılır Bunun mümkün olmaması halinde, ilk yardım en yakın karakolda süratle gerçekleştirilir ve ağır yaralılar vakit geçirilmeden hastaneye sevk edilir
Ölümle Neticelenen Olaylar
Madde 74 - Ölümle sonuçlanan olaylarda Cumhuriyet Savcısının işe el koymasına kadar ölünün pozisyonu değiştirilmez ve deliller muhafaza altına alınır
Kaçak Aramalarında Kanuna Muhalefet
Madde 75 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/7mad)

Aramalarda, ilgili kanunlarda belirtilen usul ve esaslara muhalif hareket eden görevliler hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri tatbik olunur
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Kaçakçılık Olayına El Konulması
Yakalama ve Gözaltına Alma
Bilgi Verme
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/8mad)

Madde 76 - Adli kolluk görevi bulunmayan Gümrük Muhafaza amir ve memurları kendi görevleri ile ilgili suça ilişkin şikayet ve ihbarları derhal görev yerindeki adli kolluk sorumlusuna, görev alanında olmayan suça ilişkin ihbar ve şikayetleri ise ilgili diğer adli kolluk sorumlusuna iletir
Adlî kolluk görevlileri, kendilerine yapılan bir suça ilişkin ihbar veya şikâyetleri; elkoydukları olayları, yakalanan kişiler ile uygulanan tedbirleri derhâl Cumhuriyet savcısına bildirir ve Cumhuriyet savcısının emri doğrultusunda işin aydınlatılması için gerekli soruşturma işlemlerine başlar Kaçakçılığın diğer bağlantılarıyla bir bütün olarak ortaya çıkarılmasının başka bir Başmüdürlüğün görev ve yetki alanı içinde bir takip ve operasyon gerektirmesi halinde, İdareler arasındaki koordinasyon ve işbirliğinde Cumhuriyet savcısının talimatına göre hareket edilir
Olaya müdahale edilmesinin ardından, kaçakçı ve kaçak eşya ile ilgili olarak elde edilen bilgilerin genel hatlarıyla özetlendiği Kaçakçılık Olayı Ön Bilgi Formu ivedi olarak Genel Müdürlüğe gönderilir
Yakalama ve Gözaltına Alma
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/9mad)

Madde 77 - Gümrük Muhafaza Amir ve Memurları;
a) Gecikmesinde sakınca bulunan ve Cumhuriyet savcısına veya derhâl âmirlerine müracaat imkânı olmayan hâllerde; hakkında yakalama emri düzenlenmesi veya tutuklama kararı verilmesi gereken kişileri ya da suçüstü hâlinde veya gecikmesinde sakınca bulunan diğer hâllerde suç işlendiğine veya suça teşebbüs edildiğine dair haklarında kuvvetli iz, eser, emare ve delil bulunan şüphelileri,
b) Kolluk kuvvetinin kanun ve usul dairesinde verdiği emre itaatsizlik edenleri ve aldığı tedbirlere uymayanları,
c) Görev yaparken mukavemette bulunan veya görevinden alıkoymak maksadıyla kolluk kuvvetine zorla karşı koyan ve yakalanmadıkları taktirde hareketlerine devam etmeleri ihtimali bulunan kişileri,
d) Haklarında yetkili mercilerce verilen yakalama emri, yakalama ve tutuklama kararı bulunanları veya kanunla istenilen bir mükellefiyeti yerine getirmedikleri için yakalanması gerekenleri,
e) ********** ve uyarıcı maddeleri alan, satan, bulunduran veya kullananları,
f) Usulüne aykırı şekilde ülkeye girmek isteyen veya giren veya hakkında sınır dışı etme veya geri verme kararı alınan kişileri,
g) Gümrüklü sahalarda rastlanılan ve haklarında yetkili mercilerce verilen yakalama ve tutuklama kararı bulunanları,
h) Kimliğini bir belge ile veya kolluk kuvvetince tanınmış veya güvenilir kişilerin tanıklığı ile ispat edemeyenler ile gösterdikleri belgelerin doğruluğundan şüphe edilen kişileri, aranan kişilerden olup olmadıkları anlaşılıncaya veya gerçek kimliği ortaya çıkıncaya kadar yirmi dört saati geçmemek üzere,
yakalayabilir
Yakalama birinci fıkrada belirtilen yetkiler çerçevesinde, hâkim kararı veya Cumhuriyet savcısının emriyle veya doğrudan kolluk kuvveti veya suçüstü hâlinde herkes tarafından yapılabilir
Yakalanan kişinin kaçmasını, kendisine veya başkalarına zarar vermesini önlemek amacıyla kaba üst araması yapılarak, silâh ve bunun gibi unsurlardan arındırılması sağlanır
Yakalama sırasında suçun iz, emare, eser ve delillerinin yok edilmesini veya bozulmasını önleyecek tedbirler alınır
Yakalanan kişiye, suç ayrımı gözetilmeksizin yakalama sebebi ve hakkındaki iddialar ile susma ve müdafiden yararlanma, yakalanmaya itiraz etme hakları ile diğer kanunî hakları ve itiraz hakkını nasıl kullanacağı, herhâlde yazılı, bunun hemen mümkün olmaması hâlinde sözlü olarak derhâl bildirilir
Kolluk kuvveti tarafından yapılan yakalama hâlinde işlem, yakalanan kişi ve uygulanan tedbirler derhâl Cumhuriyet savcısına bildirilir
Yakalamadan ve gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin emirden, yakalananın bir yakınına veya belirlediği bir kişiye Cumhuriyet savcısının emriyle gecikmeksizin haber verilir
Yakalama işlemi bir tutanağa bağlanır Bu tutanağa yakalananın, hangi suç nedeniyle, hangi koşullarda, hangi yer ve zamanda yakalandığı, yakalamayı kimlerin yaptığı, hangi kolluk mensubunca tespit edildiği, haklarının tam olarak anlatıldığı açıkça yazılır, bu tutanağın bir sureti yakalanan kişiye verilir Bu kişiye ayrıca haklarının yazılı olarak bildirildiğini ve kendisi tarafından da bu hususun anlaşıldığını belirten bu Yönetmeliğe ekli "Yakalama ve Gözaltına Alma Tutanağı Şüpheli ve Sanık Hakları Formu" (EK-5/A ve EK-5/B) tanzim edilerek imzalı bir örneği verilir
Suç işlerken rastlanması veya suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması ihtimalinin bulunması veya hemen kimliğini belirleme imkânının bulunmaması nedeniyle başkaları tarafından yakalanıp kolluk görevlilerine teslim edilen veya bu hâllerde kolluk görevlilerince yakalanan ya da haklarında tutuklama kararı veya yakalama emri düzenlenmesini gerektiren ve gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde; Cumhuriyet savcısına veya âmirlerine derhâl başvurma imkânı bulunmaması sebebiyle kolluk görevlilerince yakalanan kişi ve olay hakkında Cumhuriyet savcısına hemen bilgi verilerek, emri doğrultusunda işlem yapılır Cumhuriyet savcısı tarafından verilen sözlü emir, en kısa zamanda yazılı hâle dönüştürülerek mümkün olması hâlinde en seri iletişim vasıtasıyla ilgili kolluğa bildirilir; aksi hâlde ilgili kolluk görevlilerince alınmasına hazır edilir Ancak, kolluk görevlisi emrin yazılı hâle getirilmesini beklemeden sözlü emrin gereğini yerine getirir
Yakalanan kişi, Cumhuriyet savcısının emri ile serbest bırakılmazsa, soruşturmanın tamamlanması için gözaltına alınır
Muhafaza altına alınmak amacıyla yakalanan kişiler hakkında da bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulandıktan sonra, yakalama sebebi, yakalamaya itiraz etme hakkı ve bu hakkı nasıl kullanılacağı derhâl bildirilir Bu kişilerden ıslah veya tedavi kurumuna götürülmesi gerekenlerin ilgili kurumlarca teslim alınmaları sağlanır Teslim alınmaması hâlinde, durum bir tutanakla tespit edilir ve tutanağın bir sureti mülkî amire gönderilir
El Konulan Eşya ve Maddelerin İlgili Yerlere Teslimi
Madde 78 -
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyulan kaçak eşya, ilgili yerlere eşyanın bütün tanımlayıcı ve ayırt edici nitelikleri ve ağırlık, parça adedi, boyutları gibi nicel unsurların ayrıntılı olarak yazıldığı bir Teslim-Tesellüm Tutanağı karşılığında teslim edilir Teslimatı alan kuruluşun bu teslimat işlemini kaydettiği defter, kayıt, sayı ve tarihi ayrıca söz konusu tutanak üzerine kaydedilir Söz konusu tutanak hazırlık soruşturması dosyasına konulur
Diğer Yerlere Kaçırılmış Olan Eşyanın Takibi
Madde 79 - Kaçak olayının tespiti sırasında failler ile kaçak eşyanın bir kısmının başka yerlere kaçırıldığı yönünde bilgi edinilmesi durumunda, orada da gerekli takibat ve aramanın yapılması ve failin yakalanıp eşyanın
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyulması için keyfiyet derhal o yerdeki Gümrük Muhafaza İdaresine, Gümrük Muhafaza İdarelerinin bulunmadığı yerlerde de yetkili Mülki İdare Amirliğine bildirilir
Üst ve Vücut Araması
Madde 80 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/10mad)

