Bosnalı Abdullah Efendi Hazretleri

(d1583 / ö1644)

Osmanlı velilerinin büyüklerinden olup hicri 992 (m1583) yılında Bos*na'da doğdu Asıl adı, Abdullah Abdi olup, babasının adı Muhammed’dir Bosnevî, Rûmî ve Gaibî adları ile şöhret buldu Fusus ve Mesnevi'yi şerh eden zat olarak şöhret buldu Doğum yeri olan Bosna'da ilim tahsiline başlayan Abdullah Efendi Haz*retleri, sonra İstanbul'a geldi Tahsilini tamamladıktan sonra Bursa'ya gitti Bursa'da Hasan Kabaduz Efendi Hazretleri ile görüştü Bu zatın sohbetlerinde kemale erip olgunlaştı Hacı Bayram-ı Veli Hazretleri'nin halifelerinden Bıçakçı Ömer Dede'nin halifesi olan Hasan Kabaduz Efendi Hazretleri'nin feyz ve himmetleri ile yük*sek derecelere ulaştı Bosnavî Abdullah Efendi, Bursa'dan ayrılıp Mısır'a, hicri 1046 (m1636) yılında hac görevini yerine getirmek için Hicaz'a gitti Mekke-i Mükerreme'yi ve Medine-i Münevvere'yi ziyaret etmekle şereflendi Hac dönüşünde, Şam'da, Muhyiddin-i Arabî Hazretleri'nin türbesinin yanında inzivaya çekildi Günlerce ibadetle meşgul oldu Sonra Konya'ya geldi Sadreddin Gonevî ve Mevlana Hazretleri gibi bü*yüklerin kabirlerini ziyaret etti Konya'da onların ruhaniyetlerinden azamî de*recede yararlandı Konya'da gördüğü ruhaniyet, orada kalmasına sebep oldu Vefatına kadar bir daha Konya'dan ayrılmadı Talebelerine ilim öğretmek ve Emr-i bi'l-Ma'ruf yapmakla meşgul oldu 1054 (m1644) yılında vefat edip, çok sevdiği Sadreddin Gonevî Hazretleri'nin türbesi civarında defnedildi Sonradan yapılan kabir taşına, vasiyeti üzerine: "Hazâ Kabr-ü garîbüllahi fi arzını ve semâihî Abdullah el-Bosnavî er-Rûmî el-Bayrâmî" ibaresi yazıldı (Bu kabir, yerde ve gökte Allah'ın garibi, Bosnalı Abdullah Rumî ve Bayramî'nindir) Mısır ve Hicaz'a yaptığı seyahatlerinde ve Şam'da kaldığı sırada kendisi ile görüşen ilim erbabı, Abdullah Bosnavî Hazretleri'nin ilmini ve eserlerini çok beğenmişlerdir Derecesinin yüceliğini anlayanlar, ilim ve feyzlerinden yararlanmak için birbirleriyle adeta yarış ederlerdi Arapların meşhur âlimlerinden Gasüddin Halilî Muhammed Mirza Surûcî, Dimeşkî Sûfi, Muhammed Mekkiyü'l-Medenî, Seyyid Muhammed b Ebubekir Ukud gibi âlimler, Ab*dullah Bosnavî Hazretleri'nin talebesi olmakla şereflendiler Kaynaklarda Abdullah Bosnavî Hazretleri'nin altmış tane eserinin ismi verilmektedir Bunlardan en meşhuru, Muhyiddin-i Arabî Hazretleri'nin en meşhur eseri olan "Pususu'l-Hikem" şerhidir Bu eser, Mısır'da ve İstanbul'da birer defa basılmıştır Diğer eserleri çeşitli kütüphanelerde mevcut olup, okuyanlar yararlanmaktadırlar

Yüce Allah sırrını takdis buyursun