Adli görevlerle ilgili aramanın gerçekleştirileceği yerde, öncelikle kişilerin kaçmasını ve saldırmasını engelleyecek şekilde gerekli güvenlik tedbirleri alınır
Kolluk görevlileri, kolluk görevlisi olduğunu ispatlayan kimliğini gösterir
Üst araması, kişinin cinsiyetinde bulunan görevli tarafından yapılır
Üst ve eşya araması sırasında, yapılan aramanın konusu olan eşyanın ne olduğu veya aramanın yapılmasına temel teşkil eden sebepler ilgiliye açıklanır
Üst araması sırasında, kişinin beraberinde olan eşya da, mümkünse elektromanyetik cihazlarla, değilse beş duyu organı aracılığıyla aranır Sahipsiz eşya hakkında da aynı hüküm uygulanır
Kişi direndiği takdirde üst ve eşya araması orantılı güç kullanılarak gerçekleştirilir
Üst ve eşya araması, kişinin veya aracın ilk durdurulduğu yerde veya o yerin yakınında, mümkün olduğu kadar başkalarının göremeyeceği tarzda yapılır Başka yere götürülerek arama yapılamaz Gerektiğinde kolluk aracından veya yakındaki kapalı bir yerden yararlanılabilir
Üst araması sırasında, kişinin üstünde veya eşyasında rastlanan özel kâğıt ve zarflar, içinde müsadereye tâbi bir eşya bulunması ihtimali dışında açılmaz; açıksa dahi yazılı bilgiler okunamaz
Kişinin kanunlara göre izin verilmeyecek bir şeyi taşıdığına ilişkin makul şüphenin bulunması ve aramanın amacına başka türlü ulaşılamaması hâlinde, üst araması aşağıda belirtilen şekilde giysiler çıkartılmak suretiyle yapılabilir:
a) Arama yapılmadan önce, bu aramayı yapmanın neden gerekli görüldüğü ve nasıl yapılacağı, o birimde görevli en üst kolluk âmiri tarafından ilgiliye bildirilir
b) Arama, aynı cinsiyetten görevliler tarafından yapılır; arama işlemi kimsenin görmemesini sağlayacak tedbirler alınarak gerçekleştirilir
c) Arama, kişinin utanma duygusunu en az ihlâl edecek bir şekilde yapılır; önce bedenin üst kısmındaki giysiler çıkarttırılır; bedenin alt kısmındaki giysiler, üst kısmındaki giysiler giyildikten sonra çıkarttırılır Bu giysiler mutlaka aranır
d) Arama sırasında bedene dokunulmaması için gerekli özen gösterilir
e) Arama, mümkün olduğunca kısa bir süre içinde bitirilir
Yapılan aramanın neticesinde bir suça ilişkin iz, eser, emare ve delil elde edilirse, kişi yakalanır
Bu maddede yazılı işlemler gece de yapılabilir
Sağlık Kontrolü
Madde 81 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/11mad)

Yakalanan kişinin gözaltına alınacak olması veya zor kullanılarak yakalanması hâllerinde hekim kontrolünden geçirilerek yakalanma anındaki sağlık durumu belirlenir
Gözaltına alınan kişinin herhangi bir nedenle yerinin değiştirilmesi, gözaltı süresinin uzatılması, serbest bırakılması veya adlî mercilere sevk edilmesi işlemlerinden önce de sağlık durumu hekim raporu ile tespit edilir
Gözaltına alınanlardan herhangi bir nedenle sağlık durumu bozulanlar ile sağlık durumundan şüphe edilenler, derhâl hekim kontrolünden geçirilerek gerekiyorsa tedavileri yaptırılır Bu durumdaki kişilerden kronik bir rahatsızlığı olanların, istekleri hâlinde varsa kendi hekimi nezaretinde resmî hekim tarafından muayene ve tedavi edilmeleri sağlanır
Gözaltına alınan kişinin ifadesini alan veya soruşturmayı yürüten kolluk görevlisi ile bu kişiyi tıbbî muayeneye götüren kolluk görevlisinin farklı olması zorunludur Ancak personel yetersizliği nedeniyle farklı kolluk görevlisinin bulunmaması hâlinde bu durum belgelendirilir
Tıbbî muayene, kontrol ve tedavi, adlî tıp kurumu veya resmî sağlık kuruluşlarınca yapılır
Hekim raporu üç nüsha hâlinde düzenlenir Kolluk görevlileri tarafından, hekim raporunu
verecek birime, yakalananın nezarethaneye giriş raporu mu, yoksa çıkış raporu için mi getirildiği yazılı olarak bildirilir
Yakalama veya nezarethaneye giriş raporunun bir nüshası raporu tanzim eden sağlık kuruluşunda saklanır, ikinci nüshası gözaltına alınana, üçüncü nüsha ise soruşturma dosyasına eklenmek üzere ilgili kolluk görevlisine verilir
Gözaltı süresinin uzatılması veya yer değişikliği ya da nezarethaneden çıkış sırasında düzenlenen hekim raporlarından; bir nüshası sağlık kuruluşunda saklanır, iki nüshası ise raporu düzenleyen sağlık kuruluşunca kapalı ve mühürlü bir zarf içerisinde ilgili Cumhuriyet başsavcılığına en seri şekilde gönderilir Bunlardan bir nüshası Cumhuriyet savcısı tarafından gözaltına alınanın kendisine veya vekiline verilir, bir nüshası ise soruşturma dosyasına eklenir Bu raporların düzenlenmesinde ve Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesinde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 157 nci maddesinde belirtilen gizlilik kurallarına uyulur ve bu amaçla gerekli tedbirler ilgili sağlık kuruluşunca alınır
Hekim, muayene esnasında 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 94 üncü maddesinde belirtilen işkence, 95 inci maddesinde belirtilen neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence ve 96 ncı maddesinde belirtilen eziyet suçlarının işlendiği yolunda herhangi bir bulguya rastlaması hâlinde, keyfiyeti derhâl Cumhuriyet savcısına bildirir Bu durumda 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İncelemeler ve Fizik Kimliğin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin 7 ve 8 inci maddelerine göre işlem yapılır
Hekim ile muayene edilen şahsın yalnız kalmaları, muayenenin hekim hasta ilişkisi çerçevesinde yapılması esastır Ancak, hekim kişisel güvenlik endişesini ileri sürerek muayenenin kolluk görevlisinin gözetiminde yapılmasını isteyebilir Bu istek belgelendirilerek yerine getirilir Bu durumda gözaltına alınan kişinin talebi hâlinde müdafiî de muayene sırasında gecikmeye neden olmamak kaydıyla hazır bulunabilir
Kadının muayenesi, talebi hâlinde ve olanaklar elverdiğinde bir kadın hekim tarafından yapılır Muayene edilecek kadının talebine rağmen kadın hekimin bulunmaması halinde, muayene sırasında hekim ile birlikte sağlık mesleği mensubu bir kadın personelin bulundurulmasına özen gösterilir
Kaçak Olay Tespit ve Elkoyma Tutanağı
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)

Madde 82 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/12mad)

Hakim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri, elkoyma işlemini gerçekleştirebilir
İstihbarat çalışması, risk analizi, ihbar ya da dışarıdan anlaşılır emareler sonucunda kişilerin üzerlerinde, çantalarında ya da sürücüsü oldukları taşıtlarda kaçak eşya ve maddelerin olduğu yönünde şüphe ve kanaatin oluşması halinde, ilgili kişilerin, yanında kaçak ve yasak nevinden eşya olup olmadığı hususunda beyanları alınır
Bir kaçakçılık olayının tahkiki kapsamında, kaçak zannı ile elkonulan ve yapılan araştırmalar sonucunda da kaçak eşya olduğu kanaat ve sonucuna varılan eşya, suç delilleri ve şüphelilerin bütün şerik ve bağlantılarıyla birlikte ortaya konulmasını müteakip derhal bir Kaçak Olay Tespit ve Elkoyma Tutanağı düzenlenir Söz konusu tutanağa, başından sonuna kadar elkoyma sürecindeki gelişmeler sırasıyla ayrıntılı bir şekilde kaydedilir Bu çerçevede, olayın ortaya çıkarılmasının temelini teşkil eden bilginin, bir istihbarat çalışmasına, yapılan risk analizi sonrası varılan şüpheye ya da bir ihbara dayanıp dayanmadığı ihbarcının ismi zikredilmemek kaydıyla belirtilir
Kaçak Olay Tespit ve Elkoyma Tutanağında, elde edilen sübutu deliller karşısında kaçakçılık suçunun maddi, manevi ve hukuki unsurları elden geldiğince boşluk ve kuşkuya yer bırakılmayacak şekilde sebep-sonuç ilişkileriyle birlikte ortaya konulmaya çalışılır
Kaçak Olay Tespit ve Elkoyma Tutanaklarında; aramaya ilişkin hakim kararının tarih ve sayısı ile mülki amirinin veya Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle arama yapılan hallerde emrin tarih ve sayısı; elkoymaya ilişkin hakim kararının veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emir tarih ve sayısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde yapılan elkoyma işleminde kolluk amirinin yazılı emrinin tarih ve sayısı; olay ve kanıtları; şüphelilerin kimlik, iş ve ikamet yeri bilgileri; kaçak eşyanın cins, nevi, nitelik ve niceliklerine ilişkin sayım-tespit bilgileriyle varsa nakil vasıtasının marka, plaka ve şase numarası ile yüküne ilişkin TIR karnesi, konşimento ve yük beyannameleri sayı ve tarihleri; araçların zula tabir edilen özel tertibatlı gizli bölmeleri içerip içermedikleri; üst, çanta ve taşıtların aranmasında şüphelinin kendisine, eşyasına ve taşıtına herhangi bir zarar verilip verilmediğine dair bilgiler mutlak surette belirtilir Eşya sahipli ise sayım ve tespit işlemlerinin mutlaka eşya sahibinin huzurunda yapılması gerekir
Eğer sayım ve tespit olay mahallinde yapılamıyorsa eşya mühür altına alınır ve tespitleri merkezde yapılmak üzere eşya sahibi ile birlikte ilgili Müdürlüğe getirilir Söz konusu tutanak, eşya sahibi ya da sürücü ile sadece bu olaya elkonulması eyleminde bilfiil bulunan görevliler tarafından imzalanır Kaçak Olay Tespit ve Elkoyma Tutanağı, önce olaya elkoyan kolluk görevlileri, sonra şahitler ve en son olarak da şüpheli tarafından imzalanır Hariçten iki şahidin temini mümkün olmayan hallerde, tutanak şahitsiz olarak düzenlenir Kaçak olayla ilgili doküman ve belgeler mevcutsa bu da tutanakta belirtilir Tutanağın her sayfası ilgililerce imzalanır
Resim Çekme ya da Filme Alma
Madde 83 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/13mad)

Yakalanan eşyanın, cins ve nevi ile kaçakçılık ve varsa gizleme yönteminin belgelendirilmesi için, bütün şekil ve görünümün ortaya konulmasını sağlayacak şekilde farklı boyutlardan renkli fotoğrafları çekilir Kaçak eşyanın özelliğinden dolayı kamera filmine alınmasında büyük yarar görülmesi halinde ve mümkünse eşya filme alınır
Bilgi Verme
Madde 84 -
(Mülga madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/14mad)

Nezarethane İşlemleri
Madde 85 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/15mad)

Üst araması yapılan kişinin nezarethaneye girişi, bu Yönetmeliğe ekli Nezarethaneye Alınanların Kaydına Ait Deftere (EK-6) kaydedilerek sağlanır
Nezarethane işlemlerinde;
a) Aynı suçla ilgisi olanlar, birbirine hasım olanlar, erkek ve kadınlar bir araya konulmazlar, çocuklar yetişkinlerden ayrı tutulurlar
b) Nezarethanede zarurî hâller dışında beşten fazla kişi bir arada bulundurulmaz
c) Tuvalet, temizlik gibi zorunlu ihtiyaçların giderilmesi görevli memurun gözetiminde sağlanır
d) Yiyecek ve içecekler önceden kontrol edilir
e) Gözaltına alınan kişi saldırgan bir tutum sergilemeye başladığı veya kendisine zarar vermeye kalkıştığı takdirde önce sözle kontrol altına alınmaya çalışılır Bu mümkün olmadığı takdirde, hareketini giderecek derecede kuvvet kullanılabilir Ancak zarurî olmadıkça gerek kendisinin gerek başkasının hayatı, vücut bütünlüğü veya sağlığı tehlikeye girmedikçe kuvvet kullanılmaz
f) Saldırgan tutum ve davranışları kontrol altına alınamayan kişiler tıbbî müdahalede bulunulması için sağlık kuruluşlarına gönderilir
g) Gözaltına alınan kişilerin yaşama haklarını koruyucu gerekli önlemler alınarak, bu amaçla ilgili gözetlenebilir Gözetleme işlemi teknik imkânlar ölçüsünde kayda alınabilir
h) Gözaltındaki kişinin beslenme, nakil, sağlığının korunması ve gerektiğinde tedavisi, yakalandığının yakınlarına haber verilmesi giderleri ilgili birimin bağlı olduğu Bakanlığın bütçe ödeneklerinden karşılanır
Nezarethane ve İfade Alma Odası
Madde 86 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/16mad)

Nezarethaneler en az 7 metrekare genişliğinde, 2,5 metre yüksekliğinde ve duvarlar arasında en az 2 metre mesafe olacak şekilde düzenlenir Yeterli doğal ışıklandırma ve havalandırma imkânları sağlanır Ancak, şüpheli sayısının çokluğu sebebiyle nezarethane imkânlarının yetersiz olması durumunda, nezarethaneler için öngörülen fizikî şartlara sahip başka yerler de kullanılabilir
Nezarethanelerde gözaltına alınan kişilerin yatmaları ve oturmaları için yeteri kadar sabit ve dayanıklı oturma yerleri bulundurulur
Mevsim ve gözaltı yerlerinin maddî şartları da dikkate alınarak, geceyi gözaltında geçirecek şahıslar için yeterli miktarda battaniye ve yatak temin edilir
Tuvalet, banyo ve temizlik ihtiyaçlarının giderilmesi için gerekli tedbirler alınır
Nezarethane girişine, onaylanmış nezarethane talimatı asılır
İç ve dış emniyeti sağlanmış, özel surette hazırlanmış, teknik donanımlı, bağımsız yerlerin ifade alma odası olarak kullanılmasına özen gösterilir
Mevcut nezarethane ve ifade alma odalarının standartlara uygun hâle getirilmesi bütçe imkânları çerçevesinde sağlanır
Nezarethane ve İfade Alma Odalarının Denetimi
Madde 87 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/17mad)

Nezarethane ve ifade alma odalarının standartlara uygunluğu yetkili birimler tarafından denetlenir
Gözaltı Süresi
Madde 88 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/18mad)

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 90 ıncı maddesine göre yakalanan kişi Cumhuriyet savcısı tarafından bırakılması emredilmezse, soruşturmanın tamamlanması için gözaltına alınır
Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren yirmidört saati geçemez Yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre oniki saatten fazla olamaz
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan suçlara bakmakla görevli olan ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giriyorsa bu süre kırksekiz saattir
Gözaltı Süresinin Uzatılması
Madde 89 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/19mad)

Toplu olarak işlenen suçlarda, delillerin toplanmasında güçlük veya şüpheli sayısının çokluğu nedeniyle Cumhuriyet savcısı gözaltı süresini her defasında bir günü geçmemek üzere, üç gün süreyle uzatılmasına yazılı olarak emir verebilir Gözaltı süresinin uzatılması emri, gözaltına alınana derhâl tebliğ edilir Kimse, bu süreler geçtikten sonra hâkim kararı olmaksızın hürriyetinden mahrum bırakılamaz
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan suçlara bakmakla görevli olan ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren suçlardan; Anayasanın 120 nci maddesi gereğince olağanüstü hâl ilân edilen bölgelerde yakalanan kişiler hakkında, aynı Kanununun 91 inci maddesinin bir ve üçüncü fıkralarında dört gün olarak belirlenen süre, Cumhuriyet savcısının talebi ve hâkim kararı ile yedi güne kadar uzatılabilir Hâkim, karar vermeden önce yakalanan ve gözaltına alınan kişiyi dinler
Yakalama İşlemine Karşı Hakime Başvurma ve Yakalananların Yetkili Mahkemeye Götürülmesi
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/20mad)

Madde 90 - Yakalama, gözaltına alma işlemine veya gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhuriyet savcısının yazılı emrine karşı, yakalanan kişi, müdafi veya kanunî temsilcisi, eşi ya da birinci veya ikinci derecede kan hısımı hemen serbest bırakılmasını sağlamak için sulh ceza hâkimine başvurabilir Yakalanan kişinin dilekçesi yetkili hâkime en seri şekilde ulaştırılır
Hâkim veya mahkeme tarafından verilen yakalama emri üzerine soruşturma veya kovuşturma evresinde yakalanan kişi, en geç yirmidört saat içinde yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılamıyorsa, aynı süre içinde en yakın sulh ceza hâkimi önüne çıkarılır; serbest bırakılmadığı takdirde, yetkili hâkim veya mahkemeye en kısa zamanda gönderilmek üzere tutuklanır
Yetkili Mercilere Sevk veya Serbest Bırakma
Madde 91 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/21mad)

Yakalanan kişi, gözaltına alınmasını gerektirecek bir nedenin tespit edilememesi veya yakalama sebebinin ortadan kalkması hâlinde Cumhuriyet savcısının emri ile kolluk kuvvetince derhâl salıverilir
Yakalanan kişi, hakkında ıslah veya tedavi tedbiri alınması gereken kişilerden ise ilgili kuruma teslim edilir
Gözaltı süreleri azamî süreler olup, gözaltına alınan kişilerin işlemlerinin en kısa sürede bitirilmesi esastır
Gözaltına alınanlar, işlemleri bitirildikten sonra gözaltı süresinin dolması beklenmeksizin kolluk kuvvetince ilgili Cumhuriyet başsavcılığına derhâl sevk edilir
Yakalama, gözaltına alma işlemine veya gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhuriyet savcısının emrine karşı, hâkime yapılan başvuru üzerine verilen serbest bırakma kararı derhâl uygulanır
Emanete alınan şahsî eşya ve para eksiksiz olarak ilgilisine teslim edilerek ve girişte tanzim edilen güvenlik araması tutanağına şerh düşülerek kendisine imzalatılır
Sevk veya serbest bırakma işlemi ve sebebi, bu Yönetmeliğe ekli Sevk/Serbest Bırakma Tutanağına (EK-7) bağlanır, bunun bir sureti gözaltından çıkarılan kişiye verilir
Gümrük Muhafaza İdarelerinin Yürüteceği Soruşturma İşlemlerinin Gizliliği
Madde 92 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/22mad)

Suçluluğu bir yargı hükmüyle kesinleşene kadar kişinin masumiyeti esastır ve Gümrük Muhafaza İdarelerince yürütülecek soruşturmalar 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla gizlidir Bu nedenle, soruşturma safhasında gözaltındaki bir kişinin "suçlu" olarak kamuoyuna duyurulmasına, basın önüne çıkartılmasına, yer gösterme gibi soruşturmaya ilişkin işlemlerin basın önünde veya iştirakiyle yapılmasına, kişilerin basınla sorulu cevaplı görüştürülmelerine, görüntülerinin alınmasına, teşhir edilmelerine ve soruşturma evrakının yayımlanmasına sebebiyet verilmez
Çocuklarla İlgili Özel Hüküm
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/23mad)

Madde 93 - Çocuklar bakımından yakalama ve ifade alma yetkileri aşağıdaki şekilde sınırlandırılmıştır:
a) Fiili işlediği zaman oniki yaşını doldurmamış olanlar ile onbeş yaşını doldurmamış sağır ve dilsizler;
1) Suç nedeni ile yakalanamaz ve hiçbir suretle suç tespitinde kullanılamaz
2) Kimlik ve suç tespiti amacı ile yakalama yapılabilir Kimlik tespitinden hemen sonra serbest bırakılır Tespit edilen kimlik ve suç, mahkeme başkanı veya hâkimi tarafından tedbir kararı alınmasına esas olmak üzere derhâl Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir
b) Oniki yaşını doldurmuş, ancak onsekiz yaşını doldurmamış olanlar suç sebebi ile yakalanabilirler Bu çocuklar, yakınları ile müdafiye haber verilerek derhâl Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilirler; bunlarla ilgili soruşturma Cumhuriyet başsavcısı veya görevlendireceği Cumhuriyet savcısı tarafından bizzat yapılır ve aşağıdaki hükümlere göre yürütülür:
1) Çocuğun gözaltına alındığı ana-baba veya vasisine bildirilir
2) Kendi talebi olmasa bile müdafiden yararlandırılır, ana-baba veya vasisi müdafi seçebilir
3) Müdafi hazır bulundurulmak şartı ile şüpheli çocuğun ifadesi alınır
4) Kendisinin yararına aykırı olduğu saptanmadığı veya kanunî bir engel bulunmadığı durumlarda ana-babası veya vasisi ifade alınırken hazır bulunabilir
5) Yetişkinlerden ayrı yerlerde tutulur
6) 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yazılı suçlar büyüklerle beraber işlendiği takdirde soruşturma evresinde çocuklarla ilgili evrak ayrılır, soruşturmaları ayrı ayrı yürütülür
7) Çocukların kimlikleri ve eylemleri mutlaka gizli tutulur
8) Suçun mağduru çocuksa, bunlara karşı işlenen suçüstü hâllerinde, kovuşturulması suçtan zarar gören kimsenin şikâyetine bağlı olan fiillerde şüphelinin yakalanması ve soruşturma yapılması için şikâyet şartı aranmaz
9) Çocuklarla ilgili işlemler mümkün olduğu ölçüde sivil kıyafetli görevliler tarafından yerine getirilir
Çocuklara kelepçe ve benzeri aletler takılamaz Ancak, zorunlu hâllerde çocuğun kaçmasını, kendisinin veya başkalarının hayat veya beden bütünlükleri bakımından doğabilecek tehlikeleri önlemek için kolluk tarafından gerekli önlemler alınır
BEŞİNCİ BÖLÜM : İfade Alma
İfadenin Esasları
Madde 94 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/24mad)

Şüphelinin ifadesinin alınmasında aşağıdaki hususlara uyulur:
a) Şüphelinin kimliği saptanır Şüpheli, kimliğine ilişkin soruları doğru olarak cevaplandırmakla yükümlüdür
b) Kendisine yüklenen suç anlatılır
c) Müdafi seçme hakkının bulunduğu ve onun hukukî yardımından yararlanabileceği, müdafiîn ifade sırasında hazır bulunabileceği kendisine bildirilir Müdafi seçecek durumda olmadığı ve bir müdafi yardımından faydalanmak istediği takdirde, kendisine baro tarafından bir müdafi görevlendirilir
d) Müdafi sadece hukukî yardımda bulunabilir, şüphelinin ifadesi alınırken şüpheliye sorulan soruya doğrudan cevap veremez, onun yerini aldığı izlenimi veren herhangi bir müdahalede bulunamaz Hukukî yardım maddî olayı karartabilecek müdahalelerin yapılması anlamına gelmez Müdafi şüpheliye bütün kanunî haklarını hatırlatabilir ve müdafiîn her türlü müdahalesi tutanağa geçirilir
e) 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 95 inci maddesi hükmü saklı kalmak üzere, yakalanan kişinin yakınlarından istediğine yakalandığı derhâl bildirilir
f) Yüklenen suç hakkında açıklamada bulunmamasının kanunî hakkı olduğu söylenir
g) Şüpheden kurtulması için somut delillerin toplanmasını isteyebileceği hatırlatılır ve kendisi aleyhine var olan şüphe nedenlerini ortadan kaldırmak ve lehine olan hususları ileri sürme imkânı tanınır
h) İfade verenin kişisel ve ekonomik durumu hakkında bilgi alınır
i) İfade işlemlerinin kaydında, teknik imkânlardan yararlanılabilir
j) İfade bir tutanağa bağlanır Bu tutanakta şunlar yer alır:
1) İfade alma işleminin yapıldığı yer ve tarih,
2) İfade alma sırasında hazır bulunan kişilerin isim ve sıfatları ile ifade veren kişinin açık kimliği,
3) İfade alma sırasında, yukarıdaki işlemlerin yerine getirilip getirilmediği, bu işlemler yerine getirilmemiş ise nedenleri,
4) Tutanak içeriğinin ifade veren ile hazır olan müdafi tarafından okunduğu ve imzaları,
5) İmzadan çekinme hâlinde bunun nedenleri
İfade esasları bu Yönetmeliğe ekli İfade Tutanağı (EK-8) formatına uygun olarak yerine getirilir
İfade Almada Yasak Yöntemler
Madde 95 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/25mad)

İfade veren şüphelinin beyanı, özgür iradesine dayanmalıdır Bunu engelleyici nitelikte kötü davranma, işkence, ilâç verme, yorma, aldatma, cebir veya tehditte bulunma, bazı araçları kullanma gibi bedensel veya ruhsal müdahaleler yapılamaz
Kanuna aykırı bir yarar vaat edilemez
Yasak usullerle elde edilen ifadeler rıza ile verilmiş olsa da delil olarak değerlendirilemez
Şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınması ihtiyacı ortaya çıktığında, bu işlem ancak Cumhuriyet savcısı tarafından yapılabilir
Hiç kimse, kendisini veya kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz
Diğer Hususlar
Madde 96 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/26mad)

Bu Yönetmeliğin yakalama, gözaltına alma ve ifade almaya ilişkin bölümlerinde yer almayan hususlara ilişkin olarak 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliğindeki hükümler uyarınca işlem yapılır
ALTINCI BÖLÜM : Soruşturma Dosyası
Suçların Birleştirilememesi
Madde 97 - Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun suç saydığı fiiller nedeniyle ayrıca, Türk Ceza Kanunu veya ceza öngören diğer kanunlarda yazılı cürümleri işleyenler hakkında içtima kaidesi tatbik olunmayacağından, İdare tarafından kaçakçılık suçu ile diğer suçlar için ayrı ayrı hazırlık soruşturması dosyaları tanzim edilerek yetkili Cumhuriyet Savcılığına tevdi edilir
Soruşturma Dosyasında Bulunması Gereken Belgeler
Madde 98 - Cumhuriyet Savcılığına gönderilen soruşturma dosyalarında aşağıdaki belgelere yer verilmelidir:
a) Kaçak Olay Tespit ve
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyma Tutanağı
b) Varsa ihbar Tutanağı
c) Yakalanan
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüphelilere ilişkin yakalama tutanağı
d) Kaçak Eşya Sayım ve Tespit Tutanağı
e
) Şüpheliye
ait yazılı beyan
f)
Şüphelilerin k
imlik /belge fotokopisi
g)
Şüphelilerin
gözaltı süre uzatım izni
h) Üst arama tutanağı
i) İfade Tutanağı
j)
Şüphelilere
ait doktor raporları
k) Gerektiğinde ekspertiz raporları
l) Yakalanan eşya için kaçak eşya tespit varakası
m) Gerektiğinde Tartı Tutanağı
n) Gerektiğinde tahlil için numune alma ve gönderme tutanağı
o) Eşyanın ilgili kuruma teslim edildiğine ilişkin teslim-tesellüm tutanağı
ö) Yapılmış ise ev ve işyeri arama tutanağı
p) İzin gereken aramalara ilişkin arama izin belgesi
r)
Şüphelinin
birden fazla olması ve gerekmesi halinde yaptırılan teşhis ve yüzleştirme tutanağı
s) Şüpheli ve sanık hakları formu
t) Sevk ve serbest bırakma tutanağı
u)
El konulan
araca ait trafik tescil belgesi örneği
ü) Soruşturmayla ilgili diğer belgeler
v) Tüm dosya evrakına ilişkin dizi pusulası
y) Suçun maddi sübut delilleri ile hukuki ve manevi unsurunu ortaya koyacak şekilde, yapılan soruşturmanın özetlenip değerlendirildiği; varılan sonuç ve kanaatin mütalaa edildiği müzekkere
z) İlgili Cumhuriyet Savcılığına muhatap olarak, adli takibatta bulunulması talebinin takdirlerine sunulduğu üst yazı
Soruşturma Dosyasının Cumhuriyet Savcılığına İntikal Ettirilmesi
Madde 99 - Gümrük Muhafaza İdarelerince soruşturması yapılan kaçakçılık olayı, adli takibatta bulunulmak üzere
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüpheliler ile birlikte ve yazıyla, yetkili Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilir

Şüpheliler, k
imlik asılları ile birlikte yukarıda 98 inci maddede belirtilen soruşturma dosyasıyla beraber yetkili Cumhuriyet Savcılığına sevk edilir
Soruşturma Dosyasının Merkeze ve İlgili Gümrük İdaresine Gönderilmesi
Madde 100 - Aslı Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilen hazırlık soruşturması dosyasına ilişkin Kaçakçılık Bilgi Formu Genel Müdürlüğe gönderilir, dosyanın bir nüshası da ilgili Gümrük İdaresine tevdi edilir
Davaya Müdahale
Madde 101 - Kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanlar, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlara ilişkin tutanaklar ve soruşturma belgelerini bir müzekkere ile doğrudan yetkili ve görevli Cumhuriyet Savcılığına gönderirler Gümrük İdareleri dışındaki idareler suçlara ilişkin tutanaklar ve soruşturma belgelerinin bir örneğini ilgili Gümrük İdaresine gönderirler Gümrük İdareleri, bu müzekkerelerin verilmesi ile şahsi davacı veya müdahil sıfatını alırlar ve
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/27mad)
Ceza Muhakemesi Kanununun bunlara verdiği hakları kullanabilirler
Soruşturmadan bilgisi olmadığı anlaşılan ilgili Gümrük İdarelerine, hazırlık soruşturması sırasında Cumhuriyet Savcılıklarınca, yargılama sırasında mahkemelerce bilgi verilir
Kaçakçılık davalarına ilgili İdarelerin müdahale etmemiş olması mahkemelerce kaçak eşyanın
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/27mad)
müsaderesine ve sanık hakkında para cezası hükmedilmesine mani olmayıp, bu cezalar asli ceza ile birlikte re'sen karar altına alınır
YEDİNCİ BÖLÜM : Gümrük Muhafaza İdaresine Diğer Kanunlarca Verilen Görevlere İlişkin Yapılacak İşlemler
********** Maddeler

Madde 102
- ********** Maddelerin Murakabesi Hakkındaki Kanun hükümlerine tabi olan ********** maddeler ile bu maddelerin yapımında ve naklinde kullanılan diğer eşya ve araçları
n elkonulmasına
dair tutanak dört nüsha halinde düzenlenir ********** maddelerin tartı işlemi hassas terazide yapılır; maddenin brüt ağırlığı ve paket halinde ise adedi düzenlenecek tutanakta belirtilir Söz konusu maddeler bozulmayacak, değiştirilmeyecek şekilde bağlanıp mumlanır ve mum üzerine resmi mühür basılır Ayrıca bu şekilde hazırlanan kolinin üzerine şüphelinin kimliğine ilişkin bilgiler, elkoyulan maddelerin cins, miktar ve soruşturma evrakı sayısının kaydedildiği bir etiket takılır Tutul
an elkoyma
tutanağının iki sureti evraka eklenir Bir sureti kapatılacak ambalaja konulur; diğer nüsha ise ilgili dosya içerisinde İdarede muhafaza edilir
Kesin olmamakla birlikte, ********** madde olabileceği yönünde kuşku duyulan maddeden alınacak bir numune, Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca kurulacak Gümrük Muhafaza Kriminal Laboratuvarları ile Emniyet ve Jandarma Kriminal Laboratuvarlarına cins ve nevi tahlil ve tespit edilmek üzere gönderilir Analiz için gönderilen numune içten dikişli bez torbalara konulur, resmi mühürle mühürlenerek bağlanır ve bağ üzerine söz konusu maddeye ilişkin bilgilerin yazıldığı bir etiket takılır Numuneler, memur refakatinde gönderilir ve durum bir tutanakla tevsik edilir Analiz sonrasında düzenlenecek ekspertiz raporlarıyla ortaya konulan ********** maddeler, diğer suç aletleri ve
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüphelilerle birlikte ilgili Cumhuriyet Savcılığına teslim edilir
***** ve Mühimmat
Madde 103 - Ateşli *****lar ve Bıçaklarla Diğer Aletler Hakkındaki Kanun hükümlerine aykırı olarak yurda sokulan ya da sokulmaya teşebbüs edilen kaçak ***** ve ********* maddelerin balistik incelemesi ve laboratuvar analizleri Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca kurulacak Gümrük Muhafaza Kriminal Laboratuvarları ile Emniyet ve Jandarma Laboratuvarlarında yaptırılır ve söz konusu ***** ve ********* maddeler tahkikat evrakları ve
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüpheliler ile birlikte Cumhuriyet Savcılığına sevk edilir
Su Ürünleri Kanununa Muhalefet
Madde 104 - İlmi maksatlarla yapılacak incelemeler kapsamında kullanımı hariç olmak üzere; bomba, torpil, dinamit, kapsül ve benzeri ********* maddeler, öldürücü ve ********** maddeler, sönmemiş kireç ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın müsaadesi alınmaksızın elektrik cereyanı, elektroşok ve hava tazyiki ile su ürünleri avlanması, sulara zararlı madde dökülmesi veya dökülecek şekilde tesisat yapılması, Türk vatandaşı olmayan kişilerin Türk karasularında su ürünleri istihsal etmeleri, iç sular, Marmara Denizi, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarında her çeşit trol ile su ürünleri istihsali Su Ürünleri Kanununun 19-24 üncü maddelerine göre yasaktır
Karasularımızda her türlü su ürünlerinin avlanması, kum ve çakıl sağlanması, batık gemilerin çıkarılması ve kazaya uğrayan gemilerin kurtarılması, dalgıçlık ve arayıcılık, kılavuzluk ve deniz bakkallığı gibi görevler Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine göre Türk uyruklulara tahsis edilmiştir
Su Ürünleri Kanununa aykırı fiiller bir tutanakla tespit edilir, bu kapsamda kullanılan istihsal vasıtalarına
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyularak Cumhuriyet Savcılığına teslim edilir
El konulan olunan su ürünlerinden insan gıdası olarak kullanılanları, mahkeme neticesine kadar muhafaza
edilmesi mümkün olmaması halinde en yakın veteriner hekim veya hükümet, belediye ya da sağlık merkezi tabiplerinden birine veya devlet hastanesine muayene ettirilir Tüketiminde sakınca bulunmayanlar derhal mahallin en büyük Maliye memuru marifetiyle ve Maliye teşkilatı bulunmayan yerlerde belediye ya da ihtiyar heyeti tarafından en yakın satış yerinde açık artırma usulüyle satılır Satışa ait bir tutanak tanzim olunarak, satış bedeli son soruşturma neticesine kadar adli mercilerin emrinde olmak üzere Maliye veznesine emaneten yatırılır
Nükleer ve Radyoaktif Maddeler
Madde 105 - Radyoaktif madde olduğundan şüphelenilen eşyanın kontrolü esnasında görev yapan personelin üzerinde insan sağlığını koruyucu giysi ve cihazlar bulundurulmalıdır Yapılan kontroller sonrasında cihazların reaksiyon durumlarına göre radyoaktif madde olduğu anlaşılan eşya güvenlik ve gözetim altına alınarak durum bir tutanakla tespit edilir ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ile irtibata geçilir Nükleer ve radyoaktif maddeler radyasyon içerdiğinden, yakalanan eşyanın söz konusu türden bir madde olduğundan şüphe edilmesi halinde, vereceği zararlar nedeniyle yukarıda belirtilen kurumdan gelen uzman kişiler olmadan özel kaplarından çıkartılıp kontrol edilmez Bu maddelerin analiz ve tespit raporu yukarıda belirtilen kurumdan talep edilir Gelen raporun sonucuna göre, adli ve idari inceleme yapılarak olay sonuçlandırılır
Tarihi Eser, Kültür ve Tabiat Varlıkları
Madde 106 - Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre yurtdışında geçici olarak sergilenmek üzere Bakanlar Kurulu Kararıyla izin verilenler dışında kalan kültür ve tabiat varlıklarının yurtdışına çıkarılamayacağı hükmüne aykırı olarak yurtdışı edilmek istenilirken yakalanıp el konulan söz konusu varlıklara
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyularak olaya ilişkin
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüpheliler Cumhuriyet Savcılığına sevk edilir Yakalanan tarihi eser ve tabiat varlıklarının ekspertiz raporları, mahallin müze veya üniversitelerinin arkeoloji bölümleriyle irtibata geçilerek temin edilir Tarihi eser, kültür ve tabiat varlığı olduğu anlaşılan maddeler Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzelere tutanakla teslim edilir
Büyük çoğunluğu Vakıflar Genel Müdürlüğünün sorumluluğunda bulunan cami, türbe gibi yerlere ait "teberrukat eşya" sayılan halı, kilim, şamdan, levha gibi kültür varlıkları için Vakıflar Genel Müdürlüğüne veya bağlı taşra birimine bilgi verilerek anılan kurum elemanlarının müze uzmanlarıyla birlikte müşterek olarak yapılacak inceleme sonucunda, eserlerin tarihi ve kültür varlığı olup olmadığına dair rapor temin edilerek sonucuna göre işlem yapılır
Türk Parasının Kıymetinin Korunmasına İlişkin İşlemler
Madde 107 - Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatına göre belirlenen, yolcuların beraberinde yurda getirebileceği ya da yurtdışı edebileceği ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğindeki kıymetli maden ve taşlardan yapılmış eşyadan daha fazlasının yurtdışı edilebilmesi girişte beyan edilmiş olmasına ya da Türkiye'de satın alındığının belgelenmesi şartına bağlı olduğundan; limitler üzerinde bulunan ve diğer şartların mevcudiyeti ilgililerce ortaya konulmayan maddelere el konularak, konu ilgili Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilir Söz konusu maddeler hassas terazide tartılarak net ağırlığı belirlenir İşlenmemiş altın, mücevher ve zümrüt gibi değerli madenlerin analiz ve tespiti Darphane aracılığıyla, işlenmiş altın, gümüş gibi eşyalarınki ise mahallin Kuyumcular ve Sarraflar Derneğince görevlendirilecek bilirkişi marifetiyle yapılır
Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatı çerçevesinde, yolcuların beraberinde yurtdışına çıkartabilecekleri döviz ve Türk Parası limitlerinin üzerinde döviz ve TL çıkarıldığının belirlenmesi ve aynı mevzuat çerçevesinde bunların yurda girişlerinde beyan edilmiş olduğunun ya da Türkiye'de yerleşik kişilerce banka ve özel finans kuruluşlarından satın alındığının tevsik edilememesi halinde, gerekli takibatta bulunulmak üzere, konu ilgili kanuni mercilere intikal ettirilir
Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Korunması
Madde 108 - Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre, marka, coğrafi işaret, endüstriyel tasarım hakları ile 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyette olup sahte markalı ya da telif hakkına tabi taklit mal tarifine uyduğuna ilişkin açık deliller bulunan eşyaya rastlanılması halinde gerekli tedbirler alınarak, konu derhal ilgili Gümrük İdaresine intikal ettirilir
Sahte Paralar
Madde 109 - Sahte olduğu şüphesiyle el konulan paralara ilişkin ekspertiz raporu Merkez Bankasından sağlanır Paraların sahte olduklarının tespiti halinde, olay Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilir
Nesli Tükenmekte Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Kaçakçılığı
Madde 110 - 20/6/1996 tarihli ve 22672 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Nesli Tükenmekte Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme kapsamında kaçakçılığa konu olan bitki ve hayvanların giriş ve çıkışına izin verilmez Bunlara
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/30mad)
elkoyularak ilgisine göre Tarım Bakanlığına ya da Çevre ve Orman Bakanlığına teslim edilir Olayın
(Değişik ibare: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/31mad)
şüphelileri de Cumhuriyet Savcılığına sevk edilerek konu hakkında Gümrük İdaresine bilgi verilir
Göçmen Kaçakçılığı
Madde 111 -
(Değişik madde: 16/12/2005 - 26025 SRG Yön/28mad)

Göçmen kaçakçılığı suçunun failleri veya böyle bir suça iştirak etmeksizin, daha önce ülkeye sokulmuş veya girmiş kaçak göçmenleri, maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollarla ülkeden çıkaranlar, yasal koşullara uymaksızın ülkede kalmalarını olanaklı kılanlar, bu maksatla sahte kimlik veya seyahat belgelerini hazırlayanlar veya temin edenler ya da bu suçlara teşebbüs edenler, kaçak olarak yakalanan göçmenler ile uygulanan tedbirler derhal Cumhuriyet savcısına bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır
Diğer Görevler
Madde 112 - Gümrük Muhafaza İdareleri bu Yönetmeliğin 102-111 inci maddelerinde zikredilen görevlerinin yanı sıra diğer kanun, KHK, tüzük ve yönetmeliklerle kendilerine verilen görevleri usulü dairesinde ifa ederler
ALTINCI KISIM : Çeşitli Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM : İşbirliği ve Kontrollü Teslimat
İşbirliği
Madde 113 - ********** ve *****, mühimmat kaçakçılığı gibi Devletin genel güvenliğini ilgilendiren olayların ve ***** bağlantılı organize suçların takip ve tahkiki, olayın geçtiği yere göre Emniyet veya Jandarma Teşkilatı ile müşterek olarak yürütülür; diğer durumlarda ise ihtiyaç duyulduğunda kaçakçılığın önlenmesi, izlenmesi ve soruşturmasıyla görevli kuruluşlarla işbirliği yoluna gidilir
Kontrollü Teslimat
Madde 114 - Kaçakçılık suçlarının haber alındığı anda ortaya çıkarılması yerine, haber alınan suçun son bulacağı yere kadar izlenmesi ve tespit edilecek her türlü delilin toplanarak yurtiçindeki veya yurtdışındaki suç organizasyonlarının çökertilmesi amacıyla uygulanacak olan Kontrollü Teslimata konu mal veya fonların gideceği son yere kadar herhangi bir boşluğa meydan vermeyecek şekilde denetiminin sağlanarak Kontrollü Teslimatın uygulanması için Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığından Kontrollü Teslimat kararı alınması amacı ile Jandarma Genel Komutanlığı Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı veya Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı vasıtası ile yazılı olarak talepte bulunulur
Yetkili makamca Kontrollü Teslimat Kararı alınıp ilgili İdareye intikal ettirildikten sonra İdare, diğer mücadeleci birimlerle de irtibat ve eşgüdüm halinde Kontrollü Teslimat Kararının tüm unsurlarını gizlilik içindeki çalışmalarla yerine getirmekle yükümlüdür
İKİNCİ BÖLÜM : Çalışma, Kıyafet, ***** Atış Usul ve Esasları, Eğitim
Çalışma Usul ve Esasları
Madde 115 - Gümrük Muhafaza hizmetleri 24 saat esasına göre yürütülür Gümrük Muhafaza Amirleri mesai saatleri dışında ve resmi tatil günlerinde de hizmetin devamını sağlayacak ve kaçakçılığın önlenmesi, izlenmesi ve soruşturulması görevini aksatmayacak şekilde gerekli tedbirleri almak ve bu amaçla nöbetçi personel görevlendirmek, bu anlamda nöbet hizmetlerini personel arasında eşitsizlik yaratmayacak şekilde düzenlemek zorundadırlar
Kıyafet
Madde 116 - Gümrük Muhafaza Kuruluşuna mensup, Bölge ve Kısım Amirleri ile Muhafaza Memurları, Müsteşarlıkça tespit edilen Resmi Kıyafetlerini görev sırasında giymeye mecburdurlar
Kılık-kıyafetlerin şekli, giyilme zamanları ve diğer hususlar bu konuda Müsteşarlıkça çıkartılacak yönetmelik hükümlerine göre tayin olunur
***** Dağıtılması, Geri Alınması, Atış Usul ve Esasları
Madde 117 - Gümrük Muhafaza personeline *****ların dağıtımı ve *****ların personelden geri alınması, ***** atış usul ve esasları ile ilgili diğer işlemler Genel Müdürlükçe çıkartılacak talimat hükümleri çerçevesinde belirlenir
Tutulacak Defter ve Kayıtlar
Madde 118 - Gümrük Muhafaza Taşra Teşkilatı tarafından tutulması gerekli defter ve kayıtlar, Genel Müdürlük tarafından çıkarılacak yönergelerle belirlenir
Her birimin amiri ve o birimde görevli tüm personel, tutulması, kaydı ve saklanması gereken tüm defterlerin tam ve eksiksiz olarak bulundurulmasını, bu defter ve kayıtların zamanında ve eksiksiz olarak işlenmesini, emir, rapor, dilekçe ve tutanak dosyalarının ve eklerinin düzenli olmasını, bunların inceleme, kontrol ve denetlemeye her zaman hazır durumda tutulmalarını sağlamakla görevli ve yükümlüdür
Kayıtların bilgisayar ortamında tutulması halinde bilgisayar kayıtları defter kayıtları yerine geçer Bu kayıtlar İdarenin iş yoğunluğuna göre disket veya CD'lere alınarak bir kopyası Müdürlükte, bir kopyası da Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğünde arşivlenir
Defterlerin Tasdik Edilmesi
Madde 119 - Gümrük Muhafaza Taşra Teşkilatınca tutulacak defterlerin sayfaları müteselsilen numaralandırılır, sayfaları resmi mühürle mühürlenir, sayfa adedi kullanıma konulduğu tarih yazılarak İdare Amirince imzalanmak suretiyle tasdik edilir
Defter kaydı yerine bilgisayar kaydı esas alındığı durumlarda, disket veya CD'lere yılbaşından başlayarak müteselsil sıra numarası verilir Yılın en sonunda işlem gören disket veya CD üzerine bu durum belirtilir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kaldırılan Hükümler ve Yürürlük
Kaldırılan Hükümler
Madde 120 - 22/12/1978 tarihli ve 16497 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gümrük Muhafaza Görev Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır
Yürürlük
Madde 121 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Yürütme
Madde 122 - Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür

**EK-1, EK-2/A, EK2/B, EK-3, EK-5/A, EK-5/B, EK-7 nolu formlar için
07112003 tarih ve 25282 SRG ye ve 16122005 tarih ve 26025 SRG ye
bakınız**
Kaynak: mevzuatadaletgovtr